Минии Эхэ орон -Тɣнхэн
Вложение | Размер |
---|---|
minii_ehe_oromni_tekst_dlya_nominy.doc | 41 КБ |
Мункуева Номина, 5 кл.
Минии Эхэ орон -Тɣнхэн
(1 сл) Хүн бүхэн өөр өөрын нэрэтэй, обогтой байдаг ха юм даа. Хүндэл адли нютаг нуганууд, хада ууланууд, уhа горход, жалга хүбшэнүүд, тала дайда өөрын онсо нэрэ бэедээ шэнгээhэн байна. Минии тɣрэл Эхэ оромни Тɣнхэн гэжэ гое нэрэтэй гээшэ.
Тɣрэл һайхан Тɣнхэн нютагаа тɣɣрээн магтаха дурамни хɣрѳѳд байна гээшэ.
(2 сл) Тɣнхэндэмнай 40 гаран багахан нютаг нуганууд бии. Энэ карта дээрэ миниишье турэл нютаг Тооро бии.
(3 сл) Тɣнхэн аймагай герб 2013 ондо зохеогдоһон. Авторынь хадаа Лыгденов Солбон Дондокович болоно. Тɣнхэн аймагаймнай гимн: ɣгэнь Лопсон Тапхаевай, хɣгжэмынь Анатолий Андреевай «Тɣнхэн».
(4сл) Манай Тɣнхэн нютагта ажаһуудаг уг изагуурнууд ехэшье олон даа. Тоолоод ɣзэбэл иимэнɣɣд: хонгоодор, шошоолог, hойод, тэртэ, булгад, хɣрхɣɣд, уляаба, донгойд, һойһо, Сагаан, хоршон, ашат, ашхай, бадархан, боолдой, булбу, бурюуха, дардайтан, дашитан, долоонгууд, дурэтэн, наймангууд, сагаантан, тайбжан, хагта, хотогойто, холто, hабарнууд, улаахан, шаранууд, шуранхан. Харин хонгоодор ба шошоолог яһатан нютагтамнай эгээл олон юм.
(5сл) Харин баһал манай Тɣнхэн нютагай буряад хубсаһан урда буряадуудай хубсаһанһаа ондоо байдаг. Эрэшье эхэнэршье хɣнэй малгай һэеы гэрэй орой шэнги оеотой. Иимэ оедол ехэл удхатай гэжэ манай теэби таабайнар урда сагһаа эхилээд хэлсэгшэ. Эрэ хɣнэй дэгэл монголой маягаар оеотой, «ташуу энгэртэй дээл» гэжэ нэрлэдэг.
(6 сл) Манай Тɣнхэндэ олон яһатан ажаһуудаг. Нютагаймнай арад зон Буддын шажанда, хада уулануудай эзэдтэ, Христос бурханда шутэдэг.
(7 сл) Тиигэбэшье нютагтамнай ɣргэлтэй газарнууд ехэл олон бии. Эндэ би гансал Тунхэнэй эхиндэ байһан газарнуудые тоолоноб… Хаалын субарга- Тунхэнэй эхин, Шɣнэһэн, Поовар хɣшɣɣн, Шулуутада байдаг, Буха ноен, Уулайн теэби, Улаанай хада, Далахайда байдаг, Тоео, Тоеогой аршаан. Тооро, Зун-Мурино нютагай арад зон эндэхи аршаанһаа хуртэдэг г.м. Саашаа дээшээ дабахада, ехэл олон ɣргэлтэй газарнууд бии.
(8 сл) Манай Тɣнхэн нютаг аршаан булагуудаараа ехэ баян гэжэ бɣхы Буряад гɣрэнэй, Россиин арад зон булта мэдэдэг. Ямар аршаангууд бэ гэхэдэ:
Хонгор – Уула ,Аршаан Нилова Пустынь,Жэмһэгэй аршаан «Вышка», Папий Аршаан, Мондын аршаан, Харагунай аршаан, Обоо-Аршаан, Хойморой аршаан ,
Тээрмын аршан, Налюурай аршаан, Халуун уһанай аршаан, Сагаан уһанай аршаан, Тоёогой аршаан (Тоородо) гэхэ мэтэ олон аршаангууд Тɣнхэн аймагтамнай бии.
(9сл). Тиигээшье һаа манай Тɣнхэн нютагта ɣшѳѳ Байгаалиин хɣшѳѳнɣɣд ехэ олон. Эгээл мэдээжэ хɣшѳѳнɣɣдые нэрлэбэл иимэ:
(10 сл). Харин нютагтамнай соелой тɣɣхэтэ хɣшѳѳнɣɣд олон. Нэгэ хэдые нэрлэбэл иимэ:
(11 сл) Yшѳѳ тиигэд манай Тɣнхэн нютагта дасангууд бии: Хэрэнэй дасан, Аршаанай дасан, Аршаанда хоер дасан бии, Бурхан Баабайн дасан.
(12 сл) Бɣхы арад зондо ѳѳрын ёһо заншал бии ха юм даа. Харин манай Тɣнхэн нютагай арад зон ёһо заншалаа, уг изагуураа ходол сахижа, ѳѳдэнь ɣргэжэ ябадаг.
Урданай сагһаа мɣнѳѳ сагай ɣе хɣрэтэр дамжажа хɣрэһэн хурим тɣрын эгээн шухала, ѳѳрын маягтай ёһо заншал гэхэдэ:
(13сл) Манай Тɣнхэнэй эхиндэ ажаһуудаг арад зон таряа талхаа ехээр ургуулдаг, ухэр малаа олоор тэжээдэг. Тɣнхэн нютагтамнай гое һайхан сагаан эдеэн, бууза, мяха шɣлэн дэлгэржэл байдаг даа. Һайхан, урихан гое тоонтомни, сэдьхэл дурыем хододоо татажал байдаг.
(14 сл) Туби дээрэ гансахан
Турэл дайда Тунхэмни
Газар дээрэхи тоонтомни
Гараhан тγрэhэн γлгы Тооромни
Тэнгэри мэтэл даа
Нютагайм хγнγγд
Тэнюун уужам сагаан сэдьхэлтэй
Абари зангаар хγндэшэ,
бγдγγнγγд, ажалша гээшэнь, булта мэдэхэлтэ.
Баатар мэргэн Тулаевтайбди,
Дуушанш, хатаршанш зонтойбди
Хангай Тγнхэн нютагтаа
Оюун бэлигтээшγγлтэйбди.
Ирагуу hайхан дуунууднай
Сэдьхэлэй тэжээл болог лэ!
Зодорюун хγбγγд басагаднай
Зоной дээжэ болог лэ.
Лиса-охотница
Ласточка
Акварельный мастер-класс "Прощание с детством"
Простые новогодние шары из бумаги
Снежная сказка