Бар җырымны илгә багышладым, Гомеремне дә бирәм халкыма.
Муса Җәлилнең тормыш юлы һәм иҗаты
Скачать:
| Вложение | Размер |
|---|---|
 prezentatsiya_m.zhelil._zerine_nurmieva.pptx | 2.63 МБ |
Предварительный просмотр:
Подписи к слайдам:
Советлар Союзы Герое, Ленин премиясе лауреаты, герой- шагыйрь Муса Җәлил (1906-1944 )
1906 елның 15 февралендә, Оренбург губернасы Мостафа авылының Мостафа абый белән Рәхимә апа гаиләсендә алтынчы бала булып малай туа. Аңа Муса дип исем кушалар .
Муса Җәлил – шәкерт.
Муса Җәлилнең иҗаты... 1922 елда Муса Казанга килә . Башта "Татарстан" газетасы редакциясендә эшли , ә 1923 елда татар рабфагында укый башлый . Шул елларда ул " Бибкәй кыз "," Каз канаты" исемле пьесаларын яза . Бу пьесалар Казан, Уфа шәһәрләрендә куела , ә 1925 елда " Барабыз " исемле беренче шигырь җыентыгы Җәлилне шул заманның алдынгы шагыйрьләре рәтенә бастыра .
1927 елдан ул Мәскәүдә яши башлый . 1932 елга кадәр башта " Кечкенә иптәшләр ", соңыннан "Октябрь баласы " исемле балалар журналларының җаваплы редакторы була . 1927-1931 елларда Мәскәү университетының әдәбият бүлегендә укый . 1935 елда Муса Җәлил Мәскәүдә Татар опера студиясендә әдәби бүлек мөдире булып эшли башлый . Студия Татар опера театры өчен җырчылар , композиторлар әзерли . Студияне тәмамлаучылар Казанга кайткач , Татар опера һәм балет театры ачыла . Муса Җәлил дә , шул театрның әдәби бүлек мөдире булып , Казанга кайта . 1939 елда Мусаны Татарстан Язучылар берлеге җитәкчесе итеп сайлыйлар .
Аның тормыш иптәше Әминә. Кызы Чулпан өчен махсус шигырьләр , җырлар иҗат итә.
Бөек Ватан сугышы башлану белән , ул үзен фронтка җибәрүләрен сорый . Аның үтенече канәгатьләндерелә . Ләкин 1942 нче елның җәендә Волхов фронтында , дошман чолганышында калып , авыр яраланган хәлдә , фашистлар кулына әсирлеккә эләгә . Әнә шулай аның лагерь тормышы башлана . Шагыйрь әсирлектә дә көрәшне туктатмый . Шунда ук ул вафат була . Плет цензее төрмәсендәге тәмуг йорты - җәзалап үтерү барагының тышкы күренеше.
Шагыйрьне үтерсәләр дә , фашистлар аның ялкынлы җырларын , көчле рухын юк итә алмадылар . Муса Җәлил илгә җыр булып кайтты .
Әйт син миңа, миллион еллар яшәп , Син бакчалы , күлле , чәчәкле , Күрдеңме тик бер кат үз гомреңдә Мондый хурлык , мондый вәхшәтне ?! Вәхшәт
Төн буе улашып якында Иснәнеп йөриләр бүреләр . Бүреләр , аһ ... ләкин бүреләр Бу кадәр үк ерткыч түгелләр . Бүреләр
Җыр өйрәтте мине хөр яшәргә Һәм үләргә кыю ир булып. Гомерем минем моңлы бер җыр иде, Үлемем дә яңгырар җыр булып . Җырларым
Рисуем "Ночь в лесу"
Госпожа Метелица
Финист - Ясный сокол
Ребята и утята
Никто меня не любит