Проектная работа-презентация "Коми йӧзлӧн сёян-юан"

Слайд 1

Проектнӧй удж «Коми йӧзлӧн сёян-юан » МОУ «СОШ» п.Подтыбок Уджсӧ дасьтіс:9-ӧд класса велӧдчысь Попов Игорь Велӧдысь : Попова М.В. 2013 во

Слайд 2

Могъяс : 1. Тӧдмавны , кутшӧм вӧлӧга радейтӧны сёйны коми йӧз ? 2. Мыйӧн торъялӧ сеян- юаныс коми войтырлӧн ? 3. Сӧвмӧдны муслун коми кыв да чужан му дорӧ .

Слайд 3

Мыйӧн торъялӧ коми йӧзлӧн сёян-юан мукӧдысь ? Коми йӧз ёна радейтӧны сёйны вӧлӧга чериысь , йӧлысь , градвыв пуктасъясысь , яйысь , вӧрса пӧткаысь да пызьысь . Водзын йӧз ёна кыйсьысны , вӧралісны , нывбабаяс да челядь чукӧртісны вӧрысь быдсяма вотӧс . Вотӧсысь вӧчӧны ляз , кисель да весиг сур.

Слайд 4

Мужичӧйяс вайлісны вӧрысь кыйдӧс-пӧтка : тар, дозмӧр , чукчи, сьола . Юяс вылын кыйлісны уна чери . Яй да чери сёйӧны пражитӧмӧн , косьтӧмӧн , кынтӧмӧн , солалӧмӧн . Войвыв районъясын кыйӧны ошкӧс да йӧраӧс , а медся радейтӧны сейны кынтӧм кӧрлысь яйсӧ (строганина из мороженной оленины).

Слайд 5

Масьтӧм яй ( мелко нарубленное мясо ) Медводз кушті энь сьӧлаӧс.Пытшкӧсӧ шыбит понъяслы , а куш яйсӧ пукті пу ворйӧ да чирсі-крӧшит тяпканӧн . Пукті ӧти лук, нӧк пань , неуна сов, гудралышт - и сёян дась ! Ай сьӧласӧ озджык масьтыны , яйыс сылӧн чорыд , а эньыслӧн яйыс – быттьӧ вый.

Слайд 6

Паренча Босьт косьтӧм морков либӧ сёркни . Пукты гырничӧ , кисьт да сюй пачӧ . Пожӧм бӧрти сёян дась .

Слайд 7

Картупеля тшак (картошка с солеными грибами) Мыськалӧй да весавтӧгыс пуӧй 3 картупель , сэсся кульӧй да вундалӧй . Рудзӧдӧм сола тшак пиас (2 шӧркодь тшак ) вундалӧй посньыда лук джын . Ставсӧ гудралӧй кӧнтусь выйӧн . Позьӧ содтыны пув да град выв турун .

Слайд 8

Турипувъя ва (морс) Мыськӧй 1кило турипув , пуктӧй дуршлагӧ да нырӧмӧн пычкӧй соксӧ . Турипув кышсӧ сорлалӧй ваӧн , пуыштӧй да сӧдзӧдӧй . Кӧдзжыштӧм бӧрын васӧ кисьтӧй сок пиӧ , содтыштӧй 50 г лимоннӧй сӧк да ма . Артмас чӧскыд юантор .

Слайд 9

Пражитӧм чери (рыба по-коми ) Вомӧнногыс гӧгрӧса вундалӧм чери ( бурджык сын) солалӧй , перечалыштой , пуктой джуджыд рачӧ , кисьтӧй сэтчӧ йӧла-колька сорас да пражитӧй духовкаын либӧ пачын .

Слайд 10

Пӧжӧм пув (томленая брусника) Абу на дзикӧдз кисьмӧм , шомакодь гӧрд пувсӧ тасьтіӧн сюйам абу дзик пӧсь пожасян пачӧ . 12 час мысти перъям дась вӧлӧгасӧ . Сёйны позьӧ юммӧдӧмӧн и юмӧдтӧг – быд ногыс чӧскыд , аслыссяма кӧра , небыд .

Слайд 11

Шыдӧса шаньга (шаньги с крупой) Кизьӧр нӧк пиӧ кисьтӧй ид шыдӧс да кольӧй 12 час кежлӧ . Кӧтӧй сук нянь шом : 1,5 литр ва пиӧ , кодӧс сорлалӧма 0,5 литр кӧнтусь выйӧн да 2 стӧкан сывдӧм выйӧн , содтӧй сов, 3кило сю пызь . Бура гудралӧй да кольӧй 30 минут кежлӧ . Сы бӧрын вӧсньӧдӧй 1-2 мм кызта сӧчӧнъясӧ и вылас пукталӧй нӧк пиын видзӧм ид шыдӧс , паськӧдӧй бокъяссӧ , песокалыштӧй , мичаа куснялӧй чуньнад бокъяссӧ и артмӧм пирогсӧ сюйӧй пачӧ . Пӧжалӧм пирӧгсӧ мавтӧй сывдӧм выйӧн .

Слайд 12

Картупеля сӧчӧн (картофельные сочни) Пӧсь ва пиӧ гудралӧй кык пань тыр сакар , неуна сода, кык пань тыр сывдӧм вый, да кык пань пызь . Бура суктӧй да пуктӧй ичӧт мавтӧм выйӧн рачьясӧ . Уль сӧчӧнсӧ мавтӧй сывдӧм выйӧн и сюйӧй одъя пачӧ .

Слайд 13

Ш ома шыд (кислый суп) Босьт 100 г. вылльӧв , 62 г. зӧр шыдӧс , шома нӧк да сов. Шыдӧссӧ мыськы , пукты пӧсь ваӧ , солав да пу . Шыдӧс небзьӧм бӧрын содты вылльӧв да пу помӧдзыс ичӧтик би вылын . Нӧкйышт , и сёян дась .

Слайд 14

Черинянь (рыбник) Быглялӧм нянь кучиквылӧ пукты 2 ыджыд чери да чирйи веж лук турун , чепӧльӧн солышт . Быд чери тор вылӧ тэч пань нӧк да кытшӧн лэпті чери вылас нянь кучиксӧ . Уль чериняньсӧ коль здук-мӧд кежлӧ ловзьыны кыптыны . Сюй ӧгыра пачӧ . И со черинянь дась .

Слайд 15

Ляз Босьт изӧм льӧм да сьӧд пызь . П укты сакар да сюй ӧдтӧм пачӧ . Некымын час мысти кыскы да пукты кӧдзӧдны.Сёян дась .

Слайд 16

Используйтӧм литература: Интернет ресурсъяс ; «Коми му » газетъяс ; « Йӧлӧга » газетъяс ; «Би кинь» журналъяс ;

Слайд 17

Став бурсӧ!Нянь да сов!