Иярчен кушма җөмләләрне бәйләүче чаралар. 9 сыйныф рус төркеме өчен дәрес прзентация.
презентация к уроку по теме

Слайд 1

Сложноподчиненные предложения . Укытучы : Попова Г.Г. Иярчен кушма җөмләләрне бәйләүче чаралар.

Слайд 2

Сложноподчиненные предложения в татарском языке схожи с русскими. Сложноподчиненные предложения состоят из главного ( баш җөмлә ) и придаточного предложения ( иярчен җөмлә ), где придаточное предложение подчиняется главному при помощи различных средств связи.

Слайд 3

Средства связи. Есть два вида средств связи: аналитические ( аналитик ) и синтетические ( синтетик ).

Слайд 4

Аналитик чаралар : 1. Мөнәсәбәтле сүзләр (относительные слова): шул (то), шул вакытта (тогда), шундый (такой), шулай (так), алайса (тогда) һ.б. Кем эшләми, шул ашамый. Яңгыр авып торды, шуңа карамастан укучылар барсы да тимер-томыр җыйдылар.

Слайд 5

Аналитик чаралар : 2. Ияртүче теркегечләр һәм теркәгеч сүзләр (подчинительные союзы и союзные слова): Ки (что), яг ъ ни ( то есть), әгәр (если), г әчә (хотя), диярсең ( словно) һ.б. Әгәр синең белен бер якта булсак, без чирне җиңәрбез. Алар бик туңдылар, чөнки көне буе яңгыр яуды.

Слайд 6

Аналитик чаралар : 3. Анаклау һәм көттерү интона ц иясе ( интонация ожидания и пояснения): Мин беләм : ул тереләчәк. Укучылар беләләр : уку үзең өчен кирәк.

Слайд 7

Синтетик чаралар: 1. Килеш, шарт фигыль, сыйфат фигыль, исем фигыл ь , хәл фигыл ь , инфинитив һәм -ча/-чә, - лы /- ле , -дай/-дәй, -тай/-тәй кушымчалары һ.б. Мин мәктәптән кайт кач , әни эшкә китте.

Слайд 8

Синтетик чаралар: 2. Бәйлекләр һәм бәйлек сүзләр (послелоги и послеложные слова): Белән (с), шикелле (как), хәле (до), чаклы (до), аркылы (через), тама (к) һ.б. Чирне җиңү өчен , сиңа бик нык тырышырга кирәк.

Слайд 9

Синтетик чаралар: 3. Янәшә килү (примыкание): Ул әйткән сүз дөрес.

Слайд 10

Баш җөмләләр өстәп языгыз. 1.Кем эшләми, ... . 2.Күпчелек кайда, ... . 3. ... , чөнки кадрлар бүлеге ябык. 4. ... : абыйсы кайткан.. 5. ... Дөн ь яда яхшы кешеләр бик күп.

Слайд 11

Иярчен җөмләләр өстәп языгыз. 1.Тормыш шундый: ... . 2. ... , шуның һөнәре бар. 3. ... , шул тактага чыга. 4. Театр шулкадәр кызыклы: ... . 5.Дәвалау уңай нәтиҗә бирмәгән, ... .