Система оценивания образовательных достижений учащихся

5 класс

ФИ________________________________________________

1. Догадайся, о каком традиционном блюде бурят говорится в этом тексте.

1. Урда сагта энэ ехэ хомор эдеэн байһан юм.  2. Энэ эдеэ ганса дасангуудта ламанар эдидэг байгаа. 3. Энэ эдеэн Түбэдһөө ерэһэн. 4. Гараар хэршэгдэһэн мяха талхан соо ореогоод шанадаг. 5. Энэ эдеэнэй «дэгэл» гушан гурбан хуняадаһатай байха еһотой гэжэ хэлсэдэг. _____________________

2. А. Соотнесите переводы (например: 1 – Е)

Б. Соотнесите переводы (например: 1 – Е)

3. Прочитай рассказ Арюны и выполни задание

Минии эжы эмшэн, минии аба багша. Булад ахай эжыдээ адли эмшэн болохо. Туяна эгэшэ абадаа адли багша болохо. Дарима дуушан болохо, би хатаршан болохоб. Минии нүхэр хүбүүн Дима гэжэ нэрэтэй. Дима жолоошон болохо. Минии нүхэр басаган Олеся гэжэ нэрэтэй. Олесиин эжы наймаашан, Олесиин аба барилгашан. Олеся дуушан болохо.

Отметь верны (зүб) или неверны (буруу) следующие утверждения:

а) Арюнын аба багша.                                                        

б) Арюна хатаршан болохо.                                          

в) Арюнын нүхэр хүбүүн Дугар гэжэ нэрэтэй.

г) Олессиин эжы наймаашан.

д) Дима барилгашан болохо.

4. Ответьте на вопросы.

1. Ши хэн гэжэ нэрэтэйбши?___________________________________

2. Шинии бүлэ ехэ гү?_________________________________________

3. Шинии аба эжы хэн гэжэ нэрэтэйб?___________________________

4. Шинии нүхэр хүбүүн / басаган хэн гэжэ нэрэтэйб?_______________

5. Шинии бүлэ нохойтой гү?____________________________________

5. Напиши, что любят делать Эрдэм и его друзья.

1.Эрдэм (играть)                                                           дуратай.

2. Сэсэг (танцевать)                                                     дуратай

3. Аяна (шить)                                                             дуратай.

4. Баяр (петь)                                                                дуратай.

5. Арюна (бегать)                                                      дуратай.

Прочитайте текст и выполните задания.

Манай Хɵɵрхэ нютагта хуушан монгол номуудые уншажа, хөөрэжэ hуудаг үбгэн бии бэлэй. Ямаршье сагта гэртэнь ороходомнай, номоол уншажа, хɵɵрэжэ hуудаг hэн. Нютагайхидынь тэрэниие номшо хүн гэжэ хүндэлдэг,  буянтай хүн  даа гэжэ хэлсэдэг hэн.

Аша зээнэрынь, үхибүүдынь үнэр олон, жаргалтай хэшэгтэй ажаhуудаг байгаа. Мүнɵɵшье тэдэнэй үри саданар* булта баян бүдүүн hуудаг. Тэрэ номшын сэсэн үгэ манда hургаал болоhон байдаг юм. Yни даа, Хориин hургуулиин hурагшадтай, мантай уулзахадаа, урмашан баярлажа:

- Та монгол бэшэгтээ бэрхэ болоо байнат. Ород бэшэгтэ hуража эхилбэт. Энэ тон hайн. Ямаршье хэлэн баян. Ямаршье ном hургаалтай юм. Бултанайнь захада хүрэхэ хэрэгтэй. Номой далай ехэ юм. Ехэ болоходоо, буряад-монгол номуудаа уншажа ойлгооройгты. Номhоо хэрэгтэй заабари, туһа олохот, – гэдэг hэн.

Би мүнөөшье хуушан монгол номуудые уншаха дуратайб. Угаа ехэ hургаалтай, баян үгэтэй, сэсэн хүнүүдэй зохёоhон ном олон байна даа. Хуушан монгол хэлэеэ шудалха, арадайнгаа баялигые эдлэхэ*  хэрэгтэйл даа.

*γри саданар – потомки                        *эдлэхэ - пользоваться

 (Ц.Номтоевой хөөрөөгөөр)

Д-1. Выберите правильный ответ из четырех предложенных.

1. Хөөрхэ нютагай γбгэн ямар хγн байгааб?

а) малша

б) γльгэршэ

в) номшо

в) бэшээшэ

 2. Yбгэн үдэрэй ямар сагта ном дээрээ һуудаг байгааб?

а) эртэ үглөөгүүр

б) бүхэли һγни

в) бүхэли үдэр

г) ямаршье сагта

3. Yбгэн юун гэжэ γхибγγдтэ ходо хэлэдэг һэн бэ? 

а) хуушан монгол хэлэ γзэгты

б) буряад хэлэн дээрээ хөөрэлдэгты

в) ород хэлэ шудалагты

г) монгол хэлэ үзэгты

Д-2. Какие утверждения прочитанного текста являются неверными?

1. Yбгэн үхибүүдтэ дуратай hэн.
2. Нютагтамнай ном бэшэдэг ехэ бэрхэ γбгэн байһан юм.
3. Тэрэ нютагтаа ехэ хγндэтэй хүн һэн.
4. Yбгэнэй γхибγγд, аша зээнэрынь булта эрдэмтэй, багшын ажалтай юм.
5. Ямаршье арадай хэлэн баян.

Д-3. Расположите пункты плана в последовательности, соответствующей содержанию текста.

1. Элинсэгэй* хэлэ γзэхэ хэрэгтэй.
2. Нютагай γбгэн
3. Yбгэнэй һургаал
4. Yбгэнэй бγлэ

Д-4. Зачем нужно читать книги? Приведите из текста два обоснования своего ответа.

Д-5. Текстын удхада ямар оньһон γгэ эгээ таарууб? Обведите кружочком правильный ответ номера.

1) Муу лама олон номтой.

2) Һураһан – далай,  һураагүй – балай.

3) Уһан далай булагһаа эхитэй,

    Ухаан далай номһоо эхитэй.

Д-6. На основе текста напишите небольшое сообщение на тему «Ном манай ажабайдалда», кратко передающее основное содержание предложенного текста. Объем сообщения не менее 60 слов.

Задание 1.  Прочитай текст. Придумай заголовок, который бы отражал тему или  

или основную мысль текста. ________________________________________________

Һүн  үбшэ эмнэлхэ нюусаар  тон  баян  гэжэ бултанда мэдээжэ. Япон эмшэдэй hанамжаар  hүн   сохи лактоферин  белок   хүнэй   иммунитет    үргэдхэhѳѳ гадна, «С» гепатидай  вирус үгы хэхэ аргатай. Энээниие аймшагтай туберкулёзоор үбдэhэн  хүнүүдтэ дурадхадаг.

Yни саг соо компьютерай урда hуубал, хүйтэн  hүн  соохоёр  хүбэн  диск  норгоод, нюдэндѳѳ няахада нюдэн амардаг. Υшѳѳ hүн соо хүнэй бэедэ туhатай фосфор, кальций бии. Энэ    шүдэ,    яhа  бүхэ болгодог.

Энээнhээ гадна, hүн  хүнэй шэг шарай гоё болгодог. Yдэр  бүри дулаан  hүѳѳр амаа зайлажа байбал, хүнэй   шүдэн саб сагаахан болохо. Эхэнэрнүүд  hүѳѳр элдэб маскануудые хэжэ, шэг шарайгаа гоё болгодог.

Эрдэмтэдэй hанамжаар, hурагша  бүхэн үдэртэ 400 -500 грамм hү, 40-60 грамм  айраг, 10-15  грамм  тоhо хэрэглэхэ ёhотой. Бэеын  элүүр энхэ байхын тула, Росси гүрэнэй ажаhуугша  бүхэн жэлдэ 167 килограмм сагаан эдеэ хоолдоо хэрэглэхэ ёhотой.  Һү үглѳѳгүүр  ууха хэрэгтэй, юундэб гэхэдэ, hүн  хγниие hэргэг болгодог.

Тиимэhээ, үхибүүд, үдэр бүри эдеэндээ сагаан эдеэ хэрэглэжэ, үни удаан саг соо компьютерай урда hуунгүй бэеынгээ элүүр энхэдэ анхарал хандуулагты!

Задание 2.Выделите основную мысль, идею текста______________________________________

Задание 3. Выпишите все полезные свойства молока_____________________________________

Задание 4. Напиши, как ты понимаешь значение слова «нюуса». Каким словарем можно воспользоваться, чтобы узнать лексическое значение?

нюуса -  _________________________________________

Задание 5. Выпишите из первого абзаца имена существительные, отвечающие на вопрос родительного падежа.

Задание 6.Объясни, что должен делать каждый россиянин, для того, чтобы быть здоровым? Элγγр энхэ байхын тула Россин ажаhуугша бүхэн юу хэхэ ёhотойб?

Задание 7.Составьте памятку для школьников «Полезные свойства молока» - «hγнэй аша туhа»

1.

2.

Задание 8. Соедините стрелочками слова, выражения, словосочетания.

Задание 8. Найдите предложение, в котором содержится обращение.

Задание 9. Объясните значение данных выражений: сагаан сэдьхэл, сагаан hанаан, сагаан харгы.

Задание 10. Отметьте строку,  где в словах  все гласные  женские.

1. Бултанда, аймшагтай, hурагша, амардаг.
2. Хүнэй, элүүр, үхибүүд, эмнэлхэ.
3. Тиимэhээ, бэеын, нюдэндѳѳ.