Ажык кичээл "Хирлиг хавактыг Федя" Н.Носов, литературлуг номчулга 2 класс
план-конспект урока по чтению (2 класс)

Ооржак Валентина Хырааевна

Открытый урок по литературному чтению в тувинских классах. 2 класс. "Хирлиг хавактыг Федя" литературлуг номчулга.

Скачать:


Предварительный просмотр:

Кичээлдин анализи.

Башкы:Ооржак В.Х.

Класс:2 «А»

Кичээлдин темазы: «Былчак хавактыг Федя» Н.Носов.

Кичээлдин хевири: Чаа билиглер «ажыдарынын» кичээли.

Кичээлдин сорулгалары: Чаа элементилерни киирбишаан оореникчилернин билиринин базазын алгыдары.

Ооредиглиг сорулга: Медерелдиг, шын база аянныг кылдыр номчуп ооредирин уламчылаар.

Кижизидиглиг сорулга: Уругларны арыг-силигге, бодун шын алдынып билиринге, чурумга кижизидер.

Сайзырадыглыг сорулга: Уругларнын угаан-медерелин, дыл-домаан, кичээлге идепкейин база кичээнгейин сайзырадыр.

Кичээлге ажыглаан технологиялар:

 -Уруг бурузунун онзагайынче угланган технология (личностно-ориентированная);

Чуну эки дээрил, чуну багай дээрил деп билигге оореникичи бурузунун бодалын дыннаар.

Оюн ойнадып тургаш арыг-силигнин херекселдерин адатканы.

Авторнун допчу-намдарын бижип харыылааны.

-Кадыкшыл камгалаарынын технологиязы;(здоровьесберегающая)

Созуглелде сес дугаар абзац биле ажылдааны.

Сула шимчээшкин уезинде ажыглаан материал.

Кичээлдин туннел кезээнде.

-Чорулдээлиг байдал тургузар технология; (проблемная) 

Чаа тема уезинде «Кайда хир бар?» деп билигде.

Айтырыгларга харыы уезинде.

Оюн-биле удеттинген технология;(игровая технология)

Оюн «Арыг-шевер кадыкшылдын ундезини»

Кол билиишкиннер:Чогаал. Чогаалды аянныг номчууру, утказын дамчыдары.

Кичээлге ажыглаан ооредиглиг курлавыр:Созуглел «Былчак хавактыг Федя»,чуруктар ,ном –биле ажыл ар.76, улегер домактар, узунду шулуктер.

Кичээлдин дерилгези:Слайдылар,смайликтер,улегер домактар.

Эртемнер-биле харылзаазы:Орус дыл, улустун аас-чогаалы,куш-культура,хурээлел.

Ажыглаан арга, методу:хайгаарал методу,беседа,словарь –биле ажыл,болуктеп болгаш бот-тускайлан ажылдаары.

Эрткен кичээл болгаш дараазында кичээл –биле харылзаа:Эрткен кичээлде ооренген шулукту кичээлдин онаалга хыналдазында киирген.Чаа ооренип турар созуглелди дараазында кичээлде уламчылаар.

Кичээлдин туннелинде уруглар боттарыннын билиглерин  смайликтер дузазы-биле коргускен.

Кичээлге салдынган сорулгаларым чедип алган мен .Ону уругларнын кичээлге активчи ажылдааны бадыткаан.  



Предварительный просмотр:

Тема: «Былчак хавактыг Федя» Н.Носов. Очулдурукчу А.Даржаа

Сорулгазы:

  1. ƟƟᶿредиглиг: Медерелдиг, шын база аянныг кылдыр номчуп ооредирин уламчылаар.
  2. Кижизидилгелиг: Уругларны арыг-силигге, бодун шын алдынып билиринге, чурумга кижизидер.
  3. Сайзырадыглыг: Уругларнын угаан-медерелин, дыл-домаан, кичээлге идепкейин база кичээнгейин сайзырадыр.

Дерилгези: Самбыра, экран, проектор, ном, кыдырааштар.

Кичээлдин чорудуу.

  1. Организастыг кезээ.

- Экии! Чыскаалда кымнар турлар? (Ийи классчылар)

- Чурумунар кандыг ирги? (Келгеннерни мендилээр, эптиг-демниг сургуулдар бис)

- Экии, экиивенер!

- Чараштыр олуруп алынар.

II. Катаптаашкын.

Самбырада: Эртем чокта – эртен база дун. (Номчуур)

(1 слайд)   Кара чаштан эгелээштин,

                  Карак кызыл ооренгештин,

                  Эртем-биле чепсеглензе,

                  Эки дивес ие-даа чок.

 - Кайы шулуктен узунду-дур?

А) С.Маршак

«Школачы билип алзын»

Б) С.Сарыг-оол

«Оореникчээ»

В) С.Баруздин

«Берге бодалга»

(2 слайд) Шулукте «Чоннун ынак оглу база авазынын ынак оглу» деп состерге кандыг улегер домактар киирип болурул?

(Ие корбээнин кызы коор, ада корбээнин оглу коор)

III Тема, сорулгазын тывары.

Самбырада: Кижи болуру чажындан

                      Аът болуру кулунундан. (Номчуур)

(3 слайд)

Чуну эки дээрил?

Чуну багай дээрил?

Бо билиишкинге хамаарышкан бодалдарын чугааладыр.

В.Маяковскийнии «Что такое хорошо и что такое плохо?» деп шулуунден узунду.

(4 слайд) Если сын чернее ночи,

                 Грязь лежит на рожице,

                 - Ясно, это плохо очень

                  Для ребячьей кожицы.

- Кайда хир бар-дыр? (Арнында)

- Шын-дыр! Ынчангаш, бо хун ооренир темавыс дугайын ундуруп алдывыс.

IV Бажынга онаалга.

Николай Носовтун кыска допчу-намдарын бижип эккээр болган. (Бир оореникичи самбыра мурнунга номчуур)

V Чаа тема.

Самбырада: «Былчак хавактыг Федя» Н.Носов (Адын номчудар)

  1. Словарь ажылы. (Созуглелди номчуур мурнунда словарь ажылын чорудаалынар)

(слайд 5) Час хаваа – хаваанын дал ортузу.

                Дуюкаа – будуу.

                Боржаа – карталып турар бузур. (Боржаа колдуунда малга чоруур.       Орус дылда боржааны «лишай» дээр)

                Костуун кеткеш – карак-шилин кеткеш. Орус дылда чуу дээр бис? (Очки)

  1. Башкынын аянныг номчулгазы.

 - Мен номчуп эгелээримге кичээнгейлиг эдерти коор силер, улаштыр номчудар мен.

3)  Оореникчилернин бот номчулгазы (Работа в парах)

2 оореникчи иштинде номчааш 2-ги абзацта чунун дугайында бижээнин чугаалаар.

Оске 2 эжишки 8-ки абзацты номчааш чугаалаар)

4)Артканнары биле ажыл:

(слайд 6) Айтырыгларга харыы.

(Созуглелдин адын база катап номчуулунар. «Былчак хавактыг Федя»)

  1. Будукту арнынын кайызында былчап алган-дыр?

Хаваанда (билбейн)

Думчуунда (ᶿжегерээн)

  1. Кандыг бодалдыг ону былчап алганыл?

Аажы-чаны:

Тенек

Дыннангыр эвес

Арыг-силигни сагывааны

Улус каттыртырынга ынак

  1. Созуглелде «анилин» дугайында одуругну тывар. Номчудар. Оон хоразын тайылбырлаар.

5) Ам даалга алган уругларны дыннаалынар. (Уруглар кол утказын чугаалаар)

 - Федя башкынын чугаазын дыннааш канчанганыл?

(Аажок корткан, аксы безин ажыттына берген)

 - Федя чуу деп сымыранган-дыр?

(Ам черле ынчанмас мен.)

6) Сула шимчээшкин:

(слайд 7) Бирээ, ийи – Полиция оннуктери!

               Уш, дорт – бурунгаар базаал!

               Чангызы – хойу дээш,

               Хойу  - чангызы дээш,

               Чуртувустун келир ойде ээлери бис!

VI Арыг-шевер – кадыкшылдын ундезини.

 - Оюндан ойнаалынар. Оюн «Хунчугеш»

(слайд 8) Кышкы хун чавыс турар. Кышкы хуннун херелдерин арыг-силигнин херекселдери биле адаар.

Саван, аржыыл, дыргак, диш-чуур, щетка, шампунь, крем, кеш-дурбуур.

 - Кышкы хуннун херелдери арыг-силигни эккелди, уруглар. Кышкы уеде херелдерни ам-даа хой «Кандыг?» деп айтырыгга харыылаттынар состерден немээлинер.

(Чыттыг саван, чымчак аржыыл, сырый дыргак, хоюг шампунь, кидиргей кеш-дурбуур, шиштиг щётка, чаагай диш-чуур)

Бо сос каттыжыышкыннарындан уткалыг шулуктен тургузаалынар.

(слайд 9) Чыттыг саван,

               Чымчак аржыыл,

               Башты дыраар сырый дыргак

                База диш чуур делгерезин!

VII Туннел. Рефлексия.

 - Ам кичээливисте Федянын эки болгаш багай талаларын деннеп унелээлинер.  (Кичээлди канчалдыр сонуургаан силер, смайликтер-биле тунненер).

Тенек, опчок, чуттуг

Оорзурек, эш-оорун каттыртырынга ынак, хоглуг

- Кичээлден солун чуну билип алдынар?

Самбырада: Эртем чокта эртен база дун.

(слайд 8) Тенектенмес чалгаа чорбас

                 Тергиин эки ооренир

                 Оореникчи шынчы созум

Самбырада: Кижи болуру чажындан.

(слайд 9) Ажыл-ишке, ооредилгээ,

                Авам, ачам айбызынга,

                Орлан-эрес, кежээ болур

                Оореникчи шынчы созум.

Самбырада: Арыг-шевер – кадыкшылдын ундезини.

 (слайд 10) Кадыкшыл кижи бурузунге херек! Химиктиг болгаш кадыкшылга хоралыг будумелдер биле ойнап болбас! Кадыкшылды чажындан тура камнаар болза эки! Кадык болур дизе арыг-силигни сагыыр!

 - Кичээливис демниг доозаалынар.

Кичээливис тоне бээрге,

Кончуг оожум тура халааш,

Башкыларны партавыстан

«Байырлыг!» деп удеп каар бис

 - Кичээлге шупту идепкейлиг кириштинер, эр-хейлер!

Ажыглаан литература:

  1. Литературлуг номчулга. Л.С.Кара-оол. 2 класс. Кызыл – 2016.
  2. Тыва улегер домактар болгаш чечен состер. Б.К.Будуп. Кызыл – 2010.
  3. Орус-тыва ооредилге словары. Б.А. Монгуш. Москва – 2000.
  4. Тыва улустун аас-чогаалын школаларга ооредиринин методиказы. Б.Ч.Сундуп. Кызыл – 1992.
  5. Тыва оюннар. И.Самбуу. Кызыл – 1992.

Предварительный просмотр:


Подписи к слайдам:

Слайд 1

Тема: « Былчак хавактыг Федя» Автор Н. Носов, очулдурукчу А.Даржаа

Слайд 2

Кара чаштан эгелээштин , Карак кызыл ө ө ренгешти ң , Эртем-биле чепсеглензе , Эки дивес ие-даа чок .

Слайд 3

Чонну ң ынак оглу , Авазыны ң ынак оглу

Слайд 4

Ч ү н ү эки дээрил ? Ч ү н ү багай дээрил ?

Слайд 5

Если сын чернее ночи, Грязь лежит на рожице, - Ясно, это плохо очень Для ребячьей кожицы.

Слайд 6

Словарь ажылы : Час хаваа – хаваанын дал ортузу . Дуюкаа – будуу Боржаа – каътталып турар бузур . ( Боржаа колдуунда малга чоруур . Орус дылда боржааны «лишай» дээр ) К ѳ ст үү н кеткеш – карак-шилин кеткеш . Орус дылда ч үү дээр бис? (Очки)

Слайд 7

Будукту арныны ң кайызында былчап алган-дыр ? Х аваанда ( б илбейн ) Думчуунда ( ө жегерээн ) Аажы-ча ң ы: Тенек Арыг-силигни сагывааны Ды ң нангыр эвес Улус каттыртырынга ынак

Слайд 8

Бирээ , ийи – Полиция ө ң н ү ктери ! Ү ш, д ө рт – бурунгаар базаал ! Ча ң гызы – х ө й ү дээш , Х ө й ү - ча ң гызы дээш , Чуртувусту ң келир ө йде ээлери бис!

Слайд 9

Оюн «Х үнчүгеш» Сава ң , аржыыл , дыргак , диш-чуур , щётка, шампунь, крем, кеш-д ү рб үү р.

Слайд 10

Чыттыг сава ң , Чымчак аржыыл , Башты дыраар сырый дыргак База диш чуур делгерезин !

Слайд 11

Туннел . Рефлексия. Федяны ң багай талалары : Тенек, опчок , чуттуг Федяны ң эки талалары : Ө ө рз ү рек, эш- өө р ү н каттыртырынга ынак , х ө гл ү г

Слайд 12

Тенектенмес чалгаа чорбас Тергиин эки ө ө ренир Ө ө реникчи шынчы с ө з ү м. Ажыл-ишке , ө ө редилгээ, Авам , ачам айбызынга , Орлан-эрес , кежээ болур Ө ө реникчи шынчы с ө з ү м. Кадыкшыл кижи б ү р ү з ү нге херек ! Химиктиг болгаш кадыкшылга хоралыг б ү д ү мелдер-биле ойнап болбас ! Кадыкшылды чажындан тура камнаар болза эки ! Кадык болур дизе арыг-силигни сагыыр !

Слайд 13

Кичээливис т ө не бээрге , Кончуг оожум тура халааш , Башкыларны партавыстан « Байырлыг !» деп ү деп каар бис


По теме: методические разработки, презентации и конспекты

рабочая программа литературлуг номчулга 4 класс

4 класстын  ажылчын программалары...

Календарно-тематическое планирование по литературному чтению (литературлуг номчулга) 3 класс по учебнику Кара-оол Л.С.

Календарно-тематическое планирование составлено по новому учебнику "Литературлуг номчулга" для 3 класса. Автор учебника Кара-оол Л.С.Год издания 2013 г....

Календарно-тематическое планирование по литературному чтению (литературлуг номчулга) 4 класс по учебнику Кара-оол Л.С.

Календарно-тематическое планирование составлено по новому учебнику "Литературлуг номчулга" для 4 класса. Автор учебника Кара-оол Л.С.Год издания 2014 г....

Рабочая программа и КТП по литературному чтению (Литературлуг номчулга) 3 класс

Рабочая программа и КТП  по предмету "Литературлуг номчулга" 3 класс...

Литературлуг номчулга. 2 класс

Литературлуг номчулга. 2 класс...

Литературлуг номчулга, ажык кичээл. Тема "Дуза када бергеним"

Сорулгалары : - Чугаанын утказынга дууштур уругларны ада-иезинге дузалажып, ажыл-ишке харысаалгалыг болурун билиндирер. -Чангыс огде чурттап турар уруглар бот боттары дузалажып, карактажырын...