Çĕре –Анне, ĕçĕ – Аттемĕр тейĕр» Ухсай Яккăвĕн «Атте-анне» поэмине пĕтĕмĕшле тишкермелли урок
план-конспект урока (9 класс) по теме

Предмет: чăваш литератури

Класс: 9

Урок теми: «Çĕре –Анне, ĕçĕ – Аттемĕр тейĕр» 

Ухсай Яккăвĕн            

«Атте-анне» поэмине

пĕтĕмĕшле тишкермелли урок

Вăхăт: 1 урок (45 минут)

Урок тĕсĕ лирика  хайлавне вуласа тишкермелли урок  - хутăш урок.

Урок тĕллевĕсем:

Сапăрлăх тĕллевĕ: ачасене паллă поэтăмăр пултарулăхĕпе кăсăкланма мухтанма, ăна тĕслĕх вырăнне хумаллине вĕрентесси;

Вĕрентÿ тĕллевĕсем:

1. Ухсай Яккăвĕн «Атте-анне» поэмине  критикăлла шухăшлав технологине тĕпе хурса тулли тишкерÿ тăвасси, темипе тĕп шухăшне уçса парасси;
2. Ухсай Яккăвĕн пултарулăхĕ çинчен тулли  пĕлесси;

Аталантару тĕллевĕ: ачасен калаçу чĕлхине аталантарасси; пурнăçланă ĕçе уçса пама, ăнлантарма вĕрентесси;

Урока кирлĕ хатĕрсем:  Ухсай Яккавĕ «Атте-анне» поэми;«Юратрăм эп, хирсем, сире» презентаци; «Пирĕн Ухсай» ролик.

Технологисем:

1. Критикăлла шухăшлав технологийĕн меслечĕсемпе ĕçлени: кластер,  ЗУХ, фишбоун

ИКТ тата ЦОР технологийĕсем:

2. MS Power Point программăпа хатĕрленĕ презентаципе усă курасси;
3. Windows  Live программăпа хатĕрленĕ роликпа усă курни;
4. Ачасене ушкăнпа ĕçлеттересси.

Урок мелĕсемпе меслечĕсем:

- ыйту-хурав;

- словарь ĕçĕ;

- танлаштаруллă характеристика тăвасси;

- тĕп шухăша уçса паракан йĕркесене доска умĕнчи плакат çине çырса пырасси;

-ачасем  пĕр-пĕрне проблемăлла  ыйту парасси;

- презентаципе, роликпа усă курасси;

- словарь ĕçĕ ирттересси.

Урок юхăмĕ

Калаçасса калаçăп эп

Нептун çинче те чăвашла

Ухсай Яккăвĕ

1. Класа урока хатĕрлени
2. Урок ыйтăвĕпе паллашни

Мĕншĕн Ухсай Яккăвĕ «Çĕре – Анне, ĕçе – Аттемĕр» тет? (слайд çинче урок ыйтăвĕ тухать)

Учитель сăмахĕ

                Ачасем, паян эпир сирĕпе Ухсай Яккăвĕн «Атте-анне» поэмине пĕтĕмĕшле тишкерÿ тăвăпăр. Урокăн тĕп ыйтăвĕ сирĕн умăрта: «Мĕншĕн «Çĕре –Анне, ĕçе – Аттемĕр» тейĕр», - тесе калать-ха Ухсай?» Мĕн хистенĕ ăна çапла калама? Тĕрлĕ ĕçсем пурнăçласа эпир сирĕпе çак ыйту çине хурав шыраса тупасса шанатăп эпĕ.

Чи малтанах пăхса тухар-ха поэмăра тĕл пулакан сăмахсене. Ăнланар-ха вĕсен пĕлтерĕшне. (Словарь ĕçĕ ирттерни, слайд çинче словарь ĕçĕ валли панă сăмахсем)

Сăмах тата сăмах çаврăнăшсене ăнлантарни:

Кĕççĕ  чун (кĕççе пит) -

Харам пыр –

Анкă-минке –

Пуш чан (ванчăк чан) -

Пакăлти  (палкавçă) -                                 Патвар -  

Асар-писер ахăракансем -                          Кӱпсе тăраннă –

Кӱтнĕ çилĕ -                                                 Виçесĕр лĕркенĕ -

                Ĕç ăнăçлă пултăр тесен тăватă ушкăна пайланăпăр. Кашни ушкăн тĕрлĕ ĕç пурнăçлĕ, хăйсен умне лартнă ыйту çине хурав шырĕ, ăна уçса ăнлантарса парĕ. (Ушкăнсем пулăшу карточкисем илеççĕ, ĕçе тума тытăнаççĕ)

1 ушкăн  тумалли ĕçсем

1)  «атте-анне» сăмахпа кластер тумалла;

2)  поэмăри ырă сăнарсене тишкермелле; автор позицине уçса памалла;

3) вырăс литературинчи çут çанталăка упракан сăнарсемпе танлаштармалла;

2 ушкăн тумалли ĕçсем

1) «атте-анне» сăмахпа синквейн тумалла;

2) поэмăри сивлек  сăнарсене тишкермелле; вĕсене автор епле хакланине çырса илсе ăнлантармалла;

3) пехил вырăнне каланă сăмахсене тупса ăнлантармалла;

3 ушкăн тумалли ĕçсем

1) «Атте-анне пурнăçра мĕнле вырăн йышăнать?» тенине фишбоун туса ăнлантармалла;

2)чăваш çĕр-шывĕ çинчен каланă сăмахсене тупса палăртса ăнлантармалла;

4 ушкăн тумалли ĕçсем

1) «пурнăç йывăçĕ» тумалла;

2) поэмăра асăннă чăваш халăх ятне çÿле çĕкленĕ çынсен ячĕсене çырса илсе вĕсем çинчен каласа пама хатĕрленмелле;

3.   Пурнăçланă ĕçе кăтартни (ушкăнсем хăйсем тунă ĕçпе паллаштараççĕ)

4. Рефлекси. Урок ыйтăвĕ çине хуравлани: Мĕншĕн Ухсай Яккăвĕ «Çĕре – Анне, ĕçе – Аттемĕр» тейĕр тет?

1. Ыйту-хурав

Урокра çĕнни мĕн пĕлтĕмĕр?

Ухсай пултарулăхĕ пирки мĕн калама пултаратăр?

Сире поэт хăвăра мĕн каланă пек туйăнчĕ?

Мĕншĕн вăл Çĕре çав тери хисеплесе «Анне тет, ĕçе – Аттепе» танлаштарать?

«ЗУХ» таблицăн иккĕмĕш юпине туларса ăнлантарăр.

(Ачасем таблицăн иккĕмĕш юпине тултараççĕ, хăйсем урокра çĕнни мĕн пĕлнине каласа параççĕ)

         2.  Панă предложенисене вĕçлесси:

Ухсай Çĕре – Анне, ĕçе – Атте тет, мĕншĕн тесен….

Ухсай Яккăвĕ çинчен эпĕ çакна калама пултаратăп….

Паянхи урокра ман килĕшрĕ…

«Атте-анне» поэма ман кăмăла кайрĕ, мĕншĕн тесен…

Поэмăпа паллашсан эпĕ çакна ăнлантăм…

5. Киле валли ĕç.  

1. «ЗУХ» таблицăн виççĕмĕш юпине тултарса килмелле;
2. Панă темăпа эссе çырса килмелле

«Юратрăм эп, хирсем, сире»

                  3.Урока пĕтĕмлетнĕ, киле ĕç панă  хыççăн «Пирĕн Ухсай» ролик пăхасси.