технологическая карта урока родного языка "Ахсаан ааты санарар сана5а туттуу"
план-конспект урока (6 класс)

Учуутал

Данилова Венера Васильевна

Уруок

Саха тыла

Кылаас, оскуола

6 кылаас, Сулҕаччы орто осколата

Уруок темата

Ахсаан аат биһиги олохпутугар

Буолар кэмэ

Кулун тутар 16 күнэ

Уруок сыала-соруга

-Оҕо тылын баайын хаҥатыы, билиини чопчулааһын, сааһылааһын;

-толкуйдуур, ырытар, уус-ураннык аа5ар, айар дьоҕуру сайыннарыы;

-ахсаан аат арааһын күннээҕи олоххо үгүстүк кѳстѳрүн, туттулларын ѳйдѳѳһүн уонна санарар санаҕа сѳпкѳ туттарга үѳрэтии;

Уруок кѳрүнэ: ылбыт билиини санарар санаҕа, олоххо туһаныы

Уруок тэрилэ

 интерактивнай дуоска, Power Point компьютернай презентация, бөлөхтөргө сорудахтаах карточкалар,учебник, тылдьыттар, саха таабырынньара, ѳс хоһоонноро

Уруок хаамыыта

-Тэрээһин  – турукка киллэрии ( 2 мүн)

- уруок сыалын- соругун туруоруу (5 мун)

-Билиини чопчулааһын -15

-Ылбыт билиини сааһылааһын   (9 мүн)

-хонтуруолланыы (4 м)

-Ахсаан чабыр5а5ын  уус-ураннык ааҕыы (4 мүн)

-Түмүк оҥоруу,   сыаналааһын (4 мүн)

-Дьиэҕэ үлэ   (2 мүн)

Үөрэтии көрүҥэ уонна киэбэ

Сайыннарыылаах үөрэх технологиятын ньымалара (развивающее обучение); ырыналыыр толкуйу сайыннарыы ньымалара (критическое мышление) бөлөҕүнэн куолаан үлэ, бэйэ санаатын этии, үөрэнээччи көхтөөх кыттааччы, чинчийээччи, саҥаны арыйааччы буоларын ситиһии.

Уруок түмүк ситиһиитэ: үөрэх дэгиттэр үөрүйэхтэрэ (метапредметные результаты)

Билэр- көрөр сатабыл

 Бэйэни салайынар- дьаьанар сатабыл

Бодоруһар сатабыл

Карточканы ааҕан ырытар, толкуйдуур, сорудаҕы толорор; санаатын сааһылаан этэр;

Тексинэн үлэ, ырытыы, чинчийии, бэйэ санаатын толору этии, санаа атастаһыы;

Билбитин- көрбүтүн олоххо тутта үөрэнэр, сааһылыыр, чопчулуур,тылын баайын хаҥатар. Билиини  сааһылааһын – саҥа билии ыларга баар билиитигэр тирэҕирэр, өй үлэтин араас дьайыыларын кэбэҕэстик толорор

- үлэ сыалын-соругун таба туруорунар, сатаан былаанныыр, туох-ханнык түмүккэ кэлиэхтээҕин быһа холоон билэр.

– билиини дөбөҥнүк булар, бэлиэтэнэр, түмэр, ситимниир.

Рефлексия - улэ сыалы- соругу ситиһэр ньымаларын уонна усулуобуйаларын төһө сөпкө талбытын сыаналыыр. Үлэ хаамыытын хайдах салайан иһэрин кэтээн көрөр, хайдах үлэлээбитин сатаан сыаналанар

Бииргэ үлэлиир үөрүйэх – үѳрэнэр оҕолорун кытта бииргэ алтыһан үөрэнэр, үлэлиир араас ньыманы баһылыыр (пааранан, биирдиилээн, бөлөҕүнэн уо.д.а)

Кэпсэтэр үөрүйэх – кэпсэтии уратыларын өйдүүр, табан кэпсэтэр.

Кэпсэтии сиэрин тутуһар үөрүйэх- оҕолору кытта алтыһыыга кэпсэтии сиэрин тутуһар, туттан-хаптан бодоруһуу ньымаларын тоҕоостоохтук туттар.

Уруок хаамыыта

Уруок түһүмэҕэ

Кэмэ

Үөрэтэр,

сайыннарар

сорудахтар

Учуутал үлэтэ

Үөрэнээччи үлэтэ

Үлэ көрүҥэ

Сатабыл көрүҥнэрэ

Бэрэбиэркэлээһин

1.Тэрээһин.

Турукка киллэрии

.

мотивация үөскэтии

Оҕону турукка киллэрэр, уруокка көхтөөхтүк кыттар ньыматын хааччыйар.

Ахсааны

Хатылыам

Сааһылыам

Ааҕыам

Айыам

Наардыам

Үөрэнээччи болҕомтотун учууталга хатыыр.

Бэйэҕэ туһааннаах: үлэлиир турукка киирии

2.Ахсаан аат өйдөбүлүн хатылааһын

«Корзина идей»

«Идея корзината» ньыманы туттар. Оҕолор этиилэрин сурунар. Корзинаҕа мунньар. Бу билиилэр билигин уруокка туһалаах буолуохтарын ѳйдѳтѳр.

Эппиэттэһэр. Ахсаан аат туһунан тугу билэллэрин этэллэр

биирдиилээн

Кэпсэтэр үөрүйэх

3.

Сыал-сорук туруорунуу, соругу быьаарыыга бэйэ үлэтин барылланыы

Презентацияны холбоон уруок сыалын-соругун туруорар

- үлэ сыалын- соругун таба туруоран,сатаан былаанныыр, туох-ханнык түмүккэ кэлиэхтээҕин быһа холоон билэр.

биирдиилээн

Бииргэ үлэлиир, кэпсэтэр үөрүйэх

Тылынан

4. Билиини чопчу

лааһын

Араас таһымнаах сорудахтаах карточканан үлэлииллэр

Ахсаан ааты төһө өйдөөбүттэринэн  сорудаҕы толороллор

Оҕо тобулук өйүн сайыннарыы, уруокка көхтөөхтүк кыттарын хааччыйыы.

1. Ахсаан ааты туттан ѳс хоһоону ситэрии
2. Олонхо олугар ахсаан аат туттуллуута
3. Ахсаан аат таабырынна, остуоруйаҕа туттуллуутун холобура
4. 209 эрчиллини толоруу
5. Бэриллибит ахсаан ааттары бөлөхтѳѳ (тиэксинэн үлэ)
6. Суоту суоттаа

Хас биирдии үөрэнээччи бөлөх үлэтигэр кыттыһар, анал кумааҕыга сорудаҕы толороллор.

1. Ахсаан ааты туттан ѳс хоһоону ситэрэр
2. Олонхо олугун ситэрэр
3. Ахсаан аат таабырынна, остуоруйаҕа туттуллуутун холобурдуур
4. 209 эрчиллини толоруу
5. Бэриллибит ахсаан ааттары бөлөхтүүр
6. Суоту суоттуур

пааранан

Билбит-көрбүт өйдөбүлүн олоххо туттар.

Билиини  сааһылааһын, өй үлэтин сайыннарыы -Билэрин, билбитин араас сорудахха тутта үөрэнэр

Суругунан, тылынан

Тылынан

5.  Ылбыт билиини сааһылааһын  

Кэпсэтии, санарыы

«Зигзаг» ньыманан сорудахтарын атын бѳлѳххѳ тиийэн кэпсииллэрин тэрийэр

«Зигзаг» ньыманан ылбыт билиилэрин бэйэ-бэйэлэригэр группаҕа кэпсииллэр

Бѳлѳҕүнэн үлэ.

Тылларын баайын хаҥатар.

Суругунан, тылынан

6.

Рефлексия

Хардарыта бэрэбиэркэлэһии паара-паараны

Сөптөөх эппиэт дуоскаҕа кѳстѳр

Хардарыта бэрэбиэркэлэһии паара-паараны

Интерактивнай дуоскаҕа хонтуруолланаллар

Бэйэлэригэр түмүк оностоллор

7. Ахсаан чабырҕаҕы ааҕыы

Уус-ураннык ааҕыы

Чабырҕаҕы сорудахтаан аахтарар.

-Тыыны сѳпкѳ ылыы,

-тылы чуолкайдык санарыы,

 -чабырҕах тэтимин тутуһуу

Учууталы үтүктэн уус-ураннык, дорҕоонноохтук чабырҕаҕы ааҕар

Бөлөҕүнэн

Оҕо уус-ураннык, дорҕоонноохтук чабырҕаҕы ааҕар үөрүйэҕин сайыннарыы

Тылынан

8.Рефлексия

Түмүк оноруу, сыаналаныы

Учуутал түмүк тыла

1. Синквейн ньыматынан түмүк оноруу (бѳлѳх)

2. Рефлексия «Этиини ситэр»

Тылынан эппиэти, суругунан үлэни оҕо бэйэтэ сыаналанарын,  сыана туруорунарын ситиһэр. Кыһаллан үлэлээбиттэри бэлиэтиир

Үөрэнээччи түмүк тыла.

1. Синквейн суруйаллар «ахсаан аат биьиги олохпутугар»

2. Бүгүгүҥҥү уруоктан тугу ылыммыттарын, саҥаны билбиттэрин туһунан  бөлөхтөр салайааччылара, баҕалаах оҕолор санааларын этэллэр.

3. «Этиини ситэр» ньыманан уруокка хайдах дьарыктаммыттарын сыаналаналлар

Бѳлѳҕүнэн, биирдиилээн

Тустаах үөрэх предметигэр туһаайыы;

Бодоруһар:

Оҕону кытта таһаарыылаахтык, көдьүүстээхтик үлэлээһин

Кэпсэтэр үөрүйэх-  кэпсэтии уратыларын өйдүүр, табан кэпсэтэр.

Оҕолор уруокка хайдах үлэлээбит-

тэрин сыана

лааһын

9. Дьиэҕэ үлэ

1

мүн

Ахсаан ааты туттан бастакы оскуола аһыллыытын туһунан тиэкис суруйан кэлии

.