Тыва далганны кылып белеткээри

Слайд 1

Слайд 2

Сорулгазы : Шагаа – национал байырал деп чувени билиндир ; Тыва чаагай-чанчылдарга ооредир ; Тыва ак чемнер-биле таныштырар .

Слайд 3

Арбай , кызыл-тас Белеткеп каан тараадан далган кылыры ийи аргалыг : Хой далганны дээрбедээр . А эвээш далган болза , ону согаашка бала-биле дынзыдыр , куш-биле хап тургаш , чуура кагар .

Слайд 4

далганны хоорары Алюминий пашка далганны хоорар . Тараа хоорар пашты кызыткаш , тарааны пашче каггаш былгааш-биле былгаар .

Слайд 5

. .

Слайд 6

дУКТЭЭРИ Хооруп каан арбайны ийи катап дуктээр .

Слайд 7

соктаары Согаашче арбайны ургаш бала-биле шала хоюннадыр соктаар . Дуктээр тарааны куш-биле хап болбас . Дески дуктелзин дээш , холду согаашче суккаш , тарааны коптаргаш база катап соктаар .

Слайд 8

ЧЕЛБИИРИ Дуктели берген тарааны деспиже каггаш , челбиир . Бир дугаар соктап кылыры - тарааны кара дуктээни ол .

Слайд 9

Кара дуктеп алган тарааны база-ла коптарбышаан , соктаар . Арбайнын четче дуктеттингенин хынаарда , адышка салгаш суйбап коор . Бир эвес болган болза , деспиже ургаш , челбиир . Арыг арбайда даш болгаш оске боктун бар чогун хынаар .

Слайд 10

ДЭЭРБЕГЕ ДЫРТАР Болу берген арыг тарааны дээрбеге хоюг кылдыр дыртар .

Слайд 11

Тыва далган белен. Ону алгы азы пос хапка ургаш шыгжаар .

Слайд 12

ТЫВА ДАЛГАННЫ КЫЛЫП ЧИИР АРГАЛАРЫ

Слайд 13

Ааржы оремелиг далган . . Далганны улуг аякка кагаш бээр талазынга ааржы,оскезинге оремени немээш салыр . Аяктарга далганны , суттуг изиг шай-биле ижерге амданныг . Далганга ааржы,оремени иелдирзин азы ангы-ангы кылдыр-даа холуп чиир .

Слайд 14

Саржаглыг азы чокпектиг далган . Устунде ышкаш , бышкан далганнын кырынга саржагны азы чокпекти салгаш,изиг суттуг шай-биле былгап чиир.Далганны чугле саржаг азы чугле чокпек-биле-даа холуп чип болур . Саржаглыг азы чокпектиг тыва далган онзагай чыттыг,амданныг болгаш хоолулуг чем.

Слайд 15

чылчымак Чылчымак - тыва далгандан кылган эн-не тодуг,хоолулуг,амданныг чем.Чылчымак кылырда , хой кудуруун азы аът казызын чуга кылдыр хырып доорааш , хымышка эргизип алыр . Согаашче бышкан далганны ургаш , оон кырынче хайылыдырып алган хой кудуруун азы казыны куткаш , бала-биле холуй кагар ( соктаар ). Далган биле кудурук , кады холужуп , борбактажып келирге чылчымак болганы ол .

Слайд 16

Коргенинер дээш четтирдивис !