2 сыйныф рус төркемендә татар теле дәресе .“Казанда” тексты.

Укытучы

Татар теле һәм әдәбияты укытучысы Инсафова Лилия Минсахиевна

Дәрес

Татар теле

Сыйныф

2 а (рус төркеме)

Дәрес төре

Яңа тема өйрәнү дәресе

Дәрес темасы

“Казанда”   тексты

Максат

 Темалар буенча өйрәнелгән сүзләрне, грамматик конструкцияләрне  кабатлау.

1,2,3 затта хикәя фигыльләрне, тәртип саннарын  дөрес куллануны ныгыту .

 Бирелгән  җөмләләргә сорау формаларын куя белүне ныгыту.

Җөмләләрне өйрәнелгән сүзләр белән дөрес итеп тәрҗемә итә белүне үстерү.

Татар сүзләренең матур яңгырашына кызыксыну уяту. Мәгълүмати технология, тикшеренү-эзләнү методы аша  рус телле балаларны татар телен өйрәнүгә кызыксыну уяту,

Логик фикер йөртүне үстерү; сөйләм телен үстерү; диалогик-монологик сөйләмгә чыгу.

 Укучыларны иҗади сөйләшүгә тарту; татар телен өйрәнүгә кызыксынуларын арттыру.

Текстны дөрес , аңлаешлы итеп укый белү.

Төп терминнар, аңлатмалар

сүз, аваз, хәреф, транскрипция, проблема, нәтиҗә

Ирешеләчәк  нәтиҗә

Предмет күнекмәләре

уку күнекмәләре

-татар теленә хас булган авазларны  дөрес итеп  әйтү;

-дөрес итеп укый белү.

Тел күнекмәләре:

- Сүзләрнең  мәгънәсен белү;

-татар сүзләрен дөрес әйтү;

- сүзләрне урынлы куллану;

-җөмләдә сүз тәртибен белү:

-сорау  формаларын  куллана белү.

1,2,3 затта хәзерге заман  хикәя фигыльләрен  төрләндерә, тәртип саннарын куллана  белү

Текстны дөрес , аңлаешлы итеп укый белү.

-

Шәхескә кагылышлы УУГ:

-дөрес сөйләм булдыруга омтылыш

-үз фикереңне әйтә белү;

-парларда  килешеп эшли белү;

-иптәшеңә рухи ярдәм күрсәтә белү;

--фикереңне дәллили белү.

Регулятив УУГ:

-уку бурычларын кую

-барлыкка килгән ситуациядә ориентлаша белү

-үз фикереңне төгәл җиткерү

-дөрестән дөрес түгелне аеру

-таныш арасыннан таныш булмаганны билгели белү

-нәтиҗәләр формалаштыру

                                                     Танып –белү УУГ

-тиешле мәгълүматны табу һәм аерып алу;

-төрле рәвештә бирелгән мәгълүматны кабул итү һәм аңлау;

-укыганны анализлау;

                                           Коммуникатив УУГ:

-башкаларның сөйләмен ишетү һәм тыңлау;

-үз фикереңә ышандыра белү;

-башкаларга аңлаешлы сөйләм төзү.

Эшне оештыру

Эш формалары

Ресурслар

фронталь эш

 парларда эш

индивидуаль эш

Куллану өчен дәреслек:

Хәйдәрова Р.З. Күңелле татар теле

Техник чаралар: компьютер, презентация

Дәрес этаплары

Формалаштырылырга тиешле күнекмәләр

Слайдлар, күрсәтмәлекләр, картина

Укытучы гамәлләре

Укучылар гамәлләре

1.Оештыру

Максат

 Рус телле балаларны татар телен өйрәнүгә кызыксыну уяту.

УУГ

Регулятив

-үзбәя

Коммуникатив

-бүтәннәрнең сөйләмен тыңлау һәм    аңлау; башкаларга аңлаешлы сөйләм төзү

• Исәнмесез! Хәерле иртә!

Без килдек  мәктәкә,

Укырга. Укырга.

Тырышып укыбыз,  

 Язабыз. Сөйлибез.

-Бүген ничәнче  число, көн нинди, сыйныфта кем юк? Кем сөйли?

• Исәнмесез! Хәерле иртә!

Без килдек  мәктәпкә,

Укырга. Укырга.

Тырышып укыбыз,  

 Язабыз. Сөйлибез.

Дежурный рапорт бирә.

2. Актуальләштерү

Максат

татар теленә хас булган авазларны  дөрес итеп  әйтүне оештыру;

уен аша 1,2,3 затта хәзерге заман  хикәя фигыльләрен  төрләндерә, тәртип саннарын куллана  белүне ныгыту

предмет

-татар теленә хас булган авазларны  дөрес итеп  әйтү; - аша 1,2,3 затта хәзерге заман  хикәя фигыльләрен  төрләндерә, тәртип саннарын куллана  белү

Коммуникатив

-бүтәннәрнең сөйләмен тыңлау һәм    аңлау; башкаларга аңлаешлы сөйләм төзү

  а, о, у, ы, э, ә, ү, ө, җ, һ,ү, ң

-  Татарча дөрес, матур сөйләр өчен татар телендәге авазларны дөрес әйтү өстендә эшлибез.

- Чтоб правильно и красиво говорить на татарском языке, нужно поработать  над правильным произношением звуков татарского языка.

 “ Түбәтәй” уены  кемнең дөрес  итеп сөйләшкәнен күрсәтер.  Кем түбәтәй ала, шул башта тәртип санын әйтә, аннары тактадагы  фигыльләрне  ( тәртип буенча) 1,2,3  затта төрләндерә.  Игра “Тюбетейка”покажет, кто  правильно умеет говорить.

Кто получает тюбетейку, сначала называет свой порядковый номер, а  затем слова –глаголы ( они даны на доске) ставит в правильной форме.  Нужно сказать по   татарски: “  Сначала порядковое число.  Например,Я – первый, я читаю, он читает, ты читаешь”. И передаёт тюбетейку  соседу. Кто первый начнёт?

Артикуляция өстендә эшләү.

Мин беренче. Мин алам. Ул ала, син аласың.

 (  Түбәтәйне икенче кешегә бирә).

3.Уку мәсьәләсен  кую

Максат

Рус телле балаларны татар телен өйрәнүгә кызыксыну уяту, мәгълүмати технология, тикшеренү-эзләнү методы аша

Регулятив

дәреснең максатын билгеләү, аңа формулировка ясау;

-укытучы ярдәмендә үз эшчәнлегеңне планлаштыру;

-уку һәм  булачак эшчәнлек арасында бәйләнеш булдыру.

коммуникатив

иптәшеңә рухи ярдәм күрсәтә белү

Казан шәһәре күренешләре, рәсемнәр:Кремль, Кол Шәриф мәчете, Сөембикә манарасы һ. б.

Укучыларның игътибарын экранга юнәлтә.  

-Экранга карагыз әле, кем белә, бу нинди шәһәр?

-Каян белдегез?

- Казанда нинди тарихи урыннар бар?

 Казан турында тагы ниләр беләсез?

• Кемнең Казанда булганы бар?
• Ничек уйлыйсыз, без дәрестә нәрсә турында сөйләшербез?
• Казан текстын укырбыз.

-Посмотрите на экран.  

- Кто догадался, какой это город?

- Как узнали, что это  город Казань?

-Какие ешё достопримечательности есть в городе Казани?

- Что ещё знаете  о городе Казани?

_ Кому посчастливилось побывать  в городе Казани?

- Кто догадался, о чём мы сегодня узнаем?

Мы сегодня прочитаем текст “Казанда”.

Укучылар игътибар белән карыйлар.

-Это город Казань.  

-Казань– столица Татарстана. Ей более 1000лет.

- О городе Казани.

4.Уку мәсьәләсен  чишү.

Максат

Мөстәкыйль  аңлап эшләргә өйрәнү.

Коммуникатив УУГ:

-проблеманы ачу, карар кабул итү һәм аны гамәлгә ашыру;

-башкаларның укуын тыңлау һәм аңлау.

Метапредмет

танып белү УУГ:

-кирәкле мәгълүматны табу һәм аерып алу;

-төрле рәвештә бирелгән мәгълүматны кабул итә һәм аңлау

регулятив УУГ:

-телдән һәм язма сөйләмдә бирелгән мәгълүматны дөрес аңлау;

-ишеткәнне системага салу;

коммуникатив УУГ:

-мөстәкыйль мәгълүмат эзли белү;

- үз фикереңне әйтә белү

1.Текстны укытучы укый.  

-Ә хәзер үзегез мөстәкыйль укыгыз.

2.А сейчас прочитайте текст самостоятельно.

- Вам встретились непонятные слова?

-Аңлашылмаган сзләр бармы?

Укучылар  карап баралар.

Мөстәкыйль.укыйлар.

• Бик, күңелле

5. Яңа белемнәрне үзләштерүне ныгыту.

Максат

Татр теленә дөрес тәрҗемә итә белү.

Предметные

 Сүзләрне ,җөмләләрне дөрес итеп уку, тәрҗемә итү;

регулятив:

-дөресне дөрес түгелдән аера белү;

-үзара контроль булдыру

-Текстны чылбырлап укыйбыз. Аннары иптәшләрегезнең укуына бәя бирерсез.

-Прочитайте по цепочке и переведите текст. А потом оцените чтение товарищей. Надо сказать по татарски:” Ты хорошо читал или ты красиво читал”. У вас было домашнее задание. Вы дома научились говорить.

Укучылар чылбырлап укыйлар, тәрҗемә итәләр. Дөрес булмаган очракта бер –берсенә ярдәм итәләр.

 Аннары иптәшләренең укуына бәя бирәләр.

• Данис яхшы укый.

6.Физминутка.

Ял итәр вакыт та җитте.Сингапур  алымы: микс пэа шэа

Таймэд пэа шэа

Музыка уйный.

Музыка туктый.

-“Шәһәр” сүзендә ничә сузык аваз бар?

“Казан”  сүзендә ничә  тартык  аваз бар?  

“Идел” сүзендә ничә хәреф бар?

Балалар биләр.

  -2шәрләп басалар.

-3 әрләп басалар.

 -   5 әрләп басалар.

7.Яңа белемнәрне үзләштерүне ныгыту

Максат

Сөйләм телен үстерү; диалогик сөйләмгә чыгу.  

1.Парларда эшләү.

Коммуникатив УУГ

-башкаларның сөйләмен тыңлау, аңлау;

-иптәшең белән килешеп эшләү

Предмет  

-сорау  формаларын  куллана белү.

Кем, кая, нәрсә, кайда

Тексттагы җөмләләргә нинди сораулар куеп булыр икән? Сорау формаларын искә төшерик әле. Парларда эшлисез. Башта сулъяк күрше әйтә, аннары уңъяк күрше.

Какие вопросы можно поставить к предложениям текста? Вспомните воросы.

Работаете в парах. Сначала соседи

 слева говорят своё мнение. А затем -соседи справа.  

Отвечаете вместе вдвоём.

Балалар парларда эшлиләр.

 -Мин кая барам?  

-Абый кайда яши?  һ.б.

8. Яңа белемнәрне үзләштерүне  тикшерү.

Максат

Сөйләм телен үстерү; монологик сөйләмгә чыгу.

Коммуникатив УУГ

-башкаларның сөйләмен тыңлау, аңлау;

-иптәшең белән килешеп эшләү

Предмет

Сүзләрне ,җөмләләрне дөрес итеп, эзлекле итеп  сөйли  алу

-Текстның  эчтәлеген  бер- берегезгә  сөйлисез.

-Сулъяк күрше башлый.

- Содержание текста пересказываете друг другу. Начинают соседи справа.

Текстның  эчтәлеген  бер- берсенә  сөйлиләр.

9.Рефлексия.  

Максат

Үз- үзеңне бәяли белергә өйрәнү.

регулятив:

-үз эшчәнлегеңә бәя бирү;

-үз уку эшчәнлегеңнең нәтиҗәләрен яхшыртуга ихтыяҗ формалаштыру

коммуникатив:

-үз фикереңне төгәл итеп әйтү

Мин барысын да аңладым, иптәшләремә дә сөйли алам.

Минем тагы да күбрәк беләсем килә..

Мин бүген бик яхшы эшләдем.  

Мин барлык биремнәрне дә эшли алдым.

Миңа ярдәм кирәк.

_ Что нового узнали на уроке?  

Я узнал...  

 Я читал..

Үз – үзеңне бәяләү.

Сигнал карточкалары ярдәмендә үзләренә бәя бирәләр.

Я узнал,  что...

Я читал о городе Казани.