Знче сыйныфлар өчен татар теленнән эш программасы

З нче сыйныфлар өчен татар теленнән эш программасы.

Скачать:

ВложениеРазмер
Файл tat._tele_3_kl._novyy.docx79.86 КБ

Предварительный просмотр:

      КАРАЛДЫ            КИЛЕШЕНГӘН               РАСЛЫЙМ        

     МББУ  Муса Җәлил исемендәге            МББУ  Муса Җәлил исемендәге                     МББУ  Муса Җәлил исемендәге

     “1 нче гимназия”            “1 нче гимназия”                                              “1 нче гимназия”

     МБ җитәкчесе            директор урынбасары                                       директоры

     _______  /  А.Ф.Мостафина/            _______  / З.З. Сафиуллина                              _______  / Ә.С. Әхмәтҗанова    

     Беркетмә  № 1 “29” август 2015 ел            «     »_____ 2015 ел                                            Боерык  № 74/3«01»сентябрь 2015 ел

                

                        

        Түбән Кама муниципаль районы

МББУ Муса Җәлил исемендәге

“1нче гимназия”нең

беренче категорияле башлангыч сыйныфлар укытучысы

Хәбетдинова Рәйсә Касыйм кызының 3 сыйныф өчен

татар теленнән эш программасы

                                                                                                               

         

Педагогик киңәшмә

 утырышында кабул  ителде.

Беркетмә № 1 , “29” август 2015 ел.

2015-2016 нче  уку елы


Аңлатма язуы

Татар теленнән эш программасы түбәндәге норматив документлар нигезендә төзелде:

  1. Татар теленнән гомуми башлангыч белем бирүнең  икенче буын Федераль дәүләт стандартына (6.10.2009 №373),
  2.  Татар телендә башлангыч гомуми белем бирү мәктәпләре өчен татар теленнән программа (1-4 нче сыйныфлар). – Казан: “Мәгариф” нәшрияты, 2010.
  3. Татарстан Республикасы Түбән Кама шәһәре муниципаль бюджет гомуми  белем бирү учреждениесе М.Җәлил исемендәге “1 нче гимназия”нең икенче буын Федераль дәүләт стандарты буенча гомуми белем бирү программасы. Боерык №91/2   21.11.2011ел.
  4. Татарстан Республикасы Түбән Кама шәһәре муниципаль бюджет гомуми  белем бирү учреждениесе М.Җәлил исемендәге “1 нче гимназия”нең 2015-2016 нче уку елына укыту планы Боерык №        01.09.2013 ел.
  5. Татарстан республикасы Түбән Кама шәһәре муниципаль бюджет гомуми  белем бирү учреждениесе М.Җәлил исемендәге “1 нче гимназия”  укытучысының эш программасы  турында нигезләмәсе. Боерык № 71/2   29.08.2011 ел.  
  6. Татарстан Республикасы Мәгариф министрлыгының якынча эш планын төзү турында язган хаты. 29.04.2010. № 1763.

Шәхес – тел һәм мәдәният бәйләнеше үзәге, шуңа күрә телдә гәүдәләндерелгән шәхес турында гына сүз алып барырга мөмкин. Бала тел аша тирә-якны өйрәнә һәм үзен башкалар арасында таныта. Халык үз фәлсәфәсендә телнең әһәмиятен бик төгәл бәяләгән: “Теле бар, - димәк, кеше”.

Тел дәресләре балаларны халкыбызның рухи-әхлакый идеалларына китерергә, аларда югары сөйләм культурасы формалаштырырга, иҗади сәләтләрен үстерергә, мөстәкыйль уйларга һәм эшләргә омтылышын канәгатьләндерергә тиеш.

Башлангыч мәктәпнең бурычы – укучыларны ана телен төшенеп, аңлап, закончалыкларына таянып һәм сөйләм ситуацияләренә туры китереп кулланырга өйрәтү. Моның өчен сөйләм эшчәнлегенең барлык төрләренә дә (тыңлау, сөйләү, уку һәм язу) үстерергә кирәк. Дәреслекләрдә материал коммуникатив юнәлешле итеп, ә укучыларның танып белү эшчәнлеге аралашу формасында оештырыла.

Татар теленнән гомуми башлангыч белем бирүнең максатлары:

  • татар телендә аралашу күнекмәләре булдыру;
  • тел чараларын аралашу эчтәлегеннән чыгып сайлый белергә өйрәтү;
  • тел белеменең фонетика, лексика, грамматика бүлекләре буенча башлангыч белем бирү, өйрәнелә торган тел берәмлекләрен тикшерә һәм куллана белү күнекмәләрен булдыру;
  • сөйләм эшчәнлегенең барлык төрләре буенча күнекмәләр формалаштыру;
  • укучыларда татар теленә хөрмәт һәм ихтирам тәрбияләү, телнең чисталыгын, дөреслеген саклау, телне, халыкның рухи мирасын өйрәнүгә кызыксыну уяту.

Коммуникатив компетенция

Сөйләм эшчәнлегенең барлык төрләре (тыңлап аңлау, сөйләү, уку, язу һәм язма сөйләм) буенча укучыларда күнекмәләр булдырыла. Беренче баскычта укучылар укылган яки тыңланган текстның эчтәлегенә төшенә, темасын билгели ала, текст буенча әңгәмә үткәрә ала, гади план төзеп, телнең орфографик һәм орфоэпик нормаларын саклап, телдән яки язмача эчтәлеген җиткерә, тексттагы җөмләләрне синтагмаларга бүлеп, сөйләм яңалыгын белдергән кисәкләргә логик басым ясап, сәнгатьле итеп укый белә, текстка үз мөнәсәбәтен белдерә һәм аны дәлилли. Тәкъдим ителгән темалар (үзе турында, гаилә, туган тел, туган ил, табигать, хезмәт, балалар тормышы, сәламәтлек, кешеләр арасындагы үзара мөнәсәбәтләр) буенча диалогик һәм монологик сөйләм оештырырга сәләтле. Дөрес һәм матур язу күнекмәләрен үзләштерә. Төрле типтагы язма эшләр (диктант, изложение, сочинение) башкара. Көндәлек аралашуга бәйле сөйләм этикеты үрнәкләрен дөрес файдалана.

Лингвистик компетенция

Хәреф, аваз, татар теленең авазлары, аларның язуда бирелеше, каллиграфик язылышы, татар алфавиты. Татар телендә сингармонизм законы. Иҗек, сүз басымы, хикәя, сорау, боеру җөмләләрнең интонациясе.

Сүз, аның лексик мәгънәсе. Сүзләрнең мәгънә ягыннан төрләре. Татар теленең сүзлек составы, аның килеп чыгышы. Лексикография.

Сүзнең мәгънәле кисәкләре, төрле сүз төркемнәрен ясый торган кушымчалар. Кушымчаларның ялгану тәртибе. Ясалышы ягыннан сүзләрнең төрләре.

Мөстәкыйль сүз төркемнәре (исем, сыйфат, сан, алмашлык, фигыль, рәвеш, аларның төркемчәләре, төрләнеше һәм сөйләмдә кулланылышлары, бәйлек, бәйлек сүзләр, кисәкчә һәм теркәгечләр).

Сүзтезмә һәм җөмлә, җөмләдә сүз тәртибе. Гади җөмлә төрләре. Җөмләнең баш һәм иярчен кисәкләре, тиңдәш кисәкләр, алар янында тыныш билгеләре.

Этнокультура өлкәсенә караган компетенция

Татар халкының милли гореф-гадәтләре, тарихы, мәдәнияте. Татар халкының мәкаль-әйтемнәре, табышмаклары. Татар халык авыз иҗаты үрнәкләре, матур әдәбият әсәрләреннән милли үзенчәлекне чагылдырган лексик берәмлекләр. Көндәлек аралашуга бәйле татар сөйләм этикеты нормалары.

Программа атнага 4 сәгать, елга 140 сәгать исәбеннән төзелде.

Дәреслек.

            З.И.Җамалетдинова. Татар теле: Дүртьеллык башл. татар мәкт. 3 нче с-фы өчен д-лек.– Казан: Татарстан китап нәшрияты, 2013.

Укыту фәненең төп эчтәлеге

Авазлар һәм хәрефләр. Иҗек

Кабатлау. Авазлар һәм хәрефләр. Тартык һәм сузык авазлар. Иҗек. Сүзләрне юлдан-юлга күчерү кагыйдәләре. ъ, ь  хәрефләре кергән сүзләрне дөрес уку һәм язу. Янәшә килгән бертөрле аваз хәрефләре булган сүзләр. Алфавит. Алфавитның әһәмияте. Сүзлекләрдән кирәкле сүзләрне табу (10 с).

        Сүз. Телнең сүзлек байлыгы

        Сүзнең лексик мәгънәсе (гомуми төшенчә). Бер һәм күп мәгънәле сүзләр. Алынма сүзләр.   Омонимнар. Синонимнар. Антонимнар. Искергән һәм яңа сүзләр (таныштыру) (11с).

Сүз төзелеше. Сүз ясалышы

        Кушымча. Кушымчаларның төрләре (сүз ясагыч, төрләндергеч – бәйләгеч). Алар ярдәмендә сүзләрнең үзгәрүен һәм яңа сүзләр ясалуын чагыштыру. Сүз ясагыч кушымчалар: -чы/-че; -лык/-лек; -даш/-дәш, -таш/-тәш; -гыч/-геч, -кыч/-кеч; -кы/-ке, -гы/-ге; -сыз/-сез; -лы/-ле; -ла/-лә. Алар ярдәмендә ясалган сүзләрнең лексик мәгънәсен аңлату. Төрләндергеч (бәйләгеч) кушымчалар.  Кушма сүзләр. Парлы сүзләр (8 с).

Сүз төркемнәре (68с)

        Исем. Мәгънәсе, сораулары, җөмләдәге роле. Ялгызлык һәм уртаклык исемнәр. Ялгызлык исемнәрдә баш хәреф. Исемнәрнең берлек һәм күплек сан формалары. Исемнәрнең килеш белән төрләнеше (15 с).

        Фигыль. Мәгънәсе, сораулары. Фигыльнең барлыкта һәм юклыкта килүе. Фигыльнең зат, сан белән төрләнүе. Хикәя фигыльнең хәзерге, үткән, киләчәк заманнары. Фигыльләрнең күпмәгънәлелеге. Фигыльләрне туры һәм күчерелмә мәгънәдә куллану (19 с).

        Сыйфат. Мәгънәсе, сораулары. Сыйфатның төс, тәм, форма, күләм, холык һәм башка билгеләрне белдерүе. Сыйфатларны шуңа карап төркемләү. Сыйфатның җөмләдә исемне ачыклап килүе. Сыйфатларның сөйләмдәге әһәмияте, антоним сыйфатларны сөйләмдә куллану (11 с).

        Алмашлык. Аның мәгънә үзенчәлегенә – зат һәм предметны атамыйча, аларның исемен алмаштырып килүенә күзәтүләр. Зат алмашлыклары. Сүзтезмәләрдә һәм җөмләләрдә аларның үзгәрүен ачыклау. Алмашлыкларның җөмләдәге һәм тексттагы роле (10с).

        Кисәкчә. Да, дә, та, тә, гына, генә, кына, кенә, ук, үк, ич, бит кисәкчәләре. Аларның сөйләмдәге роле, аерым сүз булуы (6с).

        Бәйлек. Төрле килешләрдә исемнәрнең һәм зат алмашлыкларының бәйлекләр белән килүенә күзәтүләр (6 с).

        Җөмлә

        Җөмләләрнең әйтелеш максаты буенча төрләре (хикәя, сорау, өндәү). Җөмләләрнең интонация буенча төрләре (тойгылы, тойгысыз). Җөмләнең баш кисәкләре. Ия һәм хәбәр. Җөмләнең иярчен кисәкләре (төрләргә бүлмичә). Җөмләдә сүзләр бәйләнеше. Җыйнак һәм җәенке җөмләләр. Сүзтезмә. Сүзтезмәдә сүзләр бәйләнеше (19 с).

        Текст. Бәйләнешле сөйләм

        Текстның темасы һәм төп фикере. Бүлек башы. Тексттагы җөмләләрнең зат алмашлыклары, һәм, ә, ләкин теркәгечләре һәм синонимнар ярдәмендә берләшүе. Текст берәмлекләрен берләштерүдә сүз тәртибенең роле. Текстларның төрләре: хикәяләү, тасвирлау, фикер йөртү (таныштыру). Тексттагы терәк сүзләр (12 с). Кабатлау (12 с).

                                                     Укыту предметының үзләштерү нәтиҗәләре

Укытуның шәхси нәтиҗәләре:

– татар теленең дәүләт теле буларак ролен аңлау;

– шәхесара һәм мәдәниара аралашуда татар телен куллануга уңай караш булдыру;

– татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру һәм аны яхшы өйрәнү теләге формалаштыру.

-әхлакый кагыйдәләрдә ориентлашу, аларны үтәүнең мәҗбүрилеген аңлау.

Метапредмет

Шәхси универсаль укыту эшчәнлеге:

Коммуникатив :

Укучы өйрәнәчәк: үзеңнең позицияңне башкаларга җиткерергә (язма һәм телдән сөйләмдә фикерне җиткерү) өйрәнү; башкаларны тыңларга, аңларга өйрәнү; дәрестә фикер алышырга, әңгәмәдә катнашырга өйрәнү; бергә-бергә бер фикергә килергә өйрәнү;

биремнәрне парлашып, группада эшләргә өйрәнү.

Укучы үзләштерү мөмкинлеге алачак: үзеңнең позицияңне башкаларга җиткерә (язма һәм телдән сөйләмдә фикерне җиткерү) белү; башкаларны тыңлый, аңлый белү; дәрестә фикер алыша, әңгәмәдә катнаша белү; бергә-бергә бер фикергә килә белү; биремнәрне парлашып, группада эшли белү.

Регулятив :Укучы өйрәнәчәк: хаталар өстендә эшне өлкәннәр ярдәмендә эшләргә өйрәнү; укытучы ярдәме белән һәм мөстәкыйль рәвештә дәрестә эшчәнлекнең максатын билгеләргә өйрәнү; укытучы белән берлектә уку проблемасын ачыкларга өйрәнү; дәрестә практик эшчәнлекне планлаштырырга өйрәнү; укытучы белән диалогта эшеңнең уңышлылыгын билгеләргә өйрәнү.

Укучы үзләштерү мөмкинлеге алачак: хаталар өстендә эшне өлкәннәр ярдәмендә эшли белү; укытучы ярдәме белән һәм мөстәкыйль рәвештә дәрестә эшчәнлекнең максатын билгели белү; укытучы белән берлектә уку проблемасын ачыклый белү; дәрестә практик эшчәнлекне планлаштырырга өйрәнә белү; укытучы белән диалогта эшеңнең уңышлылыгын билгели белү.

Танып- белү:Укучы өйрәнәчәк: белемнәр системасында ориентлашырга өйрәнү; информация чыганакларын сайлап алырга (китапта ориентлашырга)өйрәнү; яңа белемнәр табарга: китапны, тормыш тәҗрибәсен, дәрестә алган информацияне кулланып сорауларга җавап табарга өйрәнү; алган информацияне эшкәртергә: нәтиҗәләр ясарга, чагыштырырга, группаларга бүлергә өйрәнү.

Укучы үзләштерү мөмкинлеге алачак: белемнәр системасында ориентлаша белү; информация чыганакларын сайлап ала (китапта ориентлашырга) белү; яңа белемнәр таба: китапны, тормыш тәҗрибәсен, дәрестә алган информацияне, белешмәлекне кулланып сорауларга җавап таба белү; алган информацияне эшкәртә: нәтиҗәләр ясый, чагыштыра, группаларга бүлә белү.

Предмет:Укучы өйрәнәчәк: татар теленең әдәби нормалары турында беренчел күзаллау булдырырга өйрәнү; өйрәнгән кагыйдәләрне куллана белергә өйрәнү; язганны тикшерергә өйрәнү; аваз, иҗек, сүз, җөмлә, кебек тел берәмлекләрен таба, аера, чагыштыра, төркемнәргә аера , характеристика бирергә өйрәнү.

Укучы үзләштерү мөмкинлеге алачак: татар теленең әдәби нормалары турында беренчел күзаллау булдыра белү; өйрәнгән кагыйдәләрне куллана белү; язганны тикшерә белү; аваз, иҗек, сүз, җөмлә кебек тел берәмлекләрен таба, аера, чагыштыра, төркемнәргә аера , характеристика бирә белү.

Татар теле буенча белемнәрне тикшерү

Укучыларның белем һәм күнекмәләрен тикшереп бару, бәяләү укытуның әһәмиятле өлешен тәшкил итә. Тикшерүнең төп максаты – укучыларның белем һәм күнекмәләрен даими күзәтеп бару, дөрес һәм гадел бәя бирү. Ә бу, үз чиратында, укучының кайсы теманы яхшы үзләштерүен яисә җитәрлек дәрәҗәдә үзләштерә алмавын, татар теленә өйрәтүдә тагын нәрсәләр эшләргә кирәклеген күрсәтә, укытуның сыйфатын, нәтиҗәлелеген яхшыртырга ярдәм итә.

Укучыларның белем һәм күнекмәләрен тикшерү эшен системалы үткәрү мөһим, шуңа күрә чирек барышында агымдагы (сүзлек диктантлары, тестлар, индивидуаль карточкалар, тема өйрәнелеп беткәннән соң тикшерү эше оештырыла). Диктантлар (искәртмәле, сайланма, иҗади, контроль) – орфографик, пунктацион кагыйдәләрне исәпкә алып диктант яза белүне тикшерү, грамоталы булырга өйрәтү чарасы. Сөйләм телен һәм язма телне үстерү чаралары – сочинение, изложение, эш кәгазьләре – тел күренешләренә игътибарлы булырга, нәтиҗә ясарга һәм фикерне ачык, төгәл итеп язарга өйрәтә, сүз байлыгын үстерергә ярдәм итә.

Диктантлар (искәртмәле, сайланма, иҗади) – 3

Контроль диктантлар – 4

Сочинение – 3

Изложение – 4

Тикшерү эше – 5

Эш кәгазьләре үрнәге (автобиография) – 1

Укучыларның белем һәм күнекмәләренә таләпләр

Укучылар белергә тиеш:

  • сүзнең мәгънәле кисәкләре;
  • тамыр һәм кушымча, ясагыч кушымча һәм төрләндергеч кушымча;
  • сүз төркемнәре: исем, сыйфат, фигыль,алмашлык, кисәкчә, бәйлек;
  • җөмләнең баш кисәкләре: ия һәм хәбәр;
  • җөмләнең иярчен кисәкләре (төрләргә бүлмичә).

Укучылар башкара алырга тиеш:

  • үтелгән орфограммалар (калын һәм нечкә сузыклар, яңгырау һәм саңгырау тартыклар, парсыз тартыклар, нечкәлектһәм аеру, калынлык һәм аеру билгеләре, кушма һәм парлы сүзләр, тамырда авазлар чиратлашуы, кисәкчәләр) кергән 55-60 сүзле текстны, җөмлә ахырында тиешле тыныш билгеләрен куеп, диктант итеп язу; текстларны грамоталы һәм каллиграфик дөрес күчереп язу;
  • төрле типтагы сүзлекләр белән эшли белү;
  • сүзләрне төзелеше ягыннан тикшерү (тамыр һәм кушымчаларны аеру; кушымчаларның төрен билгеләү; тамыр, ясалма, кушма һәм парлы сүзләрне аерып күрсәтү);
  • сүз төркемнәрен һәм аларның грамматик билгеләрен тану, аеру (исемнең санын, килешен, фигыльнең затын, заманын);
  • берлек сандагы исемнәрне килеш белән төрләндерү;
  • фигыльне заман фомаларына куя белү;
  • текстта синонимнарны һәм антонимнарны таный, сөйләмдә куллана белү;
  • сораулар ярдәмендә җөмләдә сүзләрнең бәйләнешен билгеләү, сүзтезмәләрне аеру; сүзтезмәдәге ияртүче һәм иярүче сүзләрне аеру;
  • җөмлә тикшерү (төрен билгеләү; баш һәм иярчен кисәкләрне аера белү);
  • җөмләне дөрес интонация белән әйтү;
  • бергәләп төзегән план буенча 70-85 сүзле изложение язу;
  • текстның темасын һәм төп фикерен билгеләү;
  • текстны мәгънәле кисәкләргә бүлү;
  • кызыл юлны саклау;
  • текстның мәгънәле кисәкләре арасында бәйләнеш булдыру;
  • текст кисәкләре, җөмләләр арасында бәйләнеш булдыру;
  • темасыннан яки төп фикереннән чыгып, текстка исем  кую;
  • хикәяләү, тасвирлау һәм фикер йөртү характерындагы текстларны аера белү;
  • шәхси тәҗрибәгә, сюжетлы картинага таянып (алдан әзерлек белән), сочинение язу;
  • фикер йөртү характерындагы җавап төзеп әйтү.

Календарь-тематик план

Дәреснең темасы

Сәг.

 саны

Уку эшчәнлегенең төре

Көтелгән нәтиҗә(УУГ)

Дата

план

факт

2 нче сыйныфта үткәннәрне кабатлау (10)

1

Авазлар һәм хәрефләр

1

Аваз белән хәреф арасындагы аерма; хәрефнең авазга билге булып йөрүе.  

Калын һәм нечкә сузыклар. Сингармонизм законы. Татар теленең үзенчәлекле сузыклары.

Фронталь

тикшерү

Регулятив:  белгәннәр нигезендә ачыкланган белергә тиешле уку мәсьәләсе кую; Танып белү : аваз белән хәреф арасындагы аерманы, хәрефнең авазга билге булып йөрүен, сингармонизм законын, татар теленең үзенчәлекле сузыкларын белү.Коммуникатив:әңгәмәдәш белән аралашу калыбын төзү;  

2.09

2

Авазлар һәм хәрефләр. Татар теленең специфик авазлары

1

3.09

3

Искәртмәле диктант №1

“Сания”  (Татар теленнән диктантлар: Дүртьеллык башл. татар мәкт. 1-4 нче с-флары өчен: Укытучылар өчен кулланма / Я.Х. Абдрәхимова. – Казан; Мәгариф, 2009. – 58 бит)

1

Орфограммаларны аңлату, искәртмәле диктант язу

Искәртмәле диктант №1

“Сания”  

Хаталарны алдан кисәтеп диктант яза белү, үз эшеңне мөстәкыйль рәвештә оештыра белү.

4.09

4

Сузык авазлар. Тартык авазлар.

1

Калын һәм нечкә сузыклар. Сингармонизм законы. Татар теленең үзенчәлекле сузыклары. Татар һәм рус телләрендә бу сузыкларның әйтелеш үзенчәлекләре. Татар теленең тартыклар системасы.

Тест

Регулятив:  белгәннәр нигезендә ачыкланган белергә тиешле уку мәсьәләсе кую; Танып белү : Калын һәм нечкә сузыкларны аера, сингармонизм законын куллана, татар теленең үзенчәлекле сузыкларын, татар һәм рус телләрендә сузыкларның әйтелеш үзенчәлекләрен белү. Татар теленең тартыклар системасы белү.

Коммуникатив:әңгәмәдәш белән аралашу калыбын төзү;  аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп әйтеп бирү белү

5.09

5

Иҗек. Сүзләрне юлдан юлга күчерү

1

Татар телендә иҗек калыплары. Иҗекләр саны. Сүзләрне юлдан юлга күчерү.

Төркемнәрдә эш

Регулятив:Максат кую (белгәннәр нигезендә ачыкланган белергә тиешле уку мәсьәләсе кую).

Танып белү: татар телендә иҗек калыпларын, сүзләрне иҗеккә бүлү, иҗек санын билгели. Сүзләрне юлдан юлга күчерүнең кагыйдәләрен истә тотып эшли белү: Коммуникатив:   аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп әйтеп бирү белү

Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу;

9.09

6

ъ, ь хәрефләре

1

ъ, ь хәрефләре кергән сүзләрне уку һәм язу.

Тест

Регулятив:,максат кую (белгәннәр нигезендә ачыкланган белергә тиешле уку мәсьәләсе кую).

Танып белү : ъ һәм ь билгесе кергән сүзләрне дөрес яза белү Коммуникатив:   аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп әйтеп бирү белү

Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу;

10.09

7

Сүзгә аваз-хәреф анализы ясау.

1

Фонетик анализ ясау.

кабатлау

Регулятив:  Планлаштыру (соңгы нәтиҗәне күздә тотып арадаш максатлар  эзлеклелеген ачыклау).

Танып белү :Сүзләргә фонетик анализ ясый белү:, Коммуникатив:   аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп әйтеп бирү белү

Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу;

11.09

8

Янәшә килгән бертөрле тартык авазхәрефләре кергән сүзләрнең дөрес язылышы.

1

Янәшә килгән бертөрле тартык аваз хәрефләре кергән сүзләрнең дөрес язылышы өйрәнү.

Тест

Регулятив:  

Прогнозлаштыру (белем үзләштерү дәрәҗәсен искә алып аның  нәтиҗәсен күз алдына китерү).

Танып белү өйрәнгән орфограмманы таба белү һәм билгеләү. Коммуникатив:   аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп әйтеп бирү белү

Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу;

12.09

9

Алфавит. Сүзнең икенче хәрефенә карап, алфавит тәртибендә язу.

1

Татар теленең хәрефләр җыелмасы.

Төркемнәрдә эш

Регулятив:  Максат кую (белгәннәр нигезендә ачыкланган белергә тиешле уку мәсьәләсе кую).

Танып белү : татар теленең хәрефләр җыелмасын белү, гамәлдә куллану: Коммуникатив:   аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп әйтеп бирү белү

Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу; өйдә шәхси укытуга караганда коллективта белем алуны кулай

15.09

10

Бәйләнешле сөйләм телен үстерү.

 Сочинение №1 «Көзге табигать»

1

Тасвирлау тибында инша язу үзенчәлекләре.

Сочинение №1 «Көзге табигать»

Регулятив: Прогнозлаштыру (белем үзләштерү дәрәҗәсен искә алып аның  нәтиҗәсен күз алдына китерү).

Танып белү: терәк сүзләр, рәсемнәр кулланып көзге табигатьне язма рәвештә тасвирлый белү, үз эшеңне мөстәкыйль рәвештә оештыра белү: фикер йөртүнең логик чылбырын төзү;  

Коммуникатив:   аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп әйтеп бирү белү

Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу;

16.09

Сүз. Телнең сүзлек байлыгы (11)

11

Хаталар өстендә эш. Сүз байлыгы. Сүзнең төп (лексик) мәгънәсе

1

Сүзнең лексик мәгънәсен төшнечәсе.

Татар теленең аңлатмалы сүзлеге белән эшләү үзенчәлекләре

Регулятив:  Максат кую (белгәннәр нигезендә ачыкланган белергә тиешле уку мәсьәләсе кую).

Танып белү :ңлатмалы сүзлектән файдаланып сүзнең лексик мәгънәсен билгели белү.

Тексттан күп мәгънәгә ия булган сүзләрне таба, ул сүзләрнең  мәгънәсен аңлата, телдән һәм язма сөйләмдә куллана  белү.

Синонимнарны танып белү,  телдән һәм язма сөйләмдә куллана,  мәгънәсен аңлата белү.  

Антонимнарны танып белү,  телдән һәм язма сөйләмдә куллана,  мәгънәсен аңлата белү.  

Омонимнарны танып белү,  телдән һәм язма сөйләмдә куллана,  мәгънәсен аңлата белү.  

Коммуникатив:   аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп әйтеп бирү белү

Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу.

17.09

12

Сүзне туры һәм күчерелмә мәгънәдә куллану.

1

Сүзнең бер һәм күп мәгънәгә ия булуы

Төркемнәрдә эш

19.09

13

Бер мәгънәле һәм күп мәгънәле сүзләр.

1

22.09

14

Охшаш мәгънәле сүзләр – синонимнар

1

Синонимнар – охшаш мәгънәле сүзләр

Төркемнәрдә эш

23.09

15

Капма-каршы мәгънәле сүзләр – антонимнар

1

Антонимнар – капма-каршы мәгънәле сүзләр

Төркемнәрдә эш

26.09

16

Әйтелеше бертөрле, мәгънәләре башка сүзләр – омонимнар

1

Омонимнар – әйтелеше бертөрле, мәгънәләре башка сүзләр

Төркемнәрдә эш

29.09

17-18

Сүзтезмә белән белдерелгән лексик берәмлекләр

2

Сүзтезмә белән белдерелгән лексик берәмлекләр

Төркемнәрдә эш

30.09

01.10

19

Контроль диктант №1 “Урман матурлыгы” (Татар теленнән диктантлар: Дүртьеллык башл. татар мәкт. 1-4 нче с-флары өчен: Укытучылар өчен кулланма / Я.Х. Абдрәхимова.– 66 бит)

1

Орфографик, пунктацион кагыйдәләрне исәпкә алып диктант язу.

Контроль диктант №1 “Урман матурлыгы

Регулятив:  

Прогнозлаштыру (белем үзләштерү дәрәҗәсен искә алып аның  нәтиҗәсен күз алдына китерү).

Танып белү : Орфографик, пунктацион кагыйдәләрне исәпкә алып диктант яза, үз эшеңне мөстәкыйль рәвештә оештыра белү. Коммуникатив:   аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп әйтеп бирү белү

Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу;

03.10

20

Хаталар өстендә эш. Искергән һәм яңа сүзләр

1

Диктантка бәя бирү. Искергән һәм яңа сүзләр белән танышу

Регулятив:  Планлаштыру (соңгы нәтиҗәне күздә тотып арадаш максатлар  эзлеклелеген ачыклау).

Танып белү : укытучы ярдәмендә искергән һәм яңа сүзләрне таный, сөйләмдәге ролен билгели, мәгънәсен аңлата аңлап уку; Коммуникатив:   аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп әйтеп бирү белү

Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу;.

10.10

21

Сүз темасы буенча  кабатлау.

1

Өйрәнгәннәрне кабатлау,ныгыту.

Дәрестә алган күнекмәләрне практикада куллана белү

13.10

Сүз төзелеше. Сүз ясалышы (8)

22

Тамыр һәм кушымча. Кушымчаларның төрләре.

1

Тамыр һәм кушымча. Махсус билгеләре. Кушымча төрләре. Тамырдаш сүзләр.

Индивидуаль эш.

Регулятив:  Планлаштыру (соңгы нәтиҗәне күздә тотып арадаш максатлар  эзлеклелеген ачыклау).

Танып белү : төзелеше ягыннан анализлый белү.сүзне тамыр һәм кушымчага тарката, тамырдаш сүзләрне таба, , сүзләрне сүзнең мәгънәле кисәкләрен махсус билгеләр ярдәмендә билгели белү. Коммуникатив:   аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп әйтеп бирү белү

Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу;

14.10

23

Сүз формалары һәм яңа сүзләр.

1

Сүз ясагыч кушымчалар. Аларның телдәге роле. Махсус билгесе.

Төркемнәрдә эш

Регулятив:  

Прогнозлаштыру (белем үзләштерү дәрәҗәсен искә алып аның  нәтиҗәсен күз алдына китерү).

Танып белү : сүз ясагыч кушымчаны таба, бу төр кушымчадан файдаланып яңа сүзләр ясый, махсус билгеләрдән дөрес файдалана белү, сөйләмдәге роленә төшенү, ясагыч кушымчаларның сүзнең мәгънәсен үзгәртүен күрә, аңлата белү 

Коммуникатив:   аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп әйтеп бирү белү

Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу;

15.10

24

Сүз ясагыч кушымчалар

1

13.10

25

Сүз ясагыч кушымчаларның роле. Тамырдаш сүзләр.

1

14.10

26

Сүз формасын ясаучы (төрләндергеч) кушымчалар

1

Бәйләгеч  кушымчалар. Аларның телдәге роле. Махсус билгесе.

Регулятив:  Максат кую (белгәннәр нигезендә ачыкланган белергә тиешле уку мәсьәләсе кую).

Танып белүәйләгеч кушымчаны таба,  махсус билгеләрдән дөрес файдалана белү, сөйләмдәге роленә төшенү, сүз ясагыч һәм бәйләгеч кушымчаларның ролен чагыштыру, сүзләрне сүз төзелеше ягыннан анализлый белү:

Коммуникатив:   аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп әйтеп бирү белү

Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу;

15.10

27

Төрләндергеч кушымчаларның җөмлә төзүдәге әһәмияте.

1

Төркемнәрдә эш

17.10

28

“Сүз төзелеше. Сүз ясалышы” темасын гомумиләштереп кабатлау. 

1

“Сүз төзелеше. Сүз ясалышы” темасы буенча белемнәрне гомумиләштерү.

Фронталь эш

Регулятив:  Максат кую (белгәннәр нигезендә ачыкланган белергә тиешле уку мәсьәләсе кую).

Танып белү : өйрәнелгән материалны, кагыйдәләрне, анализ төрләрен практикада куллана белү, үз эшеңне мөстәкыйль рәвештә оештыра белү. Коммуникатив:   аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп әйтеп бирү белү

Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу;

20.10

29

“Сүз төзелеше. Сүз ясалышы” темасы буенча  тикшерү эше №1

1

  Тикшерү эше №1

21.10

Сүз төркемнәре (68)

30

Хаталар өстендә эш. Сүз төркемнәре. Гомуми төшенчә

1

Сүз төркемнәре, мәгънәләре.

Регулятив: укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү;  ;

Танып белү : кирәкле мәгълүматны аерып ала белү; төп һәм ярдәмчел мәгълүматны билгели белү ;  фикер йөртүнең логик чылбырын төзү; төркемнәре: исем, сыйфат, фигыль, аларның белдерелүе, аера белү

 Коммуникатив:    укытучы- укучы уку хезмәттәшлеген планлаштыру;

Шәхси: яхшы укучы сыйфатын аңлау; үз мөмкинлекләрен аңлап, үзенә дөрес бәя бирү;.

22.10

Исем (15)

31

Исем

1

Исем – предметны белдергән сүз төркеме

Фронталь эш

Регулятив:  аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп язып бирә белү;

Танып белү : исем сүз төркеменең сорауларын, мәгънәсе, җөмләдәге функцясен белү, Коммуникатив:    укытучы- укучы уку хезмәттәшлеген планлаштыру;

Шәхси; үзеңне камилләштерү өстендә эшләргә кирәклекне аңлау;  

24.10

32

Ялгызлык исемнәр

1

Ялгызлык исемнәр, язылышы, кулланылышы

Фронталь эш

 Регулятив: укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү;  ;

Танып белү : ялгызлык исемнәрне танып белү, язылыш кагыйдәләрен, куллана белү.

Уртаклык һәм ялгызлык исемнәрне аера белү, язылыш кагыйдәләрен куллана белү. Коммуникатив:    укытучы- укучы уку хезмәттәшлеген планлаштыру;

Шәхси: яхшы укучы сыйфатын аңлау; үз мөмкинлекләрен аңлап, үзенә дөрес бәя бирү;

27.10

33

Уртаклык исемнәр

1

Уртаклык исемнәр. Ялгызлык исемнәрдән аерылуы.

Төркемнәрдә эш

28.10

34

Берлек һәм күплек сандагы исемнәр

1

Исемнәрнең берлек һәм күплек санда килүе. Күплек санның белдерелүе,

кушымчалары.

Фронталь эш

Танып-белү:күплек санның кушымчаларын белү, аларны дөрес куллана белү, язылыш кагыйдәләрен үзләштерү.

29.10

35

Контроль диктант №2

“Кардагы эзләр” (Татар теленнән диктантлар: Дүртьеллык башл. татар мәкт. 1-4 нче с-флары өчен: Укытучылар өчен кулланма / Я.Х. Абдрәхимова. – Казан; Мәгариф, 2009. – 70 бит)

1

Орфографик, пунктацион кагыйдәләрне исәпкә алып диктант язу.

Контроль диктант Контроль диктант

№2

“Кыш килде”

Регулятив: укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү;  аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп язып бирә белү;

Танып белү : орфографик, пунктацион кагыйдәләрне исәпкә алып диктант яза, үз эшеңне мөстәкыйль рәвештә оештыра белү, үз эшеңне мөстәкыйль рәвештә оештыра белү.Коммуникатив:    укытучы- укучы уку хезмәттәшлеген планлаштыру;

Шәхси: яхшы укучы сыйфатын аңлау; үз мөмкинлекләрен аңлап, үзенә дөрес бәя бирү;

31.10

36

Хаталар өстендә эш. Исемнәрнең тартым белән төрләнеше

1

Исемнәрнең тартым белән төрләнү үзенчәлеге.

Индивидуаль эш.

Регулятив: аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл бирә белү;

Танып белү : исемнең  тартым белән төрләнүен, кушымчаларын, үзенчәлеген белү. Коммуникатив:    укытучы- укучы уку хезмәттәшлеген планлаштыру;

Шәхси: үз мөмкинлекләрен аңлап, үзенә дөрес бәя бирү; үзеңне камилләштерү өстендә эшләргә кирәклекне аңлау;  

10.11

37-38-39

Күплек сан формасын ясаучы кушымчалар.

Исемнәрнең килеш белән төрләнеше.

3

Исемнәрнең килеш белән төрләнү үзенчәлеге.

Индивидуаль эш.

Регулятив: укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү;

Танып белү : төрле килештәге исемне танып белү, сорауларын, кушымчаларын белү, исемгә башлангыч рәвештә морфологик анализ ясый белү.

Килеш кушымчаларының дөрес язылышы, аларның үзенчәлеге һәм әһәмиятен белү

Исемнәрдә сүз басымын таба белү.

 Коммуникатив:    укытучы- укучы уку хезмәттәшлеген планлаштыру;

Шәхси: яхшы укучы сыйфатын аңлау; үз мөмкинлекләрен аңлап, үзенә дөрес бәя бирү; үзеңне камилләштерү өстендә эшләргә кирәклекне аңлау;  

14.11 15.11 17.11

40-41

Килеш кушымчаларының дөрес язылышы.

2

Килеш кушымчаларының дөрес язылышы, аларның үзенчәлеге.

Фронталь эш

16.11 20.11

42

Исемнәрдә сүз басымы

1

Исемнәрдә сүз басымын табу, билгеләү.

21.11

43

Бәйләнешле сөйләм телен үстерү. Изложение №1

“Песи” Мәгариф № 1, 2010,

39 бит.  Башлангыч классларда изложение (Г. Мансурова)

1

Бергә төзегән план нигезендә өйрәтү характерында изложение язу

Изложение №1

“Песи”

Регулятив: үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп язып бирә белү;

Танып белү : рфографик, пунктацион кагыйдәләрне исәпкә алып, бергә төзегән план нигезендә изложение яза белү, үз эшеңне мөстәкыйль рәвештә оештыра белү. Коммуникатив:    укытучы- укучы уку хезмәттәшлеген планлаштыру;

Шәхси: яхшы укучы сыйфатын аңлау;

22.11

44

“Исем” темасын гомумиләштереп кабатлау. Тикшерү эше

№2

1

“Исем” темасы буенча белемнәрне гомумиләштерү.

Тикшерү эшен эшләү.

Тикшерү эше

№2

Регулятив: укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү;  

Танып белү : өйрәнелгән материалны, кагыйдәләрне, практикада куллана белү, исемгә башлангыч рәвештә морфологик анализ ясый белү, үз эшеңне мөстәкыйль рәвештә оештыра белү. Коммуникатив:    укытучы- укучы уку хезмәттәшлеген планлаштыру;

Шәхси: яхшы укучы сыйфатын аңлау; үз мөмкинлекләрен аңлап, үзенә дөрес бәя бирү; үзеңне камилләштерү өстендә эшләргә кирәклекне аңлау;  

23.11

45

“Исем” темасын гомумиләштереп кабатлау һәм ныгыту..

1

Индивидуаль эш.

27.11

Фигыль (19)

46

Фигыль нәрсәне белдерә? Фигыльнең мәгънәсе, сораулары.

1

Фигыль – эш-хәрәкәтне һәм хәлне белдерә торган сүз төркеме, сораулары

Фронталь эш

Регулятив:  максат кую (белгәннәр нигезендә ачыкланган белергә тиешле уку мәсьәләсе кую).

Танып белү : фигыльнең белдерелүен , сорауларын белү, җөмләдәге роленә төшенү, тексттан сораулар ярдәмендә таба белү аңлап уку; Коммуникатив:   аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп әйтеп бирү белү

Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу;

28.11

47

Фигыльнең барлыкта-юклыкта килүе

1

Фигыльнең барлык-юклык формасы. Юклык форманы ясаучы кушымчалар.

Фронталь эш

Регулятив:

Прогнозлаштыру (белем үзләштерү дәрәҗәсен искә алып аның  нәтиҗәсен күз алдына китерү).

Танып белү : фигыльнең белдерелүен , сорауларын белү, җөмләдәге роленә төшенү, тексттан сораулар ярдәмендә таба белү. Коммуникатив:   аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп әйтеп бирү белү

Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу;

29.11

48-49

Хикәя фигыль. Фигыльләрнең зат-сан белән төрләнеше

2

Хикәя фигыль, белдерелүе, сораулары, кушымчалары. Гомуми төшенчә.

Индивидуаль эш.

30.11 04.12

50

Бәйләнешле сөйләм телен үстерү. Сочинение “Кышкы спорт уеннары” №2

1

Терәк сүзләр, рәсемнәргә таянып сочинение язу.

. Сочинение “Кышкы спорт уеннары” №2

Регулятив:  Планлаштыру (соңгы нәтиҗәне күздә тотып арадаш максатлар  эзлеклелеген ачыклау).

Танып белү : фигыльнең белдерелүен , сорауларын белү, җөмләдәге роленә төшенү, тексттан сораулар ярдәмендә таба белү.

Коммуникатив:   аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп әйтеп бирү белү

Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу;

05.12

51

Хаталар өстендә эш. Хикәя фигыльнең заман белән төрләнүе. Хәзерге заман.

1

Хикәя фигыльнең хәзерге заман формасы, белдерелүе, сораулары, кушымчалары, зат-сан белән төрләнү үзенчәлеге.

Төркемнәрдә эш

06.12

52

Хәзерге заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнүе

1

Хикәя фигыльнең үткән заман формасы,  беренче, икенче төре, белдерелүе, сораулары, кушымчалары, зат-сан белән төрләнү үзенчәлеге.

Индивидуаль эш.

07.12

53

Үткән заман хикәя фигыль

1

11.12

54

Үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнүе

1

Фронталь эш

12.12

55

Киләчәк заман хикәя фигыль.

1

Хикәя фигыльнең киләчәк заман формасы,  беренче, икенче төре, белдерелүе, сораулары, кушымчалары, зат-сан белән төрләнү үзенчәлеге.

Регулятив:  Планлаштыру (соңгы нәтиҗәне күздә тотып арадаш максатлар  эзлеклелеген ачыклау).

Танып белү : фигыльнең белдерелүен , сорауларын белү, җөмләдәге роленә төшенү, тексттан сораулар ярдәмендә таба белү. Коммуникатив:   аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп әйтеп бирү белү

Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу;

13.12

56

Киләчәк заман хикәя фигыль. I, II төр кушымчалары

1

Төркемнәрдә эш

14.12

57

Киләчәк заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнүе

1

18.12

58

Киләчәк заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнүе

1

Индивидуаль эш.

19.12

59

Бәйләнешле сөйләм телен үстерү. Изложение №2 “Фәридәнең туган көне” Мәгариф № 2, 2010, 39 бит. Башлангыч классларда изложение (Г. Мансурова мәкаләсе).

1

Бергә төзегән план нигезендә өйрәтү характерында изложение язу.

Изложение №2 “Фәридәнең туган көне”

Танып-белү:орфографик, пунктацион кагыйдәләрне исәпкә алып, бергә төзегән план нигезендә изложение яза белү, үз эшеңне мөстәкыйль рәвештә оештыра белү.

20.12

60

Хаталар өстендә эш. Боерык фигыль. Боерык фигыльләрнең мәгънәләре..

1

Боерык фигыльләрнең мәгънәләре..

Танып-белүБоерык фигыльләрнең мәгънәләрен, әһәмиятен белү. Сөйләмдә куллана белү.

21.12

61

Фигыльләрнең күп мәгънәле булуы

1

Фигыльләрнең күп мәгънәле булуы. фигыльләргә башлангыч рәвештә морфологик анализ ясау

Фронталь эш

Фигыльләрнең синоним, антоним парларын таба белү, мәгънәсен аңлату, сөйләмдәге ролен аңлау, сөйләмдә куллана, фигыльләргә башлангыч рә- вештә морфологик анализ ясый белү.

25.12

62

Фигыльләрне туры һәм күчерелмә мәгънәдә куллану.

1

Индивидуаль эш.

26.12

63

Сайланма диктант №2 (берничә диктант текстларын куллану) (Татар теленнән диктантлар: Дүртьеллык башл. Татар мәкт. 1-4 нче с-флары өчен: Укытучылар өчен кулланма / Я.Х. Абдрәхимова. – Казан; Мәгариф, 2009. – 82-84 бит)

1

Сайланма диктант язу.

Сайланма диктант №2

Регулятив:  

Прогнозлаштыру (белем үзләштерү дәрәҗәсен искә алып аның  нәтиҗәсен күз алдына китерү).

Танып белү : фигыльнең белдерелүен , сорауларын белү, җөмләдәге роленә төшенү, тексттан сораулар ярдәмендә таба белү. Коммуникатив:   аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп әйтеп бирү белү

Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу;

27.12

64

Уку елының I яртыеллыгына тикшерү эше.

1

Уку елының I яртыеллыгында алган белемнәрне тикшерү эше.

Тикшерү эше

28.12

Сыйфат (11)

65

Сыйфатларның мәгънәсе, сораулары.

1

Сыйфат, белдерелүе, сораулары.

Регулятив:  максат кую (белгәннәр нигезендә ачыкланган белергә тиешле уку мәсьәләсе кую).

Танып белү : фигыльнең белдерелүен , сорауларын белү, җөмләдәге роленә төшенү, тексттан сораулар ярдәмендә таба белү. Коммуникатив:   аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп әйтеп бирү белү

Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу;

66

Сыйфатларны төркемләү.

1

Сыйфатның исем белән бәйләнеше. Сөйләмдә кулланылышы.

Фронталь эш

 Регулятив:  максат кую (белгәннәр нигезендә ачыкланган белергә тиешле уку мәсьәләсе кую).

Танып белү:билге белдергән сүзләрне төркемләүне белү, сыйфат + исем конструкциясен сөйләмдә куллана белү. 

Сыйфат дәрәҗәләрен ачыклый белү.

Сыйфатларның сөйләмдәге ролен билгели белү, предметларны, күренешләрне төрле яктан ачыклый торган сыйфатларны таба белү.

Сыйфатның исем белән бәйләнешенә төшенү

Сыйфатларның антоним парларын таба, сөйләмдәге ролен билгели белү, өйрәнгән билгеләрен кулланып сыйфатка морфологик анализ ясый белү.

Өйрәнелгән материалны, практикада куллана белү, башлангыч рәвештә морфологик анализ ясау , үз эшеңне мөстәкыйль рәвештә оештыра белү.

67

Сыйфат дәрәҗәләре

1

Сыйфат дәрәҗәләре белән танышу.

Индивидуаль эш.

68

Төп дәрәҗәдәге сыйфатлар.

1

Сыйфатның сөйләмдәге ролен билгеләү.Сыйфат дәрәҗәләрен аера белү.

Фронталь эш

69

Чагыштыру дәрәҗәсендәге сыйфатлар.

1

70

Артыклык дәрәҗәсендәге сыйфатлар.

1

71

Кимлек дәрәҗәсендәге сыйфатлар.

72

Сыйфатның җөмләдә исемне ачыклап килүе.

1

Фронталь эш

73

Синоним һәм антоним сыйфатлар.

1

Антоним һәм синоним  сыйфатлар

Индивидуаль эш.

74

“Сыйфат ” темасын гомумиләштереп кабатлау. Тикшерү эше

№3

1

“Сыйфат” темасы буенча белемнәрне гомумиләштерү.

Тикшерү эшен эшләү.

Тикшерү эше

№3

75

“Сыйфат” темасын гомумиләштереп кабатлау.

1

“Сыйфат” темасы буенча белемнәрне гомумиләштерү.

Тест

Алмашлык (10)

76

Хаталар өстендә эш. Зат алмашлыклары

1

Алмашлык, белдерелүе. Зат алмашлыклары.

Фронталь эш

Регулятив:  белгәннәр нигезендә ачыкланган белергә тиешле уку мәсьәләсе кую;

Танып белү : алмашлыкларны, зат алмашлыкларын таба белү, алмашлыкның сөйләмдәге роленә төшенү.

Зат алмашлыкларын аңлап уку; кирәкле мәгълүматны аерып ала белү; Коммуникатив:әңгәмәдәш белән аралашу калыбын төзү

Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу; Автобиография язарга өйрәнү.

77

Зат алмашлыкларының җөмләдәге роле

1

78

Зат алмашлыкларының берлек һәм күплек формалары.

1

Зат алмашлыкларының берлек һәм күплек формалары.

79

Сорау алмашлыклары турында төшенчә.

1

Сорау алмашлыклары турында төшенчә.

Фронталь эш

80-81

Алмашлыкларны сөйләмдә куллану

2

Алмашлыкларны сөйләмдә куллану.

82

“Алмашлык” темасын гомумиләштереп кабатлау. Тикшерү эше

№4

1

 “Алмашлык” темасы буенча белемнәрне гомумиләштерү.

Тикшерү эшен эшләү.

Тикшерү эше

№4

Регулятив: үз эшеңне мөстәкыйль рәвештә оештыра белү.

Танып белү:Өйрәнелгән материалны, кагыйдәләрне, практикада куллана белү, алмашлыкка башлангыч рәвештә морфологик анализ ясый белү,

83-84

Алмашлыкларны дөрес куллана белү күнекмәләрен үстерү күнегүләре эшләү

2

Алган белемнәрне һәм күнекмәләрне үстерү, ныгыту күнегәләре.

Фронталь эш

Регулятив:  белгәннәр нигезендә ачыкланган белергә тиешле уку мәсьәләсе кую; үзләштерелгән,  үзләштерергә кирәк белемнәрне, үзләштерелгәннәрнең дәрәҗәсен һәм сыйфатын аңлау һәм ачыклау  

Танып белү : өйрәнелгән материалны, кагыйдәләрне, практикада куллана белү.

Орфографик, пунктацион кагыйдәләрне исәпкә алып диктант яза, үз эшеңне мөстәкыйль рәвештә оештыра белү.Коммуникатив:әңгәмәдәш белән аралашу калыбын төзү;  Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу; әхлакый фикер (хөкем) йөртү дәрәҗәсе

85

Контроль диктант №3

“Әти” (Татар теленнән диктантлар: Дүртьеллык башл. татар мәкт. 1-4 нче с-флары өчен: Укытучылар өчен кулланма / Я.Х. Абдрәхимова. – Казан; Мәгариф, 2009. – 88 бит)

1

Орфографик, пунктацион кагыйдәләрне исәпкә алып диктант язу.

Контроль диктант №3

“Әти”

Кисәкчәләр (6)

86

Хаталар өстендә эш. Кисәкчәләр. Да-дә, та-тә, гына-генә, кына-кенә,ук-үк,ич,бит  кисәкчәләре.

1

Кисәкчәләр, белдерелүе, сораулары. Кисәкчәләрнең язылышы.

Фронталь эш

Танып белү:Кисәкчәләрне тексттан таба белү, сүзләр белән язылышларын үзләштерү, сөйләмдә урынлы куллана, сүзләргә өсти торган мәгънә төсмерен билгели белү.

Кисәкчәләрне тексттан таба белү, сүзләр белән язылышларын үзләштерү, сөйләмдә урынлы куллана, сүзләргә өсти торган мәгънә төсмерен билгели белү.

Дәресләрдә алган белемнәрне практикада куллана белү Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу; әхлакый фикер (хөкем) йөртү дәрәҗәсе

87

Кисәкчәләрнең сөйләмдәге роле, аерым сүз булуы.

1

Кисәкчәләр, белдерелүе, сораулары. Кисәкчәләрнең язылышы.

Тест

88

Кисәкчәләрнең кулланылышы һәм дөрес язылышы

1

Фронталь эш

89

Сүз басымын кисәкчәләрне дөрес язуда куллану

1

90-91

Кисәкчәләрне дөрес куллана белү күнекмәләрен үстерү күнегүләрен эшләү

2

Дәресләрдә алган белемнәрне практикада куллану күнегүләре

Тест

Бәйлекләр (6)

92

Бәйлекләр. Төрле килешләрдә исемнәрне һәм зат алмашлыкларын бәйлекләр  белән куллану.

1

Бәйлекләр, үзенчәлеге, сөйләмдәге роле. Сөйләмдә куллану.

Төркемнәрдә эш

Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу; әхлакый фикер (хөкем) йөртү дәрәҗәсе

Танып белү:Бәйлекләрне кисәкчәләрдән аера белү, үзенчәлекләрен, сөйләмдә кулланылышын үзләштерү, сөйләмдә куллана белү.

93

Бәйлекләрне сөйләмдә куллану

1

94-95

Өйрәнелгән сүз төркемнәрен гомумиләштереп кабатлау

2

Өйрәнелгән сүз төркемнәрен гомумиләштереп кабатлау.

Фронталь эш

Регулятив:  Максат кую (белгәннәр нигезендә ачыкланган белергә тиешле уку мәсьәләсе кую).

Танып белү : исем, фигыль, сыйфат, алмашлык, бәйлек, кисәкчәне бер-берсеннән өйрәнелгән билгеләре буенча аера,  морфологик анализ ясый белү, сүз төркемнәрен сөйләмдә куллана белү. Коммуникатив:   аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп әйтеп бирү белү

Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу;

96

Иҗади диктант № 3 (берничә диктант текстларын куллану) (Татар теленнән диктантлар: Дүртьеллык башл. татар мәкт. 1-4 нче с-флары өчен: Укытучылар өчен кулланма / Я.Х. Абдрәхимова. – Казан; Мәгариф, 2009. – 91-92 бит)

1

Бергә төзегән план нигезендә өйрәтү характерында изложение язу.

Иҗади диктант № 3

Регулятив:  үз эшеңне мөстәкыйль рәвештә оештыра белү.: аңлап

Танып белү: орфографик, пунктацион кагыйдәләрне исәпкә алып, бергә төзегән план нигезендә изложение яза белү,

Коммуникатив:   аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп әйтеп бирү белү

Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу;

97

Бәйлекләрне дөрес куллана белү күнекмәләрен үстерү күнегүләрен эшләү

1

Дәресләрдә алган белемнәрне практикада куллану күнегүләре

Тест

Дәресләрдә алган белемнәрне практикада куллана белү

Җөмлә (19)

98

Хаталар өстендә эш. Әйтү максаты буенча җөмлә төрләре.

1

Җөмлә. Җөмләнең үзенчәлекләре. Хикәя җөмлә. Хикәя җөмлә янында тыныш билгесе.

Фронталь эш

Регулятив:  Планлаштыру (соңгы нәтиҗәне күздә тотып арадаш максатлар  эзлеклелеген ачыклау).

Танып белү : җөмләнең билгеләрен белү, җөмлә чикләрен билгеләү, хикәя җөмләне билгели, дөрес укый, тыныш билгесенең куелышын белү. Коммуникатив:   аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп әйтеп бирү белү

Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу;

99

Хикәя җөмлә.

1

100

Сорау җөмлә

1

Сорау җөмлә. Хикәя җөмлә белән чагыштыру.

Фронталь эш

Регулятив:  Максат кую (белгәннәр нигезендә ачыкланган белергә тиешле уку мәсьәләсе кую).

Танып белү :сорау җөмләне дөрес укый, хикәя җөмләдән аера белү, тиешле тыныш билгесен куя белү: Коммуникатив:   аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп әйтеп бирү белү

Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу;

101-102

Боеру һәм тойгылы җөмләләр

2

Өндәү җөмлә. Билгеләре. Хикәя, сорау җөмләдән аермасы.

Фронталь эш

Регулятив:  

Прогнозлаштыру (белем үзләштерү дәрәҗәсен искә алып аның  нәтиҗәсен күз алдына китерү).

Танып белү : өндәү җөмләне дөрес укый белү, өндәү, тойгылы җөмләнең үзенчәлекләрен белү, әйтү максаты ягыннан өйрәнелгән җөмлә төрләрен ишетеп кенә түгел башка билгеләре буенча да аера белү. Коммуникатив:   аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп әйтеп бирү белү

Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу;

103

Җөмлә ахырында тыныш билгеләрен дөрес кую

1

104

Бәйләнешле сөйләм телен үстерү. Сочинение №3 “Мин өйдә булышчы”

1

Терәк сүзләрдән, үз тормыш тәҗрибәңнән файдаланып инша язу.

Сочинение №3 “Мин өйдә булышчы”

Регулятив:  белгәннәр нигезендә ачыкланган белергә тиешле уку мәсьәләсе кую; үзләштерелгән,  үзләштерергә кирәк белемнәрне, үзләштерелгәннәрнең дәрәҗәсен һәм сыйфатын аңлау һәм ачыклау  

Танып белү : тиешле мәгълүматны сайлап алу; төп мәгълүматны аеру; фикерләрне логик чылбырга салу; иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру;  

Коммуникатив:әңгәмәдәш белән аралашу калыбын төзү;  аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп әйтеп бирү белү

Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу; өйдә шәхси укытуга караганда коллективта белем алуны кулай күрүбелгәннәр нигезендә ачыкланган белергә тиешле уку мәсьәләсе кую; Танып белү : терәк сүзләрдән, үз тормыш тәҗрибәңнән файдаланып өйдәге эшләрең турында үз фикереңне яза белү, үз эшеңне мөстәкыйль рәвештә оештыра белү.тиешле мәгълүматны сайлап алу; төп мәгълүматны аеру; фикерләрне логик чылбырга салу; иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру;  

Коммуникатив:әңгәмәдәш белән аралашу калыбын төзү;  

Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу; өйдә шәхси укытуга караганда коллективта белем алуны кулай

105

Хаталар өстендә эш. Җөмләнең баш кисәкләре

1

Җөмлә кисәкләре. Җөмләнең баш (ия, хәбәр) һәм иярчен кисәкләре. Җөмлә кисәкләрен таба белү күнекмәләрен үстерү

Фронталь эш

Регулятив:  прогнозлаштыру (белем үзләштерү дәрәҗәсен искә алып аның  нәтиҗәсен күз алдына китерү).

Танып белү.Җөмлә кисәкләренең атамаларын, ролен белү, аларны таба һәм дөрес билгели белү, гади җөмләгә синтаксик анализ ясый белү.

Сүзтезмәне тексттан аерып чыгара белү, сүзтезмәгә анализ ясый белү, сүзтезмә белән тезмә сүзне аера белү.

Җыйнак һәм җәенке җөмләләрне бер-берсеннән аера белү, гади җөмләгә синтаксик анализ ясый белү.

Тиңдәш кисәкләрне таба белү

106

Исемнәр һәм хикәя фигыльләр белән белдерелгән хәбәрләр.

1

107

Җөмләнең иярчен кисәкләре.

1

108

Җөмләдә сүзләр бәйләнеше.

1

Сүзтезмә. Сүзтезмәнең төзелеше

109

Сүзтезмәдә ияртүче, иярүче сүзләрне билгеләү.

1

Тест

110

Җыйнак һәм җәенке җөмләләр

1

Җыйнак һәм җәенке җөмләләр. Үзенчәлекләре. Гади җөмләгә синтаксик анализ ясау

Фронталь эш

111

Җыйнак җөмләләрне җәенкеләндерү

1

112

Бирелгән схема буенча җөмләләр төзү күнегүләре

1

113

Тиңдәш ияле һәм тиңдәш хәбәрле җөмләләр

1

Тиңдәш кисәкләр төшенчәсе

114

Тиңдәш кисәкле җөмләләрдә тыныш билгеләре.

1

Тиңдәш кисәкле җөмләләрдә тыныш билгеләрен дөрес куя белү күнегүләре

Индивидуаль эш.

Тиңдәш кисәкле җөмләләрдә тыныш билгеләрен дөрес куя белү 

115

Тиңдәш кисәкләр арасында һәм,я,да,дә,та,тә,ә,ләкин теркәгечләре.

1

Тиңдәш кисәкләр арасында һәм,я,да,дә,та,тә,ә,ләкин теркәгечләре.

Төркемнәрдә эш

Регулятив:  Максат кую (белгәннәр нигезендә ачыкланган белергә тиешле уку мәсьәләсе кую).

Танып белү :   объектларны классификацияләү, чагыштыру өчен критерийлар  сайлау; нәтиҗә чыгару; фикер йөртүнең логик чылбырын төзү;  аңлап уку; кирәкле мәгълүматны аерып ала белү; төп һәм ярдәмчел мәгълүматны билгели белү  

Коммуникатив:   аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп әйтеп бирә белү

Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу; өйдә шәхси

116

“Җөмлә” темасын гомумиләштереп кабатлау. Тикшерү

эше №5

1

“Җөмлә” темасы буенча белемнәрне гомумиләштерү.

Тикшерү эшен эшләү.

Тикшерү

эше №5

Регулятив:  Коррекция (планга һәм эталон, алым, көтелгән нәтиҗәдә аермалар килеп чыкканда кирәкле төзәтмәләр һәм өстәмәләр кертү).

Танып белү :   өйрәнелгән материалны, кагыйдәләрне, практикада куллана белү, гади җөмләгә синтаксик анализ ясый белү, үз эшеңне мөстәкыйль рәвештә оештыра белү.чылбырын төзү;  аңлап уку; кирәкле мәгълүматны аерып ала белү; төп һәм ярдәмчел мәгълүматны билгели белү  

Коммуникатив:   аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп әйтеп бирә белү

Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу; өйдә шәхси

Текст. Тема. Бәйләнешле сөйләм (12)

117

Текст. Текстның темасы һәм төп фикере.

1

Текст. Текстның темасы.

Регулятив:  Максат кую (белгәннәр нигезендә ачыкланган белергә тиешле уку мәсьәләсе кую).

Коррекция (планга һәм эталон, алым, көтелгән нәтиҗәдә аермалар килеп чыкканда кирәкле төзәтмәләр һәм өстәмәләр кертү).

Танып белү :   текстны эчтәлегенә карап өлешләргә бүлү, өлешләрнең исемнәрен белү.

Текстны өлешләргә бүлү, башлам, төп, йомгаклау өлешләрен таба белү, текст эчтәлеге буенча план төзи белү, планның сочинение, изложение язганда кирәклегенә төшенү.

Текстның темасын билгели, өлешләргә бүлә белү, план төзеп, план нигезендә эчтәлекне сөйли белү.

Орфографик, пунктацион кагыйдәләрне исәпкә алып, бергә төзегән план нигезендә изложение яза белү,үз эшеңне мөстәкыйль рәвештә оештыра белү.

Коммуникатив:   аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп әйтеп бирә белү

Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу;

118

Исемсез текстларның темасын билгеләү һәм исем кую.

1

Текст өлешләре. Кереш яки башлам, төп, йомгаклау өлеше төшенчәләре. Текст белән эш.

Төркемнәрдә эш

119

Текстагы  җөмләләрнең зат алмашлыклары,һәм, ә, ләкин теркәгечләре һәм синонимнар ярдәмендә берләшүе.

1

Текстагы  җөмләләрнең зат алмашлыклары,һәм, ә, ләкин теркәгечләре һәм синонимнар ярдәмендә берләшүе.

Текстның эчтәлеге өстендә эшләү.Текст типларын билгеләү.

Индивидуаль эш.

120

Текст типлары. Хикәяләү тексты.

1

Төркемнәрдә эш

121

Тасвирлама тексты.

1

Индивидуаль эш.

122

Фикер йөртү тексты.

1

Индивидуаль эш.

123

Бәйләнешле сөйләм телен үстерү. Изложение №4 “Куян рәхмәте” Мәгариф № 2, 2010, 41 бит.  Башлангыч классларда изложение (Г. Мансурова мәкаләсе).

1

Бергә төзегән план нигезендә өйрәтү характерында изложение язу.

Изложение №4 “Куян рәхмәте”

124

Хаталар өстендә эш. Эш кәгазьләре үрнәге.

1

Эш кәгазьләре үрнәге, язу үзенчәлеге белән танышу.

Индивидуаль эш.

Регулятив:  Максат кую (белгәннәр нигезендә ачыкланган белергә тиешле уку мәсьәләсе кую).

Танып белү дәресләрдә алган белемнәрне практикада куллана белү

Коммуникатив:   аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп әйтеп бирә белү

Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу; өйдә шәхси

125

Язма сөйләм телен үстерү. Җөмләләр һәм текст төзү күнегүләре эшләү

1

Дәресләрдә алган белемнәрне практикада куллану күнегүләре

Төркемнәрдә эш

126

Язма сөйләм телен үстерү.Бирелгән темаларга текстлар төзү күнегүләре эшләү.

1

Дәресләрдә алган белемнәрне практикада куллану күнегүләре

Төркемнәрдә эш

127

Текст, тема, бәйләнешле сөйләм темалары буенча кабатлау

1

Дәресләрдә алган белемнәрне практикада куллану күнегүләре

Тест

128

Ел дәвамында өйрәнелгән материал буенча гомуми тикшерү эше

1

Тел белеменең өйрәнелгән бүлекләре буенча тикшерү эшен эшләү.

Ел дәвамында өйрәнелгән материал буенча гомуми тикшерү эше

Өйрәнелгән материалны, кагыйдәләрне, практикада куллана белү, барлык өйрәнелгән анализ төрләрен ясый белү, үз эшеңне мөстәкыйль рәвештә оештыра белү.

Уку елында өйрәнгәннәрне кабатлау. (12)

129

Тикшерү эшен анализлау. Кабатлау. Сүз.

1

Тел белеменең өйрәнелгән бүлекләрен кабатлау.

Регулятив:  Максат кую (белгәннәр нигезендә ачыкланган белергә тиешле уку мәсьәләсе кую).

Танып белү :   тел белеменең өйрәнелгән бүлекләрен, алар белән бәйле кагыйдәләрне белү, практикада куллана белү, барлык өйрәнелгән анализ төрләрен ясый белү.

Коммуникатив:   аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп әйтеп бирә белү

Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу;

130

Кабатлау . Телнең сүзлек байлыгы

1

Төркемнәрдә эш

131

Кабатлау. Сүз төзелеше.

1

Тел белеменең өйрәнелгән бүлекләрен кабатлау.

     Тест

Регулятив:  Коррекция (планга һәм эталон, алым, көтелгән нәтиҗәдә аермалар килеп чыкканда кирәкле төзәтмәләр һәм өстәмәләр кертү).

Танып белү :   өйрәнелгән материалны, кагыйдәләрне, практикада куллана белү, барлык өйрәнелгән анализ төрләрен ясый белү, үз эшеңне мөстәкыйль рәвештә оештыра белү.

Коммуникатив:   аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп әйтеп бирә белү

Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу; өйдә шәхси

132

Кабатлау. Сүз ясалышы

1

Тест

133

Контроль диктант №4 “Чишмә янында” (Татар теленнән диктантлар: Дүртьеллык башл. Татар мәкт. 1-4 нче с-флары өчен: Укытучылар өчен кулланма / Я.Х. Абдрәхимова. – Казан; Мәгариф, 2009. – 98 бит)

1

Орфографик, пунктацион кагыйдәләрне исәпкә алып диктант язу.

Контроль диктант №4 “Чишмә янында

Регулятив:  Максат кую (белгәннәр нигезендә ачыкланган белергә тиешле уку мәсьәләсе кую).

Танып белү :   орфографик, пунктацион кагыйдәләрне исәпкә алып диктант яза, үз эшеңне мөстәкыйль рәвештә оештыра белү.

Коммуникатив:   аралашу бурычлары нигезендә үзеңнең фикерләреңне тулы һәм төгәл итеп әйтеп бирә белү

Шәхси: әхлакый нормаларга ориентлашу; өйдә шәхси

134

Кабатлау. Сүз төркемнәре

1

Тел белеменең өйрәнелгән бүлекләрен кабатлау

Төркемнәрдә эш

Танып белү :   Өйрәнелгән материалны, кагыйдәләрне, практикада куллана белү, барлык өйрәнелгән анализ төрләрен ясый белү, үз эшеңне мөстәкыйль рәвештә оештыра белү.

135

Исем.

1

136

Фигыль

1

137

Сыйфат.

1

138

Зат алмашлыклары.

1

139

Кабатлау. Җөмлә. Җөмлә төрләре

1

140

Кабатлау. Җөмлә кисәкләре

1

Өстәмә укыту-методик әдәбият

  1. Вагыйзов С.Г., Вәлитова Р.Г. Башлангыч мәктәптә татар телен укыту методикасы. – Казан: Мәгариф, 2001.
  2. Вагыйзов С.Г. Матур язу дәресләре: Башлангыч мәктәп укучыларында каллиграфик күнекмәләр булдыру: Укытучылар өчен методик кулланма. – Казан: Мәгариф, 1999.
  3. Вагыйзов С.Г. Кызыклы грамматика: Укытучылар өчен кулланма. – Тулыл. 3 нче басма. – Казан: Мәгариф, 2002.
  4. Татар теленнән диктантлар: Дүртьеллык башл. татар мәкт. 1-4 нче с-флары өчен: Укытучылар өчен кулланма / Я.Х. Абдрәхимова. – Казан; Мәгариф, 2009.
  5. Татар теленнән диктантлар: Дүртьеллык башл. татар мәкт. 1-4 нче с-флары өчен: Укытучылар өчен кулланма / М.Х. Хәсәнова, Л.И. Галиева, С.С. Мөхәммәтшина, Т.Н. Садыйкова. – Төзәт. һәм тулыл. 3 нче басма. – Казан: Мәгариф, 2006.
  6. С.Р. Сафина, Н.С. Гыймадиева. Башлангыч сыйныфлар өчен сочинениеләр. – Казан: “Яңалиф” нәшрияты, 2005.
  7. Татар теленнән иҗади сочинениеләр һәм изложениеләр язарга өйрәтү: Дүртьеллык башлангыч татар мәктәбенең 1–4 нче сыйныфларында эшләүче укытучылар өчен методик кулланма / М.Җ. Ахиярова, И.Х. Мияссарова, Ф.Ш. Гарифуллина. – Казан: Мәгариф, 2009.
  8. Җ.З. Багаева. Татар теленнән грамматик биремнәр (башлангыч мәктәп өчен). – Яр Чаллы, 2002.
  9. Мәгариф № 1-3, 2010. Башлангыч классларда изложение (Г. Мансурова мәкаләсе).
  10. А.Х. Нуриева. Дүртьеллык башлангыч мәктәпнең 3 нче сыйныфы өчен татар теленнән таблицалар. – Казан, Тат. кит. нәшр., 1990.

1.Кереш диктант.

Сания

      Саниянең яраткан эше-тәрәзә каршына килеп,урамга карап тору.Трамвайлар уза.Машиналар чаба.Кешеләр каядыр баралар.Сания елмая.Нинди кызык күрде соң урамда?Нигә елмая?Үзенең күңелендәге татлы уйларына елмая ул.

     Бүген дә дәресләрен бетерде дә ачык тәрәзә каршына басты.Урамда май.Урамда чәчәк исе.

Контроль  диктант№1

Урман матурлыгы.

Диңгез кешеләрнең кайгысын юа,диләр.Ә мин,урман кешенең хәстрәтен тарата ,дим. Әнә бит! Берсеннән – берсе биек,төз,кара-кучкыл чуклы таҗ кигән егет-карагайлар юл буйлар басканнар.Мине тын гына озата баралар.Алар арасында яшь каеннар,гөләп,тубылгы куаклары һәм чәчәкләр....Әчкелтем карагай сагызы белән чәчәкләр исе борынны кытыклый.Сулап туя алмыйсың!

     Контроль диктант №2

Кардагы эзләр.

Урмандагы эзләр күп нәрсә турында сөйли.Мин,аларга карап, безнең урманнарда нинди җәнлекләр  яшәгәнен беләм.Гадәтләрен,нәрсә белән туклануларын өйрәнәм.Эзләр шулай ук җанвар,кош-кортларның бу урыннан кайчан үтеп киткәннәре хакында  да әйтә.Җәнлекләр һәм кошларның кардагы эзләрен өйрәнү – алар турында мәгълумат җыю гына түгел,бөтен табигатьне күзәтү  һәм өйрәнү ул.

Контроль диктант №3

Әти.

Әти ипләп кенә килде дә тагын маңгаема кулын куйды.Аның учы салкын иде.Миңа рәхәт булып китте.Әкрен-әкрен бик рәхәт йокы баса башлады.Мин әтине дә яратам бит.Күңелемнең әллә кай төшендә аны ярата торган урын бар.Ни өчен икәнен генә белмим.Ул көчле,күп укыган,күп белә.Бәлки ,шуның өчендер? Ул миңа еш кына дөньядагы гаҗәп хәлләр турында сөйли.

Контроль диктант №4.

Чишмә янында.

Кәли белән Булат бер бик матур чишмә янына килеп чыктылар.Чишмә ап-ак ташлар арасыннан  челтер-челтер итеп агып чыга. Җил исеп куйганда ,агач яфраклары  арасыннан нурлар төшә.Су өстендә кояш күбәләкләре уйный.Чишмә өстендә зур бер карлыган куагы  җәелеп үскән.Аның берничә тәлгәше суга манчылып,чишмә акканда әкрен генә тирбәлеп тора.Кәли,шушы күренештән күзләрен ала алмыйча,бик озак карап торды.Чын күңеленнән сокланды.