Фонд оценочных средств

8  класс

«Абай Гэсэр» зохёолоор шалгалта

1. Баруунай 55 тэнгэриин аха заха хэн болоноб?

а) Атай-Улаан       б) Хан-Хюрмас       в) Бүхэ-Бэлигтэ

2.  Зүүнэй 44 тэнгэриие толгойлогшо хэн бэ?

а) Атай-Улаан       б) Хан-Хюрмас       в) Сэгээн-Сэбдэг

3. Тэнгэришүүлэй хоорондохи дайн юун дээрэhээ болооб?

а) «Сэгээн-Сэбдэг тэнгэри хэнэй мэдэлдэ орохоб?»-гэhэн асуудалаар хэрэлдээн дундань болоо.

   б) Хара- Зутан Алма Мэргэниие абахаб гэжэ хэлээ.

   в) Бүхэ –Бэлигтэ эсэгэтэеэ хэрэлдээ

 4. Тэнгэришүүлэй хоорондохи дайнда хэн илааб?  

а) Атай-Улаан       б) Хан-Хюрмас       в) Хара –Зутан

5. Манзан –Гүрмэ тѳѳдэй Гэсэрэй хэн болоноб?

а) тѳѳдэй   б) абга эгэшэ    в) эгэшэ

6. Бүхэ- Бэлигтэ хэнэй хүбүүн бэ?

а) Атай-Улаан       б) Хан-Хюрмас       в) Сэгээн-Сэбдэг

7. Хан –Хюрмас хэды хүбүүтэй байгааб?

А) 4       б) 3        в) 5

8. Бүхэ –Бэлигтэ Хан –Хюрмасай ямар  хүбүүн  болоноб?

А) одхон      б) ууган        в) тээли

9.  «Булжамуурые доошонь харбажа буулгаа hаа,  газар дээрэхи үхэл тахал, гай тодхор дарагдаха»  гэжэ хэн зүүдэлээб?

А)  Хара-Зутан     б) Саргал-Ноён      в) Сэнгэлэн-Ноён

10. Булжамуур шубуун хэнэй басаган байгааб?

А) Манзан-Гүрмэ тѳѳдэйн аша басаган Алма –Мэргэн

Б) Гал-Нурманай hамган Галтай-Гоохон

В) Наран – Дулаан тэнгэриин басаган Наран-Гоохон  

11. Нарай нялха хүбүүнэй тэмдэг хүсэлдүүлэгты.

а)  Баруун гараа далайгааша         1)  дайсадаа гэшхэхын тэмдэг

б)   Зүүн хүлѳѳ бохиигоошо          2) баталан замаа хараха

в)   Баруун нюдѳѳ нээхэдээ           3) балмад дайсадые дараха тэмдэг

г)   Зүүн нюдѳѳ аняаша                  4) зүhэ буруутаниие таниха

12.  Үлгытэйhѳѳ хэды дайсадые дарааб?

а) 4    б) 3        в) 5

13. Атай – Улаанай  хүбүүд:  

а) Сагаан-Гэрэл               1)   одхон

 б) Шара -Гэрэл               2) ууган

 в) Хара-Гэрэл                 3) тээли

14. Бүхэ – Бэлигтэ үлгытэйдѳѳ дараhан дайсад хэд бэ?

А) Хара-Зутан

Б) Атай –Улаан

В) батагананууд

Г) хулгананууд

Д) хирээнүүд

Е) могойнууд

Ж) шолмо «мэдэлшэ»

15. Үхибүүндэ хэн гэжэ нэрэ үгѳѳб?

А)   Бүхэ-Бэлигтэ     б) Гал-Нурман      в) Нюhата –Нюургай

16. Саргал –Ноёной үхибүүд хэд бэ?

А) Алтан-Шагай Мүнгэн-Шагай хоёр  

Б) Гал-Нурман Галтай-Гоохон хоёр

В) Бүхэ-Бэлигтэ Заса-Мэргэн хоёр

17. Бүхэ-Бэлигтын hамгад хэд бэ?

а)  Түмэн-Жаргалан

б) Галтай –Гоохон

в) Урмай – Гоохон

г) Наран –Дулаан

д) Алтан-Шагай

е) Мүнгэн-Шагай

ж) Наран-Гоохон

з)  Сагаан-Гэрэл              

 и) Шара -Гэрэл              

 к) Хара-Гэрэл    

л) Алма-Мэргэн            

18.  Хүсэлдүүлэгты (хэн хэнэй эсэгэб?)

а)  Түмэн-Жаргалан        1)  Уhа-Лосон

б) Урмай – Гоохон           2) Шаазгай-Баян

в)  Алма-Мэргэн              3) Тэмээн- Улаан

19.  Гэсэрэй морин

а) Бэльгэн хэер            б) Архан зээрдэ       в)  Зоодой

20. Архан –Шүдхэрые хэн харбажа буулгааб?

   а) Хүхэрдэй -Мэргэн    б) Абай Гэсэр       в) Заса –Мэргэн

21.  Архан –Шүдхэртэ хэн  туhалааб?

        а)    Сэнгэлэн – Ноён   б) Хара - Зутан       в) Атай – Улаан

22) Хэн Гэсэртэ хоро уулгааб?

    а)  Галтай –Гоохон         б) Алтан-Шагай             в) Алма-Мэргэн            

23. Хэн  Гэсэрhээ үлүү хүсэтэй байшооб?

    а)   Архан-Шүдхэр     б) Гал-Нурман      в) Хүхэрдэй -Мэргэн    

24.  Гэсэртэ  Гал-Нурмые илахыень хэн туhалааб?    

 а)   Заса-Мэргэн       б) Зоодой- Мэргэн      в) Хүхэрдэй -Мэргэн

25. Гал- Нурман хайшан гээд даорагдааб?

а) далан долоон  балтаар сохюулаа

б) молор эрдэни шулуун тэhэ биса нюдараа

в) булад hэлмээр амин голоо таhалуулаа  

26. Галтай- Гоохон хатанай түмэр хүбүүе хайшан гээд илааб?

а) далан долоон  балтаар сохюулаа

б) молор эрдэни шулуун тэhэ биса нюдараа

в) булад hэлмээр амин голоо таhалуулаа  

27.   Орголи эреэн гүрѳѳhые хайшан гээд  илааб?

а) далан долоон  балтаар сохёо

б) молор эрдэни шулуугаар тэhэ биса нюдараа

в) булад hэлмээр амин голыень таhалаа.

28. Гэсэр хэндэ булигдаад, хоёрдохёо дайлалдаха баатай болооб?

а)  Шэрэм- Минаата             б) Гал- Нурман     в) Орголи эреэн гүрѳѳhэн

29.   Шэрэм- Минаатые диилэхэдэнь хэн туhалааб?  

а)  Манзан-Гүрмэ                      б) Урмай –Гоохон            в) Алма-Мэргэн        

30.  «Боосоондо шамайе Гэсэр буляажа абаа hэн. Би шамайе абаха ёhотой хүм».  «Урмай-Гоохон хатантай би гэрлэхэб, Түмэн-Жаргаланиие ши абахаш» . Энэ хэнэй үгэнүүд бэ?

а)   Буйдан –Улаан баатар      б) Хара-Зутан           в) Хүхэрдэй -Мэргэн  

31. Түмэн –Жаргалан юундэ  Абарга- Сэсэн мангадхайда бэеэ тушаагааб?

а) Гэсэрээ абархын түлѳѳ

б) Абай-Гэсэрэй  хорото муухай үбшые аргалхын түлѳѳ

в) Хара-Зутанда мэхэлүүлээ

32.  Абарга- Сэсэн мангадхайн hүнэhэн хаана байгааб?

а)  ехэ эгэшынь эльгэн шулуун хобто соо

б)   Галтай- Гоохон хатанай түмэр хүбүүн

в) Уhа-Лосоной орондо

33. Абарга- Сэсэн мангадхайн ехэ эгэшыень хайшан гээд алааб?

а) задай улан шулуугаар орой дээрэhээнь буулгаа

б) молор эрдэни шулуугаар тэhэ биса нюдараа

в) булад hэлмээр амин голыень таhалаа.

34.  Лойр хара Лобсоголдой  хайшан гээд Гэсэрые юун болгооб?

а)   морин                б)  туулай        в)    элжэгэн  

35.   Гэсэрые абаржа шадаhан хүн хэн бэ?

а)   Алма – Мэргэн     б)    Урмай – Гоохон         в)   Заса – Мэргэн

36. Сагаан-Гэрэл хэндэ hамга абхуулха гэбэб?

  а)   Эрхэ-тайжа       б)    Алтан – Шагай         в)   Мүнгэн – Шагай

37.  Хүнэй мяха хэрэгсээhэн Шара голой гурбан хаашуулай амитан юун бэ?

а) шубуун          б)     Архан-Шүдхэр     в) Гал-Нурман      

38. «Хүнэй мяхаар хооллодог»  амитанhаа Шара голой гурбан хаашуул хайшан сүлѳѳрбэб?

а) задай улан шулуугаар орой дээрэhээнь буулгаа

б) молор эрдэни шулуугаар тэhэ биса нюдараа

в) мүльhэн далайн сѳѳрэм руу түлхижэрхёо

39. Гэсэрэй 33 баатарнууд юундэ Шара голой сэрэгшэдтэ булигдааб?

а) hогтуу халамгайнууд байгаа

б) Саргал –Ноён үгы байгаа

в) Хара –Зутан дайсадта туhалаа

40.  Урмай –Гоохон   Саргал –Ноёной толгойе хайшан гээб?

а) Манзан-Гүрмэ тѳѳдэйн үбэр дээрэнь шэдээ

б) Гэсэрэй гурбан эгэшэдэ эльгээгээ

в) Сэнгэлэн-Ноёндо үгѳѳ.

41. Шара голой хаашуул хэды басагатай байгааб?  

а) 73          б)     33     в) 3

42.  Сагаан-Гэрэл Гэсэрэй үхибүүн боложо хубилхадань,  ямар нэрэ үгѳѳб?

     а) Олзобой           б)     Нюhата -Нюургай     в)    Бүхэ-Бэлигтэ

43.  «Гэсэр» үльгэр …. hалаатайб?

    а) 11           б)    10    в)    9

44.  «Гэсэр» үльгэр hалаа бүхэндѳѳ ….  (үргэлжэлүүлэгты)

     а) энеэдэтэй           б)  дайтай    в)    уйдхартай

Харюунууд:

1-б

2-а

3-а

4-б

5-б

6-б

7-б

8-в

9-б

10-в

11-а-3, б-1,в-2,г-4

12-а

13-а-2,б-3,в-1

14- в,г,д,ж

15—в

16-а

17-а,в,л

18-а-3,б-2,в-1

19-а

20-а

21-б

22-в

24-а

25-б

26-а

27-в

28-а

29-а

30-б

31-а

32-а

33-а

34-в

35-а

36-а

37-а

38-в

39-а,в

40-а

41-а

42-а

43-в

44-б

Шалгалтын ажал

Һара, үдэр _____________________________

Анги  ____________

Нэрэ, обог ____________________________

1. Буряад уран зохёолой хүгжэлтын үенүүдые нэрлэгты.

                                                  Буряад уран зохёолой

                                                      хүгжэлтын үенүүд

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2.  Энэ хэн бэ? /Фотозурагуудые хараад, нэрыень бэшэхэ. Хүсэнэг соо уран зохёолшодто хабаатай зохёохы замай, намтарай баримтануудые элирүүлжэ бэшэхэ/.

1.            2.             3.     

А) Уран зохёолшын зохёохы зам 40 гаран жэл соо үнгэрhэн.

Б) Буряад литературын түүрүүшын роман бэшэhэн уран зохеолшо.

В) «Шэнэ байшан», «Талын аадар», «Геройн эхэ» рассказууд болоно шүлэгэй автор.

Г) Доржо Банзаров тухай зохёолнуудай  автор.

Д) Эсэгэ ороноо хамгаалгын дайнда ошоhон уран зохеолшо.

Е) «Шэнхинээтэ нарhад» гэhэн зохёолой автор.

Ж) «Декабристын бэhэлиг»  драмын автор.

З) Москва хотодо болоhон пионернүүдэй болон комсомолшуудай ехэ хуралда хабаадаhан.

Харюу:

3. Опорно схемэдэ түшэглэн, Ч. Цыдендамбаевай  «Буряад басаган» туужын

сюжедэй hубарил элирүүлэгты.

Харюу:

Экспозици: _________________________________________________________________________________

Уялдуулагша ________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________Үйлын хүгжэлтэ: _____________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Эршэдэлгэ ___________________________________________________________________________________

Түгэсхэгшэ ___________________________________________________________________________

4. Кроссворд таагты. /Литературна ойлгосонууд/

Доошоо:

1. Дүрэнүүдэй хоорондохи зүрилдѳѳ харуулhан, тэдэнэй тэмсэлые элирүүлhэн уран hайханай зохёол. Монолог диалог хоёрой туhаламжаар бэшэгдэhэн зохёол.
2. Уран зохёолой хэлэ баяжуулдаг, шэмэглэдэг олон янзын аргын нэгэн.
3. Арадай дундаhаа гараhан баатарнууд, тэдэнэй габьяата ябадал, баатаршалга тухай хѳѳрэhэн, хэмжээгээрээ ехэ, шүлэглэжэ, тиихэдэ прозооршье зохёогдоhон аман зохёолой жанр.
4. Үйлдэгшэ нюурнуудай хоорондоо хѳѳрэлдэлгэ.
5. Басниин hургаал заабари үгтэhэн хоёрдохи хуби.
6. Ямар нэгэ юумые бодото нэрээрнь бэшэ, харин тэрээндэ адляар харагдадаг ондоо юумэнэй нэрээр нэрлэhэн үгэ.
7. Зохёолой мүр соохи үенүүдэй тааралга.

Орой хамта: 28 оноо.           Һурагшын оноо: _____________              Сэгнэлтэ: _______

Шалгалтын ажал /2-дохи анги/   (2-я четверть)

1. Хоёр бүлэгтэ хубаажа бэшэгты

           Ɵѳрѳѳ, нээгээ, юрѳѳл, дээшээ, үглѳѳ, гүйгѳѳ, зүүдэлээ, юумээ, гүрѳѳhэн, үймѳѳн, hүүлээ.

2. Буулгажа бэшэхэдээ, ѳѳ-ээ аялганай али нэгые табигты.

     Абахадаа үнэгэнэй hүүл…р эльбээд, үгэхэд…  үхэрэй хэлээр долёохо.  Ракетэ ѳѳд… түрг…р ниидэдэг. Хэшээл дүүр… . Үбэлд… малшад үхэр… үбh…р тэжээдэг. Дулма дүүг… шатараар шүүг…. Лыгжима хүбүүг… хүүгэдэй сэсэрлигтэ асарба. Һалхин шангаар хүдэл… .   Алдар дүүд… мээхэй.  

3. Үгтэhэн үгэнүүд буулгахадаа,  алдуутайгаар бэшэгдэhэн  үгэнүүдые олоод, зүб болгожо бэшэгты.

      Мүнѳѳ, үглээдэр, дүүгээ, зүүгѳѳ, юумээ, үбгэжээл, үбэлжѳѳн, зүүдэлѳѳ, хюрѳѳдээ, ѳѳhэдээ, хэлүүлээ.

4. Ребусуудые таагты

                              Ү 1               7 ᾽гоно

5. Таабари  таагты.

Мүльhэн дээрэ мүнгэн шагта.

Даабари                                  

        Текст уншаад,  2-15- дахи даабаринуудые  дүүргэгты.

      (1) Эреэгшэн үнеэн нэгэ жэл эрэ тугал гаргаhандаа ехэ хүхюутэй, хүршэ айлайнгаа үхэр малнуудые суглуулжа, найр наада хээ бэлэй. (2) Эхын hайхан уурагhаа энэ тугалнай үдэр ошохо тума улам ехэ боложо, наранай игаахада hуняажа, зүлгэ hайхан ногоон дээрэ амаржа унтаад лэ, hанахадаа бодожо, бүхэли үдэр дуhал дуhалаар эхынгээ суглуулhан шүүhэ шэмыень хүхэжэ уугаад, оодоржо ябадаг hэн гэлэй.

  (3) Үтэлhэн хайрата эреэгшэн hүүжынгээ яhанай ёрбойтор, хабhанайнгаа арзайтар тураба, харин тэрэ  hанаха ганса буруугаа дэхүүлжэл, нэгэшье хайрангүй, нэгэшье олёодонгүй, ехэ болгоо юм. (4) Теэд буруумнай борьбо дээрээ бордойходоо, эhээhэн талханай, сагаан дабhанай охин байнал гэжэ тарган мүндэгэр бэеэ шэлгээжэ, хорёо хашаа, тэргэ шарга эбдэдэг болобо.     (5) Тархяа  hэжэржэ, хамаг амитанда мундуурхадаг. (6) Ай шолмохон, ахир зарим хүнүүдыешье мүргэхэеэ ядадаггүй зантай байба.

  (7)         Эреэгшэн үнеэн яахаб даа, бэеэ хүсэhэн буруугаа барижа ядаад,
нэгэтэ иигэжэ гуйгаа hэн. (8) «Эды болотор шамайе үргѳѳ, тэжээгээб. (9)
Энэ муухай ябадалаа орхил даа, хүбүүмни». (10) «Шамда юуштэйб, үхэhэн
хара үмхи, урдахияал хараад, бутаhаа торожо унангүй ябабалшни болоо», -
гээд, ёдогор хурса залуу эбэрээрээ нэгэ ёборжорхибол даа. (11) Теэд
эреэгшэн  яахаб,  хоёр  нюдэнэйнгѳѳ уhа гоожуулаад лэ hалаа hэн.

  (12)  Һанаhан юумэеэ хэжэ, бухиндажа, тархи туруугаараа газар hабардаха, ондоо малтай мүргэлдэхэ зангаа алдаагүй ябаа.

  (13) Уданшьегүй тэргэ эбдэhэн буруумнай дураараа мундуурхахаяа болибо даа. (14) Нэгэтэ алда ута ташууртай адуулагша ерэжэ, бойлторго үзѳѳгүй бурууемнай хүзүүнhээнь аргамжалжа абаашаад, үндэр харша соо хаажа, томо гэгшын суургаар үүдыень суулгалжархиба.

   (15) Эреэгшэн үнеэн яахаб, хэды муухай зантайень мэдэбэшье, үндэр ехэ харшадань ерээд лэ, эрьежэ шагаажа хараад, хайрлан, хоёр нюдэнэйнгѳѳ уhа гоожуулhаар, hѳѳргѳѳ бэлшээридэ ошодог hэн.

(Э. Манзаров)

2.  Үгтэһэн харюунуудай алиниинь энэ асуудалда харюусанаб: «Юундэ тэжээһэн буруу дураараа мундуурхахаяа болёоб?»

                         1)  Эреэгшэн үнеэнэйнгээ гуйлтыень дуулаба.

                         2)  Буруу үндэр харша соо хаагдаа.

                         3)  Ондоо малда мүргүүлээ.

            Харюу: ______________________________________________

3. 3-дахи мэдүүлэл соо тэмдэгэй нэрэһээ бии болоһон юумэнэй нэрэ бэшэгты.

               Харюу: ______________________________________________

4. 8-дахи мэдүүлэл соо  «тэжээгээб» гэһэн үгэ адлирхуу удхатай үгөөр (синонимоор) һэлгэжэ бэшэгты.

                Харюу: ______________________________________________

5. 13-14-дэхи мэдүүлэлнүүд  сооһоо аялганай тааралдалай дүрим баримталангүй бэшэһэн үгэ олоод нэрлэгты.  

                Харюу: ______________________________________________

6.  7-11-дэхи мэдүүлэлнүүд  сооһоо үнгэржэ байһан сагай мэдүүлһэн түхэлдэ байһан үйлэ үгэ олооод бэшэгты.

               Харюу: ______________________________________________

7. 4-дэхи  мэдүүлэл соо шухала гэшүүдые олоод, буулгажа бэшэгты.

               Харюу: ______________________________________________

8. 1- 6-дахи мэдүүлэлнүүд  соо бэеэ дааһан причастна дахуулалтай мэдүүлэл олоод нэрлэгты (мэдүүлэлэй дугаар тоогоор заагты).

              Харюу: ______________________________________________

9. 3-5-дахи мэдүүлэлнүүд  соо нэгэ бүридэлтэ мэдүүлэл олоод нэрлэгты.

           Харюу: ______________________________________________

10. 8-11-дэхи мэдүүлэлнүүд  соо удхын сохилтын зүйр үгэ (частица) хэрэглэгдээгүй мэдүүлэл олоод бэшэгты.

            Харюу: ______________________________________________

11. 1-6-дахи мэдүүлэлнүүд  соо орёо мэдүүлэл олоод нэрлэгты.

            Харюу: ______________________________________________

12.  Доро үгтэһэн мэдүүлэлнүүд соо  бүхы запятойнууд тоогоор тэмдэглэгдэнхэй. Дахуулалда хабаатай  табигдаһан запятойн байгаа һаань, тооень (тоонуудыень) заажа бэшэгты.

        Ай шолмохон, (1 )ахир зарим хүнүүдыешье мүргэхэеэ ядадаггүй зантай байба.

          Эреэгшэн үнеэн яахаб даа, (2) бэеэ хүсэhэн буруугаа барижа ядаад,(3)
нэгэтэ иигэжэ гуйгаа hэн.  «Эды болотор шамайе үргѳѳ,(4) тэжээгээб.
Энэ муухай ябадалаа орхил даа, (5) хүбүүмни».

            Харюу: ______________________________________________

13.  5- 9-дэхи    мэдүүлэлнүүд соо  идхаһан мэдүүлэл олоод нэрлэгты.  

          Харюу: ______________________________________________

14. Доро үгтэһэн мэдүүлэлнүүд соо  бүхы запятойнууд тоогоор тэмдэглэгдэнхэй. Мэдүүлэлэй нэгэ түрэл гэшүүдтэ табигдаһан запятойн тоонуудые заажа бэшэгты.  

         Теэд буруумнай борьбо дээрээ бордойходоо, (1) эhээhэн талханай,(2) сагаан дабhанай охин байнал гэжэ тарган мүндэгэр бэеэ шэлгээжэ,(3) хорёо хашаа, (4) тэргэ шарга эбдэдэг болобо. Тархяа  hэжэржэ, (5) хамаг амитанда мундуурхадаг. Ай шолмохон, (6) ахир зарим хүнүүдыешье мүргэхэеэ ядадаггүй зантай байба. ... «Эды болотор шамайе үргѳѳ, (7) тэжээгээб. Энэ муухай ябадалаа орхил даа, (8) хүбүүмни».

15.  2-10 –дахи  мэдүүлэлнүүд соо  зүрилдэһэн харилсаатай ниилэлдэһэн орёо мэдүүлэл олоод, харюугаа тоогоор заагты.

                   Харюу: ______________________________________________

Анги   __________

Нэрэ, обог   ________________________                                    сэгнэлтэ ___________  

Харюунууд:

2-2

3- эреэгшэн

4- адуулааб

5- үзөөгүй

6-  ёборжорхибол

7- буруумнай эбдэдэг болобо.

8 -4

9- 5

10- 8

11- 3

12- 3

13- 9

14- 2,4,7

15- 3

Контрольная работа по искусству 8 класс (2-четверть)

1. Какие виды искусства относятся к пластическим или пространственным?

А) Живопись, графика, скульптура, архитектура, дизайн, ДПИ

Б) Музыка, литература

В) театр, кино, цирк, танец

2) Какие виды искусства относятся к временным?

А) Живопись, графика, скульптура, архитектура, дизайн, ДПИ

Б) Музыка, литература

В) театр, кино, цирк, танец

3. Какие виды искусства относятся к пространственно-временным?

А) Живопись, графика, скульптура, архитектура, дизайн, ДПИ

Б) Музыка, литература

В) театр, кино, цирк, танец

4.Какой вид изобразительные искусства представлен?

А) Живопись

Б) Скульптура

В) Графика

5) В каких видах искусства мы можем встретиться с этим жанром

А) В музыке

Б) В живописи

В) В графике

Г) Скульптуре

6) Какой вид искусства представлен

А) Пластический

Б) Временной

В) Пространственно - временной

Г) Пластически – пространственный

7) Назови русского художника-пейзажиста представленной картины. 

А) И. Левитан

Б) А. Саврасов

В) И. Шишкин

Г) А. Поленов

8) Назови русского художника-пейзажиста представленной картины. 

А) И. Левитан

Б) А. Саврасов

В) И. Шишкин

Г) А. Поленов

10.Какому направлению изобразительного искусства относится произведение К. Моне

« Вестминстерское аббатство» 

А) импрессионизм

Б) романтизм

В) экспрессионизм

11.Один из видов изобразительного искусства, главным языком которого является линия, а роль цвета ограничена и условна.

А) графика;

Б) живопись;

В) скульптура;

Г) ДПИ.

12. Вид изобразительного искусства, основным выразительным средством которого является цвет.

А) Графика;

Б) живопись;

В) скульптура;

Г) ДПИ.

13. Художественный стиль XVII – XVIII вв., в буквальном переводе означают «причудливый», для которого характерно богатство и пышность форм, обилие декора.

А) Классицизм;

Б) модерн;

В) барокко;

Г) рококо.

14. Какое из приведенных суждений адекватно отражает понятие «романтизм»?

А) Литературное направление, культивировавшее повышенный интерес к жизни «простого и естественного человека», противопоставленного аристократам;

Б) направление в литературе, ставящее себе задачей дать наиболее полное, адекватное отражение действительности;

В) направление в литературе и искусстве, которое обращалось к образам и формам античной литературы и искусства как к идеальному эстетическому образу;

Г) направление в литературе и искусстве, которому свойственны исключительность героев, страстей и контрастных ситуаций, напряженность сюжета, красочность описаний.

15. Жанр, в котором главный герой – природа.

А) Натюрморт;

Б) пейзаж;

В) портрет;

Г) анимализм.

16.К какому виду искусства относятся понятия: горельеф, барельеф, контррельеф?

А) Живопись;

Б) графика;

В) скульптура;

Г) архитектура;

Д) ДПИ

17. Кто автор портрета Марии Лопухиной

А) В. Боровиковкий

Б) Ф. Рокотов.

В) И. Репин

18. Кто автор портрета П. М. Третьякова

А) В. Боровиковкий

Б) Ф. Рокотов.

В) И. Репин

19. Третьяковская галерея находится в каком городе?

А) Москва

Б) Санкт - Петербург

В) в Казани

20) Это здание Музей , современного искусства находится

А) Нью- Йорк

Б) Санкт - Петерберг

В) Париж Лувр

Г) Прадо , Мадрид

№

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

а

б

в

а

абвг

в

а

а

а

а

№

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

а

б

в

а

б

в

а

в

а

в

№

21

22

23

24

Комплексный анализ текста

          1)Буряад хэлэн хосоржо байна гү?   (2)   Тиигэжэ хэлэхэнь эртэшэг гэжэ би hананаб. (3) Мунѳѳ сагта буряад хэлэн үнэхѳѳрѳѳ хүшэр хүндэ байдалда оронхой. (4) Теэд энээн тухай саашадаа хэлүүжэб.

(5) Буряад арадай бэеэ гэршэлhэн гол зүйлнүүдэй нэгэн байhан зандаа хадань буряад хэлые хосоржо байгаа хэлэнүүдэй тоодо оруулха аргагүй байнабди. (6) Энэ хадаа тэрэнэй тон шухала шэнжэ шанар гээшэ. (7) Муу,  hайнааршье hаа, хахад шахуу миллион буряадууд түрэл хэлэн дээрээ хѳѳрэлдэнэ ха юм. (8) Ядахын сагта тэрэнэй ехэнхи хубинь.

(9) Буряад хэлэ хэрэглэлгые үсѳѳрүүлhэн бодото шалтагаанууд бии. (10) Нэн түрүүн ажабайдалаймнай удха шанарай улам үргэдэжэ, арад зоной гол түлэб хото городуудта ажаhуудаг болоhон ушар. (11) Хори нэгэдэхи зуун жэл хүрэжэ ерээд байна, тиимэhээ дэлхэй дээрэ арадай ажахын бүхы hалбаринуудта оньhон аргануудые хэрэглэлтэй, технологическа болон социальна - соёлой хүгжэлтэтэй холбоотой хубилалтанууд болоно. (12) Тиин буряад арадай хуби заяае болон соёлойнь саашанхи хүгжэлтые бүхэдэлхэйн гол үйлэ хэрэгүүдhээ амяарлан зүбшэн хэлсэжэ болохогүй гэжэ онсолхо хүсэлтэйб. (13) Мүнѳѳ үедэ бүхы гүрэнүүдтэ болон арадуудта «бүхэдэлхэйн горитой хубилалтануудта» тэдэ харюусаха аргатай гү, манай арад хүн түрэлтэнэй хүгжэлтын хажуу талада үлэшэгүйн туда хүсэд бэлэн гү гэhэн асуудал тон шухала.

(14) Хэлэн, шажан, заншалта ёhо гурим, арадай аман зохёол гэхэ мэтэ үеhѳѳ үедэ дамжуулагдадаг социальна талаараа тогтонижонги удха шанартай бодомжонууд, хараанууд, хэмжээнүүд социальна - соёлой заншалта баялигуудай тоодо ородог юм. (15) Хотонуудта ород хэлэн диилэнхи байна гэжэ ойлгосотой. (16) Гэхэтэй хамта хотодо ажаhуудаг буряадуудшье түрэл хэлэеэ хамгаалха ба тарааха хүсэлтэй байдаг гэжэ олонхи шэнжэлгэнүүд гэршэлнэ. (17) Энэмнай буряад хэлэн хүсэд хосороогүй гэжэ гэршэлнэ бшуу. («Байгал» журналhаа абтаhан текст)

Даабаринууд:

1. Текст уншагты
2. Выявление набора ключевых слов текста
3. Текстын сэдэб элирүүлэгты
4. Текстын проблемэ элирүүлэгты
5. Түсэб табигты
6. Текст нэрлэгты
7. Зохёолой стиль элирүүлэгты
8. Авторай позици элирүүлэгты.
9. Текст сооhоо абтаhан үгэнүүдые гол үгэнүүдтэйнь  буулгажа бэшэгты.
10.  Текст соохи орёо мэдүүлэлнүүдэй дугаарай номер харюу соогоо бэшэгты.
11.   Дахалдаhан орёо мэдүүлэлнүүдэй дугаарайнь номер харюу соогоо бэшэгты.
12. Ниилэлдэhэн орёо мэдүүлэлэй дугаарайнь номер бэшээд,  харилсаань ямар бэ гэжэ элирүүлэгты
13.  10- дахи, 13 - дахи, 14 -дэхи мэдүүлэлнүүд соохи зураатай үгэнүүд мэдүүлэлэй ямар гэшүүд болоноб? а) нэрлүүлэгшэ      б) хэлэгшэ        в) нэмэлтэ        г) элирхэйлэгшэ      д) ушарлагша
14. Текстын удха дээрэ үндэhэлжэ, багахан найруулга бэшэгты.

     Буряад хэлэн, ООН -ой ЮНЕСКЫН мэдээгээр, үгы боложо байhан хэлэн гэжэ тоологдоно. Автор энээниие яажа тайлбарилнаб? Энэ hанамжаhаа hабагшаhан танай харюу?

Хэлэн гээшэ сэдьхэлэй, ухаан бодолой, гүн мэдэрэлэй эгээн баримталхы, үндэhэлхы хуби. Иимэ болохолоорнь үндэhэ яhатанай шэнжэ шанар hалажа байна гү, али буряад хүн үшѳѳ гүн «нюур түhѳѳгѳѳ» алдаагүй байна гү? Танай бодол ямар бэ?

Найруулгын хэмжээ - 130 - hаа үсѳѳн бэшэ үгэнүүдтэй.

Комплексный анализ текста

2. Выявление набора ключевых слов текста: буряад хэлэн, хосоржо, муу hайнааршье, хори нэгэдэхи зуун жэл, харюусаха аргатай гү,  хамгаалха ба тарааха хүсэлтэй
3. Текстын сэдэб:  Буряад хэлэн хосороогүй
4. Текстын проблемэ элирүүлэгты: Буряад арадай бэеэ гэршэлhэн гол зүйлнүүдэй нэгэн байhан зандаа хадань буряад хэлые хосоржо байгаа хэлэнүүдэй тоодо оруулха аргагүй байнабди.
5. Түсэб:

1. Буряад хэлэн хосоржо байна гү?  
2. Буряад хэлэ хэрэглэлгые үсѳѳрүүлhэн бодото шалтагаанууд.
3. Буряад хэлэн хүсэд хосороогүй

6. Текстын нэрэ: Буряад хэлэн  хосороогүй
7. Зохёолой стиль: публицистическэ
8. Авторай позици: «…буряад хэлэн хүсэд хосороогүй»
9. Абтаhан үгэнүүд: миллион шахуу буряадууд,  социальна – соёлой хүгжэлтэтэй,  соёлойнь хүгжэлтые,  социальна - соёлой заншалта баялигуудай.
10. Орёо мэдүүлэлнүүдэй дугаарай номер: 2, 11, 12, 13, 15, 16, 17
11. Дахалдаhан орёо мэдүүлэлнүүдэй дугаарайнь номер: 2, 12, 13, 15, 16, 17
12. Ниилэлдэhэн орёо мэдүүлэлэй дугаарайнь номер: 11-дэхи, холбоhон харилсаатай.
13. 10- дахи - б) хэлэгшэ,  13 – дахи - г) элирхэйлэгшэ , 14 -дэхи -  а) нэрлүүлэгшэ.
14.  Вторичный текст (найруулга):

          Бүхэдэлхэйн ЮНЕСКО манай түрэл буряад хэлыемнай үгы боложо байhан хэлэнүүдэй тоодо оруулhан. Тэрэ буряад хэлэн дээрэ газар дэлхэй дээрэ үсѳѳн хүн хѳѳрэлдэнэ гэжэ шиидэнэ. Буряад хэлыемнай хосоржо байhан хэлэнүүдэй тоодо оруулха гээшэ манай буряад зониие  тулюур, дорой байhые гэршэлнэ гэжэ би тоолоноб.

         Хэлэн - ухаан бодолой, сэдьхэлэй  үндэhэн. Иимэ болохолоороо үндэhэ яhатанай шэнжэ шанар hалажа байна гэхэдэшье эшхэбтэр.

        Манай hургуулида буряад хэлэн диилэнги байдаг.  Һургуулидамнай далан  hурагша. Һурагша бүхэн түрэл буряад хэлэн дээрэ хѳѳрэлдэдэг. Минии hанахада, ахамад зоншье  хорондоо түрэл буряад хэлэн дээрэ бодолоо андалдадаг.

        Би гэрэй тээли басаганби. Эгэшэмни – оюутан, дүүмни сэсэрлигтэ ябадаггүй дээрэhээ ород хэлэниинь түрүүлээд байhан. Үнгэрэгшэ зун би дүүтэйгээ ганса түрэл хэлэн дээрэ хѳѳрэлдэжэ ябааб. Мүнѳѳ Үржэн гансал буряадаар хэлэдэг, тон түргэн hурашахадань, бидэ булта баярланабди.

         Би уран үгын конкурсто дуратайб, шүлэг, фельетон, прозоhоо хэhэг сээжээр уншадагби.  Буряад дуунууд ямар гоёб, ямар hайхан бэ?! Нэгэшье концерт буряад дуунгүй үнгэрдэггүй ха юм. Би буряад дуугаа дуулаха, шагнаха ехэ дуратай байдагби.                

Эрдэм ном руу шармайhан,

Эндэхи тэндэхи буряадууд,

Элдэб хэлэ шудалбашье

Эхэ хэлэеэ хүгжѳѳе!

Хунхенова Эржена, 9 класс

Внеурочная деятельность «Хизаар ороноор аняшалга», 2 класс

Тест «Табан хушуун мал»

1. Хүсэлдүүлхэ.

Унаган                    Буржагар

Тугал                   Тоомгүй

Хурьган               Хүлэг болохо

Эшэгэн                Тэмээнэй

Ботогон               Үнеэнэй

2. Ехэ бага малай нэрэнүүд. Хүсэлдүүлхэ.

Үнеэн     -  ____________

_________  - хурьган

_________- эшэгэн

Тэмээн -____________

Морин    - ______________

3. Ород буряад. Хүсэлдүүлхэ.

Унаган                          ягнёнок

Тугал                           жеребёнок

Хурьган                       верблюжонок

Эшэгэн                        телёнок  

Ботогон                        козлёнок

4. Амитад яадаг бэ?

Хонин                      мѳѳрэдэг

Морин                     хашхардаг

Үнеэн                      бабанадаг

Тэмээн                    маарадаг

   Тэхэ                     хар-хур гэдэг

 Гахай                    инсагаалдаг

Тахяа                     донгододог

5. Ребус “Табан хушуун малай түл”

                         ФИ ______________

ФИ   _____________   класс _____

                         
______________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

_____________________________________

ФИ   _________________  класс______

____________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

Комплексный анализ текста по бурятскому языку /2 класс/

      Тэрэ гүлгэн ехээр даараhан байба. Долгор тэрэниие дулаасуулба, аяга соо шүлэ халаагаад, хэжэ үгэбэ.

      Басаган тэрэ гүлгэ тэжээжэ, томо болгобо. Тэрээндэ Барда гэжэ нэрэ үгэбэ.

     Нэгэтэ Долгорой газаагаа hуужа байхада, нэгэ бишыхан амитанай бархирха дуулдаба. Долгор нохойн гүлгэ олоод, гэртээ асарба.

      Долгор Барда хоёр ехэ эбтэй. Олзо гүлгэн Долгорые хододоо дахаад ябадаг.

Даабаринууд:

1. Бүлэг бүхэниие удхаарнь зүбѳѳр холбожо, текст болгогты.
2. Текстын бүлэг бүхэн ямар мүрhѳѳ эхилнэб? Бэшэгты.
3. Энэ текст нэрлэгты.
4. Басаганай нэрэ хэн бэ?  Нэрлэгты.
5. Басаганай олзонь юун бэ? Нэрлэгты.
6. Гүлгэн хайшан гээд байгааб?
7. Басаган гүлгэндэ юу хэжэ үгѳѳб?  
8. Басаган гүлгэндээ ямар нэрэ үгѳѳб?  
9. Гүлгэн бархираа гэжэ үгэдэ синоним ологты.
10.  «Бишыхан» гэжэ үгэ ямар хэлэлгын хуби болоноб? Юумэнэй нэрэ, үйлэ үгэ, тэмдэгэй нэрэ.  Доогуурнь зурагты.
11. «Бишыхан» гэжэ үгэ соо түргэн аялгануудые нэрлэгты.
12. «Дулаасуулба» гэhэн үгэ үгын бүридэлѳѳр шүүлбэри хэгты.
13. Тусхайта юумэнэй нэрэнүүдые буулгажа бэшэгты.
14. Олзо гүлгэн Долгорые хододоо дахаад ябадаг гэhэн мэдүүлэл соо нэрлүүлэгшэ ологты.
15. Тэрээндэ Барда гэжэ нэрэ үгэбэ гэhэн мэдүүлэл соо хэлэгшэ ологты.
16. «Манай  нохой» гэhэн хѳѳрѳѳ бэшэхэ.