"Мастер-класс"-2015

Опубликовано 09.03.2015 - 14:52 - Камалиева Мәдинә Салихулла кызы

Ана теле һәм әдәбияты укытучыларының мастер-класс бәйгесе өчен материаллар

Әдәбиятта конфликт" (әдәби әсәрләрдә каршылыкларның бирелеше) темасына мастер-класс фрагменты http://www.ssyoutube.com/v/jeW10fJ1N8I&rel=0&fs=1

"Туган җирем, мәктәбем, һөнәри эшчәнлегем" видео http://www.ssyoutube.com/v/avEojEzZoaA&rel=0&fs=1

Скачать:

Вложение	Размер
Мин һәм минем укучыларымның уңышлары	24.38 КБ
"Минем педагогик осталыгым" темасына эссе	19.64 КБ
1 нче сыйныфта татар теле дәресе	25.9 КБ
Ике телем - ике канатым (дәрестән тыш чара)	21.01 КБ
7 нче сыйныфта татар теле дәресе	51 КБ
2 нче сыйныфта татар теленнән эш программасы	296 КБ
2 нче сыйныфта әдәби укудан эш программасы	66.01 КБ
6 нчы сыйныфта татар теленнән эш прогаммасы	374 КБ
6 нчы сыйныфта татар әдәбиятыннан эш программасы	263.5 КБ
Бәйгедә катнашу өчен заявка	304.26 КБ
Бәйгедә катнашучыга бәяләмә	1.23 МБ
Технологик карта (Яшелчәләр һәм җиләк-җимешләр)	57 КБ
Мастер-класс фрагментына кушымта (презентация)	612.8 КБ

Предварительный просмотр:

Лаеш районы Столбище урта гомуми белем бирү мәктәбенең

татар теле һәм әдәбияты укытучысы

Камалиева Мәдинә Салихулла кызының

һөнәри бәйгеләрдә, сәләтле укучылар белән эштәге нәтиҗәләре

Татар теле һәм әдәбияты укытучысының шәхси нәтиҗәләре

№ п/п	Чаралар	Уку елы	Нәтиҗәсе
1.	“Ел укытучысы-2010”	2010-2011	Катнашучы сертификаты
2.	“Татар теле һәм әдәбияты дәресләрендә яңа мәгълүмати технологияләрне кулланып төзелгән дәрес эшкәртмәсе” -республика конкурсының муниципаль этабы	2010-2011	призер
2.	“Иң яхшы укытучы” гранты	2011-2012	Грант иясе
3.	Ана теле һәм әдәбияты укытучыларының Бөтенроссия “Туган тел” мастер-класс бәйгесенең муниципаль этабы	2012-2013	“Белем бирүдә яңалыкка омтылучы” номинациясендә җиңүче

Татар теле һәм әдәбиятыннан

район олимпиадасы нәтиҗәләре

Вакыты	Олимпиадада катнашкан укучының исем-фамилиясе	Сыйныфы	Нәтиҗәсе
2010-2011	Машина Анастасия	9	III
2010-2011	Мөхәммәтҗанова Инзилә	11	II
2011-2012	Машина Анастасия	10	призер
2012-2013	Машина Анастасия	11	призер
2013-2014	Кузнецова Анна	9	призер
2014-2015	Кузнецова Анна	10	призер
2014-2015	Камалиева Алисә	8	җиңүче

КФУ тарафыннан үткәрелгән Төбәкара предмет олимпиадасының интернет – туры

Вакыты	Олимпиадада катнашкан укучының исем-фамилиясе	Сыйныфы	Нәтиҗә
2014-2015	Камалиева Алисә	8	56%

Конференция, фестиваль-бәйгеләрнең нәтиҗәләре

№ п/п	Чараның исеме	Вакыты	Укучының исем-фамилиясе	Нәтиҗәсе
1.	Район күләмендә Г.Тукайның 125 – еллыгына багышланган “Сөй халыкны, сөй гомерне, сөй халыкның дөньясын” конкурс-фестивале	2011	Шәрәфиева Камилә	III (в номинации «декоротивно-прикладное искусство»)
2.	Бөтенроссия яшь шигырь укучылар конкурсының муниципаль этабы (Живая классика)	2012	Камалиева Алисә	сертификат
3.	Бөтенроссия уен-бәйгесе “Зирәк тиен”	2011-2013	Камалиева Алисә Машина Анастасия	сертификат
4.	Г.Тукай исемендәге III Бөтенроссия шигырь конкурсының муниципаль этабы	2013	Камалиева Алисә	II
5.	III район фән фестивале	2013	Камалиева Алисә	сертификат
6.	“Әни-һәр кеше язмышында төп сүз” -Бөтенроссия иншалар конкурсы	2014	Камалиева М.С.	сертификат
7.	Район күләмендә үткәрелгән “Туган тел” конкурс-фестивале	2015	Алтунян Нарэк	III

9 нчы сыйныфта татар теленнән

дәүләт йомгаклау аттестациясе нәтиҗәләре

Уку елы	Укучылар саны	“5”һәм “4”	Белем сыйфаты	“3”	Өлгереш
2013-2014	10	9	90%	1	100%

Алдынгы педагогик тәҗрибә уртаклашу

№ п/п	Тема	Үткәрү формасы	Ел
1.	Татар теле һәм әдәбияты дәресләрендә укучыларның иҗади сәләтләрен үстерү	Лаеш районы татар теле һәм әдәбияты укытучыларының методик берләшмә киңәшмәсендә ясалган чыгыш	2010
2.	Татар теле һәм әдәбияты укытучысының белем бирү дәрәҗәсен күтәрүдә инновацион алымнар	Рус төркемендә эшләүче татар теле һәм әдәбияты укытучыларының район семинары (Столбище урта мәктәбе)	2011
3.	Укучыларның сөйләм телен үстерүдә гамәли юнәлеш	Рус төркемендә эшләүче татар теле һәм әдәбияты укытучыларының республика семинары (Комлы Ковал мәктәбе)	2011
4.	Яңа төрдә үткәреләчәк дәүләт (йомгаклау) аттестациясенең С өлешенә өйрәтү	Рус төркемендә эшләүче татар теле һәм әдәбияты укытучыларының район семинары (Столбище урта мәктәбе)	2012
5.	Укучыларның иҗади сәләтләрен үстерү, сәләтле балалар белән эшләү (эш тәҗрибәсе белән уртаклашу)	Столбище урта гомуми белем бирү мәктәбенең татар теле һәм әдәбияты укытучылары берләшмәсе	2012
6.	Яңа укыту стандартларын кертү шартларында татар теле һәм әдәбияты укытуның актуаль проблемалары	Столбище урта гомуми белем бирү мәктәбенең татар теле һәм әдәбияты укытучылары берләшмәсе	2013
7.	ФДБСна күчү шартларында татар теле һәм әдәбияты укытучыларының прфессиональ компетенциясен камилләштерү	Татар теле һәм әдәбияты укытучыларының район семинары (Столбище урта гомуми беле бирү мәктәбе)	2013

Ачык дәресләр

№п/п	Дәрес темасы	Сыйныф	Вакыты	Үткәрү урыны
1.	Аваз ияртемнәре	7	2011	Лаеш муниципаль районы МБГБУ Столбище урта гомуми белем мәктәбе
2.	Синонимнар	10	2011	Лаеш муниципаль районы МБГБУ Столбище урта гомуми белем мәктәбе, теле һәм әдәбияты укытучыларының район семинары
3.	Әдәби әсәрләрдә бәхетле геройларның язмышы	11	2012	Лаеш муниципаль районы МБГБУ Столбище урта гомуми белем мәктәбе
4.	Сан	11	2012	Лаеш муниципаль районы МБГБУ Столбище урта гомуми белем мәктәбе
5.	Очрашу урыны - Казан	8	2011	Лаеш муниципаль районы МБГБУ Столбище урта гомуми белем мәктәбе, директорлар семинары
6.	Саннар иленә сәяхәт	Мастер-класс	2011	Лаеш муниципаль районы МБГБУ Сокуры гомуми урта белем мәктәбе
7.	Аваз ияртемнәренең төзелеше һәм язылышы	7	2013	Лаеш муниципаль районы МБГБУ Лаеш гомуми урта белем мәктәбе
8.	Яшелчәләр	1	2014	Лаеш муниципаль районы МБГБУ Столбище урта гомуми белем мәктәбе, татар теле һәм әдәбияты укытучыларының район семинары

Сыйныфтан тыш чаралар

№п/п	Чаралар исеме	Вакыты	Үткәрү урыны
1.	Мәхәббәт – ул изге нәрсә...	2012	Лаеш муниципаль районы МБГБУ Столбище урта гомуми белем мәктәбе Лаеш районы татар теле һәм әдәбияты укытучыларының район семинары
2.	“Ике телем-ике канатым” – дәрестән тыш чара	2012	Лаеш муниципаль районы МБГБУ Столбище урта гомуми белем мәктәбе
3.	“Яз һәм Тукай” –әдәби кичә	2013	Лаеш муниципаль районы МБГБУ Столбище урта гомуми белем мәктәбе
4.	Коррупция, аңа каршы ничек көрәшергә?- тәрбия сәгате	2013	Лаеш муниципаль районы МБГБУ Столбище урта гомуми белем мәктәбе
5.	“Сөйләшәбез төрле телләрдә”- ачык чара	2013	Лаеш муниципаль районы МБГБУ Столбище урта гомуми белем мәктәбе
6.	Бөек Җиңүнең 70 еллыгын каршылыйбыз: -сугыш чоры җырлары фестивале; -шигырь сөйләүчеләр,рәсем ясаучылар конкурсы;	2014	Лаеш муниципаль районы МБГБУ Столбище урта гомуми белем мәктәбе

Предварительный просмотр:

Минем педагогик осталыгым

Кайларга илтсә дә юлларым,

Мәктәпкә тоташа уйларым...

Өзелә күрмәгез, юлларым!

Туктала күрмәгез, уйларым!

Сания Әхмәтҗанова

Иртә. Һәр тараф тын. Кызарып кояш чыга. Көн туа. Бар кеше дә эшкә ашыга. Кемдер машинада элдертә, шаулап торган шәһәргә китә. Мин дә таныш сукмак буйлап көн саен эшкә ашыгам. Таныш сукмак... Әлбәттә, бер үк юлдан йөреп, такыр сукмак салынган. Һәркемнең үз тормышы, үз сукмагы, үз юлы... Үз сукмагым мине мәктәпкә илтә. Нәни сукмаклар бик күпләрне мәктәпкә алып килә. Сабый балаларын җитәкләгән ата-аналар бигрәк кызу бара. Үзенең дә эшкә барасы бар шул. Үз сукмакларыннан йөрергә шомарып беткән кызлар һәм малайлар әллә ни ашыкмый кебек. Көлгән, шаярган булалар. Ә менә тиздән олы юлга әзерләнүче егетләр һәм кызлар борчулы күренәләр, мөгаен, киләчәк турында уйланалардыр. Киләчәктә аларны нәрсә көтә?! Һәркем үз дөньясына чумган...

Әнә , ерактан ук мәктәбем миңа сәлам бирә сыман. Әллә кайдан күренә ул. Мине ике яклап тезелгән сылу каеннар, юкәләр, мәңге яшел чыршылар каршы ала.

Мин инде ничә ел мәктәптә. Янәшәмдә төрледән-төрле балалар, һәркайсының үз холкы, шатлыгы, борчу-мәшәкате... Алар өчен мин кем?! Балаларга аң-белем бирүчеме,әллә тәрбиячеме? Мин аларга ничек итеп ярдәм итә алам соң?

Мин еш кына балаларның йөзләренә, күзләренә карыйм, аларның шатлык-борчуларын тоярга телим. Иртәләрен укучыларымның мәктәпкә килүләрен күзәтәм, кәефләрен белергә, ачык карашларын тотарга тырышам. Кайчак бөтен дөньяга үпкәләгән балаларны күреп йөрәгем әрни. Җылылык, ярату, наз җитми аларга. Андыйларга ярдәм итеп, аларны аңларга, иркәләргә, чын күңелдән сөйләшергә тырышам.

Без иң катлаулы чорда яшибез. Яшәеш бүген имтихан тота: кешелек дөньясы экологик, экономик, этник проблемаларның чолганышында калды. Тормыш безне тагын бер кат сыныйдыр, мөгаен. Ходай тәгалә яратканнарны тагын да күбрәк сыный, диләр. Чыннан да, бу хактыр... Һәр яңа көн миңа яңа сораулар, максатлар, сынаулар әзерли.

Сынауларны җиңеп, мин коммуникатив технология нигезләрен өйрәнә башладым. Р.З.Хәйдәрова методикасын кулланып, рус телле укучыларны татарча сөйләшергә өйрәтәм. Адәм баласы күп кенә нәрсәләрдән башка яши ала, ә менә аралашмыйча яши алмый. Аларны аралашырга өйрәтү – минем олы максатым. Бу төркемнәрдә балаларның милләте дә, сәләте дә төрле. Алар белән эшләү-үзе бер дөнья. Бу дөньяда үзеңне иҗади эшкә җиңәргә кирәк. Бары шул вакытта гына яңа нәтиҗәләргә ирешергә мөмкин. Балаларның “чыктым аркылы күпер”ләрен булдырмас өчен уку-укытуның төрле принципларын кулланып, схемалар буенча сүзтезмәләр, аннан җөмләләр, хикәяләр төзетәм. Дәресләрдә үткәрелгән рольле уеннар, ситуатив күнегүләр, анимацион материаллар яңа өйрәнелгән лексиканы ныгытырга ярдәм итә.Укучыларның сүзлек байлыгын арттыра. Менә шулай итеп, җан-фәрманга рус балалары белән татар телен өйрәнәбез.

Рус мәктәбендә татар теле укытучысы-милләтләр арасында аралашу җепләре сузучы, дуслык, татулыкны урнаштыручы да ул. Мәктәбебездә 10 нан артык милләт балаларының дус, тату яшәвендә минем дә өлешем бар дип уйлыйм.

Татар телен өйрәтү белән беррәттән, безгә, укытучыларга балалар тәрбиясе ышанып тапшырылган. Рус авылында телебезне өйрәтү бер дә җиңел бирелми. Авырлыклар белән булса да, балаларга үзләрен табарга, юллар чатында торганнарга үз юлларын, үз сукмакларын табарга ышаныч уятырга омтылам. Һәрнәрсәдә, һәркемдә яхшыны күрергә өйрәтәм. Укытучы буларак, мин укучыларымда табигатькә, милли гореф-гадәтләргә, мәдәнияткә, туган телебезгә, халкыма, аның тарихына, бөек кешеләренә ихтирам тәрбиялим. Туган телгә изге хисем барып җитсен өчен, барысын да эшләргә тырышам.

Мин, татар теле һәм әдәбияты укытучысы, милләтебезнең киләчәге, һичшиксез, укытучыларга бәйле дип уйлыйм. Халыкның тереклек иясе һәм милләт буларак бетүдән сакланып калуы өчен милли рух яшәргә тиеш. Рухы тотрыклы кеше генә XXI гасырның наркомания, эчкечелек, фахишәлек, миһербансызлык кебек коточкыч авыруларына бирешмәс, нәселен һәм милләт вәкиле буларак халкын да саклап кала алачак. Ә милли рухны гаилә белән беррәттән, минем кебек татар теле һәм әдәбияты укытучысы да саклаячак.

Заман зур тизлек белән үсә, үзгәрш. Минем иң зур теләгем: мин укыткан укучы үзенең белем дәрәҗәсе, холык-фикер камиллеге белән тормыш сынауларында бирешмәслек булсын. Мин укыткан, тәрбияләгән бала җөмһүриятебезнең һәм илебезнең күренекле уку йортларында укырлык, нык гаилә корса, милләтебезгә хезмәт итәрлек булып өлгерсә, мин бәхетле. Димәк, минем кулымдагы тәрбия корабының руле тормыш диңгезендә дөрес юнәлеш алган.

Мин язмышыма рәхмәтле. Ходай мине шушы хезмәтемнән, таныш сукмагымнан аермасын иде. Һәр көн иртән эшкә ашыгырга язсын.

Миңа сорау бирсәләр:

-Сөенеч ни? - дисәләр ,

Сөенечем- таңнан торып,

Эшкә килгән иртәләр.

Миңа сорау бирсәләр:

-Шатлыгың ни дисәләр,

Шушы мәктәп сукмаклары

Шатлыгыма илтәләр.(К.Булатова)

Әйе, һәркемнең үз юлы, үз сукмагы... Ә менә шушы нәни сукмаклардан йөргән сабыйларны киң, якты, зур юлга ничек чыгарырга? Көзге ачы җилләр, кышкы бураннар аларның юлларын адаштырмасмы? Тормыш каршылыклары алдында каушап калмаслармы? Мең төрле уйлар,сораулар, сораулар...

Күңелем сизә, кая гына булсалар да, нык булырлар төсле. Туры юлдан барып, газиз халкымның, милләтемнең киләчәге турында кайгыртырлар дип ышанам.

Предварительный просмотр:

Столбище урта мәктәбенең беренче квалификацион категорияле

татар теле һәм әдәбияты укытучысы Камалиева Мәдинә Салихулла кызының

1 нче В сыйныфындаүткәргән татар теле дәресе

Тема. Яшелчәләр һәм җиләк-җимешләр (кабатлау дәресе)

Максат: яшелчә һәм җиләк-җимеш исемнәрен кабатлау, аларны сөйләмдә

куллана белү;

әңгәмәдәшеңә сорау һәм җавап бирә белү;

табигать биргән байлыкларга сакчыл караш тәрбияләү.

Кулланылган материал: “Күңелле татар теле” дәреслеге һәм эш дәфтәре,

Р.З.Хәйдәрова, Н.Г.Галиева;

укытучылар өчен методик кулланма Р.З.Хәйдәрова;

диск “Күңелле татар теле”;

татар теленнән интерактив дәреслек

Җиһазлау: яшелчә һәм җиләк-җимешләр(муляжлар), аларның рәсемнәре, “Яз һәм

бетер” тактасы, кәрзиннәр, һ.б.

Дәресне оештыру.

а) сәламләү (исәнләшү) музыка яңгырый, балалар бер-берсенә карап елмаялар, исәнләшәләр

б) телдән аралашу

-Исәнме, Шамил!

-Исәнмесез, укытучы апа!

-Исәнме, Анжела!

-Исәнмесез, укытучы апа!

-Хәерле көн, укучылар!

-Хәерле көн!

в) Смайликлар белән кәефне күрсәтү

-покажите ваше настроение в виде различных смайликов

II .Белем һәм күнекмәләрне камилләштерү.

Фонетик зарядка

а-ә, у – ү, о- ө, ы-е(э),

-га/-гә, -ка/-кә, -ко/-кө, -кы/-ке(э);

-җы/-җе(э), -җи, җил, җиләк, чиләк

2.Кереш әңгәмә.

-Укучылар, сез дәрескә әзерме? Алайса, әйдәгез, сәяхәткә чыгабыз.1 минутка гына күзләрне йомыйк әле.

(Вы готовы к уроку? Тогда мы с вами будем путешествовать. Закрыли все глазки. Открыли. Куда мы попали?)

-Без кайда?

-Без бакчада.

-Бакчада нәрсәләр үсә?

-Бакчада кыяр........................................................... үсә.

-Рәхмәт,үскәнем.

2. “Нәрсә артык?” уены. (Тәлинкәдә яшелчәләр һәм бер җиләк.)

1) кыяр, помидор, шалкан, суган, сарымсак, борыч, җиләк

-Нәрсә артык? Ни өчен?

- Җиләк

-Җиләк нинди? (Обсудите в парах)

-Җиләк тәмле, кызыл, зур, баллы, файдалы.

-Җиләк кайда үсә?

-Җиләк бакчада үсә.

Молодец! Давайте мы с вами напишем это слово на своих досках.

Җи-ләк

Проверим, правильно ли написали?

-Проверь соседа по парте.

-Афәрин.

Игътибар!

2) Нәрсә артык? (Тәлинкәдә җиләк- җимешләр һәм бер суган)

Алма, җиләк, груша, банан, әфлисун, суган, виноград.

-Суган!

Суган нинди? тәмле, сары, әче, файдалы.

-Напишем су-ган.

-Тикшерәбез.

-Проверим соседа.

-Молодец!

-Запомните, ребята, как пишется слово суган.

-Почему надо запомнить?

-Чтобы писать без ошибок.

-Молодцы! Рәхмәт,балалар.

Күнегүләр эшләү

-Игътибар! Тактага карыйбыз. Кем матур утыра?

Бирем 1. (Рәсем астына туры китереп сүзләр урнаштырырга)

-Подбери надписи к рисункам.

-Кем белә? (Балалар чиратлашып интерактив тактада эшлиләр)

-Молодцы! Давайте, сейчас читаем по порядку.

-Суган, кабак, бәрәңге, кәбестә, шалкан, кыяр, помидор, кишер (1-2 бала укый)

-Ай, рәхмәт. Афәрин.

-Кем әйтә? Бу нәрсә?

-Шалкан.

-Шалкан нинди? (Обсудите в парах – релли робин)

-Шалкан кайда үсә?

-Ә бу нәрсә?

-Кәбестә.

-Кәбестә нинди?

-кәбестә кайда үсә?

4.Физкульт минутка для глаз (Слайдта бирелгән күнегүләр белән күзләрне ял иттерәләр).

5.Аудирование

Бирем 2.

№1 Прослушайте (Обсудите в парах по 15 секунд - таймд пэа шэа) и укажите слова со звуком [к] :

кишер, кыяр, бәрәңге, суган, кабак, чөгендер (морковь, огурец, картофель, лук, тыква, свекла)

№2 Прослушайте и укажите слова состоящие из двух слогов:

№3 Вам надо найти слова, отвечающие на вопрос нинди? (подумай те, запишите и обсудите в парах – финк-райт-раунд робин)

матур, казый, тәмле, кыяр, бәрәңге, зур, кечкенә

№4 Прослушайте и скажите, кто не является персонажем сказки «Репа»

бабай, әби, әни, кыз, эт, песи, тычкан

Молодцы! Рәхмәт!

6. Бирем 2.

-Син нәрсә яратасың?

-Мин алма яратам.

-Анжела, спроси у соседа, любит ли она яблоко?

-Алсу, син нәрсә яратасың?

-Мин җиләк яратам.

Алсу, спроси у Амиры, любит ли она огурцы?

-Амира, син кыяр яратасыңмы?

-Ты хочешь поесть помидоры. Как ты спросишь у мамы, есть ли он (помидор)

-Әни, помидор бармы?

7.Бирем 3.

Спроси у друга, нужны ли ему эти овощи?

-Как ты скажешь, что тебе нужен помидор!

-Миңа помидор кирәк.

-тебе нужен виноград.

-тебе нужен огурец.

-Анжела, как ты спросишь чтоб тебе дали яблоко?

-Мә (алма урынына башка яшелчә бирелә)

-Юк, бу алма түгел. Бу кыяр.

(Балаларга кирәк яшелчә, җиләк-җимешләр бирелә)

-Рәхмәт. А теперь расскажите , что у вас на руках, какие они?

А теперь разложите фрукты и овощи в две корзины.

-Бу кәрзиндә яшелчәләр, икенче кәрзиндә җиләк-җимеш.

Әйдәгез, тикшерәбез.( 2 командага бүленәбез, 1 команда яшелчәләр турында, икенчесе җиләк-җимешләр турында сөйли).

-Бу кәрзиндә нәрсәләр?

-Яшелчәләр.

-Икенче кәрзиндә нәрсәләр?

-Җиләк-җимешләр.

А кто мне ответит нужны ли нам овощи и фрукты?

Правильно, овощи и фрукты нам всем нужны, потому что у них очень много витаминов. Когда мы растём, нам важно употреблять в пищу фрукты и овощи.

III.Нәтиҗә ясау

Сегодня вы мне ответили отлично. Молодцы, ребята. Покажите смайликами какое у вас настроение? Поделитесь, пожалуйста, с гостями свои впечатления.

-Рәхмәт, балалар.

-А теперь мы с вами оставшиеся время будем отдыхать и поиграть.

1)“Күрсәт әле, үскәнем!” (күмәк җырлы уен)

2) Пазлы-домино (группаларга бүленеп, яшелчә, җиләк-җимешләрдә пазлы җыялар, рәсемгә туры килгән җөмлә төзиләр.

Предварительный просмотр:

Лаеш районы Столбище урта мәктәбенең

татар теле һәм әдәбияты укытучысы Камалиева М.С.

Тема. Ике телем – ике канатым

Максат:

программа материалын гадәти булмаган шартларда кабатлау һәм ныгыту өчен шартлар тудыру, укучыларның татар теле буенча белемнәрен камилләштерү;

уку һәм язу, танып – белү күнекмәләрен ныгыту;
кара-каршы сөйләшү нигезендә диалогик сөйләм осталыкларын арттыру;
укучыларда рус һәм татар телен чагыштырып өйрәнүгә кызыксыну уяту;
сөйләм культурасын үстерү;
балаларда каршы як командага хөрмәт хисләре тәрбияләү;
командада эшли белү осталыгын тәрбияләү.

Күрсәтмәлелек:

- биремнәр белән карточкалар;

- күренекле кешеләрнең портретлары;

- язылган текстлар;

- компьютер,

- мультимедиа экраны,

- мультимедиа презентациясе

Белемдә - көч

(Мәкаль)

Укучылар өч рәткә бүленеп утыралар. Кичә җырдан башлана.

Җыр “Дәү әниемә бүләккә” Н.Яхина көе һәм сүзләре . Башкара 3 нче “В” сыйныф укучысы Горчакова Виктория

Укытучы.

-Исәнмесез, укучылар, укытучылар! Хәерле көн! Кәефләрегез ничек!

-Укучылар нинди бәйрәмгә килдек?

-Татар теле бәйрәменә килдек.

-Ә татар теле бәйрәмендә без нишлибез?

- Карагыз әле, безгә никадәр кунаклар килгән?

- Ева, ничек уйлыйсың, бу дәрескә кунаклар ни өчен килде икән?

- Алар җыр тавышы ишеткәннәрдер…

-Җыр тыңларга, татар телен өйрәнергә килгәннәр.

-Балалар, бүгенге бәйрәмебез аралашу кичәсе булыр. Бәйрәмдә сезнең белемнәрегезне дә тикшерербез.Кичә барышында рус һәм татар телләре турында сөйләшербез. Шуңа күрә бу кичәне ”Ике телем - ике канатым” (“Два языка – два крыла”) дип атарбыз.

-Укучылар, нәрсә соң ул тел? Ул нәрсә өчен кирәк?

- Сөйләшү өчен кирәк .

-Аңлашу өчен кирәк.

-Аралашу өчен кирәк.

-Ә миңа татарча шигырь сөйләргә кирәк.

- Син шигырь сөйләсәң, мин җырлармын.

Алып баручы (Алып баручы укучылар 7 нче сыйныф укучылары)

-Рәхмәт, дусларым.Алинә ,әйт әле, син нинди телдә сөйләшәсең?

-Мин татар телендә сөйләшәм.

- Ә син , Данияр, син нинди телдә сөйләшәсең?

-........

-Вика , син нинди телдә сөйләшәсең?

- Мин рус кызы. Русча сөйләшәм.

- Әйе, Алинә һәм Даниярның туган теле – татар теле , ә калган укучыларның туган теле - рус теле. Регина , син ничек уйлыйсың, кешеләр генә сөйләшәме? Ә кошлар, хайваннар сөйләшәме? (сыер, каз, үрдәк)

-Әлбәттә, алар үз телендә сөйләшә.

-Ничек сөйләшкәнен әйдәгез тыңлап карыйк (Эльза, Вика, Ева, Лиана Ш.Галиевнең “Рус казлары га-га-га” шигырен сөйлиләр).

Русларда да бар казлар

Татарда да бар казлар.

Рус казлары: га-га-га, ди,

Татар казы: кыйгак-кыйгак, ди.

Русларда да үрдәк бар,

Татарда да үрдәк бар .

Русныкылар: кря, кря,ди,

Татарныкы: бак, бак, ди .

Русларда бар әтәч,

татарда да бар әтәч.

Русларның: кукареку!

Татарның: кикерикүк!

Русларда да бар маэмай,

Татарда да бар маэмай.

Рустагысы: гав,гав,,ди,

Татардагы: һау, һау, ди.

Алып баручы.

- Менә, ишеттегезме, алар да сөйләшә. Әйдәгез, кичәбезне дәвам итик. Бу бәйрәм аеруча үзенчәлекле, чөнки бүгенге кичәбез ярыш кичәсе дә.

Алып баручы.

-Эшне танышудан башлыйк. Минем исемем Регина. Синең исемең ничек?

-Минем исемем Даниил.

-Сиңа ничә яшь?

-Синең гаиләң зурмы?

-Син ничек укыйсың?

(Алып баручылар сораулар бирәләр, укучылар җавап бирәләр).

Алып баручы.

-Танышуыбызга мин бик шат. Рәхмәт сезгә. Хәзер ярышны башлыйк. Бу

ярышыбыз III турда үтәчәк. Һәркемне кичә ахырында капчыктагы сюрпризлар көтә.

I тур- Кем күбрәк сүзләр белә?

II тур – Син - миңа, мин - сиңа.

III тур –Тел чарлау (тизәйткечләр әйтешү)

-Ярышны кем башлый? Әйдәгез капчыктан шакмаклар алыйк. Шакмакларга 1, 2, 3 саннары язылган. Ничәнче сан чыга, шул рәт башлый.

1 тур - Кем күбрәк сүзләр белә?

Бирем. Рус теле һәм татар телендә бер-берсенә охшаган сүзләр бар. Шул сүзләрне искә төшерәбез.Мин сезгә рус телендә сүзләр әйтәм, сез миңа татар телендә җавап бирерсез.

1 рәт 2 рәт 3 рәт

1)стол –(өстәл) тарелка (тәлинкә) машина (машина)

2)утюг (үтүк) пальто (пәлтә) солома (салам)

- Ә хәзер киресенчә

1)чәй (чай) чәйнек (чайник) кровать (карават)

-Ә хәзер рус теленнән кергән күп кулланыла торган (тәрҗемә ителми торган сүзләр) сүзләрне кем күбрәк әйтә ала? (командалар чиратлашып, җавап бирәләр)

- телевизор , компьютер, помидор. һ.б.

-Молодцы!

2 тур - Син - миңа, мин - сиңа.

Бирем. Мин сезгә сораулар бирәм, ә сез миңа җавап бирерсез.

Сораулар:

“Су анасы” әкиятен кем язган?
“Шүрәле” әкиятен кем язган?
“Безнең гаилә” шигырен кем язган?
Төлке кайда яши?
Куян нинди?
Әтәч бии беләме?
Балык сөйләшә беләме?
Тавык йөзә беләме?
Сыер укый беләме?
Бу кайсы әсәрдән?
Безнең республиканың президенты кем?
Республиканың башкаласы кайсы шәһәр?
Без кайда яшибез?

-Молодцы! Кем күбрәк белә? Әйдәгез, БАШКАЛА сүзендәге хәрефләрдән татарча сүзләр уйлап карыйк. Менә сезгә дәфтәргә язып барыгыз. Уйлар өчен 3 минут вакыт бирелә. ( Балалар бер-бер артлы сүзләр әйтәләр, кем беренче туктый, уеннан төшеп кала. Иң ахырда калган рәт җиңүче була).

3 тур. Тел чарлау (тизәйткечләр әйтешү)

Кем тизрәк әйтә? Тизәйткеч Кара карга кунган карга

Укытучы.

- Ай-яй, укучылар, сез бик күп беләсез икән. Карап-карап торам да сокланып куям. Хәзер ярышыбызга нәтиҗә ясыйк. (Җиңүче командаларны бүләкләү. Кичәнең иң актив укучыларына – “Мин татарча сөйләшәм!” (Русско-татарский разговорник))

Киләчәктә дә татар телен теләп өйрәнүегезне телибез. (Ике укучы Ш.Маннурның шигырен сөйли).

Татарча да яхшы бел,

Русча да яхшы бел.

Икесе дә безнең өчен

Иң кирәкле затлы тел.

Знай татарский язык,

Знай и русский язык.

Оба очень нам нужны,

Одинаковы важны.

Предварительный просмотр:

Камалиева Мәдинә Салихулла кызы

Лаеш районы Столбище урта мәктәбенең

II категорияле татар теле укытучысы

Тема: Аваз ияртемнәре.

Звукоподражаемые слова.

Максат: аваз ияртемнәре белән танышуны дәвам итү, аның төзелеше һәм

ясалышы, сүзләр ясауга нигез

булуы турында белем һәм күнекмәләр формалаштыру;

аваз ияртемнәрен сөйләмебездә куллану;

татар халкының гореф-гадәтләрен өйрәнүгә кызыксыну уяту,

туган як табигатенең матурлыгын күрә белү, аңа сакчыл караш,

мәхәббәт тәрбияләү.

Материал: 1) 7 нче сыйныф өчен дәреслек Р.Ә.Асылгәрәева, М.З.Зин-

нәтова.

2) Хәзерге татар әдәби теле. Д.Г.Тумашева Казан. 1978

Җиһазлау: йорт хайваннары рәсемнәре (слайдларда),

татар теленең аңлатмалы сүзлеге,

орфографик сүзлек,

интерактив такта

Дәрес барышы

Оештыру.

Дәресне башлау,исәнләшү. (слайд 1)

-Кояш чыга.

Әтәч кычкыра,

Таң ата бугай.

Юк, таң түгел,

Дәрес башлана шулай.

2.Актуальләштерү.

-Иң беренче эш- өйрәнгәннәрне искә төшерү.

Узган дәрестә кайсы теманы өйрәнә башладыгыз?

Нинди сүзләр аваз ияртеме дип атала?

Кем мисал китерә ала?

3. Яңа белем һәм күнекмәләр формалаштыру.

(слайд 2)

-Рәхмәт. Ә бүгенге дәрестә төзелешләре буенча төрләрен карарбыз. Аларның язылышын өйрәнербез, исем һәм фигыльләр ясалуын күзәтербез.

(слайд 3( песи , ялкын рәсеме)

-Әйтегез әле, песи ничек кычкыра?

-Мияу.

-Ялкын ничек кабына?

-Гөлт.

(Слайд 4 (каз, сәгать рәсеме)

Ә казлар ничек кычкыра?

- кыйгак-кыйгак.

-Сәгать ничек йөри?

-келт-келт.

(Слайд 5 ( күке, торна рәсеме)

Күке ничек кычкыра?

-күк-кү... күк-кү... күк-кү...

-Ә торналар ?

- торрыйк-торыйк... торрыйк-торрыйк...

(Слайд 6)

-Рәхмәт. Балалар, уйлап карыйк әле, бу аваз ияртемнәре бер-берсеннән нәрсә белән аерыла?

-Төзелеше төрле. Язылышы да төрле.

-Бик дөрес. Димәк, 1 нче юлдагы аваз ияртемнәре- ялгызак,2 нче юлдагы аваз ияртемнәре- парлы, 3 нче юлда - катлаулы аваз ияртемнәре. Игътибар белән карагыз әле, язылышы турында нәрсә әйтә аласыз ?

- Ялгызак аваз ияртемнәре һәрвакыт аерым, парлы аваз ияртемнәре сызыкча аша , катлаулы аваз ияртемнәре сызыкча аша һәм күп нокталар аша языла.

(Слайд 7 )

- Кагыйдәне истә калдыру һәм ныгыту өчен 221 нче күнегүне эшлибез.

4.Белем һәм күнекмәләрне ныгыту. (Слайд 8 )

Күнегү 221

Кызылтүш: фью-фью-фью… фить-ти-ти-ти…ви-чи-ү-ү-ү

Торналар: КЫРРЫЙК-КЫРРЫЙК... КЫРРЫЙК-КЫРРЫЙК...

Күке: күк-кү...күк-кү...күк-кү

Куш агач: шәк-кә...шәк-кә...шәк-кә.

Чукырлар: кле-кле...кле-кле

(Җөмләләрне укып, аваз ияртемнәрен табалар төзелеше буенча төрен әйтәләр , язылышын аңлаталар).

5. Фонетик зарядка. Ф/м

-Һәрберебезгә билгеле, кешеләрнең генә түгел,җәнлекләрнең дә үз ана телләре бар. Алинә, син ничек уйлыйсың, хайваннар сөйләшәме?

-Әйе,

-Ничек сөйләшәләр соң? Бу хакта авылдашым Шәүкәт ага Галиев “Рус казлары : -га-га-га...” шигырен язган . Тиз вакыт эчендә бу шигырь белән танышырбыз, бергәләп фонетик зарядка ясарбыз

(слайд 9 - Ш.Галиев портреты)

Русларда да бар казлар,

Татарда да бар казлар.

Рус казлары: га-га-га, ди,

Татар казы: кыгак-кыйгак, ди.

Русларда да үрдәк бар,

Татарда да үрдәк бар .

Русныкылар: кря, кря,ди,

Татарныкы: бак, бак, ди.

Русларда бар әтәч,

татарда да бар әтәч.

Русларның: кукареку!

Татарның: кикерикүк!

Русларда да бар маэмай,

Татарда да бар маэмай.

Рустагысы: гав,гав,,ди,

Татардагы: һау, һау, ди.

(1,2нче юлын мин укыйм, 3нче юлын малайлар, 4нче юлын кызлар укый.

1нче куплет—кул хәрәкәтләре

2нче куплет—биибез

З нче куплет--кулларны чәбәклибез,

4 нче куплет-муеннарга хәрәкәт)

-Ял иттек, тел шомарттык. Рус теле белән татар телендәге аваз ияртемен чагыштырып карадык. Ә менә әрмән телендә әтәч ничек кычкыра икән? (Сыйныфтагы әрмән малае җавап бирә)

- (Слайд 10. Бөтен хайваннар да бергә)

-Игътибарыбызны экранга юнәлтик. Йорт хайваннары һәрберебезгә таныш. Шулаймы? Сез укучылар шәһәрдә торсагыз да, күбегез үз йортларыгыз белән яшисез.Кайберләрегез авылга әби-бабайларыгызга кайтып йөрисез. Элек-электән безнең халык күп итеп хайван асраган .Киләчәктә яңадан крестьян хуҗалагын торгызу, фермер хуҗалыгын ныгыту -республикабызның һәм районыбызның төп бурычы. Сезнең арагызда ,бәлки, булачак фермерлар үсәдер. Нигә мин сөйләп торам әле, киләчәк күрсәтер, әйдәгез дәресне дәвам итәбез.

-Дәфтәрләребезне ачып ,бүгенге числоны язабыз. Хәзер иҗади характердагы бирем эшлибез.Аваз ияртемнәрен игътибар белән тыңлап, йорт хайваннарына туры килгән аваз ияртемен өстәлдән табып тактага урнаштырырга кирәк. Биремне аңладыгызмы? Башладык. (Магнитофон тасмасыннан йорт хайваннары тавышын тыңлап ,бер укучы тактага язылган исемнәр янына тиешле аваз ияртемнәрен магнит белән тактага урнаштыра, ә калган укучылар дәфтәрләргә язалар).

-Рәхмәт. Әйтегез әле, эт нишли?

Эт өрә.

Ат кешни.

Сарык мәэлди.

Кәҗә бәэлди.

Әтәч кычкыра.

Сыер мөгри.

Тавык кытаклый (Хаталар тикшерелә. Орфографик сүзлеккә басым ясала).

-Димәк, кайбер аваз ияртемнәреннән генә фигыль ясарга мөмкин. Ә рус телендә ничек, тәрҗемә итеп карыйк әле. (Чагыштырып карыйлар). Кайсы телдә күбрәк?

-Әйе, рус телендә аваз ияртемнәреннән фигыльләр күбрәк ясала.

(Слайд 12 кагыйдә)

- Нәтиҗә ясыйк : 1)аваз ияртемнәренә –а,-ә; -ла,-лә; -на,-нә; -кыр,-кер; -ылда,-елдә кушымчалары ярдәмендә фигыльләр ясала .

-ит ,кил ярдәмче фигыльләре өстәлеп ,тезмә фигыльләр ясала: гөж килү, ялт итү һ.б.

2)аваз ияртемнәре бернинди үзгәрешсез исемгә әйләнә. Мәсәлән , кар-кар –карга күк-кү – күке,тук-тук- тукран һ.б.

-Димәк, аваз ияртемнәреннән исем һәм фигыль мөстәкыйль сүз төркемнәре ясала .

6.Йомгаклау

1) -Әйдәгез, дәрескә нәтиҗә ясыйк. Бүгенге дәрестә без нәрсә белдек?

-Төзелеше буенча аваз ияртемнәре ничә төрле була? Алар ничек языла? Кайсы сүз төркеме ясала?....

2) -Рәхмәт, кукчылар . Көндәлекләребезне ачып, өй эшен языйк.

а) 120, 122 нче биттәге кагыйдәләрне истә калдырырга ;

б) 223 нче күнегүне дәфтәрләргә язарга ;

в) Иҗади эш . Аваз ияртемнәрен, алардан ясалган сүзләрне кулланып, “Кошлар –безнең канатлы дусларыбыз.” темасына хикәя язарга.

3) Бүгенге дәрестә Роза, Эльмира бик актив катнаштылар, Инзилә, Алинә , Гүзәл . яхшы җавап бирделәр.

-Сораулар бармы? Сездә булмаса, минем соравыма җавап бирегез әле.

(Соңгы слайд .Табигать рәсеме. Табигать тавышлары яңгырый)

-Бу кошлар , җәнлекләр , табигать тавышлары безгә кирәкме?

-Әйе, кош-корт тавышлары, табигать авазлары безнең күңелебезгә рәхәтлек бирә, туган як табигатенә мәхәббәт тәрбияли. Шушы сихри матурлыкны саклап , киләчәк буыннарга тапшыру- безнең изге бурыч.

Табигатьнең матурлыгын күрсәм,

Һәр мизгелнең гүзәллеген тоеп калсам,

Шушы нурны нәни йөрәгемә салсам-

Мин бәхетле, мин бәхетле.(Укучылар бергә кычкырып укыйлар)

Күктә кояш балкып яктыртсын.

Җилләр шаулап иссен.

Чишмәләр челтерәп аксын.

Кошлар сайрап , кәефебезне күтәрсен!

-Дәрес тәмам. Саубулыгыз.

Предварительный просмотр:

"Рассмотрено" : "Согласовано" : "Утверждено":

Руководитель МО Зам.директора по вопр.нац.обр.и восп. Директор

МБОУ Столбищенская СОШ МБОУ Столбищенская СОШ

_________Камалиеваа М.С. ________Сибагатуллина Г.Д.. ______________И.Ю.Романова

Протокол №1 Приказ №139 - О.Д.

от "20" августа 2014г. "25" августа 2014г. от "29" августа 2014г.

Рабочая программа

по татарскому языку

2А класс

Камалиевой Мадины Салихулловны

учителя первой квалификационной категории

МБОУ Столбищенской средней

общеобразовательной школы

2014-2015 учебный год

Татар теленнән эш программасы

2 нче сыйныф

(70 сәг)

Аңлатма язуы

Эш программасы статусы.

Эш программасы түбәндәге документларга таянып төзелде:

Федераль дәүләт белем стандарты(башлангыч гомуми белем бирү).Боерык№373,06.10.2009 нчы ел.
“Рус телле балаларга татар телен һәм әдәбиятын коммуникатив технология нигезендә укыту программасы.1-11 нче сыйныфлар.

Казан.”Мәгариф” нәшрияты,2011.Төзүче авторлары: Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева.

Столбище урта мәктәбенең 2014-15 нче уку елына уку-укыту планы. Боерык №135- ОД. 28 нче август 2014 нче ел.
Уку-укыту процессында федераль дәреслекләрнең исемлеге. Боерык №253 31 март 2014 нче ел.

Татарстан Республикасы Конституциясенең 4 нче маддәсе һәм “Татарстан Республикасы халыкларының телләре турындагы” Закон нигезендә татар һәм рус телләре – тигез хокуклы дәүләт телләре булып тора. Татар телен дәүләт теле буларак өйрәнү телне аралашу чарасы, шулай ук укучыларны рухи һәм әхлакый яктан тәрбияләү, аларның аралашу культурасын формалаштыру ысулы буларак үзләштерүдән гыйбарәт. Татар телен аралашу чарасы буларак үзләштерү нәтиҗәсендә укучылар көндәлек тормышта, полиэтник җәмгыятьтә үзара аңлашу һәм хезмәттәшлек итү күнекмәләренә ия булалар.

Федераль дәүләт башланыч белем бирү стандартында күрсәтелгәнчә. Төп белем бирүнең башлангыч этабы гомуми белем бирүнең нигезе һәм, балаларда белем һәм күнекмәләр булдыру белән беррәттән, аларның уку эшчәнлеген формалаштыруга да нигез сала, гомуми уку күнекмәләрен үстерүне төп максатлар рәтенә куя. Татар теле, танып белү чарасы буларак, укучыларның фикер йөртү, интеллектуаль һәм иҗади сәләтләрен үстерүгә хезмәт итә, шулай ук рус телле укучыларны татар халкының мәдәнияте һәм милли үзенчәлекләренә якынайта, башка халыкларга карата хөрмәт хисе, толерантлык, мәдәниара диалогка осталык кебек универсаль күнекмәләр булдыруга этәрә.

Эш программасы структурасы.

Татар теленең эш программасы өч өлештән тора: аңлатма язуыннан, төп бүлекләрне, белем һәм күнекмәләрне үз эченә алган программаның эчтәлегеннән, укучыларның әзерлек дәрәҗәсенә таләпләреннән.

Эш программасының эчтәлеге.

Рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле укытуның төп максаты һәм бурычлары.

2 нче сыйныф укучысының аралашу даирәсен, аралашу ситуацияләрен исәпкә алып, сөйләм эшчәнлегенең барлык төрләре (тыңлап аңлау, сөйләү, уку, язу) буенча укучыларда коммуникатив компетенция (аралашу осталыгы) формалаштыру;
укучының танып белү мөмкинлекләрен, гомуми уку күнекмәләрен, сөйләм культурасын үстерү;
укучыларның күпмилләтле җирлектә аралашу культурасын формалаштыру, татар халкының мәдәниятенә, милли үзенчәлекләренә карата хөрмәт хисе, мәдәниара диалогка осталык кебек универсаль шәхси күнекмәләр формалаштыру;
укучыларның иҗади активлыгын арттыру, аларда татар телен өйрәнүгә омтылыш һәм кызыксыну тәрбияләү;
балаларның рухи дөньясын баету, төрле милләт вәкилләре арасында телләрне өйрәнү аша бер-берсенә ихтирам һәм дуслык хисе тәрбияләү.

Укыту – методик комплекты телгә өйрәтүнең иң заманча юнәлешле булган коммуникатив технологиягә нигезләнә. Гомуми дидактик прин тыш, татар теленә өйрәтүнең төп принциплары түбәндәгеләрдән гыйбарәт: коммуникативлык принцибы (телгә өйрәтү шартларын тормышта телне куллану шартларына якынлаштыру); шәхси индивидуальләштерү принцибы (укыту процессын укучыларның шәхси ихтыяҗларын, теләк-омтылышларын, индивидуаль-психологик үзенчәлекләрен исәпкә алып оештыру); телне актив фикерләү нигезендә өйрәнү принцибы (аралашу ситуацияләрендә сөйләм бурычына тәңгәл килгән лексик-грамматик материалны укучыларның мөстәкыйль комбинацияләп сөйләшүе); телне функциональ төстә өйрәнү принцибы (грамматик материалның коммуникатив максаттан, аралашу хаҗәтеннән һәм куллану ешлыгыннан чыгып билгеләнүе); ана телен исәпкә алу принцибы (балаларның ана теле буенча белемнәр системасын исәпкә алу). Моннан тыш, укыту процессында сөйләм эшчәнлеге төрләрен үзара бәйләнештә үзләштерү принцибы да зур әһәмияткә ия.

Укыту методик комплекты Федераль дәүләт башлангыч белем бирү стандартлары таләп иткәнчә, укытуның предмет нәтиҗәләреннән тыш, һәр тема буенча күзаллаган шәхси һәм метапредмет нәтиҗәләр дә күрсәтелә. Шәхси нәтиҗәләр дигәндә без укучының үзенә һәм үзенең әйләнә-тирәсендәге кешеләргә каратаформалашкан карашлар кыйммәтен күз алдында тотабыз. Белем алуның башлангыч этабын төгәлләгәндә түбәндәге шәхси кыйммәтләр формалашкан булу күзаллана:

шәхесара һәм мәдәниара аралашуда татар телен куллануга уңай караш булдыру һәм аны яхшы өйрәнү теләге формалаштыру;
әхлакый кагыйдәләрдә ориентлашу, аларны үтәүнең мәҗбүрилеген аңлау;
әдәби әсәрләрдәге төрле тормыш ситуацияләренә һәм геройларның гамәлләренә гомумкешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү;
“Гаилә”, “туган ил”, “мәрхәмәтлелек”, “башкаларга карата түземлелек” төшенчәләрен кабул итү, аларның кадерен белү; ярдәмчеллек, башка кешеләргә карата кайгыртучан булу.

Метапредмет нәтиҗәләр дигәндә реаль тормышта туган проблемаларны хәл итү өчен кирәк булган универсаль уку гамәлләрен (регулятив, коммуникатив, танып-белү) күз алдында тотабыз. Бу гамәлләр уку эшчәнлеген оештыруның һәм төп компетенцияләр формалаштыруның нигезе булып тора. Татар теле, танып белү чарасы буларак, укучыларның фикер йөртү, интеллектуаль һәм иҗади сәләтләрен үстерүгә хезмәт итә.

Предметара төшенчәләрне формалаштыру да метапредмет нәтиҗәләр яссылыгына куела. Метапредмет (регулятив, коммуникатив, танып-белү) нәтиҗәләр:

танып-белү

-фикерләүне үстерү белән бәйле психик функцияләр: логик фикерләү, сәбәп-нәтиҗә бәйләнешләрен табу, индуктив, дедуктив фикерли белү;

-классификацияләү өчен уртак билгеләне билгеләү;

-ихтыяр көче, максатчанлык, активлык кебек сәләтләрне формалаштыру;

-үрнәк буенча эшли белү;

-аерым темаларга караган сорауларга җавап бирә белү;

-рәсем буенча җөмләләр, сораулар төзи белү;

-аңлап укый белү;

-укылган яки тыңланган мәгълүматның эчтәлегенә бәя бирә белү;

регулятив

-уку хезмәтендә үзеңә максат куя, бурычларны билгели белү;

-эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра, нәтиҗәле эш алымнарын таба белү;

Уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү;

-уку хезмәтеңә бәя бирә белү;

-укудагы уңышларның, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү;

-укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү;

-дәрескш кирәкле уку-язу әсбапларын әзерли белү, алар белән дөрес эш итә белү;

-дәрестә эш урынын мөстәкыйль әзерли белү һәм тәртиптә тоту күнекмәләрен үстерү;

коммуникатив

-әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый, аралаша белү күнекмәләрен формалаштыру;

-аралаша белү сәләтен үстерү (аралашучанлык, хислелек, эмпатия хисләре);

-парларда һәм күмәк эшли белү;

-әңгәмәдәшең белән контактны башлый, дәвам итә, тәмамлый белү;

Бу нәтиҗәләр дәреснең үстерү һәм тәрбия,белем бирү максаты белән билгеләнәләр.

Татар теленә өйрәтүнең предмет нәтиҗәләре.

Тыңлап аңлау. Татар сөйләмен тыңлап аңлау буенча укучыларда башлангыч күнекмәләр булдыру; таныш материалга нигезләнгән сөйләмне тыңлап,җөмлә чикләрен билгеләү;сөйләм барышында эчтәлеккә төшенеп бару; тыңланган мәгълүматның эчтәлеге буенча сорауларга җавап бирү, сораулар кую, сөйләшү үткәрү, эчтәлекне татарча яки русча сөйләп бирү.

Сөйләү. Өйрәнелгән лексик берәмлекләрдән һәм җөмлә калыпларыннан файдаланып, мәктәп,гаилә,балаларның тормышы һәм табигать күренешләре белән бәйле ситуацияләргә диалог яки монолог төзеп сөйләү;аралашуга бәйле исәнләшү,саубуллашу, гафу үтенү,рәхмәт әйтү,котлау, үтенеч белдерү,кайтарып сорау һәм башка репликаларны сөйләмдә дөрес куллану.

Уку. Татар хәрефләрен танып,алар белдергән авазларны дөрес әйтү,аерым җөмләләрне һәм бәйләнешле текстларны аңлап, дөрес һәм сәнгатьле итеп уку;текстларның эчтәлегенә төшенеп бару; яңа сүзләрнең мәгънәләрен контексттан чыгып аңлау яки сүзлектән табу.

Язу һәм язма сөйләм. Татар хәрефләрен, сүзләрен дөрес язу;бәйләнешле текстка өстәмәләр кертмичә күчереп язу;сүзлек диктанты язу;аралашу ситуацияләренә бәйле хикәя язу, котлау, чакыру кәгазе, адрес язу.

Укыту планында 2 нче сыйныфта татар теленнән атнага 2 сәгать вакыт бирелә. “Рус телле балаларга татар телен һәм әдәбиятын коммуникатив технология нигезендә укыту программасына (.1-11 нче сыйныфлар. Казан.”Мәгариф” нәшрияты,2011.Төзүче авторлары: Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева) нигезләнеп төзедем.

Укыту программасының тематик эчтәлеге

№	Сәгать саны	Тема	Лексика	Грамматика
1	17	Без мәктәпкә барабыз.	Белем,белергә,өйрәнергә,тыңларга,аңларга,кабатларга, сорау,сорау билгеләре,җавап,җавап бирергә,тәрҗемә итәргә,мисал,күнегү.билге алырга,бишле.дүртле,өчле, икеле,аваз,хәрәф,сүз,җөмлә,өтер,нокта,тәнәфес,мөмкин, (түгел),ярый(ярамый), кояшлы, уку елы, башлана, уку-язу әсбаплары, күңелле, хәерле юл, хата төзәтә, акбур, дәрес, хикәя, сөйли, өйрәтә, әлбәттә, хуш, рәхим итегез, чакыра, укыта, кунаклар, бүген, яхшы	-Хәз.заман х.фиг-ң 3 зат формасы; -сорау аффикслары; -сузык һәм тартык авазлар; -татар теленә генә хас авазлар; -кая? кайда? сорауларына җавап бирү; -га/-гә,-ка/-кә,-да/дә,та/тә кушымчаларының дөрес язылышы; -кайдан? соравына җавап бирү, сүзләрдә кушымчаларның дөрес язылышы ; -исемнәрнең тартым белән төрләнеше; -хәз. заман хикәя фиг-ң зат белән барлыкта-юклыкта төрләнеше
2	5	Көзге уңыш	Салкын җил исә, җылы як, озын, кыска, яфрак, ачы,ярар, табышмак, җир, ае, эссе, кара каргалар, алтын, оя ясый, җылыта, җәнлекләр, җылы як, кыздыра, чөнки.	-ө, о хәрефләренең язылышы; -әйдә базарга барабыз төзелмәсе; -чөнки теркәгече белән җөмләләр төзү, сөйләмдә куллану.
3.	9	Мин чисталык яратам.	Температураңны кара ,авырта, үлчи, кемгә? нәрсәгә? иртәнге аш, көндезге аш, кичке аш, онык, тоз, сөт, уң як, сул як, шикәр, табын, ял көне, бергә, саф һава, ватты, коймак, кыстыбый, гөбәдия,	-Син акыллы малай! – кебек мактау формалары, -исемгә кушымча ялганганда авазлар чиратлашуы (к-г); -кемгә? нәрсәгә? сорауларына җавап бирә белү; -исемнәрнең төшем, чыгыш, юнәлеш килешләрдә төрләнүе; -итагатьле сүзләрне сөйләмдә куллану.
4.	8	Кыш .	Көчле бураннар, кыш айлары, салкын җил, суык, кыш көне, ай исемнәре, тукран, авыр, ала карга, җәнлекләр, күгәрчен, чыпчык, җим бирәләр, җимлек куялар, таныш, дус, Яңа ел,, нарат, бәхет тели, җыр, башлана, уку елы, чыршы бәйрәме, бию, өченче, гыйнвар ае, көтте, чана, бүләк иттеләр, яңа чана, әбәкле, якын, тау, аягы, шатланды, шуды, шума.	-исемнәрнең күплек саны -нәрсә? нәрсәне? сораулары. -ничә? ничәнче? сорауларына җавап бирү. -куян булып киенә, татар биюе төзелмәләре. -сыйфат, исемнәрнең сораулары, -исемнәрнең тартым белән төрләнеше. -чөнки, һәм теркәгечләрен сөйләмдә куллану, җөмләләр төзү
5.	7	Безнең гаилә.	Гаилә, иртәнге аш, кичке аш, кеше, онык, ничә, үстерә, бәлеш, гөбәдия, чәкчәк, коймак, өчпочмак, озак, кадерле, олы, һәммә, сөябез, үстерә, эне. Бакча, өй, сеңел, иптәш, бишек, иртән, кич, көндез, ял көне, саф һава, ял итә, кунак, пешерде, чәй әзерләде, җыештырдык, ватты	-ә теркәгечен сөйләмдә куллану; -хәзерге һәм үткән заман хикәя ф-ң барлык-юклык формалары, зат-сан белән төрләнеше, -зат алмашлыклары, аларны сөйләмдә куллану, -төшем, юнәлеш килеше кушымчаларын җөмләдә дөрес куллану
6.	5	Яз.	Тамчы, елга, сыерчык, кояш, чагыла, киез итеку, эре, кием-салым исемнәре, уяна, бөтен, сулар ага, кояш балкый, җылыта, кар эри, уҗган, тырыш балалар, шатлана, сайрый, сәламәтлек, бәхет, телим, бүләк.	-кайчан? соравына җавап бирүче сүзләр, -о,ө хәрефләренең язылышы,
7.	7	Туган ягым.	Урман, хәйләкәр төлке, поши, куе, озын, күл, кыр, киң, шәһәр исемнәре, салават күпере, ил, аяз, һава, ошады, башкала, монда, фатир, йорт, кат, ерак, урын юк, акыллы, тәрбияле, кеше, аз, күп, рәхимле, тукталыш, туктый, юл аша , яна, саклый, ут, Агыйдел, балык тота, су коена, тау, рәхәт, кызына, шугалак, тимераяк, рәхәт, сыер, ат, әтәч, тавык, колын.	-ч.к., ур.в.к., и.к. килешендәге исемнәрне куллану, -Юраның күлмәге төзелмәсе, -Кая бара? формасы, -җөмләдә бәйлек сүзләрне куллану.
8.	5	Кибеттә	Кием-салым исемнәре, аяк киеме исемнәре, киемнәр кибете, сатып ала, киеп карый, түли, сайлый, кыйбат, арзан, юмарт, килешә, азык-төлек исемнәре, үлчәгез әле.	-фиг-ң барлык-юклык формасы, -Нишләде?соравына җавап бирүче сүзләр, -тартым ккушымчалары, -бирегез әле, үлчәгез әле төзелмәләре,
9.	4	Җәй.	Эссе, кызу, кыска, кош, озын, сайрый, җәйге, кыздыра, болын, зурлар, бәлеш, балаш, түгәрәк, бөек, шагыйръ, шигырь, якты, бай, сөйләм, көрәшә, ат чабышы, ярыш, ярыша, баганага менә, чүлмәк вата.	-килеш кушымчаларын куллану, -нинди? соравына җавап бирү
	70	барлыгы
	6 11	Шуларның: -укучыларның белем дәрәҗәсен тикшерү, тест. -кабатлау дәресе.	-“Без мәктәпкә барабыз” темасы буенча укучыларның белем күнекмәләрен тикшерү (тест); - Беренче яртыеллык буенча укучыларның белем дәрәҗәсен тикшерү.” Мин чисталык яратам” темасы буенча тест; -“Безнең гаилә” темасы буенча укучыларның белем дәрәҗәсен тикшерү,тест -“Яз” темасы буенча укучыларның белем дәрәҗәсен тикшерү,тест -“Мин Татарстанда яшим” темасы буенча укучылар-ның белем дәрәҗәсен тикшерү, тест - Икенче яртыеллык буенча укучыларның белем дәрәҗәсен тикшерү, еллык тест.

2 нче сыйныфны тәмамлаган рус телендә сөйләшүче балалар үзләштерергә тиешле белем –күнекмәләр.

Грамматик минимум

1.Без,сез, алар алмашлыкларын сөйләмдә куллану.

2.Исемнең төшем килешендә төрләнеше белән таныштыру.

3.Кем? Нәрсә? Кайда? Кая? Кайдан? Нинди? Ничек? Ничә? Ничәнче? сорауларына җавап бирә, аларны кулланып, сораулар бирә белү.

4. Исемнәрнең берлек санда тартым белән төрләнешен гамәли үзләтерү.

5. Әле, бик кисәкчәләрен сөйләмдә куллану.

6. Боерык фигыльнең барлык һәм юклык формалары белән таныштыру.

7.Хәзерге заман хикәя фигыльнең I, III юклык формасын сөйләмдә куллану.

8. Астында, өстендә бәйлек сүзләрен сөйләмдә куллану белән таныштыру.

9.Хәзерге заман хикәя фигыльнең I, II, III зат күплек формасын сөйләмдә куллану.

10.Билгеле үткән заман хикәя фигыльнең барлыкта берлек сан III зат формасы белән таныштыру.

11. Мин, син зат алмашлыкларын юнәлеш килешендә сөйләмдә куллану.

12. 11дән 100 гә кадәр саннарны сөйләмдә куллану.

13.Сабын белән юына төзелмәсен сөйләмдә куллану.

14. Ә теркәгечен сөйләмдә куллану.

15. Сыйфатның гади дәрәҗәсен сөйләмдә куллану.

16.Кирәк,кирәк түгел, ярый, ярамый сүзләрен сөйләмә куллану.

Орфографик һәм орфоэпик минимум

1.Сузык авазлар.Калын һәм нечкә сузыклар,аларны дөрес әйтү һәм дөрес язу күнекмәләрен камилләштерү. Сингорманизм законы. Татар теленең үзенчәлекле сузыклары һәм аларны белдерә торган хәрефләрнең дөрес язылышы.Сүзләрне транскрипция билгеләре белән яза белү.

2.Тартык авазлар. Яңгырау һәм саңгырау авазлар. Аларны дөрес әйтә һәм дөрес авазлар. Аларны дөрес әйтә һәм дөрес язу күнекмәләрен камилләштерү.

3.Татар алфавитыә яттан өйрәнү.

4.Сүзләрне иҗекләргә бүлү Укылгн иҗекләр санын билгели белү.

5.Аралашу өчен бирелгән темаларга караган сүзләрнең дөрес әйтелешенә ирешү.

6.Җөмлә ахырында тыныш билгеләрен интонациягә бәйле рәвештә кую.

Укыту – методик комплекты

1. Р. З. Хәйдәрова, Г.М.Әхмәтҗанова, Л.А.Гыйниятуллина “Күңелле татар теле”. Дүртьеллык башлангыч мәктәбенең 2 нче сыйныф рус балалары өчен татар теле һәм уку дәреслеге .Казан, “Татармультфильм” нәшрияты, 2013.

2. Н.Г.Галиева, Л.А.Гыйниятуллина “Күңелле татар теле”. Татар теленнән эш дәфтәре. Башлангыч гомуми белем бирү мәктәбенең рус телендә сөйләшүче 2 нче сыйныф укучылары өчен татар теленнән эш дәфтәре .Казан, “Татармультфильм” нәшрияты, 2013.

3. Н.Г.Галиева,Л.Ә.Гыйниятуллина Книга для родителей “Күңелле татар теле”.”Татар мультфильм»,2012г.

4. “Татар теле өйрәнәбез” Р.З.Хәйдәрова. Диск-1 нче бүлек.

5. “Күңелле татар теле”.Диск, Р.З.Хәйдәрова,Г.М.Әхмәтҗанова,М.Р.Мухаметдинов.

6.”Сабыйларга бүләк” диск.

2 нче сыйныф өчен татар теленнән тематик план

Дә-рес тәрти-бе	Бүлек исеме. Дәрес темасы	Укытуның планлаштырылган нәтиҗәләре	Белем эчтәлеге элементлары		Укучылар эшчәнлеге төрләре	Методик кулланма, материал техник база	Үткәрү вакыты
Дә-рес тәрти-бе	Бүлек исеме. Дәрес темасы	Укытуның планлаштырылган нәтиҗәләре	Лексика	Грамматика	Укучылар эшчәнлеге төрләре	Методик кулланма, материал техник база	План	Факт
I	Тема: Без мәктәпкә барабыз ( 17сәг.) Регулятив универсаль уку гамәлләре: Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү; укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлатырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү; билгеләнгән критерийларга таянып, эш сыйфтына бәя бирә белү. Танып белү универсаль уку гамәлләре: Аңлап уку;тиешле мәгълүматны сайлап алу; төп мәгьлүматны аеру ; фикерләрне логик чылбырга салу; иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру; объектларны чагыштыру; классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү; эшчәнлек процессында контроль һәм бәя бирү. Коммуникатив универсаль уку гамәлләре: Әңгәмәдәш белән аралашу калыбын төзү; әңгәмәдәшнең аралышу холкы белән идарә итү. Шәхси нәтиҗәләр: Мәктәп темасына караган лексиканы үзләштерү; шәхесара һәм мәдәниара аралашуда татар телен куллануга уңай караш булдыру һәм аны яхшы өйрәнү теләге формалаштыру
1	Уку-язу әсбаплары	Уку-язу әсбап-ларының барлыгын, юклыгын, кирәкле-ген хәбәр итә һәм сорый белү	китап,дәфтәр, каләм,өстәл, бетергеч,уку- чы,укытучы, кирәк,кирәк-ми	Мин,син зат алмашлыкла-ры	Сорау-җавап	Шүрәле рәсеме, Г.Тукай портреты, уку-язу әйберләре, “Мәктәптә” – през-я	6.09.
2	-мы/-ме сорау кисәкчәсе	Уку хезмәте турында сорый белү	Бир әле	-мы/-ме сорау кисәкчәсе	Сорау-җавап	уку-язу әйберләре	9.09.
3	Татар телендә хәреф-аваз ситемасы	Беренче сентябрь турында сөйли, укыту-чыны, дустыңны бәйрәм белән котлый белү	Кояшлы,җы-лы,күңелле, бүген,хөрмәтле,котлыйм, уңышлар,те-лим	Татар телендә хәреф-аваз ситемасы	Монологик сөйләм	Таблица, интерактив кушымта	13.09.
4	Исемнең күплек сан кушымчасы.	Предметларны,саннар кулланып,үзеңә сорый белү (Миңа биш дәфтәр бир әле)	1-10 га кадәр саннар	-лар/-ләр, -нар/-нәр күплек сан кушымчалары	күнегүләр эшләү	таблица	16.09.
5	Тәртип саны	Бер-береңнең ничәнче сыйныфта укуын сорый һәм җавап бирә белү	Беренче, икенче	Микъдар,тәр- тип саннары	Сорау-җа- вап,күнегү-ләр эшләү	Саннар таблицасы	20.09.
6	Фигыльнең башлангыч формасы	Иптәшеңнең,үзеңнең мәктәптәге уку хезмәтен әйтә белү	Яз,утыр,җыр ла,сикер	Хәзерге заман хикәя фигыль формасы	Җөмләләр төзү	През.-я “Фигыльнең башлангыч формасы	23.09.
7	Хәзерге заман хикәя фигыльнең зат-санда төрләнеше	Үзеңнең,дусларыңның нишләвен әйтә,сорый белү		Хәзерге заман хикәя фигыль нең зат-санда төрләнеше	Сорау-җа- вап, күнегү-ләр эшләү	Таблица, интерактив кушымта	27.09.
8	Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасы	Үзеңнең, иптәшеңнең нинди дә булса эшләрне эшләмәвеңне әйтә белү		Хәзерге заман хикәя фигыль нең юклык формасы	Күнегүләр эшләү	Таблица, интерактив кушымта	30.09.
9	Хәзерге заман хикәя фигыльләрне җөмләдә куллану	Хәзерге заман хикәя фигыльләрне җөмләдә куллана белү		Хәзерге заман хикәя фигыль	Җөмләләр төзү	“Күңелле татар теле”дискы	4.10.
10	Исемнең урын-вакыт ки- леше	Предметларның кайда икәнлеген әйтә белү.Үзең яшәгән төбәкнең исемен дөрес әйтә, кайда яшәгәнлегеңне әйтә белү.	Татарстан шәһәрләре исемнәре	Исемнең урын-вакыт килеше	Сорау-җа- вап, күнегү-ләр эшләү	Таблица, интерактив кушымта	7.10.
11	Исемнең юнәлеш килеше	Үзеңнең,дустыңның кая барганын әйтә, сорый белү. Предметларны кая куйга-ныңны әйтә белү.	Суыткыч, Шкаф, тарт- Ма	Исемнең юнәлеш килеше	Җөмләләр төзү	Таблица, интерактив кушымта	11.10.
12	Исемнең чыгыш килеше	Үзеңнең,иптәшеңнең кайдан килгәнен, кайтканын әйтә һәм сорый белү. Предметларны кайдан алганыңны әйтә белү.	Өйдән, авылдан,Ма- мадыштан	Исемнең чыгыш килеше	Сорау-җа- вап, күнегү-ләр эшләү	Таблица, интерактив кушымта	14.10.
13	Исемнәрнең юнәлеш, чыгыш килешләрен кабатлау	Исемнәрнең юнәлеш, чыгыш килешләрен җөмләдә дөрес куллану		Исемнәрнең юнәлеш, чыгыш килешләре	Биремнәр эшләү	“Күңелле татар теле”дискы	18.10.
14	Билгеле үткән заман хикәя фигыль	Үзеңнең, иптәшеңнең эшләгән эшләрен билгеле үткән заманда әйтә белү	Булыштым, тордым,йөгердем,йокла- дым	Билгеле үткән заман хикәя фигыль	Сорау-җа- вап,күнегү-ләр эшләү	“Күңелле татар теле”дискы	21.10.
15	Билгеле үткән заман хикәя фигыльләрне җөмләдә куллану	Билгеле үткән заман хикәя фигыльләрне җөмләдә куллана белү.	Калач,тәрәзә, идән,юл,тә- гәри,шатлана	Билгеле үткән заман хикәя фигыль	Җөмләләр төзү	“Күңелле татар теле”дискы	25.10.
16	“Без мәктәпкә барабыз” темасын кабатлау	Үткән материалны куллана белү.			Монологик сөйләм	Таблица, интерактив кушымта	28.10.
17	“Без мәктәпкә барабыз” темасы буенча укучы-ларның белем күнекмә-ләрен тикшерү (тест)	Укучыларның үз фикерләрен төгәл итеп яза белү			Тест эшләү		1.11.
II	Тема: Базарда (5 сәг.) Регулятив универсаль уку гамәлләре: Укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштыруга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү; билгеләгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү; уку эшчәнлеген нәтиҗәләрен контрольгә ала белү. Танып белү универсаль уку гамәлләре: Уку максатын мөстакыйль билгеләү; тиешле мәгълүматны табу, билгеләү; сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу; мәсьәләне чишү өчен уңайлы ысул сайлау; төшенчәгә якын килү өчен нәтиҗә ясау; фикерләрне логик чылбырга салу. Коммуникатив универсаль уку гамәлләре: Әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый, аралашу күнекмәләрен формалаштыру; әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү; коммуникатив мәсьәләгә таянып фикерне төгәл итеп җиткерү. Шәхси нәтиҗәләр: Көз билгеләрен әйтә белү, вакытны дөрес бүлә белү, үзеңнең көнеңне ничек үткәрүең турында сөйли белү
18	Чөнки теркәгече	Чөнки теркәгечен җөмләләрдә дөрес куллана белү	Җиләк-җи-меш исем-нәре,ачы,бал- лы,тәмле	Чөнки теркәге че Нинди? сора- вы	Җөмләләр төзү	“Татар теле өйрәнәбез” дискы	11.11.
19	Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасы	Эшнең үтәлүен яки үтәлмәвен әйтә белү.	Бай,бик,күп, сата	Нишли?ниш-ләми?сорау-лары	Сорау-җавап,күнегүләр эшләү	“Күңелле татар теле”дискы	15.11.
20	Әни белән төзелмәсе	Әни белән төзелмәсен дөрес куллана белү	Сатып ала	Әни белән төзелмәсе	Җөмләләр төзү	“Күңелле татар теле”дискы	18.11.
21	О, ө хәрефләренең дөрес язылышы	О, ө хәрефләрен дөрес язу, уку, яңа лексиканы куллану.	Көз көне,төн, яфрак коела, җил исә, яң- гыр,алтын,ай ңылы як,китә	О, ө хәрефлә-ренең дөрес язылышы	Җөмләләр язу	“Татар теле өйрәнәбез” дискы	22.11.
22	“Базарда” темасын ны-гыту өчен күнегүләр эшләү.				Күнегүләр эшләү	“Күңелле татар теле”дискы	25.11.
III	Тема: Мин чисталык яратам (9 сәг.) Регулятив универсаль уку гамәлләре: Уку хезмәтендә үзеңә максат куя белү; бурычларны билгели белү; укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү; укудагы уңышларга, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү; уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү. Танып белү универсаль уку гамәлләре: Сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу; мәсьәләне чишү өчен уңайлы ысул сайлау; эш башкаруның ысулларына һәм шартларына анализ ясау; классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү; тиешле мәгълүматны сайлап алу; төп мәгълүматны аеру; укылган яки тыңланган мәгълүматның эчтәлегенә бәя бирә белү. Коммуникатив универсаль уку гамәлләре: Әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү; күмәк эшне планнаштыру; әңгәмәдәш аралашу калыбын төзү. Шәхси нәтиҗә: Шәхси гигиена предметларының исемнәрен кулланып, нәрсә эшләгәнеңне әйтә һәм сорый белү, дөрес һәм файдалы туклану кагыйдәләрен белү.
23	Хәзерге заман хикәя фигыльнең I ,III зат формалары	Шәхси гигиена предметларының исем-нәрен кулланып, нәрсә эшләгәнеңне әйтә һәм сорый белү	Сабын,теш щеткасы,сөл- ге,тарак,бит юа,чәч тарый, теш чистарта пөхтә,белән, йомшак,чис-та	Хәзерге заман хикәя фи-гыльнең I ,III зат формала-ры	Җөмләләр төзү	Таблица, интерактив кушымта	29.11.
24	Исемнәрнең I зат берлек санда тартым белән төрләнүе	Предметларны I зат берлек санда тартым белән төрләндерә белү	Баш,чәч, борын,колак, авыз,кул,күз, бармак,аяк	Исемнәрнең I зат берлек санда тартым белән төрлә-нүе	Күнегүләр эшләү	“Күңелле татар теле”дискы	2.12.
25	Исемнәрнең II зат берлек санда тартым белән төрләнүе	Предметның барлыгын,юклыгын сорый,аңа җавап бирә белү		Исемнәрнең II зат берлек санда тартым белән төрлә-нүе	Күнегүләр эшләү	Таблица, интерактив кушымта	6.12.
26	Исемнәрнең I,II, III затларда тартым белән төрләнүе	Предметның барлыгын,юклыгын сорый,аңа җавап бирә белү		Исемнәрнең I,II, III зат-ларда тартым белән төрлә-нүе	Күнегүләр эшләү	“Күңелле татар теле”дискы	9.12.
27	Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасы	Табибка кайсы җирең авыртуын әйтә белү	Авырта,авырт Мый,авырый,табиб,дару	Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасы	Күнегүләр эшләү	Таблица, интерактив кушымта	13.12.
28	1-100 гә кадәр саннар	Авыру кешенең хәлен сорау, аңа дару, чәй тәкъдим итә белү	Бал,температура	1-100 гә кадәр саннар	Җөмләләр төзү	Саннар таблицасы	16.12.
39	Беренче яртыеллыкта үткәннәр буенча тест	Укучыларның үз фикерләрен төгәл итеп яза белү			тест		20.12.
30	Беренче яртыеллыкта үткәннәр буенча үткәрелгән тестагы хаталар өстендә эш	Хаталарны күреп, хаталар өстендә эш – ләү һәм нәтиҗә ясау			Хаталар өстендә эш	Таблица, интерактив кушымта	23.12.
31	“Мин чисталык яратам” темасы буенча күнегүләр эшләү	Алган белемнәрне камилләштерү.			Күнегүләр эшләү	“Күңелле татар теле”дискы	27.12.
IV	Тема : Кыш җитә ( 8 сәг.) Регулятив универсаль уку гамәлләре: Укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү; укудагы уңышларга, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү; уку эшчәнлеген оештыра белү; эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү. Танып белү универсаль уку гамәлләре: Уку максатын мөстәкыйль билгеләү; тиешле мәгълүматны табу, билгеләү; сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу; мәсьәләне чишү өчен уңайлы ысул сайлау; төп һәм ярдәмчел билгеләрне аеру; анализлау, объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү; чагыштырып нәтиҗә ясый белү күнекмәләрен формалаштыру. Коммуникатив универсаль уку гамәлләре: Коммуникатив мәсьәлә таянып фикерне төгәл итеп җиткерү; әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү; мәгълүматны туплау өчен күмәк эш башкару; әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү. Шәхси нәтиҗәләр: Кыш,кышкы табигатьнең матурлыгын күрә белү; дуслар белән аралаша белү; әдәплелек кагыйдәләрен үтәү.
32	Антоним сүзләр	Кыш айларын атый,кыш билгеләрен әйтә белү	Ничек?Кыш, салкын,кар ява,җил буран була, чаңгы,чана, әкрен,ярый, шуа,тау	Антоним сүзләр (җылы-сал- кын мисалын- да)	Диалогик сөйләм, җөмләләр төзү	“Күңелле татар теле”дискы	13.01.
33	Хәзерге заман хикәя фигыльнең зат-санда төрләнеше	Яңа ел бәйрәмендә нишләгәнне әйтә белү	Кар кызы,Кар бабай,ясады , бии,шигырь сөйли,җыр-лый,бизи,уен- чыклар,чыр-шы	Хәзерге заман хикәя фигыльнең зат-санда төрләнеше	Күнегүләр эшләү	Таблица, интерактив кушымта	17.01.
34	Кая? кайда? кайдан? со- раулары	Тауга барганыңны,кайтканыңны,таудда чаңгы шуганыңны әйтә белү	Тау,чана,чаң-гы,тимераяк, шугалак,бара,кайта	Кая? кайда? кайдан? со- раулары	Сорау-җавап,күне- ләр эшләү	“Күңелле татар теле”дискы	20.01
35	Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасы	Эш яки хәрәкәтнең үтәлмәвен әйтә белү	Биек,шатлана	Хәзерге заман хикәяфигыльнең юклык формасы	Күнегүләр эшләү	Таблица, интерактив кушымта	24.01
36	Хәзерге заман хикәя фигыльнең I зат күплек формасы	Сюжетны үзгәртеп, яңа хикәя төзи белү	Кызык,шат, шатлык	Хәзерге заман хикәя фигыль нең I зат күп-лек формасы	Күнегү ләр эшләү	“Күңелле татар теле”дискы	27.01.
37	Мин җимлек ясадым тө- зелмәсе	Нәрсә дә булса ясаганыңны әйтә, дус- тыңның нәрсә ясаганын әйтә белү	Урындык, җимлек,яса- ды,килде,куй ды	Мин җимлек ясадым тө- зелмәсе	Җөмләләр төзү	Җимлек ясау рәсеме	31.01.
38	Хәзерге заман хикәя фигыльнең I , II,III зат берлек санда төрләнеше	Геройларга характеристика бирә белү	Акыллы, тәртипле	Хәзерге заман хикәя фи-гыльнең I , II,III зат бер-лек санда төрләнеше	Күнегүләр эшләү	“Күңелле татар теле”дискы	3.02.
49	“Кыш” темасы буенча үткәннәрне ныгыту күнегүләре.	Алган белемнәрне камилләштерү			Җөмләләр төзү	“Күңелле татар теле”дискы	7.02.
V	Тема : Безнең гаилә (7 сәг.) Регулятив универсаль уку гамәлләре: Укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү; уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү. Танып белү универсаль уку гамәлләре: Фикерләрне логик чылбырга салу; иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы чишү ысулларын мөстакыйль рәвештә булдыру; тиешле мәгълүматны билгеләү, анализлау, объекларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү; эш башкару ысулларына һәм шартларына анализ ясау. Коммуникатив универсаль уку гамәлләре: Әңгәмәдәшнең фикерен тыңлый белү; әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү; мәгълүматны туплау өчен күмәк эш башкару; әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү. Шәхси нәтиҗәләр: Өлкәннәгә булышу, эш сөючән, батыр , көчле булу, олылыр хезмәтен бәяли белү
40	Исемнәрнең берлек санда тартым белән төрләнүе	Гаилә әгъзаларының исемнәрен атый,гаиләдә кемнәр, ничә кеше барлыгын, кайда эшләгәнен әйтә белү	Гаилә,онык, иртәнге аш, көндезге аш, кичке аш	Исемнәрнең берлек санда тартым белән төрләнүе	Күнегүләр эшләү	“Күңелле татар теле”дискы	10.02.
41	Кемне? Нәрсәне? сораулары	Гаиләдә кемне яратканыңны, бер-берең-нең нәрсә яратканын сорый һәм җавап бирә белү	Кемне, Нәрсәне, күрдем	Кемне? Нәрсәне? сораулары	Сорау-җавап,күне-гүләр эшләү	таблица	14.02.
42	Билгеле үткән заман хикәя фигыльнең III зат берлек сан формалары	Татар халык ашларын атый,нинди ашлар Пешергәнне әйтә белү,бер-береңне табынга чакыра,кыстый, ашаганнан соң рәхмхт әйтә белү	Кунак,бәлеш,гөбәдия,чәк- чәк,өчпочмак ипи,эшли,ит, эчә,ашый,өй, тату,булыша	Билгеле үткән заман хикәя фигыльнең III зат берлек сан формалары	Күнегүләр эшләү	“Күңелле татар теле”дискы	17.02.
43	Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасы	Өй хезмәтендә катнашуыңны әйтә,эш куша белү	Юа, сөртә, җыя,булыша	Хәзерге заман хикәя фигыль нең юклык формасы	Сорау-җавап	Таблица, интерактив кушымта	21.02.
44	Билгеле үткән заман хикәя фигыльнең барлык һәм юклык формалары	Өстәлдә нинди предметлар барлыгын әйтә, сорый белү	Савыт-саба, тәлинкә,чәй- нек,чынаяк, чәнечке,ка-шык,пычак	Билгеле үткән заман хикәя фигыльнең барлык һәм юклык формалары	Җөмләләр төзү	“Күңелле татар теле”дискы	24.02.
45	“Безнең гаилә” темасын кабатлау дәресе	Тема буенча алган белемнәрне ныгыту			Диалогик сөйләм	www.balarf.ru	28.02.
46	“Безнең гаилә” темасы буенча укучыларның белем дәрәҗәсен тикшерү.Тест	Үткән материалны куллана белү.			Тест эшләү		3.03.
VI	Тема: Яз (5 сәг.) Регулятив универсаль уку гамәлләре: Уку эшчәнлеген оештыра белү; уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү; укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү. Танып белү универсаль уку гамәлләре: Иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү; аларны чишү өчен алгоритм булдыру; сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу; эш башкару ысулларын һәм шартларын анализ ясау; классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү. Коммуникатив универсаль уку гамәлләре: Әңгәмәдәшнең фикерен тыңлый белү; мәгълүматны туплау өчен күмәк эш башкару. Шәхси нәтиҗәләр: Яз билгеләре турында сөйли белү; язның ни өчен ошаганын, ошамаганын әйтә белү.
47	Нишли?нинди? сораула- ры	Яз билгеләрен,язның ни өчен ошаганын, ошамаганын әйтә белү.	Кояш балкый, күңелле,ямь- ле,тамчы та- ма,кар эри, рәхәт,ошый,	Нишли?нин-ди? сораула- ры	Диалог төзү	“Күңелле татар теле”дискы	7.03.
48	Саннар	Урамга уйнарга чакыра,көннең нинди икәнен сорый,әйтә белү	Кошлар килә,җылы як,елгада боз ага,озын,кыс- Ка	Саннар	Җөмләләр төзү	Саннар таблицасы	10.03.
49	Хәзерге заман хикәя фигыльнең зат-санда (берлек анда)төрләнеше	Бәйрәмдә нинди бүләк биргәнеңне,кемне котлаганыңны әйтә белү	Бәйрәм,бүләк Котлый,бүләк итә,бәхет те- Ли	Хәзерге заман хикәя фигыль нең зат-санда (берлек сан-да) төрләнеше	Күнегүләр эшләү	“Күңелле татар теле”дискы	14.03.
50	“Яз” темасы буенча укучыларның белем дәрәҗәсен тикшерү, тест	Үткән материалны куллана белү.			тест		17.03.
51	“Яз” темасын ныгыту күнегүләре эшләү	Хаталарны күреп, аңлап, хаталар өстендә эш ясау. Алган белемнәрне камилләште-рү.			Күнегүләр эшләү	“Күңелле татар теле”дискы	22.03.
VII	Тема: Мин Татарстанда яшим (7 сәг.) Регулятив универсаль уку гамәлләре: Укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштыруга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү; билгеләгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү; уку эшчәнлеген нәтиҗәләрен контрольгә ала белү. Танып белү универсаль уку гамәлләре: Уку максатын мөстакыйль билгеләү; тиешле мәгълүматны табу, билгеләү; сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу; мәсьәләне чишү өчен уңайлы ысул сайлау; төшенчәгә якын килү өчен нәтиҗә ясау; фикерләрне логик чылбырга салу. Коммуникатив универсаль уку гамәлләре: Әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый, аралашу күнекмәләрен формалаштыру; әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү; коммуникатив мәсьәләгә таянып фикерне төгәл итеп җиткерү. Шәхси нәтиҗәләр: Авыл табигате турында сөйли белү, бер-береңнең яшәү урынын сорый һәм кайда яшәгәнеңне әйтә белү.
52	Нинди? кайсы? сораулары	Бер-береңнең яшәү урынын сорый һәм кайда яшәгәнеңне әйтә белү	Туган як,бик, зур,озын,күп, Идел,Нократ,Агыйде,Ык, Чулман,янында,күгәрчен, чыпчык	Нинди? кайсы? сораулары	Сорау-җавап,хикәя язу	“Туган ягым”рәсеме	4.04.
53	Кайда? Кайдан? сораулары	Бер-береңнең яшәү урынын сорый һәм кайдан икәнлегеңне әйтә белү	Туган тел, туган шәһәр	Кайда? Кайдан? сораулары	Сорау-җавап,күне-үләр эшләү	“Күңелле татар теле”дискы	7.04.
54	Кая? кайда? Кайдан? сораулары	Нинди транспортта барганыңны әйтә белү. Кайсы шәһәргә барганны сорый белү.	Барам, кайтам	Кая? кайда? Кайдан? сораулары	Сорау-җавап,күне-үләр эшләү	“Күңелле татар теле”дискы	11.04.
55	Ничә? Нишли? сораулары	Светофорда нинди төсләр барлыгын әй-тә,юл аша чыгу кагыйдәләрен әйтә белү.	Юл аша,чыга, ут,әртип,тук-талыш,карый елмая,шатла-на	Ничә? Нишли? сораулары	Күнегүләр эшләү	“Күңелле татар теле”дискы	14.04.
56	Хәзерге заман хикәя фигыльнең I зат күплек сан формасы	Авыл табигате турында сөйли белү.Җәй- ге һәм кышкы уен төрләрен әйтә белү.	Янында,җи- ләк,балык тотабыз, су коенабыз	Хәзерге заман хикәя фи-гыльнең I зат күплек сан формасы	Парлап эшләү	“Күңелле татар теле”дискы	18.04.
57	“Туган ягым” темасын ныгыту күнегүләре эшләү	Тема буенча алган белемнәрне ныгыту			Төркемләп эшләү	През.-я “Татарстан Республикасы”	21.04.
58	“Туган ягым” темасы буенча укучыларның белем дәрәҗәсен тикшерү.Тест	Укучыларның үз фикерләрен төгәл итеп яза белү			тест		25.04.
VIII	Тема: Кибеттә (5 сәг.) Регулятив универсаль уку гамәлләре: Уку хезмәтендә үзеңә максат куя белү; бурычларны билгели белү; эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү; уку эшчәнлеген оештыра белү; уку эшчәнлеген оештыра белү; уку эшчәнлеге нәтиҗә контрольгә ала белү. Танып белү универсаль уку гамәлләре: Фикерләрне логик чылбырга салу; иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы чишү ысулларын мөстәкыйль рәвештә булдыру; эш башкаруның ысулларына һәм шартларына анализ ясау. Коммуникатив универсаль уку гамәлләре: Әңгәмәдәшнең фикерен тыңлый белү; әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү; мәгълүматны туплау өчен күмәк эш башкару. Шәхси нәтиҗәләр: Кием исемнәрен әйтә һәм бер-береңә комплемент әйтә белү, үз-үзеңне әдәпле тоту кагыйдәләрен истә калдыру.
59	Исемнәрнең I,II зат бер- лек сан тартым белән төрләнүе	Кием исемнәрен әйтә.ю бер-береңә ком- племент әйтә белү	Калфак,түбә- тәй,сарафан, тун,итәк,итек алъяпкыч, бияләй	Исемнәрнең I,II зат берлек сан тартым белән төрлә-нүе	Күнегүләр эшләү	“Күңелле татар теле”дискы	28.04.
60	Мин, син зат алмашлыклары	Киемнәрнең бәяләрен сорый, нинди кием яратканыңны,килешүен әйтә белү	Ошый,сата, сатып ала, килешә,иртә- гә	Мин, син зат алмашлыкла-ры	Диалог төзү	“Күңелле татар теле”дискы	2.05.
61	Билгеле үткән заман хикәя фигыль		Менә,теге, шатланды	Билгеле үткән заман хикәя фигыль	Җөмләләр төзү	“Күңелле татар теле”дискы	5.05
62	Боерык фигыльнең II зат берлек сан формасы	Ашамлык исемнәрен әйтә белү;нинди ашамлыклар кирәген әйтә,кирәклеген сорый белү.	Йомырка,он, тоз,ярма,май,катык,ипи,сөт ит	Боерык фигыльнең II зат берлек сан формасы	Җөмләләр төзү	Таблица, интерактив кушымта	12.05.
63	“Кибеттә” темасын ныгыту күнегүләре эшләү	Кибеткә барганыңны һәм нәрсә алганың-ны әйтә белү. Тема буенча алган белем-нәрне ныгыту.			Күнегүләр эшләү	“Күңелле татар теле”дискы	16.05.
IX	Тема : Җәй (4 сәг.) Регулятив универсаль уку гамәлләре: Уку хезмәтендә үзеңә максат куя белү; бурычларны билгели белү; укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү; укудагы уңышларга, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү. Танып белү универсаль уку гамәлләре: Сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу; иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү; аларны чишү өчен алгоритм булдыру; объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү. Коммуникатив универсаль уку гамәлләре: Мәгълүматны туплау өчен күмәк эш башкару; әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү; коммуникатив мәсьәлә таянып, фикерне төгәл итеп җиткерү. Шәхси нәтиҗәләр: Әхлак кагыйдәләрен, юлда йөрү кагыйдәләрен истә тоту, куллана белү.
64	Хәзерге заман хикәя фигыльнең III зат күплек сан формасы	Җәй көне турында сөйли белү. Каникулны ничек үткәрү турында сөйләшү.	Ямьле,кыздыра, эссе,җәй-ге,уку бетте, Ял итә,зурлар	Хәзерге заман хикәя фигыль нең III зат күплек сан формасы	Күнегүләр эшләү	“Күңелле татар теле”дискы	19.05.
65	Фигыльләр	Урманга барганыңны, урманда җиләк җыйганыңны, аннан кайтканыңны әйтә белү.	Елга аша, тү- гәрәк,ерак, болын,ошый, балан	Аша бәйлеге	Җөмләләр төзү	www.tatarmultfilm.ru www.balarf.ru	23.05.
66	Укучыларның белем дәрәҗәсен тикшерү, еллык тест.	Сабантуйда катнашу турында сөйли белү	Сабантуй,ба- ганага менә, уен,чүлмәк, көрәшә	Кая? кайда? кайдан? сораулары	Җөмләләр төзү	Презен.-я “Фигыльләр”	26.05.
67	Ел буена үтелгән мате-риалны кабатлау	Үткән материалны куллана белү.			Кагыйдәләрне кабатлау, җөмләләр төзү	”Сабыйларга бүләк” дискы www.tatarmultfilm.ru	30.05.
68-70	Ел буена үтелгән мате-риалны кабатлау

Предварительный просмотр:

"Рассмотрено" : "Согласовано" : "Утверждено":

Руководитель МО Зам.директора по вопр.нац.обр.и восп. Директор

МБОУ Столбищенская СОШ МБОУ Столбищенская СОШ

_________Камалиеваа М.С. _________Сибагатуллина Г.Д. ______________И.Ю.Романова

Протокол №1 Приказ №139 - О.Д.

от "20" августа 2014г. "25" августа 2014г. от "29" августа 2014г.

Рабочая программа

по литературному чтению

на татарском языке

2А класс

Камалиевой Мадины Салихулловны

учителя первой квалификационной категории

МБОУ Столбищенской средней

общеобразовательной школы

2014-2015 учебный год

Әдәби укудан эш программасы

2 нче сыйныф

(70 сәг)

Аңлатма язуы

Эш программасы статусы.

Эш программасы түбәндәге документларга таянып төзелде:

Федераль дәүләт башлангыч белем бирү стандарты. 2010 нчы ел.
“Рус телле балаларга татар телен һәм әдәбиятын коммуникатив технология нигезендә укыту программасы.1-11 нче сыйныфлар.

Казан.”Мәгариф” нәшрияты,2011.Төзүче авторлары: Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева.

Столбище урта мәктәбенең 2014-15 нче уку елына уку-укыту планы. Боерык №135- О.Д. 28 нче август 2014 нче ел.
Уку-укыту процессында федераль дәреслекләрнең исемлеге. Боерык №253 31 март 2014 нче ел.

Эш программасы структурасы.

Эш программасының эчтәлеге.

Рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле укытуның төп максаты һәм бурычлары.

2 нче сыйныф укучысының аралашу даирәсен, аралашу ситуацияләрен исәпкә алып, сөйләм эшчәнлегенең барлык төрләре (тыңлап аңлау, сөйләү, уку, язу) буенча укучыларда коммуникатив компетенция (аралашу осталыгы) формалаштыру;
укучының танып белү мөмкинлекләрен, гомуми уку күнекмәләрен, сөйләм культурасын үстерү;
укучыларның күпмилләтле җирлектә аралашу культурасын формалаштыру, татар халкының мәдәниятенә, милли үзенчәлекләренә карата хөрмәт хисе, мәдәниара диалогка осталык кебек универсаль шәхси күнекмәләр формалаштыру;
укучыларның иҗади активлыгын арттыру, аларда татар телен өйрәнүгә омтылыш һәм кызыксыну тәрбияләү;
балаларның рухи дөньясын баету, төрле милләт вәкилләре арасында телләрне өйрәнү аша бер-берсенә ихтирам һәм дуслык хисе тәрбияләү.

шәхесара һәм мәдәниара аралашуда татар телен куллануга уңай караш булдыру һәм аны яхшы өйрәнү теләге формалаштыру;
әхлакый кагыйдәләрдә ориентлашу, аларны үтәүнең мәҗбүрилеген аңлау;
әдәби әсәрләрдәге төрле тормыш ситуацияләренә һәм геройларның гамәлләренә гомумкешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү;
“Гаилә”, “туган ил”, “мәрхәмәтлелек”, “башкаларга карата түземлелек” төшенчәләрен кабул итү, аларның кадерен белү; ярдәмчеллек, башка кешеләргә карата кайгыртучан булу.

танып-белү

-классификацияләү өчен уртак билгеләне билгеләү;

-ихтыяр көче, максатчанлык, активлык кебек сәләтләрне формалаштыру;

-үрнәк буенча эшли белү;

-аерым темаларга караган сорауларга җавап бирә белү;

-рәсем буенча җөмләләр, сораулар төзи белү;

-аңлап укый белү;

-укылган яки тыңланган мәгълүматның эчтәлегенә бәя бирә белү;

регулятив

-уку хезмәтендә үзеңә максат куя, бурычларны билгели белү;

-эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра, нәтиҗәле эш алымнарын таба белү;

Уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү;

-уку хезмәтеңә бәя бирә белү;

-укудагы уңышларның, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү;

-укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү;

-дәрескш кирәкле уку-язу әсбапларын әзерли белү, алар белән дөрес эш итә белү;

-дәрестә эш урынын мөстәкыйль әзерли белү һәм тәртиптә тоту күнекмәләрен үстерү;

коммуникатив

-әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый, аралаша белү күнекмәләрен формалаштыру;

-аралаша белү сәләтен үстерү (аралашучанлык, хислелек, эмпатия хисләре);

-парларда һәм күмәк эшли белү;

-әңгәмәдәшең белән контактны башлый, дәвам итә, тәмамлый белү;

Бу нәтиҗәләр дәреснең үстерү һәм тәрбия,белем бирү максаты белән билгеләнәләр.

Татар теленә өйрәтүнең предмет нәтиҗәләре.

Укыту планында 2 нче сыйныфта әдәби укудан атнага 2 сәгать исәбеннән 70 сәгать вакыт бирелә. Әдәби укудан тематик планны “Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә татар теле укыту программасына(рус телендә сөйләшүче балалар өчен) 1-4 нче сыйныфлар/Р.З Хәйдәрова, Н.Г.Галиева, Ә.Г.Әхәтова.- Казан: Мәгариф,2009) нигезләнеп төзедем.

№	Сәгать саны	Тема	Лексика	Белем һәм күнекмәләр
1	10	Без мәктәпкә барабыз	Белем,белергә,өйрәнергә,тыңларга,аңларга,кабатларга, сорау,сорау билгеләре,җавап,җавап бирергә,тәрҗемә итәргә,мисал,күнегү.билге алырга,бишле.дүртле,өчле, икеле,аваз,хәрәф,сүз,җөмлә,өтер,нокта,тәнәфес,мөмкин, (түгел),ярый(ярамый), кояшлы, уку елы, башлана, уку-язу әсбаплары, күңелле, хәерле юл, хата төзәтә, акбур, дәрес, хикәя, сөйли, өйрәтә, әлбәттә, хуш, рәхим итегез, чакыра, укыта, кунаклар, бүген, яхшы	- Белем бәйрәме” тексты. - Санамышлар - “Безнең сыйныф” тексты.
2	8	Көзге уңыш	исә, җылы як, озын, кыска, яфрак, ачы,ярар, табышмак, җир, ае, эссе, кара каргалар, алтын, оя ясый, җылыта, җәнлекләр, җылы як, кыздыра, чөнки.	- Б.Рәхмәтнең “Мәктәпкә” шигыре; - “Базарда” тексты; - Г.Гәрәеваның “Көз һәм балалар җыры” - “Сентябрь” тексты.
3.	4	Мин чисталык яратам.	Температураңны кара ,авырта, үлчи, кемгә? нәрсәгә? иртәнге аш, көндезге аш, кичке аш, онык, тоз, сөт, уң як, сул як, шикәр, табын, ял көне, бергә, саф һава, ватты, коймак, кыстыбый, гөбәдия,	- “Алсу пөхтә кыз” тексты. - “Акыллы малай” хикәясе.
4.	9	Кыш.	Көчле бураннар, кыш айлары, салкын җил, суык, кыш көне, ай исемнәре, тукран, авыр, ала карга, җәнлекләр, күгәрчен, чыпчык, җим бирәләр, җимлек куялар, таныш, дус, Яңа ел,, нарат, бәхет тели, җыр, башлана, уку елы, чыршы бәйрәме, бию, өченче, гыйнвар ае, көтте, чана, бүләк иттеләр, яңа чана, әбәкле, якын, тау, аягы, шатланды, шуды, шума.	-“Кыш килә” тексты. - С.Сабированың “Кыш бабай” җыры. - “Чыршы бәйрәме” тексты. - “Каникулда” тексты. - “Тауда” тексты.
5	7	Безнең гаилә.	Гаилә, иртәнге аш, кичке аш, кеше, онык, ничә, үстерә, бәлеш, гөбәдия, чәкчәк, коймак, өчпочмак, озак, кадерле, олы, һәммә, сөябез, үстерә, эне. Бакча, өй, сеңел, иптәш, бишек, иртән, кич, көндез, ял көне, саф һава, ял итә, кунак, пешерде, чәй әзерләде, җыештырдык, ватты	-Ә.Бикчәнтәеваның “Дәү әнием” шигыре. - Ш.Маннурның “Яратам” шигыре. - “Ял көне” тексты. - “Айдар бездә кунакта” тексты.
6.	4	Яз.	Тамчы, елга, сыерчык, кояш, чагыла, киез итеку, эре, кием-салым исемнәре, уяна, бөтен, сулар ага, кояш балкый, җылыта, кар эри, уҗган, тырыш балалар, шатлана, сайрый, сәламәтлек, бәхет, телим, бүләк.	Ф.Кәримнең “Яз җитә” шигыре. “Яз” тексты.
7.	9	Мин Татарстанда яшим	Урман, хәйләкәр төлке, поши, куе, озын, күл, кыр, киң, шәһәр исемнәре, салават күпере, ил, аяз, һава, ошады, башкала, монда, фатир, йорт, кат, ерак, урын юк, акыллы, тәрбияле, кеше, аз, күп, рәхимле, тукталыш, туктый, юл аша , яна, саклый, ут, Агыйдел, балык тота, су коена, тау, рәхәт, кызына, шугалак, тимераяк, рәхәт, сыер, ат, әтәч, тавык, колын.	“Туган ягым” тексты. Ә.Рәшитовның “Кояшлы ил” шигыре. Без шәһәрдә яшибез” тексты. “Казан кунагы” хикәясе. “Олег – тәрбияле малай” тексты. “Юлда” тексты. “Мин авылда яшим” хикәясе. М.Җәлилнең “Әтәч” шигыре.
8.	5	Кибеттә.	Кием-салым исемнәре, аяк киеме исемнәре, киемнәр кибете, сатып ала, киеп карый, түли, сайлый, кыйбат, арзан, юмарт, килешә, азык-төлек исемнәре, үлчәгез әле.	-“Матур киемнәр” хикәясе.
9.	14	Җәй	Эссе, кызу, кыска, кош, озын, сайрый, җәйге, кыздыра, болын, зурлар, бәлеш, балаш, түгәрәк, бөек, шагыйръ, шигырь, якты, бай, сөйләм, көрәшә, ат чабышы, ярыш, ярыша, баганага менә, чүлмәк вата.	-“Җәй җитте” хикәясе. - М.Газизовның “Балан” шигыре. - Г.Тукайның “Бала белән Күбәләк” шигыре. -Ш.Галиев. “Жираф белән Зариф”
	70	Барлыгы

Укыту – методик комплекты

3. Н.Г.Галиева,Л.Ә.Гыйниятуллина Книга для родителей “Күңелле татар теле”.”Татар мультфильм»,2012г.

4.Р.М.Исхакова,Г.М.Әхмәтҗанова “Балачак дөньясында”.Рус телендә башлангыч гомуми белем бирү мәктәбенең 2 нче сыйныфы өчен хрестоматия ( рус телендә сөйләшүче балалар өчен) Казвн,Татарстан китап нәшрияты,2013.

5.Татар телен өйрәнәбез” Р.З.Хәйдәрова. Диск-1 нче бүлек.

5. “Күңелле татар теле”.Диск, Р.З.Хәйдәрова,Г.М.Әхмәтҗанова,М.Р.Мухаметдинов.

6.”Сабыйларга бүләк” диск.

2нче сыйныфта әдәби укудан тематик план

Дә-

рес

тәр-тибе

Бүлек исеме

Дәрес темасы

Предмет нәтиҗәсе

Белем эчтәлеге элементлары

Укучылар эшчәнлеге төрләре

Методик кулланма, материал техник база

Үткәрү

вакыты

Лексика

Грамматика

план

факт

Тема: Без мәктәпкә барабыз ( 10 сәг.)

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү; укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлатырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү; билгеләнгән критерийларга таянып, эш сыйфтына бәя бирә белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:

Аңлап уку;тиешле мәгълүматны сайлап алу; төп мәгьлүматны аеру ; фикерләрне логик чылбырга салу; иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру; объектларны чагыштыру; классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү; эшчәнлек процессында контроль һәм бәя бирү.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:

Әңгәмәдәш белән аралашу калыбын төзү; әңгәмәдәшнең аралышу холкы белән идарә итү.

Шәхси нәтиҗәләр:

Мәктәп темасына караган лексиканы үзләштерү; шәхесара һәм мәдәниара аралашуда татар телен куллануга уңай караш булдыру һәм аны яхшы өйрәнү теләге формалаштыру

Яңа уку елы белән!

Беренче сентябрь

турында сөйли белү

Кояшлы, уку елы, башлана

Парлап эшләү

“Күңелле татар те-ле”дискы

5.09.

Белем бәйрәме

Яңа уку елы белән котлый белү. Җөмләдә сүз тәртибен белү, куллана белү.

Уку-язу әсбаплары

Х.з.х.ф-ң зат-сан белән төрләнүе

Төркемләп эшләү

www.balarf.ru

7.09.

Белем бәйрәме- беренче сентябрь!

Тема буенча сөйләшә белү Яңа сүзләр өйрәнү, сөйләмдә куллану. Текстның эчтәлеген сөйли белү.

Күңелле, музыка уйный, хәерле,шат,

Х.з.х.ф-ң 3 нче зат юклык формасы

Парлап эшләү

12.09.

Бсү. “Дәрестә”

Сөйләмдә фиг.-нең барлык-юклык формаларын куллана белү

Сорау бирә, җавап бирә, хата төзәтә, күнегү эшли, тыңлый

Татар авазлары

Төркемләп эшләү

“Күңелле татар те-ле”дискы

www.tatarmultfilm.ru

14.09.

Санамышлар

Сорау җөмләләр төзү

Җырлый, сөйли, укый, көндәлек, апа, абый.

-мы/-ме сорау кисәкчәсе

Парлап эшләү

www.balarf.ru

19.21.

Мәктәптә

Мәктәп турында сөйли белү. Лексика кулланып җөмләләр төзү.

Акбур, такта,

Сузык, тартык авазлар

Төркемләп эшләү

“Күңелле татар те-ле”дискы

21.09.

“Безнең сыйныф” тексты

Уку хезмәте турында сөйли һәм сорый белү. Текстның эчтәлеген сөйли белү.

Каршылый, күнегү, тырыш, тыңлый, начар билге, дәрес, хикәя

Хәзерге заман хикәя фигыльнең III зат барлык-юклык формасы

Парлап эшләү

26.09.

“Иң яхшы хикәя сөйләүче” ярышы

Укыган хикәянең эчтәлеген сөйли белү

Сөйли, эшли, алмый, җавап бирәм,

Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасы

Төркемләп эшләү

www.balarf.ru

28.09.

Б.Рәхмәтнең “Мәктәпкә” шигыре

Үз фикереңне әйтә белү. “Мәктәпкә” шигырен матур, сәңгатьле итеп укый белү. Җөмләләр төзү.

Хәерле юл, өйрәтә, өйрәтә, чыктык, юл,әлбәттә, хуш

Хәзерге заман хикәя фигыльнең зат-сан, барлык-юклык белән төрләнеше

Төркемләп эшләү

“Күңелле татар те-ле”дискы

3.10.

10.

Безнең мәктәп

Бәйрәм белән котлый белү. Кунак каршы ала белү. Яңа лексиканы куллана белү.

Рәхим итегез! Чакыра, укыта, кунаклар,бүген, яхшы

Сорау алмашлыклары

Парлап эшләү

www.tatarmultfilm.ru

5.10.

Тема: Көзге уңыш (8 дәрес)

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

Укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштыруга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү; билгеләгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү; уку эшчәнлеген нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:

Уку максатын мөстакыйль билгеләү; тиешле мәгълүматны табу, билгеләү; сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу; мәсьәләне чишү өчен уңайлы ысул сайлау; төшенчәгә якын килү өчен нәтиҗә ясау; фикерләрне логик чылбырга салу.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:

Әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый, аралашу күнекмәләрен формалаштыру; әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү; коммуникатив мәсьәләгә таянып фикерне төгәл итеп җиткерү.

Шәхси нәтиҗәләр:

Көз билгеләрен әйтә белү, вакытны дөрес бүлә белү, үзеңнең көнеңне ничек үткәрүең турында сөйли белү

11.

“Көз” тексты

Көз билгеләре турында сөйли белү. Текстның эчтәлеген сөйли белү.

Кошлар, ява, көчле, урам, урман, җил, яңгыр, җылы, салкын, көз көне, төн, кыска, озын, яфрак, исә, җылы як.

Нинди?соравына җавап бирү,

-о,ө хәрефләренең дөрес язылышы

Парлап эшләү

“Күңелле татар те-ле”дискы,

көз рәсеме

10.10.

12.

Көз нинди була?

Көз турында сөйли белү. Лексика кулланып диалоглар төзи белү.

Кыска,җылы як, коела

Нинди? соравы;

-капма-каршы мәгънәле сүзләр

Парлап эшләү

През.”Көз”

12.10.

12.10

13.

“Базарда” тексты

Текстны аңлау һәм сөйли белү. Текстның эчтәлеген сөйли белү.

Эре, күп, сатып ала, бай, түгәрәк, ачы, кабак, кавын,кыяр, суган

Кая? Кайдан? Кайда? сораулары

Төркемләп эшләү

www.balarf.ru

17.10

14.

“Көз һәм балалар җыры” Г.Гәрәева

Көзге көнне тасвирлый белү. Үткән лексиканы куллана белү.

Җылы, суык, төсләр,ниләр

Кайда? соравына җавап бирү;

Исемнәрнең тартым белән төрләнеше (минем, синең, аның)

Төркемләп эшләү

“Күңелле татар те-ле”дискы

19.10.

19.10

15.

“Сентябрь тексты

Көз билгеләре турында сөйли белү. Текстның эчтәлеген сөйли белү.

алтын, кыздырмый, кара карга, җәнлекләр, оя ясыйлар, елга, эссе түгел, коела

Парлап эшләү

Көз рәсеме

24.10.

16.

Яшелчәләр кибетендә

Яшелчәләрнең тәмле, баллы булуын әйтә белү; сатып ала белү

Сата, сатып ала, кибет

Төркемләп эшләү

“Күңелле татар те-ле”дискы

26.10.

17.

Мин җиләк-җимеш яратам

Җиләк җимешне яратуын яки яратмавын әйтә һәм сорый белү

Җиләк-җимеш исемнәре

Җөмләдә сүзләр тәртибе

Парлап эшләү

www.balarf.ru

31.10

Алтын көз

Көз турында сөйли белү

Озын, җил исә

Хикәя төзү

www.tatarmultfilm.ru

2.11.

Тема: Мин чисталык яратам (4 дәрес)

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

Уку хезмәтендә үзеңә максат куя белү; бурычларны билгели белү; укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү; укудагы уңышларга, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү; уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:

Сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу; мәсьәләне чишү өчен уңайлы ысул сайлау; эш башкаруның ысулларына һәм шартларына анализ ясау; классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү; тиешле мәгълүматны сайлап алу; төп мәгълүматны аеру; укылган яки тыңланган мәгълүматның эчтәлегенә бәя бирә белү.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:

Әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү; күмәк эшне планнаштыру; әңгәмәдәш аралашу калыбын төзү.

Шәхси нәтиҗә:

Шәхси гигиена предметларының исемнәрен кулланып, нәрсә эшләгәнеңне әйтә һәм сорый белү, дөрес һәм файдалы туклану кагыйдәләрен белү.

Көндәлек режим

Көндәлек режим турында өйрәнү

Йокыдан тора, зарядка ясый, дәрес әзерли, телевизор карый, йоклый.

Сәгать ничәдә?

Сәгать биштә төзелмәсе

Парлап эшләү

“Күңелле татар те-ле”дискы

14.11

“Алсу пөхтә кыз” хикәясе

Өйрәнелгән структураларны сөйләмдә куллана белү

Чиста, тарый, чистарта, юына, тагын, иртән, көндез, кич белән, йомшак

Нәрсә белән? соравы

Төркемләп эшләү

“Күңелле татар те-ле”дискы

16.11

“Акыллы малай” хикәясе

Үз фикереңне әйтә белү, эшләгән өчен мактый белү.

Шатлана, рәхмәт әйтә, булыша, мактый.киенә, акыллы, урын җыя.

Аның әнисе структурасы,

-Син яхшы кыз! кебек мактау фоормалары

Парлап эшләү

www.balarf.ru

21.11

Табиб янында

Табибка кайсы җирең авыртуын әйтә белү. Яңа структураларны куллана белү.

Дару, җылы сөт,тамагы, температураңны кара, авырта, үлчи салкын тигән, башы авырта.

20дән 100гә кадәр саннар

Төркемләп эшләү

“Күңелле татар те-ле”дискы

23.11

Тема: Кыш ( 9 дәрес)

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

Укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү; укудагы уңышларга, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү; уку эшчәнлеген оештыра белү; эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:

Уку максатын мөстәкыйль билгеләү; тиешле мәгълүматны табу, билгеләү; сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу; мәсьәләне чишү өчен уңайлы ысул сайлау; төп һәм ярдәмчел билгеләрне аеру; анализлау, объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү; чагыштырып нәтиҗә ясый белү күнекмәләрен формалаштыру.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:

Коммуникатив мәсьәлә таянып фикерне төгәл итеп җиткерү; әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү; мәгълүматны туплау өчен күмәк эш башкару; әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү.

Шәхси нәтиҗәләр:

Кыш,кышкы табигатьнең матурлыгын күрә белү; дуслар белән аралаша белү; әдәплелек кагыйдәләрен үтәү.

“Кыш килә” тексты

Кыш билгеләре турында сөйли белү

Көчле бураннар, кыш айлары, салкын җил, суык, кыш көне, ай исемнәре

Исемнәрнең күплек саны

Парлап эшләү

“Күңелле татар те-ле”дискы,кыш рәсеме

28..11

Без кошларга булышабыз

Кыш көне кошларга булышу турында әйтә белү

Тукран, авыр, песнәк, ала карга, җәнлекләр, күгәрчен, чыпчык, җим бирәләр, җимлекләр куялар

Төркемләп эшләү

“Күңелле татар те-ле”дискы

30.11

С.Сабированың “Кыш бабай” җыры

Яңа ел бәйрәме турында сөйләшә белү

Таныш,,дус, Яңа ел, нарат, бәхет тели, җыр

Сыйфат һәм исемнәрнең сораулары

Парлап эшләү

www.balarf.ru

5.12

Бсү. Яңа елга әзерләнәбез

Яңа елга әзерлек турында сөйләү

Башлана, уку елы, яңа ел, бәйрәм, чыршы бәйрәме була, бию, өченче

Рус биюе, куян булып киенә төзелмәләре;

Тәртип саннарын сөйләмдә куллану

Хикәя төзү

“Күңелле татар те-ле”дискы

7.12

“Чыршы бәйрәме” тексты

Чыршы бәйрәме турында сөйләү

Кыш темасы лексикасы

Төркемләп эшләү

12.12

Яңа ел белән!

Яңа ел бәйрәме белән котлау

Кыш темасы лексикасы

Парлап эшләү

www.balarf.ru

14.12

“Каникулда” тексты

Кышкы уен төрләрен әйтә белү

Гыйнвар ае, көтте, чана, чаңгы, бүләк иттеләр, рәхмәт әйтте, яңа чана, әбәкле, якын

Исемнәрнең тартым белән төрләнеше

Төркемләп эшләү

“Күңелле татар те-ле”дискы

19.12

“Тауда” тексты

уенга чакыра, уенга чыгарга ризалашу, ризалашмауның сәбәбен әйтә белү

Тау, аягы, шатланды, шуды, шума

Чөнки, һәм теркәгечләрен сөйләмдә куллану

Парлап эшләү

21.10

Бсү. “Кышкы уеннар”

Кышкы уен төрләрен әйтә белү

Кыш темасына караган сүзләр

Әйбәт, ошый, ошамый, юмарт, саран, начар.

Хикәя төзү

“Күңелле татар те-ле”дискы

26.12

Тема: Безнең гаилә (7 дәрес)

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

Укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү; уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:

Фикерләрне логик чылбырга салу; иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы чишү ысулларын мөстакыйль рәвештә булдыру; тиешле мәгълүматны билгеләү, анализлау, объекларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү; эш башкару ысулларына һәм шартларына анализ ясау.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:

Әңгәмәдәшнең фикерен тыңлый белү; әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү; мәгълүматны туплау өчен күмәк эш башкару; әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү.

Шәхси нәтиҗәләр:

Өлкәннәгә булышу, эш сөючән, батыр , көчле булу, олылыр хезмәтен бәяли белү.

Безнең гаилә

Гаилә турында сөйли белү. Яңа структураларны куллана белү.

Гаилә, иртәнге аш, көндезге аш, кичке аш, кеше, онык, ничә,

Вакытны әйтә белү

Парлап эшләү

“Күңелле татар те-ле”дискы

28.12

Ә.Бикчәнтәеваның “Дәү әнием” шигыре

Тема буенча сөйләшә, аралаша белү . Ә. Бикчәнтәева. “Дәү әни шигырен матур, сәңгатьле итеп укый белү.

Үстерә, бәлеш, гөбәдия, чәкчәк, өчпочмак ,озак, кадерле, олы, һәммә, сөябез, үстерә

Кемне? Нәрсәне?

Төркемләп эшләү

www.balarf.ru

16.01

Ш.Маннурның “Яратам” шигыре

Шигырьне тәрҗемә итә белү, гаиләдә кемне яратканыңны әйтә белү, шигырьне матур, сәңгатьле итеп укый белү.

Эне, бакча, өй, сеңел, иптәш, бишек

Берлек, күплек сандагы исемнәрне т.к. куллану

Парлап эшләү

“Күңелле татар те-ле”дискы

18.01

“Ял көне” тексты

өй эшләрендә булышу турында сөйли белү

Иртән, кич, ял көне, бергә, саф һава, ял итә.

Х.з.х.ф-ң зат-сан белән төрләнүе; исемнең юнәлеш, төшем, чыгыш килешләре

Төркемләп эшләү

23.01

“Айдар бездә кунакта” тексты

Бер-береңне табынга чакыру,кыстау, ашаганнан соң рәхмәт әйтү. Текстны дөрес, матур, сәңгатьле итеп укый белү. Диалог төзү.

Кунак, өчпочмак, пешерде, чәй әзерләде, җыештырдык

Итагатьле сүзләрне сөйләмдә куллану

Төркемләп эшләү

“Күңелле татар те-ле”дискы

25.01

Татар халкының милли ризыклары

Милли ризык исемнәрен истә калдыру. Диалог төзү.

Ватты, коймак, кыстыбый, гөбәдия, ботка, чәкчәк, бәлеш.

Х.з. һәм ү.з. х.ф-ң зат-сан белән төрләнеше

Парлап эшләү

30.01

Бсү.Безнең гаилә

Гаилә турында сөйли белү. Диалог төзү.

Темага кагылышлы сүзләр

Төркемләп эшләү

През.я

“Безнең гаилә” www.tatarmultfilm.ru

1.02

Тема: Яз ( 4 дәрес)

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

Уку эшчәнлеген оештыра белү; уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү; укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:

Иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү; аларны чишү өчен алгоритм булдыру; сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу; эш башкару ысулларын һәм шартларын анализ ясау; классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:

Әңгәмәдәшнең фикерен тыңлый белү; мәгълүматны туплау өчен күмәк эш башкару.

Шәхси нәтиҗәләр:

Яз билгеләре турында сөйли белү; язның ни өчен ошаганын, ошамаганын әйтә белү.

Ф.Кәримнең “Яз җитә” шигыре

Яз билгеләре турында сөйли белү. Лексика кулланып диалоглар төзи белү. “Яз җитә” шигырен сәнгатьле итеп уку

Тамчы, елга, сыерчык, кояш, чыпчык, чагыла, киез итек, эре, кием-салым исемнәре,елга

Кайчан? Соравы

Төркемләп эшләү

“Күңелле татар те-ле”дискы

6.02

“Яз” тексты

Яз билгеләре турында сөйли белү

Уяна, бөтен, сулар ага, кояш балкый, җылыта, тамчы тама, кар эри,уңган, тырыш балалар, шатлана, сайрый

Капма-карша мәгънәле сүзләр,

о,ө хәрефләренең дөрес язылышы

Парлап эшләү

“Күңелле татар те-ле”дискы

8.02

8нче март - Әниләр бәйрәме

Бәйрәм белән котлый белү.

Сәламәтлек, бәхет, телим, бүләк

Кайчан? соравы

Парлап эшләү

13.03

Яз билгеләре

Язгы һава торышы турында сөйли белү

Яз темасына караган сүзләр

Хикәя төзү

Яз картинасы,www.tatarmultfilm.ru

15.02

Тема: Мин Татарстанда яшим ( 9 дәрес)

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

Танып белү универсаль уку гамәлләре:

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:

Шәхси нәтиҗәләр:

Авыл табигате турында сөйли белү, бер-береңнең яшәү урынын сорый һәм кайда яшәгәнеңне әйтә белү.

“Туган ягым” тексты

Бер-береңнең яшәү урынын сорый һәм кайда яшәгәнеңне, Татарстан шәһәрләренең \, елгаларының исемнәрен,анда яшәгән хайваннарны әйтә һәм сурәтли белү

Урман, хәйләкәр, төлке, поши, куе, озын, күл, кыр, киң, шәһәр исемнәре

Ялгызлык һәм уртаклык исемнәре

Парлап эшләү

“Күңелле татар те-ле”дискы

20.02.

Ә.Рәшитовның “Кояшлы ил” шигыре

Тема буенча аралаша белү

Район, кайсы, шәһәр, шигырь, салават күпере, ил, аяз, һава

Казан шәһәре, Казан шәһәрендә структуралары

Төркемләп эшләү

www.tatarmultfilm.ru

22.02

Без шәһәрдә яшибез

Нинди транспортта барганыңны әйтә белү

Казан шәһәре , Казанда яшим, автобус белән барам структурасы

Парлап эшләү

“Күңелле татар те-ле”дискы

27.02

“Казан кунагы” тексты

Тыңлап аңлау

Ошады, башланды, чөнки, башкала, кунак, монда, таныш, фатир, йорт, кат, ничәнче? Ерак

Исемнәрнең иялек килеше. Х.з.х.ф-ң барлык-юклык формалары

Төркемләп эшләү

1.03

“Олег тәрбияле малай” хикәясе

Тема буенча сөйләшә, аралаша белү

Урын юк, акыллы, тәрбияле, кеше, аз, күп, рәхимле

Парлап эшләү

“Күңелле татар те-ле”дискы

6.03

Бсү.Син әдәплеме?

Тема буенча сөйләшә, аралаша белү

Юл йөрү кагыйдәләре

Төркемләп эшләү

“Күңелле татар те-ле”дискы

13.03

“Юлда” тексты

Текстны русча тәрҗемә итә белү

Светофор, чыга, яшел, кызыл, сары, тукталыш, туктый, юл аша, яна, саклый, ут

Ү.з.х.ф-ң зат-сан белән төрләнүе;

Аша, аркылы бәйлекләренең сөйләмдә кулланылышы

Парлап эшләү

www.balarf.ru

15.03

“Мин авылда яшим” хикәясе

Үз авылың турында сөйли белү

Янында, Агыйдел, балык тота, су коена, тау, рәхәт, кызына, шугалак, тимераяк, рәхәт

Ф-ң зат-сан белән төрләнеше

Төркемләп эшләү

“Күңелле татар те-ле”дискы

20 03

М.Җәлилнең “Әтәч” шигыре

Урман һәм йорт хайваннары турында сөйли белү

Сыер, поши, ат, әтәч, каз, чеби, сарык, тавык, колын

Парлап эшләү

www.tatarmultfilm.ru

22.03

Тема: Кибеттә ( 5 дәрес)

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

Уку хезмәтендә үзеңә максат куя белү; бурычларны билгели белү; эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү; уку эшчәнлеген оештыра белү; уку эшчәнлеген оештыра белү; уку эшчәнлеге нәтиҗә контрольгә ала белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:

Фикерләрне логик чылбырга салу; иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы чишү ысулларын мөстәкыйль рәвештә булдыру; эш башкаруның ысулларына һәм шартларына анализ ясау.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:

Әңгәмәдәшнең фикерен тыңлый белү; әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү; мәгълүматны туплау өчен күмәк эш башкару.

Шәхси нәтиҗәләр:

Кием исемнәрен әйтә һәм бер-береңә комплемент әйтә белү, үз-үзеңне әдәпле тоту кагыйдәләрен истә калдыру.

Киемнәр кибетендә

Кибеттә кирәк әйберне сатып ала белү. Нишләвең турында хәбәр итә белү

Итек,яулык, бияләй, читек, түбәтәй, киемнәр кибете, ошый, сатып ала, киеп карый, түли, сайлый

Исемнәрнең тартым белән төрләнүе

Парлап эшләү

“Күңелле татар те-ле”дискы

3.04

“Матур киемнәр” хикәясе

Киемнәрнең исемнәрен, аларны сатып ала, бәяләрен сорый белү

Кием-салым исемнәре, кыйбат, күп. Саран, арзан, юмарт, килешә

Сыйфат + исем конструкциясе. Җөмләләргә сораулар кую

Төркемләп эшләү

www.balarf.ru

5.04

Ашамлыклар кибетендә

Ашамлыклар сатып ала белү

Он, тоз, сөт, май, шикәр, ярма, йомырка, аш, ашамлык, катык

Бар әле, алып кайт әле структурасын сөйләмдә куллану

Парлап эшләү

“Күңелле татар те-ле”дискы

10.04

Кибеттә

Диалогик, монологик сөйләмне үстерү

Кием-салым һәм ашамлык исемнәре, үлчәгез әле, 1 кг. 2 литр, 300грамм

Х.з.х.ф-ң барлык-юклык формалары

Төркемләп эшләү

12.04

Милли киемнәр

Милли киемнәрнең исемнәрен белү

Парлап эшләү

www.balarf.ru

17.04

Тема: Җәй ( 10 дәрес)

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

Уку хезмәтендә үзеңә максат куя белү; бурычларны билгели белү; укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү; укудагы уңышларга, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:

Сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу; иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү; аларны чишү өчен алгоритм булдыру; объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:

Мәгълүматны туплау өчен күмәк эш башкару; әңгәмәдәшнең аралашу холкы белән идарә итү; коммуникатив мәсьәлә таянып, фикерне төгәл итеп җиткерү.

Шәхси нәтиҗәләр:

Әхлак кагыйдәләрен, юлда йөрү кагыйдәләрен истә тоту, куллана белү.

“Җәй җитте” хикәясе

җәй турында сөйли белү

Эссе, кыска, кош, башланды, озын , сайрый, җәйге, кыздыра, болын, бетте, ял итү, зурлар

Текстны аңлап тәрҗемә итә белү һәм җөмләләргә сораулар куя белү; саннарны сөйләмдә куллану

Төркемләп эшләү

“Күңелле татар те-ле”дискы

19.04

24.04

М.Газизовның “Балан” шигыре

Җәйге табигать турында сөйли белү

Бәлеш, күл, түгәрәк, балан.

Сыйфат һәм аның сораулары

Парлап эшләү

www.tatarmultfilm.ru

26.04

Г.Тукай минем яраткан шагыйрем

Г.Тукай турында белешмә

Шигырь, шагыйрь, бөек

Төркемләп эшләү

През.я “Г.Тукай”

3.05

Г.Тукайның “Бала белән Күбәләк” шигыре

Г.Тукай иҗаты б-н танышу. Габдулла Тукай турында сөйли белү, “Бала белән күбәләк” шигырен матур сәнгатьле итеп уку.

Якты, бай, сөйләм, биек, ошый, шигырь

Парлап эшләү

www.tatarmultfilm.ru

8.05

Ш.Галиевның “Жираф белән Зариф”

Диалогик, монологик сөйләмне үстерү. “Жираф белән Зариф” шигырен сәнгатьле итеп уку, эчтәлеген белү.

Ерак, кыска, күрә, муен, озын, кара.

Х.з..,ү.з.х.ф-р. Җөмләдә сүзләр тәртибе

Төркемләп эшләү

“Күңелле татар те-ле”дискы

15.05

Без әкиятләр яратабыз

Татар халык әкиятләрен уку

Парлап эшләү

www.tatarmultfilm.ru

17.05

Минем җәйге каникулым.

Үз фикереңне әйтеп бирә белү;

Ямьле, рәхәт,

Килеш сораулары.

Төркемләп эшләү

“Күңелле татар те-ле”дискы

22.05

Сабантуй бәйрәме

Диалогик, монологик сөйләмне үстерү. Сабантуйда катнашу турында сөйләшү

24.05

Юл йөрү кагыйдәләре

Юл йөрү кагыйдәләрен әйтә белү

көрәшә, ат чабышы, ярыша, баганага менә, чүлмәк вата

Х.з.,ү.з.х.ф-р

Парлап эшләү

www.tatarmultfilm. ru

www.balarf.ru

29.05

Еллык үтелгән материалны кабатлау

Төркемләп эшләү

www.tatarmultfilm. ru

www.balarf.ru

31.05

68-70

Еллык үтелгән материалны кабатлау

Предварительный просмотр:

"Рассмотрено" : "Согласовано" : "Утверждено":

Руководитель МО Зам.директора по вопр.нац.обр.и восп. Директор

МБОУ Столбищенская СОШ МБОУ Столбищенская СОШ

_________Камалиева М.С. ________Сибагатуллина Г.Д. ______________И.Ю.Романова

Протокол №1 Приказ №139 - О.Д.

от "20" августа 2014г. "25" августа 2014г. от "29" августа 2014г.

Рабочая программа

по татарскому языку

6А класс

Камалиевой Мадины Салихулловны

учителя первой квалификационной категории

МБОУ Столбищенской средней

общеобразовательной школы

2014-2015 учебный год

Татар теленнән эш программасы

6 нчы сыйныф

(105 сәг)

Аңлатма язуы

Эш программасы статусы.

Эш программасы түбәндәге документларга таянып төзелде:

Федераль дәүләт белем стандарты (төп гомуми белем бирү). Боерык №1879 17/12.2010

Рус телле балаларга татар телен һәм әдәбиятын коммуникатив технология нигезендә укыту программасы. 1-11 нче сыйныфлар. Төзүче-авторларлары: Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева.Казан. Татарстан китап нәшрияты. 2011.
Столбище урта мәктәбенең 2014-15 нче уку елына уку-укыту планы. Боерык №135-О.Д. 28 нче август 2014 нче ел.
Уку-укыту процессында федераль дәреслекләр исемлеге. Боерык №253, 31 нче март 2014 нче ел.

Татарстан Республикасы Конституциясенең 8 нче маддәсендә һәм “Татарстан Республикасы халыкларының телләре турындагы” Законда күрсәтелгәнчә, Татарстанда дәүләт телләренең икесен дә белү халыкларның үзара аңлашып, тату яшәвенең нигезен тәшкил итә. Татар теле, дәүләт теле буларак, барлык урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәпләрендә төп уку предметларының берсе булып тора.

Тәкъдим ителгән программа татар теле һәм әдәбиятын укытуда бердәм белем бирү киңлеген тәэмин итү максатын күздә тота. Әлеге программа рус телле балаларга татар теле һәм әдәбият укыту буенча эш программаларын төзү өчен нигез булып тора: ул укыту предметының мәҗбүри өлешен билгели. Эш программаларына, мәктәпнең эш үзенчәлеген, укучыларның индивидуаль мөмкинлекләрен исәпкә алып, уку материалын өйрәнүгә сәгатьләр саны бүленешен һәм материалны өйрәнү эзлеклелеген билгеләүдә, эчтәлекне киңәйтүдә, шулай ук укучыларның коммуникатив компетенцияләрен формалаштыру юлларын ачыклауда укытучылар үзгәрешләр кертә алалар. Бу үзгәрешләр эш программаларының аңлатма язуында чагылыш табарга тиеш.

Дәреслек авторлары программа җирлегендә укыту–методик системаның эчтәлеген билгелиләр. Программаның ачык характерда булырга тиешлеген исәпкә алып, дәресләрдә өйрәнелергә тиешле әдәби әсәрләрнең исемлеге күрсәтелмәде, ә әсәр авторларын күрсәтү белән чикләнелде. Укучыларның кабул итү мөмкинлекләрен исәпкә алып, аралашу-сөйләшү проблемаларына туры килгән әдәби әсәрләрдән төрле өзекләр сайлауны дәреслек авторлары карамагына калдыру – вариативлыкны саклауның бер юлы.

Федераль Дәүләт стандартларында белем бирү системасының төп үсеш юнәлеше – системалы-эшчәнлекле (системно-деятельностный подход) юнәлеш, ә системаны барлыкка китерә торган төп компонент – нәтиҗә: шәхси, метапредмет, предмет нәтиҗәләре дип билгеләнелә. Стандартларда күрсәтелгән бу концептуаль методологик нигез барлык фәннәрне укыту системасына да, шул исәптән рус телле балаларга татар теле һәм татар әдәбияты укыту системасына да карый. Ягъни рус телле балаларга татар теле һәм татар әдәбияты укыту системасының барлык компонентлары да: программалар, укыту-методик комплектлары, дәрес процессы, контроль, идарә итү, белем күтәрү һ.б. – бар да бер максатка – нәтиҗәгә хезмәт итә.

Программа Федераль Дәүләт стандартларының методологик нигезе булган системалы-эшчәнлекле юнәлешкә туры килә торган коммуникатив технологияне төп укыту ысулы буларак билгели. Укыту процессы, гомуми дидактик принциплардан тыш, коммуникатив технологиянең төп принципларын исәпкә алып оештырыла: аралашуга аралашу аша өйрәтү принцибы (телгә өйрәтү шартларын тормышта телне куллану шартларына якынлаштыру); шәхси индивидуальләштерү принцибы (укыту процессын укучыларның шәхси ихтыяҗларын, теләк-омтылышларын, индивидуаль-психологик үзенчәлекләрен исәпкә алып оештыру); телне актив фикерләү нигезендә өйрәнү принцибы (аралашу ситуацияләрендә сөйләм бурычына тәңгәл килгән лексик-грамматик материалны укучыларның мөстәкыйль куллануын тәэмин итү); телне функциональ төстә өйрәнү принцибы (лексик-грамматик материалның коммуникатив максаттан, аралашу ихтыяҗыннан һәм куллану ешлыгыннан чыгып билгеләнүе); ана телен исәпкә алу принцибы (балаларның ана теле буенча белемнәр системасын исәпкә алу). Моннан тыш, укыту процессында сөйләм эшчәнлеге төрләренә үзара бәйләнештә өйрәтү принцибы да зур әһәмияткә ия.

Билгеле булганча, укытуның максаты җәмгыять тарафыннан куелган социаль заказ белән билгеләнә. Татарстан Республикасында белем бирү системасының төп бурычы – иҗади фикерләүче, инициативалы, иҗтимагый тормышта актив катнашучы, белемле, ике дәүләт һәм чит телләрдә дә иркен сөйләшеп аралашучы билингваль (полилингваль) шәхес тәрбияләү.

Эш программасы структурасы.

Эш программасының эчтәлеге.

Рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле һәм әдәбияты укытуның төп максаты һәм бурычлары.

Урта баскычта рус телле балаларга татар теле һәм әдәбиятын укыту максатлары берничә аспектны үз эченә ала: танып белү, үстерү, тәрбия, белем бирү.

Танып белү максатының эчтәлеге

Татарстан Республикасында яшәүче һәр милләт кешесенә, үз халкы тарихыннан тыш, шушы төбәктә төп халык булып саналган татар халкы мәдәниятен, гореф-гадәтләрен, тарихи үткәнен, бүгенгесен, киләчәген белү зарур. Татар халкы белән кулга-кул тотынып яшәргә әзерләнүче һәр кеше бу халыкның бәйрәмнәрен, традицияләрен аңларга, хөрмәт итәргә, әдәбият-сәнгать вәкилләренең иҗади казанышлары белән үзенең рухи үсешен баета алу мөмкинлегеннән файдаланырга тиеш. Программа эчтәлеге телгә өйрәтү процессын бала өчен “башка дөньяга тәрәзә ачу” булырлык һәм шуның аркылы аның үз яшәешен дә тулырак аңлавына ярдәм итәрлек итеп сайланды.

Урта баскычта татар халкының рухи дөньясын чагылдырган, тормыш – көнкүрештәге әхләкый проблемаларны үз эченә алган, укучыларның кызыксынуларына, яшь үзенчәлекләренә туры килгән әдәби әсәрләр белән танышу; Татарстанда яшәүче милләтләр, Татарстанның дәүләт символлары, Татарстанның территориясе, географик урыны; башкалабыз Казанның тарихи үткәне, бүгенге йөзе; татар сәнгатенең төрле тармаклары буенча күренекле шәхесләр турында укучыларның татарча сөйли алулары төп максат итеп куела.

Үстерү максатының эчтәлеге

Шәхеснең белемле булуы, тәрбиялелек һәм аның фикерләү сәләте үсеше дәрәҗәсеннән дә тора. Укыту процессында үстерү, тәрбия максатларын даими күзаллап эшләү – укытуның практик ягы уңышлылыгының алшарты. Балаларның психик үсешен түбәндәге юнәлешләрдә үстерүгә аеруча игътибар бирү таләп ителә:

– фикерләүне үстерү белән бәйле психик функцияләр: логик фикерләү, сәбәп-нәтиҗә бәйләнешләрен табу, индуктив, дедуктив фикерләү;

– хәтерне үстерү (ихтыярый, ихтыярсыз), игътибарлылыкны үстерү;

– аралаша белү сәләтен үстерү (аралашучанлык, хислелек, эмпатия хисләре);

– ихтыяр көче, максатчанлык, активлык кебек сәләтләрне устерү.

Программага сайланган эчтәлек нигезендә сөйләм эшчәнлегенең барлык төрләре буенча да эш оештырганда, бу максатлар беренче планга куела.

Тәрбияви максатның эчтәлеге

Укучыларның тиешле дәрәҗәдәге тәрбиялелегеннән башка укыту процессын оештыру мөмкин түгел. Тәрбия процессы, беренче чиратта, укытуның эчтәлеге һәм методлары белән бәйле. Шуңа күрә программа эчтәлеген сайлаганда, материалның тәрбияви мөмкинлекләрен исәпкә алу мөһим. Эчтәлектә әхлакый проблемалар булган текстлар үзләре үк коммуникатив мотивациягә ия, шунлыктан аралашу ситуациясе булдыру әллә ни кыенлык тудырмый. Башка милләт вәкилләренең күңелен яулардай, аларда гомумкешелек әхлакый сыйфатларны тәрбияләрдәй татар әдәбияты өлгеләре белән таныштыру да шушы ук максатка буйсындырыла, сөйләшү-аралашуга алып чыгуга кулайрак булган әдәби әсәрләр тәкъдим ителә.

Белем бирү максатының эчтәлеге

Укучыларның татар теле буенча лексик, грамматик күнекмәләре филологик белемнәр суммасы дәрәҗәсендә генә калмыйча, ә сөйләм эшчәнлегенең барлык төрләрендә дә аралашуда кулланырлык дәрәҗәгә җитүе зарур. Ягъни, укучылар, нинди дә булса сүзне, я грамматик категорияне тану, аеру, аңлау, тәрҗемә итү дәрәҗәсендә генә түгел, аларны аралашу максатыннан мөстәкыйль кулланырлык дәрәҗәдә өйрәнергә тиешләр. Шул вакытта гына татар телен дәүләт теле буларак өйрәнү бурычы үтәлә.

Укыту предметының сөйләм эшчәнлеге төрләре буенча

планлаштырылган нәтиҗәләре

Укучының төп гомуми белем бирү мәктәбен тәмамлаганда, сөйләм эшчәнлеге төрләре буенча түбәндәге нәтиҗәләргә ия булуы планлаштырыла:

Диалогик сөйләм

Программа кысаларындагы тематикада диалогик сөйләм күнекмәләрен камилләштерү: диалог – сораштыру, диалог – тәкъдим, диалог – фикер алышу, катнаш диалоглар. Диалог күләме: һәр катнашучы ягыннан кимендә 6 – 8 реплика (5–7 нче сыйныфлар)

Монологик сөйләм

Программада тәкъдим ителгән темалар кысасында сөйләмнең коммуникатив типлары буенча бәйләнешле сөйләмне камилләштерү: сурәтләп сөйләү, эчтәлек сөйләү, хикәя төзү, персонажларны характерлау, хәбәр итү. Монологик сөйләм күләме: кимендә 8 – 10 фраза (5–7 нче сыйныфлар).

Тыңлап аңлау

Программада тәкъдим ителгән эчтәлек нигезендә төрле төрдәге тыңлап аңлау күнегүләрен үти белү; сүзләрне, җөмләләрне аңлап тәрҗемә итә белү; зур булмаган аутентив яки адаптацияләнгән әдәби әсәрләрдән өзекләрне, мәгълүмати характердагы текстларны, вакытлы матбугат язмаларын тыңлап аңлап, эчтәлеге буенча фикер әйтү, аралашуга чыгу.

Уку

Программаның предмет эчтәлегенә туры килгән әдәби, фәнни-популяр, рәсми характердагы текстлар белән танышу барышында, мәгълүмат белән эшләү күнекмәләренә ия булу.

Мәгълүматны танып белү, үзләштерү ихтыяҗыннан чыгып, тәкъдим ителгән текстларны аңлап укырга өйрәнү.

Күрмә-символик мәгълүматлы, иллюстрацияле, таблицалы текстлар белән эшләү күнекмәләренә ия булу.

Текст укыганда, кирәкле мәгълүматны аерып алу, системага салу, чагыштыру, анализлау, гомумиләштерү, интерпретацияләү һәм үзгәртү кебек эшчәнлекләрне үзләштерү.

Текстның эчтәлегенә нигезләнеп, контекст буенча яңа сүзләрнең мәгънәсен аңлау.

Язу

Программада тәкъдим ителгән эчтәлек нигезендә актив куллануда булган сүзләрне дөрес яза, төрле калыптагы диалоглар, конкрет бер тема буенча хикәя төзи белү, прагматик текстлар (рецептлар, белдерүләр, афиша һ.б.), эпистоляр жанр текстларын (шәхси һәм рәсми хатлар, котлаулар һ.б) дөрес яза белү; проблемага карата фикерне язмача җиткерә белү; тәкъдим ителгән текстның эчтәлегенә нигезләнеп, аны үзгәртеп яки дәвам итеп яза белү.

Укыту планында 6 нчы сыйныфта татар теленнән атнага 3 сәгать вакыт исәбеннән барлыгы 105 сәгать. Татар теленнән тематик планны “Рус телле балаларга татар телен һәм әдәбиятын коммуникатив технология нигезендә укыту программасы”на (1-11 нче сыйныфлар.Төзүче-авторлары Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева. Казан . Татарстан китап нәшрияты. 2011. ) нигезләнеп төзедем.

Укыту программасының тематик эчтәлеге

Предмет буенча билгеләнгән тематик эчтәлек, якынча сәгатьләр саны

Сәгать-ләр саны

Тема буенча предмет нәтиҗәсе, коммуникатив максат

Яңа уку елы башлана

Көз җитте, яңа уку елы башлана. Бу минем мәктәбем. Уку-язу әсбаплары, аларны тәртиптә тоту. Китаплар дөньясы, китапханәгә бару, китап алу. Китапларга сак караш.

Көз вакытын сурәтли белү. Яңа уку елы башлану, аңа әзерлек, мәктәп турында сөйли белү. Уку-язу әсбапларына сак караш турында сөйләшү. Китапның ни өчен якын дус, киңәшче икәнен сөйли белү. Китапның нәрсә турында, авторы кем икәнен әйтә белү. Китап укырга киңәш бирә белү. Китапханәгә язылу өчен анкета тутыра белү, китапханәдән үзеңә кирәкле китапны сорый, нәрсә турында икәнен сорый, сөйли белү. Китап басылу тарихы турында кыскача белешмә бирә белү. Каюм Насыйри турында кыскача мәгълүмат бирә белү.

Без булышчылар

Өй эшләре, өлкәннәргә булышу. Яхшы эшләр. Дуслар белән бергә эшләү.

Өйдә нинди эшләр эшләүнең кирәклеген, нинди эшләр эшләргә яратканыңны, эшләргә теләгәнеңне, ничек булышканыңны сөйли белү. Эшне эшләргә инандыра, ышандыра белү. Кереш сүзләрне кулланып, үз фикереңне раслый белү. Образларга бәя бирә, кешенең характер сыйфатларын әйтә белү.

Дуслар белән күңелле

Минем дустым. Чын дус нинди була? Дуслык югалу. Әләкләшү, мактану – начар гадәтләр. Дуслар белән бергә ял итү. Кунакларны сыйлау. Туган көн. Төрле рецептлар.

“Дус нинди була? Ни өчен дуслашалар? Дуслар бергә нишлиләр? Минем дустым – ул нинди?” проблемалары буенча сөйләшү. Туган көнгә өстәл әзерләү, өлкәннәргә хөрмәт турында сөйләшү. Әнинең туган көне, аңа булышу турында сөйли белү. Төрле рецептларны сөйли белү.

Туган җирем – Татарстан

Туган ил, туган җир төшенчәләре. Татарстанның табигате. Татарстан республикасының дәүләт символлары. Татарстанда яшәүче милләтләр, төрле телләрдә сөйләшү. Халыклар дуслыгы. Татарстанның башкаласы Казан, аның музейлары, театрлары. Татар сәнгатенең күренекле вәкилләре.

Туган ил, туган җир төшенчәләре турында сөйли белү. Россиядәге, Татарстандагы диңгезләрне, елгаларны, шәһәрләрне атый белү. Татарстанның табигатен сурәтли белү. Татарстан республикасының дәүләт символлары турында белешмә бирә белү. Татарстанда яшәүче милләтләр, үзеңнең милләтеңне, нинди телдә сөйләшүеңне әйтә белү. Татарстанда халыкларның дус яшәве турында сөйли белү. Казан шәһәре турында мәгълүмат бирә белү. Татар сәнгать вәкилләренең исемнәрен әйтә белү.

Табигать белән бергә

Нәрсә ул табигать? Табигатьнең безгә файдасы. Табигатьне саклау. Кошлар дөньясы. Хайваннар дөньясы. Кыргый хайваннар. Дүрт аяклы дусларыбыз.

Табигать, аның кешеләргә файдасы турында сөйләшү. Кешеләрнең урманга салган зыяны,табигатьне саклау турында киңәшләр бирә белү. Кошлар, хайваннар тормышыннан кызыклы мәгълүматлар сөйли белү. Дүрт аяклы дусларыбызның токымнары, кыяфәтләре, гадәтләре, аларны саклау, карау турында сөйләшү.

Сәламәт тәндә – сәламәт акыл

Спорт төрләре. Спорт белән шөгыльләнү. Олимпия уеннары. Сәламәт булу кагыйдәләре.

Спорт төрләре һәм нинди спорт төрләре белән шөгыльләнү турында сөйли белү. Олимпия уеннары, кайда барлыкка килгәнен, нинди уеннар булуын, олимпия уты, олимпия флагы турында сөйли белү. Сәламәт булу өчен, нинди кагыйдәләр үтәргә кирәклеген сөйли белү.Кешенең еш авыру сәбәпләрен әйтә, аңа авырмаска киңәшләр бирә белү. Табибта кай җирең авырту турында сөйләшү.

Светофор – минем дустым

Юлда сак булу. Юл йөрү кагыйдәләре.

Ни өчен юлда сак булырга кирәклеген әйтә белү. Юл йөрү кагыйдәләрен сөйли белү. Юл йөрү кагыйдәләрен сакларга киңәш бирә белү.

Барлыгы

105

105 сәгать

Укучыларның белем һәм күнекмәләрен тикшерү:

Мөстәкыйль эш – 4

Контроль эш- 4

-Яңа уку елы башлана (мөст.эш)

-Без булышчылар (к/эш- I чирек)

-Дуслар белән күңелле (к/эш- II чирек)

-Туган җирем – Татарстан (мөст.эш)

-Табигать белән бергә (к/эш- III чирек)

-Сәламәт тәндә – сәламәт акыл (мөст.эш)

-Светофор - минем дустым (мөст.эш)

-Еллык контроль эш

6 нчы сыйныф

Үзләштерергә тиешле грамматик материал

Тартымлы исемнәрнең килеш белән төрләнеше белән танышу, текстта аңлый белү.
-лык/-лек, -чы/-че исем ясагыч кушымчалары белән таныштыру.
Рәвеш – сүз төркеме белән таныштыру.
Сорау, күрсәтү алмашлыкларын сөйләмдә тану, дөрес куллану.
Билгеле киләчәк заман хикәя фигыльнең барлыкта зат-сан белән төрләнеше белән танышу.
Билгесез киләчәк заман хикәя фигыльнең барлыкта зат-сан белән төрләнеше белән танышу.
Боерык фигыльнең барлыкта һәм юклыкта зат-сан белән төрләнешен танырга өйрәтү.
Шарт фигыльнең барлыкта һәм юклыкта зат-сан белән төрләнеше.
Процессның башлануын, дәвам итүен, тәмамлануын(укый башлады, укып тора, укып бетерде), теләкне (барасым килә), мөмкинлек/мөмкин түгеллекне (бара алам, бара алмыйм) белдерә торган модаль мәгънәле аналитик формалы фигыльләрнең сөйләмдә кулланылышы.
Белән, кебек, өчен, соң, аша бәйлекләрен исемнәр һәм алмашлыклар белән сөйләмдә кулланышы.
Бәхеткә каршы, кызганычка каршы, киресенчә кереш сүзләрен сөйләмдә куллану.

Укыту – методик комплекты

Р.З.Хәйдәрова, З.Р.Нәҗипова. Татар теле. 6 нчы сыйныф. Рус телендә төп гомуми белем бирү оешмалары өчен дәреслек (рус телендә сөйләшүче балалар өчен). (Дәреслек Е.И.Пассовның коммуникатив технология концепциясенә нигезләнә). Казан. “Татармультфильм» нәшрияты.2014.
Р.З.Хәйдәрова, Л.Ә.Гыйниятуллина. Рус телендә төп гомуми белем бирү оешмаларында татар теле укыту. 6 нчы сыйныф. Методик кулланма. Казан “Татармультмильм” нәшрияты. 2014
Татар теле өйрәнәбез” Р.З.Хәйдәрова. Диск-1,2 нче бүлек.

6 нчы сыйныф өчен татар теленнән тематик план

№	Дәрес темасы	Укытуның планлаштырылган нәтиҗәләре	Белем эчтәлеге элементлары Үзләштерергә яки камилләштерергә тиешле белем һәм күнекмәләр				Дата
					Укучыларның эшчәнлек төрләре	Укыту- методик һәм материаль- техник чаралар	план	Факт
			Лексика	Грамматика	Укучыларның эшчәнлек төрләре	Укыту- методик һәм материаль- техник чаралар	план	Факт
1.	Яңа уку елы башлана (19 сәгать) Регулятив универсаль уку гамәлләре: эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү; укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү; билгеләгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү; кирәкле төзәтмәләр кертү; үз эшчәнлегең белән идарә итү. Танып-белү универсаль уку гамәлләре: аңлап уку, эчтәлекне үз сүзләрең белән сөйли белү; тиешле мәгълүматны сайлау; төп мәгълүматны аерып алу; фикерләрне логик чылбырга салу; иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү; аларны чишү өчен алгоритм булдыру; объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак якларны билгеләү, эшчәнлек нәтиҗәсен тикшерү һәм бәя бирү. Коммуникатив универсаль уку гамәлләре: әңгәмәдәш белән аралашу калыбын төзү; әңгәмәдәшеңнең аралашу эшчәнлеге белән идарә итү. Укытуның шәхси нәтиҗәләре шәхесара һәм мәдәниятара аралашуда татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру һәм аны яхшы өйрәнү теләге тудыру; әхлакый кагыйдәләрдә ориентлашу, аларны үтәүнең мәҗбүрилеген аңлау; әдәби әсәрләрдәге төрле тормыш ситуацияләренә һәм геройларның гамәлләренә гомүмкешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү; белем алуга омтылыш булу, мәктәп ,уку, төшенчәләрен аңлап эш итү “гаилә”, “туган ил”, “мәрхәмәтлелек”, төшенчәләрен кабул итү, “башкаларга карата түземлелек, кайгыртучанлык”, “кеше кадерен белү” кебек хисләр формалашу.
1.	Котлау, мактау формалары	1 нче сентябрь бәйрәме белән котлый белү. Бер-береңә комплиментлар әйтә белү	Исәнләшү, саубуллашу, яхшы теләкләр, мәктәп тематикасы	Инфинитив+ярыймы (мөмкинме) төзелмәсе, рөхсәт итегез әле ( итегезче)	Сорау –җавап, ишетеп аңлау күнегүләре
2.	Исемнәрнең тартым белән төрләнеше	1 нче сентябрь бәйрәме турында сөйли белү. Уку-язу әсбапларының барлыгын, юклыгын, кирәклеген әйтә белү, үзең өчен сорый белү	Башлана, тантаналы, яңгырый, котлыйлар	Исемнәрнең тартым белән төрләнеше	Тема буенча диалог, монолог төзү	Таблица “Тартымлы исемнәрнең килешләрдә төрләнеше”
3.	Транскрипция билгеләре	Китапның ни өчен якын дус икәнлеген, нинди китап укыганыңны, нәрсә турында укыганың ны әйтә белү	Киңәшче, иптәш, якын, турында, белем	Исемнәрнең тартым белән төрләнеше	Сәнгатьле уку
4.	Исемнәргә кушымчалар ялгану тәртибе	Дуслар белән бергә нәрсә эшләгәнеңне, нинди түгәрәкләргә йөргәнеңне әйтә белү	Чип-чиста, пөхтә, еш, өй эше, түгәрәк	Тартымлы исемнәрнең килеш белән төрләнеше	Күнегүләр эшләү
5.	Тартымлы исемнәрнең килеш белән төрләнеше	Дуслар белән бергә нәрсә эшләгәнеңне, нинди түгәрәкләргә йөргәнеңне әйтә белү		исемнәрнең килеш белән төрләнеше	Килешләрдә төрләндерү	Таблица “Тартымлы исемнәрнең килешләрдә төрләнеше”
6.	Сорау алмашлыклары	Сорау алмашлыкларын сөйләмдә урынлы куллану. Көндәлектәге билгеләр, китапханәдәге китаплар турында сөйләшү	Китапханә, маҗаралы	Нинди? кайда? ничә? Ничек?
7.	Китап басу тарихына караган лексика	Китап басу тарихы турында сөйли белү	Балчык, кулъязма, гарәп, һәйкәл, Кытай, зурлык, авырлык	Китап балчыктан ясалган төзелмәсе	Текст өстендә эш	“Беренче китаплар тарихы” күргәзмәсе
8.	Бсү “Китап басу тарихы турында сөйләшәбез”	Китап басу тарихы турында сөйли белү	Балчык, кулъязма, гарәп, һәйкәл, Кытай, зурлык, авырлык	Китап балчыктан ясалган төзелмәсе	Бсү
9.	Исем ясагыч кушымчалар	Каюм Насыйри турында сөйли белү	Тарих, тарихчы, тәрҗемә(че), дәреслек, галим, бөек	-чы/-че; -лык/-лек
10	Җыйнак һәм җәенке җөмләләр		Сүзлек, тәрҗемә	Исем ясагыч кушымчалар, җөмләләр	Текст өстендә эш	К.Насыйри турында күргәзмә, презентация
11.	Китапханәдә	Китапханәгә йөрү, язылу, китап алу турында сөйли белү. Китап укуның файдасы турында диалоглар төзи, сөйләшә белү	Китапханә, китапханәче, сайлый	Исем ясагыч кушымчалар	Диологик сөйләм үстерү өстендә эш
12.	Бәйлекләрнең сөйләмдә кулланылышы	Китапханәгә йөрү, язылу, китап алу турында сөйли белү.	Хәзинә, аралашу, алыштыра алмый	Бәйлекләр		Бәйлекләр таблицасы
13.	Яраткан китабым.	Китапханәгә йөрү, язылу, китап алу турында сөйли белү. Китап укуның файдасы турында диалоглар төзи, сөйләшә белү	Бөкләмә, ертма, ташлама, тотма	Бәйлекләр	Диолог төзү	Китапханәгә сәяхәт
14.	Иялек килеше	Исемнәрне иялек килешендә төрләндереп, сөйләмдә куллану	Кемнең ? нәрсәнең?	Иялек килеш кушымчалары	Күнегүләр эшләү	Килешләр таблицасы
15.	Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасы	Фиг-не юклык формасына кую, сөйләмдә куллана белү	Очрашты, сорады, саклап тота, ыргытмый, хуҗа	Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык кушымчалары	Сорау –җавап, ишетеп аңлау күнегүләре
16.	Бсү. Минем көндәлегем	Көндәлеккә караш турында сөйләшү	Хәл, онытмый		Яңа хикәя язу	Көндәлекләр күргәзмәсе
17.	Боерык фигыль. Боерык фигыльнең зат-сан белән төрләнеше	Уку-язу әсбапларын тәртипле тотарга киңәшләр бирә белү		Боерык фигыльнең зат-сан белән төрләнеше	Фигыльне зат-сан белән төрләндерү	Таблица
18.	“Яңа уку елы башлана” бүлеген кабатлау дәресе	Алган белемнәрне теманы ныгыту	Мәктәп лексикасы		Үткәннәрне искә төшерү, кабатлау
19.	“Яңа уку елы башлана” бүлеге буенча мөстәкыйль эш	Алган белемнәрне гамәлдә куллану			Мөстәкыйль эш
	Без-булышчылар (14 сәгать) Регулятив универсаль уку гамәлләре: укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү; билгеләнгән критерийларга нигезләнеп, эш сыйфатына бәя бирә белү; уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү. Танып белү универсаль уку гамәлләре: уку максатын мөстәкыйль билгеләү; тиешле мәгълүматны табу, билгеләү, сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу; мәсьәләне чишү өчен уңайлы ысул сайлау; төшенчәгә якын килү өчен нәтиҗә ясау, фикерләрне логик чылбырга салу. Коммуникатив универсаль уку гамәлләре: әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү, аралашу күнекмәләрен формалаштыру; әңгәмәдәшеңнең аралашу эшчәнлеге белән идарә итү; коммуникатив мәсьәләдән чыгып, фикерне төгәл итеп җиткерү.
20.	Хәзерге заман хикәя фигыль	Өй хезмәте турында төзелмәләрне аңлап, урынлы куллана белү	Өйне җыештыра, савыт-саба юа. Чүп ташлый, идән себерә, тузан сөртә, өстәлне җыештыра, машина юа, урын җыештыра	“3 нче зат берлек сан хәз. зам.хик.фиг.+беләм” , Боерык фиг.+әле” төзелмәсе	Күнегүләр эшләү	Презентация
21.	Шарт фигыль. Шарт фигыльнең юклык формасы	Шарт фигыльне сөйләмдә башка формалардан аера белү	Җитсә, җитмәсә, укыса, укымаса	Шарт фигыль. Шарт фигыльнең юклык формасы –са/-сә; -маса/-мәсә	Грамматик күнегүләр эшләү	таблица
22.	Шарт фигыльнең зат-сан белән төрләнеше	Шарт фигыльне сөйләмдә куллану	Әдәп, рәхәт, тәмле	Шарт фигыльнең зат-сан белән төрләнеше	Грамматик күнекмәләрне камилләштерү	таблица
23.	Сыйфат дәрәҗәләре	Сыйфат дәрәҗәләрен билгели белү, аларны төрле дәрәҗәдә урынлы куллану	Зәңгәр, зәп-зәңгәр, зәңгәррәк, зәңгәрсу	Сыйфат дәрәҗәләре	Тема буенча ныгыту күнегүләре эшләү	Таблица “Сыйфат дәрәҗәләре”
24.	Хәзерге заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше (кабатлау дәресе)	Образларга бәя бирә белү	Шаян, ялкау, әдәпле, тыйнак, ягымлы, ихтирамлы	Хәзерге заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше	Грамматик күнегүләр эшләү
25.	Кереш сүзләрнең сөйләмдә кулланылышы	Кереш сүзләрне сөйләмдә куллана белү	Минемчә, минем фикеремчә, минем уйлавымча, әлбәттә, кызганычка каршы, киресенчә	Кереш сүзләр	Тема буенча ныгыту күнегүләре эшләү
26.	“Без-булышчылар” темасы буенча язма эш	Алган белемнәрне гамәлдә куллану			Язма эш
27.	Хаталар өстендә эш. “Без-булышчылар” темасын кабатлау дәресе	Алган белемнәрне системага салу				Презентация «Без- булышчылар»
28.	“IIIзат берлек сан хәзерге заман хикәя фигыль+ала” төзелмәсе	Юа ала төзелмәсен аңлап куллана белү.	Кибеткә бара. Ипи алып кайта, кар көри, урындык төзәтә	Сорау һәм хикәя җөмләләр	Диалог һәм монолог төзеп сөйләү	Таблица
29.	Д/с. Супермалай нәрсәләр эшли ала?.	Сорау һәм шарт фигыльле җөмләләр оештыра белү		Сорау һәм шарт фигыльле җөмләләр	Теманы ныгыту күнегүләре эшләү, диалоглар төзү
30.	Теләк белдерү формасы: инфинитив+телим төзелмәсе	Теләк белдерү формасы: “инфинитив+ телим” төзелмәсен сөйләмдә куллану		Теләк белдерү формасы: “инфинитив+ телим”	Сорау –җавап, ишетеп аңлау күнегүләре
31.	Бәйлек сүзләрнең сөйләмдә кулланылышы	Бәйлек сүзләрне, төзелмәләрне сөйләмдә куллана белү; образларга бәя бирү, сәхнәләштерү	Алдында, артында, каршында, астында, җитез, көчле, мәтәлчек ата, чиләк, хезмәт сөя, эш яратмый, тырыш түгел, өлкәннәрне хөрмәт итми	Бәйлек сүзләр. Малайларның берсе төзелмәсе	Диалог һәм монолог төзү	https://edu.tatar
32.	“Без хикәя сөйлибез” Образларга бәя бирү	Образларга бәя бирә белү			Хикәя төзү
33.	“Без булышчылар” бүлеген кабатлау дәресе	Алган белемнәрне системага салу, гамәлдә куллану
	Дуслар белән күңелле ( 16 сәгать) Регулятив универсаль уку гамәлләре: укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү; укудагы уңышларның, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү; уку эшчәнлеген оештыра белү, уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү. Танып белү универсаль уку гамәлләре: уку максатын мөстәкыйль билгеләү; тиешле мәгълүматны табу, билгеләү; сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу; мәсьәләне чишү өчен уңайлы ысул сайлау; төп һәм ярдәмче билгеләрне аеру, анализлау, объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү; чагыштырып нәтиҗә ясый белү күнекмәләрен формалаштыру Коммуникатив универсаль уку гамәлләре: коммуникатив мәсьәләдән чыгып, фикерне төгәл итеп җиткерү; әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү; мәгълүматны туплау өчен күмәк эш башкарү.
34.	Исемнәргә тартым һәм килеш кушымчаларының ялгану тәртибе	Үзеңнең дустың турында сөйли белү	Гадел, игътибарлы, алдашмый, яхшылык эшли, ышана	Исемнәргә тартым һәм килеш кушымчаларының ялгану тәртибе	Лексик грамматик күнегүләр эшләү	таблица
35.	Бсү. Безнең дуслык	Дустың белән бергә нәрсәләр эшләвең турында сөйли белү	Һәрвакыт, кайвакыт, чын	Исемнәргә тартым һәм килеш кушымчаларының ялгану тәртибе	Диалог һәм монолог төзү,
36.	Билгеле үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше	“Дискотекага бару” темасы буенча лексик-грамматик материалны сөйләмдә куллану	Үпкәләде, горур, ачуы килде, оялды, дуслашырлар, гафу үтенер, онытыр, гафу итмәс	Билгеле үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше	Сорау –җавап, ишетеп аңлау күнегүләре	“Хикәя фигыль” през-я
37.	Үтенеч һәм рөхсәт сорау формалары: барыйм инде, барыйм әле төзелмәләре	барыйм инде, барыйм әле, эчәсем килә төзелмәләрен сөйләмдә куллану		барыйм инде, барыйм әле, эчәсем килә төзелмәләре	Сорау –җавап, ишетеп аңлау күнегүләре
38.	Билгеле киләчәк заман хикәя фигыль	Билгеле киләчәк заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнешен тану, аера белү		Билгеле киләчәк заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше	Тема буенча диалог, монолог төзү, күнегүләр эшләү	“Хикәя фигыль” през-я
39.	Билгесез киләчәк заман хикәя фигыль	Билгесез киләчәк заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнешен тану, аера белү		Билгесез киләчәк заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше	Тема буенча диалог, монолог төзү, күнегүләр эшләү	“Хикәя фигыль” през-я
40.	Рөхсәт сорау формалары	Рөхсәт сорау формаларын куллану	Рөхсәт сорый, рөхсәт итте, төс, буяу, яфрак, кире, авызыңа капма, очлама, онытканмын	Боерык фигыль	Сорау –җавап, ишетеп аңлау күнегүләре	Таблица
41	Рөхсәт сорау формалары	“Зәңгәр яфраклар” хикәясендәге яңа лексиканы диалогларда куллану	Сындырырсың, яфрак, иптәш, эндәшмәде	Хикәя фигыль	Тема буенча моноглог һәм диалог төзү	Таблица
42.	Хикәя фигыльнең заман формалары	“Зәңгәр яфраклар” хикәясендәге яңа лексиканы диалогларда куллану. Яңа хикәя язу		Хикәя фигыльнең заман формалары	Күнегүләр эшләү	“Хикәя фигыль” през-я
43.	Бсү. “Иптәшең үзеңнән яхшырак булсын”	Яңа хикәя язу			Тема буенча моноглог һәм диалог төзү
44.	Чөнки, шуңа күрә теркәгечләре	“Мактанчыклык” темасы буенча яңа сүзләр кулланып, үзара сөйләшү. Дусларның характер сыйфатларын ачуда чөнки, шуңа күрә теркәгечләрен сөйләмдә аңлап куллану	Шук, үткен, тапкыр, җыйнак, уңган, өлгер, тыйнак, мактанчык	Чөнки, шуңа күрә теркәгечләре	Сорау-җавап
45.	Антонимнар	Сөйләмдә антоним һәм синоним сүзләрне куллану	Ризыклар, иске, карт, такты, сүзсез, уздырмыйбыз, бераз	Антонимнар	Сорау –җавап, ишетеп аңлау күнегүләре	“Антонимнар” презентациясе
46.	Җыйнак һәм җәенке җөмләләр	Җыйнак һәм җәенке җөмләләрне аера һәм төзи белү	Ризыклар, иске, карт, такты, сүзсез, уздырмыйбыз, бераз	Җыйнак һәм җәенке җөмләләр	Сорау –җавап, ишетеп аңлау күнегүләре; тема буенча ныгыту күнегүләре эшләү
47.	“Дуслар белән күңелле” бүлеген кабатлау дәресе	Алган белемнәрне системага салу			тема буенча ныгыту күнегүләре эшләү
48.	“Дуслар белән күңелле” темасы буенча укучыларның белем дәрәҗәсен тикшерү	Алган белемнәрне гамәлдә куллану			Мөстәкыйль эш
49.	Хаталар өстендә эш “Дуслар белән күңелле” темасын ныгыту дәресе	Алган белемнәрне системага салу			Хаталар өстендә эш. Тема буенча ныгыту күнегүләре эшләү
	Туган җирем – Татарстан (18сәгать) Регулятив универсаль уку гамәлләре: укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү; уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү. Танып белү универсаль уку гамәлләре: фикерләрне логик чылбырга салу; иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы чишү ысулларын мөстәкыйль рәвештә булдыру; тиешле мәгълүматны табу, билгеләү, анализлау,объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү; эш башкару ысулларына һәм шартларына анализ ясау. Коммуникатив универсаль уку гамәлләре: әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү; мәгълүматны туплау өчен күмәк эш башкарү. әңгәмәдәшең белән аралашу холкы белән идарә итү.
50.	Бсү. Минем кышкы каникулым	Кышкы каникул турында сорый һәм җавап бирә белү	Үтте, сизелмәде		Тема буенча диалог, монолог төзү	“Кыш” картинасы
51.	Ялгызлык һәм уртаклык исемнәре (82-83)	Ялгызлык һәм уртаклык исемнәрен аера һәм аларны яза белү	Ялгызлык, уртаклык	исемнәр	Сорау –җавап, ишетеп аңлау күнегүләре	“Татарстан-минем Ватаным” презентациясеhttps://edu.tatar.
52.	Тартымлы исемнәрнең тартым белән төрләнеше (82-83)	Татарстанның дәүләт символлоры турында сөйли белү	Ватан, ил, дәүләт, туган җир, халык, милләт, милли, башкала	Тартымлы исемнәрнең тартым белән төрләнеше	Күнегүләр эшләү	Таблица
53.	Үткән заман сыйфат фигыль (84-86)	Үткән заман сыйфат фигыльле җөмләләрне тәрҗемә итә белү	Тамаша залы,кунак, җырчы, язучылар, тамаша, атна	Үткән заман сыйфат фигыль	“Англиядән килгән кунаклар” тексты өстендә эш	“Сыйфат фигыль” през-ясе
54.	Сыйфат фигыльле җөмләләр (84-86)	Сыйфат фигыльле җөмләләрне дөрес тәрҗемә итә белү	Кызганыч, инглиз теле, чыгыш ясый, театр, соңгы, беренче, танылган, атаклы, көтелгән	Үткән заман сыйфат фигыль	Тәрҗемә итү күнегүләре
55.	Урын, вакыт, охшату-чагыштыру рәвешләре (87-89)	Рәвеш төркемчәләрен сөйләмдә куллану.Рәвешләрне җөмләдә тану һә сөйләмдә куллана белү. “Тамаша залында” темасы буенча диалоглар төзү һәм сөйләшә белү	Русча, татарча	Урын, вакыт, охшату-чагыштыру рәвешләре	Рәвешләр кулланып, диалоглар төзү, күнегүләр эшләү	“Рәвешләр” през-ясе https://edu.tatar
56.	Рәвеш төркемчәләре (90-91)	Рәвеш төркемчәләрен сөйләмдә куллану.	Дәүләт, тел, рус, русча, татар , татарча, туган тел	Рәвеш төркемчәләре	Сорау –җавап, ишетеп аңлау күнегүләре	“Рәвешләр” през-ясе
57.	Бсү.”Без нинди телләрдә сөйләшәбез?” (92-93)	Татарстанда яшәүче милләтләрне, аларның туган телен әйтә белү. Нинди телдә ничек сөйләшкәнеңне әйтә белү.	Татарстан – дуслык иле. Кемнең теле бар, шуның иле бар. Мәкальләр		Сүзлекләр белән эш
58.	Җөмләнең баш кисәкләре, алар янында тыныш билгеләре. (94-95)	Татарстанның климаты, анда яшәгән хайваннар, үскән үсемлекләр турында сөйли белү	Табигать, арыш, кукуруз, поши, бодай, карабодай,тары , чөгендер, борчак, көнбагыш	Ия белән хәбәр арасында сызык	Күнегүләр эшләү	Таблица
59.	Чөнки, шуңа күрә теркәгечләре (94-95)	Сөйләмдә дәлилләр китергәндә теркәгечләрдән киң файдалану		Чөнки, шуңа күрә теркәгечләре	Җөмләләр төзү	Таблица
60.	Аркылы бәйлеге (96-97)	Татарстан елгалары турында сөйли белү	Чишмә, киңлеге, кушыла, борынгы	Бәйлекләр	Сорау –җавап, ишетеп аңлау күнегүләре	“Татарстан – дүрт елга иле” презентация
61.	Сыйфатның чагыштыру дәрәҗәсе(96-97)	Предметларны чагыштыра һәм әйтә белү		Идел Чулманнан зуррак төзелмәсе	Күнегүләр эшләү	“Сыйфат” през-я
62.	Казаннан Яр Яаллыга кадәр төзелмәсе (98-99)	Кайдан кая барганыңны, күпме вакыт барганыңны, нәрсә белән барганыңны, кайтканыңны әйтә белү	Кадәр	Казаннан Яр Яаллыга кадәр төзелмәсе	Грамматик күнегүләр эшләү
63.	Исем сүзтезмәләр (100-102)	Исем сүзтезмәләрнең төрләрен аңлап куллану.Русчадан татарчага тәрҗемә иткәндә, сүзләрнең урнашу тәртибен истә тотып эшли белү	Чыгыш ясый, балалар театры, яшьләр театры, курчак театры, атаклы, үсәр	“Исем+исем”, “сыйфат+исем” сүзтезмәләр	Тәрҗемә күнегүләре
64-65	“Туган җирем – Татарстан” бүлеген кабатлау өчен ныгыту күнегүләре эшләү (103-104)	Теләгән тамашага чакыру кәгазе язу, алган белемнәрне системага салу			Тема буенча диалог, монолог төзү, күнегүләр эшләү
66	“Туган җирем – Татарстан” бүлеге буенча укучыларның белем дәрәҗәсен тикшерү	Алган белемнәрне куллана белү			Мөстәкыйль эш
67.	Хаталар өстендә эш. “Туган җирем – Татарстан” бүлеген кабатлау	Алган белемнәрне системага салу			Үз-үзеңне тикшерү күнегүләре эшләү
	Табигать белән бергә (12 сәгать)
68.	“Инфинитив+ кирәк” төзелмәсе	Сөйләмдә “Инфинитив+ кирәк” төзелмәсен, боерык фигыльнең IIIзат берлек һәм күплек сан формаларын барлыкта һәм юклыкта куллана белү	Кояш, болыт,, су, ком, таш, хайваннар, файда, кошлар, үпкә,	“Инфинитив+ кирәк” төзелмәсе	Сорау –җавап, ишетеп аңлау күнегүләре	таблица
69.	Бсү. “Без табигатьне саклыйбыз” (105-106)	Безнең әйләнә-тирәбез, табигатьне саклау турында сөйләм оештыра белү	Чүп-чар, пычрак, сындыра, янгын, учак	“Инфинитив+ кирәк” төзелмәсе, боерык фигыльнең IIIзат берлек һәм күплек сан формаларын	Тема буенча диалог, монолог төзү, күнегүләр эшләү	“Без табигатьне саклыйбыз” картинасы
70.	Билгеле киләчәк заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше (107-108)	Кошларның исемнәрен әйтә белү	Аккош, торна, акчарлак, бөркет, ябалак, сандугач, карга, чыпчык, тукран, карлыгач, кышлый, күгәрчен, саескан, песнәк, чукыр, чәүкә, үрдәк, күке	Билгеле киләчәк заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше	Күнегүләр эшләү	“Хикәя фигыль” през-я
71.	Билгеле киләчәк заман хикәя фигыльнең сөйләмдә кулланылышы (107-108)	Кош исемнәрен сөйләмдә куллану		Билгеле киләчәк заман хикәя фигыльнең сөйләмдә кулланылышы	Ситуатив күнегүләр эшләү	“Хикәя фигыль” през-я
72.	Бсү. “Бездә яшәүче кошлар” (10	Кошлар турында өстәмә материал туплап, сыйныф алдында чыгыш ясарга өйрәнү	Кышлый, кышлаучы кошлар		Тема буенча диалог, монолог төзү, күнегүләр эшләү	https://edu.tatar.
73.	Исемнәрнең язылышы, трансрипцияләре	Җәнлек исемнәрен дөрес әйтә белү	Майлый, ак аю, куян, бурсык, төлке, болан, тычкан	Ялгызлык исемнәре	Ишетеп аңлау, дәфтәрдә эш, сорауларга җавап бирү
74.	“Без хайваннар турында сөйләшәбез”	Җәнлекләр турында мәгълүмат әзерләп, сыйныф алдында чыгыш ясарга өйрәнү	Хайван исемнәре		Төркемнәрнең чыгыш ясавы, нәтиҗә ясау	Интерактив кушымта,
75.	Фигыльнең заман формалары	Этләрнең тышкы кыяфәте, гадәтләре, тугрылыклары турында сөйли белү. Ачыклау максатыннан чыгып, төрле сорау алмашлыклары, кисәкчәләр кулланып, сорау җөмләләр оештыра белү	Токым, йонлач, урам эте, йорт эте, эзли, җылыта, кабер, гадәт	Фигыльнең заман формалары	Фоторәсемнәр, китап белән эш, күнегүләр эшләү, диалогик-монологик сөйләм	https://edu.tatar. Интерактив кушымта
76.	“Табигать белән бергә” темасы буенча үз-үзеңне тикшерү күнегүләре эшләү	Тема буенча алган белем һәм күнекмәләрне гамәлдә куллану			Диалогик. Монологик сөйләм күнегүләре эшләү	Презентация «Табигать безнең йортыбыз”
77.	“Табигать белән бергә” темасы буенча укучыларның белем дәрәҗәсен тикшерү	Тема буенча алган белем һәм күнекмәләрне гамәлдә куллану			Контроль эш
78.	“Табигать белән бергә” –Хаталар өстендә эш				Хаталар өстендә эш
	Сәламәт тәндә – сәламәт акыл (12 сәгать)
79.	Инфинитив+яратам (телим) төзелмәсе (118-120)	Нинди спорт төре белән шөгыльләнергә яратуыңны, нишли белүеңне (алуыңны), нинди спортчы булырга теләвеңне әйтә белү	Шөгыльлләнү, спорт төре	Инфинитив+яратам (телим) төзелмәсе	Диалогик. Монологик сөйләм күнегүләре эшләү	https://edu.tatar. Интерактив кушымта
80.	-чы/-че исем ясагыч кушымчалар (118-120)	Нинди спорт төре белән шөгыльләнергә яратуыңны, нишли белүеңне (алуыңны), нинди спортчы булырга теләвеңне әйтә белү		“...+ала (белә)”; “инфинитив + яратам (телим)” төзелмәләре	Ишетеп аңлау, дәфтәрдә эш, сорауларга җавап бирү	Интерактив кушымта
81.	Исем фигыль (121-122)	Спорт ярышлары, анда катнашуың турында сорый һәм сөйли белү	Ярыш, биеклеккә сикерү, узышу	Исем фигыль	Сорау –җавап, ишетеп аңлау күнегүләре	Таблица
82.	Бсү. “Олимпия уеннары” (121-122)	Олимпия уеннарындагы спорт ярышларындагы спорт ярышларының төрләрен әйтә белү. Нинди ярышта катнашканыңны, катнашмаганыңны әйтә белү	Ату, йөгерү, үткәрелә, ярышу, көч сынашу, катнашу	Исем фигыль	Ишетеп аңлау, дәфтәрдә эш, сорауларга җавап бирү	Презентация «Олимпия уеннары»
83.	Шарт фигыль (кабатлау дәресе) (123-124)	Авыручыга киңәшләр бирә белү	Авырый, авырта, еш, тән әгъзалары исемнәре	Шарт фигыльнең барлык-юклык формалары	Ныгыту күнегүләре эшләү	Таблица
84.	Шуңа күрә, чөнки теркәгечләрен кулланып, сәбәп белдерү (123-124)	Авыручыга киңәшләр бирә белү	киңәш	Шуңа күрә, чөнки теркәгечләре	Җөмләләр төзү
85.	Д/с. “Табибта”	Авыручыга киңәшләр бирә белү. Авыруның сәбәпләре, кайсы җирең авыртуы турында сөйли белү	Авырый, авырта, еш, тән әгъзалары исемнәре		Диалогик. Монологик сөйләмүстерү күнегүләре эшләү
86.	“Инфинитив (барлыкта һәм юклыкта) +кирәк” төзелмәсе	Сәламәт булу өчен нәрсә эшләргә кирәклеген әйтә белү	Шөгыльләнә, ютәл	“Инфинитив (барлыкта һәм юклыкта) +кирәк” төзелмәсе	Сорау –җавап, ишетеп аңлау күнегүләре	Интерактив кушымта, таблица
87.	Бсү. “Сәламәт булу өчен нишләргә кирәк?”	Сәламәт булу өчен нәрсә эшләргә кирәклеген әйтә белү. Файдалы җиләк-җимешләр төрында сөйли белү	Файдалы җиләк-җимешләр, бал, суган.	“Инфинитив (барлыкта һәм юклыкта) +кирәк” төзелмәсе	Диалогик. Монологик сөйләмүстерү күнегүләре эшләү һәм парларда эш	Интерактив кушымта, таблица
88.	“Сәламәт тәндә – сәламәт акыл” бүлеген кабатлау	Белем һәм күнекмәләрне камилләштерү, системага салу			Диалогик. Монологик сөйләмүстерү күнегүләре эшләү һәм парларда эш
89.	“Сәламәт тәндә – сәламәт акыл” бүлеге буенча укучыларның белем дәрәҗәсен тикшерү	Тема буенча алган белем һәм күнекмәләрне гамәлдә куллану			Мөстәкыйль эш
90.	Хаталар өстендә эш. “Сәламәт тәндә – сәламәт акыл”	Белем һәм күнекмәләрне камилләштерү, системага салу			Хаталар өстендә эш
	Светофор – минем дустым (14 сәгать) Регулятив универсаль уку гамәлләре: уку эшчәнлеген оештыра белү; укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү. уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү. Танып белү универсаль уку гамәлләре: иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аны чишү өчен алгоритм булдыру; сөйләм берәмлекләрен логик тзртипкә салу; эш башкару ысулларына һәм шартларына анализ ясау, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү. Коммуникатив универсаль уку гамәлләре: әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү;
91.	“Инфинитив+ярамый” төзелмәсе	Юл йөрү кагыйдәләрен искә төшерү	Юл аша, ашыкканда, юл янында, сызгыртты, ут	“Инфинитив+ярамый” төзелмәсе	Диалогик. Монологик сөйләмүстерү күнегүләре эшләү һәм парларда эш	https://edu.tatar. Интерактив кушымта
92.	Юл йөрү кагыйдәләре турында сөйләшәбез	Светофор төсләрен, юл аша чыгу кагыйдәләрен әйтә белү	Юл аша, ашыкканда, юл янында, сызгыртты, ут, кызыл, сары, яшел	“Инфинитив+ярамый” төзелмәсе	Диалогик. Монологик сөйләмүстерү күнегүләре эшләү һәм парларда эш	Интерактив кушымта, таблица
93.	Бсү. “Светофор – минем дустым”	Юл аша чыгу кагыйдәләрен әйтә белү		“Инфинитив+ярамый (ярый)” төзелмәсе	Тема буенча диалог, монолог төзү	https://edu.tatar.ru
94.	Юлда саклык кагыйдәләре	Юлда ничек сак булу турында сөйли белү. Җәяүлегә киңәшләр бирү	Юл аша, чыга, рөхсәт, курка, өзелә, сикерә, тукталыш, җәяүле		Диалогик. Монологик сөйләм үстерү күнегүләре эшләү һәм парларда эш
95.	Сак бул, җәяүле!	Җәяүлегә киңәшләр бирү	Аркылы, як-якка, онытма		Ныгыту күнегүләре эшләү һәм парларда эш
96.	“Светофор – минем дустым” бүлеген кабатлау	Белем һәм күнекмәләрне камилләштерү, системага салу			Парларда эш, үз фикереңне әйтү, күнегүләр эшләү
97.	“Светофор – минем дустым” бүлеге буенча укучыларның белем дәрәҗәсен тикшерү	Тема буенча алган белем һәм күнекмәләрне гамәлдә куллану			Мөстәкыйль эш
98.	“Светофор – минем дустым” – хаталар өстендә эш	Үз төзәтү, хаталарны булдырмау, кагыйдәләрне кирәкле урында куллана белү			Хаталар өстендә эш
99	Ел буенча үткәннәрне кабатлау дәресе	Белем һәм күнекмәләрне камилләштерү, системага салу			Ныгыту күнегүләре эшләү
100	Еллык контроль эш	Үз белемеңне тикшерү			Контроль эш
101	Контроль эшкә нәтиҗә ясау - хаталар өстендә эш	Эшләнгән эшкә нәтиҗә ясый белү
102	Ел буена үткәннәрне кабатлау дәресе	Белем һәм күнекмәләрне камилләштерү, системага салу			Д/с, м/сөйләм үстерү күнегүләре эшләү һәм парларда эш
103	Үтелгәннәрне гомумиләштереп кабатлау	Алган белем һәм күнекмәләрне гамәлдә куллану
104-105	Нәтиҗә ясарга вакыт.	Өйрәнгәннәрне гомумиләштерә нәтиҗә ясый белү			Җәйге каникулга китаплар сайлау, китапханәгә бару.

Без – булышчылар I чирек

Тагын нинди кереш сүзләр беләсең? Дәвам ит.

Минемчә,......................................................................................................................

........................................................................................................................................

2.Өйдә кем нәрсә эшләргә ярата? Дәвам итегез.

Мин ........................................................................................................................... .

Сеңлем (энем) .............................................................................................................

Әни ............................................................................................................................ .

Әти ............................................................................................................................. .

Абый (апа) ............................................................................................................... .

Бергә .......................................................................................................................... .

3.Төшеп калган репликаларны өстәп, диалогны языгыз.

-Рома, синең әтиең кем булып эшли?

- ............................................................................................................................. .

-Ул кайда эшли?

- ................................................................................................................................... .

4. Сообщи о том, что:

-однажды мама Ахмета заболела;

…………………………………………………………………………………………

-ей захотелась попить холодной воды;

____________________________________________________________________

-на улице очень жарко;

____________________________________________________________________

-Ахмет принёс воду из колодца, а не из родника.

___________________________________________________________________

Дуслар белән күңелле II чирек

Сүзләрнең дөрес тәрҗемәсен табып языгыз.

Внимательный ышыначлы

Справедливый тугры

Отзывчивый игътибарлы

Честный авыр хәлдә калдырмый

Преданный намуслы

Надежный шәфкатьле

В беде не бросает гадел

Милосердный ярдәмчел

Дөрес тәрҗемәне тап.

Близкие друзья Вместе проводят

1) яхшы дуслар 1)бергә йөриләр

2) якын дуслар 2)бергә үткәрәләр

3) начар дуслар 3) бергә баралар.

3. Как скажешь, если тебе предстоит:

-выполнить домашнее задание;

______________________________________________________________________

-почистить картошку;

______________________________________________________________________

-прибраться в комнате

______________________________________________________________________

4. Сообщи маме о том, что:

- к вам вечером придёт одноклассник;

_____________________________________________________________________

-вы идёте в гости к другу;

_____________________________________________________________________

-с другом пойдёте в кино.

______________________________________________________________________

5.Сораулар буенча дустың турында язарга.

1) Дустың кайда яши? 2) Сез кайчан һәм кайда дуслаштыгыз? 3) Ул нинди?

4) Дустың нәрсә белән шөгыльләнә? 5) Сез буш вакытыгызда бергә нәрсә эшлисез?

Табигать белән бергә III чирек

Җөмләләрне дәвам ит.

Табигать ул - ...............................................................................................
Без – табигать балалары, шуңа күрә ............................................................................................................................
Табигать бай, ләкин .......................................................................................

...........................................................................................................................

Табигатьне сакларга кирәк, чөнки ..............................................................

...........................................................................................................................

Как скажешь о том, что:

-нельзя разжигать костёр в лесу;

_________________________________________________________________

-нельзя оставлять мусор;

_________________________________________________________________

-нельзя ломать деревья?

_________________________________________________________________

Схема буенча диалог төзе.

сорау ____________________________________________________________
җавап
_______________________________________________________________
Киңәш
_______________________________________________________________
Килешү
_______________________________________________________________

Табигатьне саклау өчен нишләргә кирәк? Нинди киңәшләр бирер идең?

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Еллык контроль эш

(Сәламәт тәндә – сәламәт акыл. Светофор – минем дустым)

Сүзләрне тәрҗемә итегез.

а) Беречь здоровья-_____________________________________________

Интересное увлечение- _________________________________________

Спортивный кружок - ___________________________________________

Плохая привычка - ______________________________________________

Полезный совет - _______________________________________________

б)возле дома - __________________________________________________

к школе - ______________________________________________________

через дорогу - __________________________________________________

за парком - _____________________________________________________

вдоль дороги - __________________________________________________

Сәламәт булу кагыйдәләрен дәвам ит.

-Сәламәт булу өчен, _______________________________________________________________

Вы хотите узнать:

-какие кружки есть в вашей школе;

_______________________________________________________________

-какой спорта ему (ей) нравится;

_______________________________________________________________

-кто занял первое место по волейболу;

_______________________________________________________________

-нельзя дорогу переходить на красный свет?

_______________________________________________________________

Тиздән җәйге каникуллар. Үзегезнең җәйге каникулга планнарыгыз турында языгыз.

Предварительный просмотр:

"Рассмотрено" : "Согласовано" : "Утверждено":

Руководитель МО Зам.директора по вопр.нац.обр.и восп. Директор

МБОУ Столбищенская СОШ МБОУ Столбищенская СОШ

_________Камалиеваа М.С. ________Сибагатуллина Г.Д. ______________И.Ю.Романова

Протокол №1 Приказ №139 - О.Д.

от "20" августа 2014г. "25" августа 2014г. от "29" августа 2014г.

Рабочая программа

по татарской литературе

6А класс

Камалиевой Мадины Салихулловны

учителя первой квалификационной категории

МБОУ Столбищенской средней

общеобразовательной школы

2014-2015 учебный год

Татар әдәбиятыннан эш программасы 6 нчы сыйныф

(70сәг)

Аңлатма язуы

Эш программасы статусы.

Эш программасы түбәндәге документларга таянып төзелде:

Федераль дәүләт белем стандарты (төп гомуми белем бирү).Боерык №1879 17/12.2010
Рус телле балаларга татар телен һәм әдәбиятын коммуникатив технология нигезендә укыту программасы. 1-11 нче сыйныфлар. Төзүче-авторларлары: Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева.Казан. Татарстан китап нәшрияты. 2011.
Столбище урта мәктәбенең 2014-15 нче уку елына уку-укыту планы. Боерык №135-О.Д. 28 нче август 2014 нче ел.
Уку-укыту процессында федераль дәреслекләр исемлеге. Боерык №253, 31 нче март 2014 нче ел.

Татарстан Республикасы Конституциясенең 4 нче маддәсе һәм «Татарстан Республикасы халыкларының телләре турындагы» Закон нигезендә татар һәм рус телләре –тигез хокуклы дәүләт телләре булып тора.Татар телен дәүләт теле буларак өйрәнү телне аралашу чарасы , шулай ук укучыларны рухи һәм әхлакый яктан тәрбияләү, аларның аралашу культурасын формалаштыру ысулы буларак үзләштерүдән гыйбарәт. Татар телен аралашу чарасы буларак үзләштерү нәтиҗәсендә укучылар көндәлек тормышта, полиэтник җәмгыятьтә үзара аңлашу һәм хезмәттәшлек итү күнекмәләренә ия булалар.

Татар теле, танып белү чарасы буларак, укучыларның фикер йөртү, интеллектуаль һәм иҗади сәләтләрен үстерүгә хезмәт итә, шулай ук рус телле укучыларны татар халкының мәдәнияте һәм милли үзенчәлекләренә якынайта, башка халыкларга карата хөрмәт хисе, толерантлык, мәдәниара диалогка осталык кебек универсаль күнекмәләр булдыруга этәрә.

Дәреслек авторлары Программа җирлегендә укыту–методик системаның эчтәлеген билгелиләр. Программаның ачык характерда булырга тиешлеген исәпкә алып, дәресләрдә өйрәнелергә тиешле әдәби әсәрләрнең исемлеге күрсәтелмәде, ә әсәр авторларын күрсәтү белән чикләнелде. Укучыларның кабул итү мөмкинлекләрен исәпкә алып, аралашу-сөйләшү проблемаларына туры килгән әдәби әсәрләрдән төрле өзекләр сайлауны дәреслек авторлары карамагына калдыру – вариативлыкны саклауның бер юлы.

Эш программасы структурасы.

Эш программасының эчтәлеге.

Рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле һәм әдәбияты укытуның төп максаты һәм бурычлары.

Танып белү максатының эчтәлеге.

Урта баскычта татар халкының рухи дөньясын чагылдырган, тормыш ¬– көнкүрештәге әхләкый проблемаларны үз эченә алган, укучыларның кызыксынуларына, яшь үзенчәлекләренә туры килгән әдәби әсәрләр белән танышу; Татарстанда яшәүче милләтләр, Татарстанның дәүләт символлары, Татарстанның территориясе, географик урыны; башкалабыз Казанның тарихи үткәне, бүгенге йөзе; татар сәнгатенең төрле тармаклары буенча күренекле шәхесләр турында укучыларның татарча сөйли алулары төп максат итеп куела.

Үстерү максатының эчтәлеге.

– хәтерне үстерү (ихтыярый, ихтыярсыз), игътибарлылыкны үстерү;

– аралаша белү сәләтен үстерү (аралашучанлык, хислелек, эмпатия хисләре);

– ихтыяр көче, максатчанлык, активлык кебек сәләтләрне устерү.

Тәрбияви максатның эчтәлеге.

Белем бирү максатының эчтәлеге.

Укыту предметының сөйләм эшчәнлеге төрләре буенча

планлаштырылган нәтиҗәләре

Диалогик сөйләм. Программа кысаларындагы тематикада диалогик сөйләм күнекмәләрен камилләштерү: диалог – сораштыру, диалог – тәкъдим, диалог – фикер алышу, катнаш диалоглар. Диалог күләме: һәр катнашучы ягыннан кимендә 6 – 8 реплика (5–7 нче сыйныфлар)

Монологик сөйләм. Программада тәкъдим ителгән темалар кысасында сөйләмнең коммуникатив типлары буенча бәйләнешле сөйләмне камилләштерү: сурәтләп сөйләү, эчтәлек сөйләү, хикәя төзү, персонажларны характерлау, хәбәр итү. Монологик сөйләм күләме: кимендә 8 – 10 фраза (5–7 нче сыйныфлар).

Тыңлап аңлау. Программада тәкъдим ителгән эчтәлек нигезендә төрле төрдәге тыңлап аңлау күнегүләрен үти белү; сүзләрне, җөмләләрне аңлап тәрҗемә итә белү; зур булмаган аутентив яки адаптацияләнгән әдәби әсәрләрдән өзекләрне, мәгълүмати характердагы текстларны, вакытлы матбугат язмаларын тыңлап аңлап, эчтәлеге буенча фикер әйтү, аралашуга чыгу.

Уку. Программаның предмет эчтәлегенә туры килгән әдәби, фәнни-популяр, рәсми характердагы текстлар белән танышу барышында, мәгълүмат белән эшләү күнекмәләренә ия булу.

Мәгълүматны танып белү, үзләштерү ихтыяҗыннан чыгып, тәкъдим ителгән текстларны аңлап укырга өйрәнү.

Күрмә-символик мәгълүматлы, иллюстрацияле, таблицалы текстлар белән эшләү күнекмәләренә ия булу.

Текстның эчтәлегенә нигезләнеп, контекст буенча яңа сүзләрнең мәгънәсен аңлау.

Язу. Программада тәкъдим ителгән эчтәлек нигезендә актив куллануда булган сүзләрне дөрес яза, төрле калыптагы диалоглар, конкрет бер тема буенча хикәя төзи белү, прагматик текстлар (рецептлар, белдерүләр, афиша һ.б.), эпистоляр жанр текстларын (шәхси һәм рәсми хатлар, котлаулар һ.б) дөрес яза белү; проблемага карата фикерне язмача җиткерә белү; тәкъдим ителгән текстның эчтәлегенә нигезләнеп, аны үзгәртеп яки дәвам итеп яза белү.

Укыту планында 6 нчы сыйныфта татар әдәбиятыннан атнага 2 сәгать вакыт исәбеннән барлыгы 70 сәгать бирелә. Татар теленнән тематик планны “Рус телле балаларга татар телен һәм әдәбиятын коммуникатив технология нигезендә укыту программасы”на (1-11 нче сыйныфлар.Төзүче-авторлары Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева. Казан . Татарстан китап нәшрияты. 2011. ) нигезләнеп төзедем.

Укыту программасының тематик эчтәлеге

Предмет буенча билгеләнгән тематик эчтәлек, якынча сәгатьләр саны

Сәгать-ләр саны

Тема буенча предмет нәтиҗәсе, коммуникатив максат

Яңа уку елы башлана

Без булышчылар

Өй эшләре, өлкәннәргә булышу. Яхшы эшләр. Дуслар белән бергә эшләү.

Дуслар белән күңелле

Туган җирем – Татарстан

Табигать белән бергә

Сәламәт тәндә – сәламәт акыл

Спорт төрләре. Спорт белән шөгыльләнү. Олимпия уеннары. Сәламәт булу кагыйдәләре.

Светофор – минем дустым

Юлда сак булу. Юл йөрү кагыйдәләре.

Барлыгы

5 – 9 нчы сыйныфны тәмамлаган рус телендә сөйләшүче балалар үзләштерергә тиешле белем –күнекмәләр.

Әдәби әсәрләрне рольләргә бүлеп укырга өйрәтү.
Сәнгатьле укырга әзерлек кагыйдәләрен хәтергә сеңдерү. Эчтәлеккә туры килгән картинаны күз алдына китерү, шигырь яңгырашын ишетә белү.
Йөгерек, аңлы, дөрес, сәнгатьле уку. Әдәби тел нормаларын истә тотып, теләсә нинди жанрда язылган әсәрне үзлектән аңлап укый белү.
Укылган әсәрләрдән төп фикерне укучының аерып күрсәтә алуы, үз сүзләре белән төп фикерне әйтә белүе, текстның төп фикерен билгеләп, өлешләргә, кисәкләргә аеру.
Текстны үзлектән төзелгән планга нигезләнеп, иллюстрациягә таянып, кыска һәм төгәл итеп сөйли белү. Аерым темага хикәя төзү өчен материал табу.
Әдәби әсәрдәге геройларга бәя бирә белү.
Тексттагы сүзләрнең мәгънә төсмерләрен аера белү, аларны сөйләмгә кертеп җибәрү. Әсәрдә аларны табу, әйтелеш һәм язылыш үзенчәлекләренә игътибар итү, мәгънәләрен аңлап калу.
Әсәрдәге вакыйгаларны күпертеп сурәтләнгәндә, геройларның тирә-юньдәге табигатькә мөнәсәбәтен күрсәткшндә автор кулланган сурәтдәү чараларын (чагыштырулар, эпитетлар, метафоралар, фразеологик әйтелмәләр) күрә һәм аерып алырга өйрәтү.
Иҗади хикәяләр төзү: кайсы да булса бер герой исеменнән, ягъни затын үзгәртеп сөйләү, геройның язмышы турында хикәяне дәвам итү, тормыштагы вакыйгалар турында хикәя төзү, күзәтү элементларын кертеп, тасвирлауны үзгәртеп сөйләү күнекмәләрен булдыру.
Язучы биографиясен билгеле бер эзлеклелектә сөйләү күнекмәләрен булдыру.

Укыту – методик комплекты

1. Р.З. Хәйдәрова. Татар теле. Рус телендә төп гомуми белем бирү мәктәбенең 5 нче сыйныфы өчен дәреслек (рус телендә сөйләшүче балалар өчен).2011

Татар теле өйрәнәбез” Р.З.Хәйдәрова. Диск-1,2 нче бүлек.

6 нчы сыйныф өчен татар әдәбиятыннан тематик план

№	Бүлек исеме Дәрес темасы	Укытуның планлаштырылган нәтиҗәләре	Үзләштерергә яки камилләштерергә тиешле белем һәм күнекмәләр		Укучы эшчәнлеге төрләре	Методик кулланма, техник база	Дата
							План	Факт
			Лексика	Граммати-ка			План	Факт
	Яңа уку елы башлана ( 11 сәгать) Регулятив универсаль уку гамәлләре: эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү; укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү; билгеләгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү; кирәкле төзәтмәләр кертү; үз эшчәнлегең белән идарә итү. Танып-белү универсаль уку гамәлләре: аңлап уку, эчтәлекне үз сүзләрең белән сөйли белү; тиешле мәгълүматны сайлау; төп мәгълүматны аерып алу; фикерләрне логик чылбырга салу; иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү; аларны чишү өчен алгоритм булдыру; объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак якларны билгеләү, эшчәнлек нәтиҗәсен тикшерү һәм бәя бирү. Коммуникатив универсаль уку гамәлләре: әңгәмәдәш белән аралашу калыбын төзү; әңгәмәдәшеңнең аралашу эшчәнлеге белән идарә итү. Укытуның шәхси нәтиҗәләре шәхесара һәм мәдәниятара аралашуда татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру һәм аны яхшы өйрәнү теләге тудыру; әхлакый кагыйдәләрдә ориентлашу, аларны үтәүнең мәҗбүрилеген аңлау; әдәби әсәрләрдәге төрле тормыш ситуацияләренә һәм геройларның гамәлләренә гомүмкешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү; белем алуга омтылыш булу, мәктәп ,уку, төшенчәләрен аңлап эш итү “гаилә”, “туган ил”, “мәрхәмәтлелек”, төшенчәләрен кабул итү, “башкаларга карата түземлелек, кайгыртучанлык”, “кеше кадерен белү” кебек хисләр формалашу.
1.	Без мәктәпкә әзерләнәбез	Белем бәйрәме турында искә төшерү, бер-береңә комплиментлар әйтә белү	мәктәп тематикасы		Хикәя төзү
2.	Китап-минем дустым	Китапның ни өчен якын икәнлеген, нинди китап укыганыңны, нәрсә турында укыганыңны әйтә белү	Киңәшче, иптәш якын , турында			https://edu.tatar.ru
3.	Без китаплар укыйбыз	Китап укуга кызыксыну уяту; китап турында хикәя язу		Исемнәрнең тартым белән төрләнеше	Тема буенча диалог төзү, китап турында хикәя язу	www.tatarmultfilm.ru www.balarf.ru
4.	Минем мәктәбем	Дуслар белән бергә нәрсә эшләгәнеңне, нинди түгәрәкләргә йөргәнеңне әйтә белү	Чип-чиста, пөхтә, еш, өй эше, түгәрәк	исемнәрнең килеш белән төрләнеше	Килешләрдә төрләндерү
5.	Китапка ничә яшь?	Китап басу тарихы турында сөйли белү	Балчык, кулъязма, гарәп, һәйкәл, Кытай, зурлык, авырлык	Китап балчыктан ясалган төзелмәсе	Текст өстендә эш	www.tatarmultfilm.ru www.balarf.ru
6.	Каюм Насыйри – бөек галим	Каюм Насыйри турында сөйли белү	Тарих, тарихчы, тәрҗемә(че), дәреслек, галим, бөек	-чы/-че; -лык/-лек		www.tatarmultfilm.ru www.balarf.ru
7.	Без китапханәдә	Китапханәгә йөрү, язылу, китап алу турында сөйли белү. Китап укуның файдасы турында диалоглар төзи, сөйләшә белү	Китапханә, китапханәче, сайлый	Исем ясагыч кушымчалар	Диологик сөйләм үстерү өстендә эш	Китапханәгә сәяхәт
8.	Бсү.”Яраткан китабым”	Китап укуның файдасы турында диалоглар төзи, сөйләшә белү	Бөкләмә, ертма, ташлама, тотма	Бәйлекләр	Диолог төзү
9.	Көндәлеккә караш	Көндәлеккә караш турында сөйләшү	Очрашты, сорады, саклап тота, ыргытмый, хуҗа	Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык кушымчалары	Яңа хикәя язу	Көндәлекләр күргәзмәсе
10.	Халык авыз иҗаты	Халык авыз иҗаты әсәрләре белән таныштыру				През-я “Халык авыз иҗаты”
11.	Мәкальләр һәм әйтемнәр	Мәкальләр һәм әйтемнәрне аера белү			Мәкальләр һәм әйтемнәр әйтешү
	Без-булышчылар (12 сәгать) Регулятив универсаль уку гамәлләре: укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү; билгеләнгән критерийларга нигезләнеп, эш сыйфатына бәя бирә белү; уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү. Танып белү универсаль уку гамәлләре: уку максатын мөстәкыйль билгеләү; тиешле мәгълүматны табу, билгеләү, сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу; мәсьәләне чишү өчен уңайлы ысул сайлау; төшенчәгә якын килү өчен нәтиҗә ясау, фикерләрне логик чылбырга салу. Коммуникатив универсаль уку гамәлләре: әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү, аралашу күнекмәләрен формалаштыру; әңгәмәдәшеңнең аралашу эшчәнлеге белән идарә итү; коммуникатив мәсьәләдән чыгып, фикерне төгәл итеп җиткерү.
12.	Өйдәге эшләр	Өй хезмәте турында төзелмәләрне аңлап, урынлы куллана белү	Өйне җыештыра, савыт-саба юа. Чүп ташлый, идән себерә, тузан сөртә, өстәлне җыештыра, машина юа, урын җыештыра	“3 нче зат берлек сан хәз. зам.хик.фиг.+беләм” , Боерык фиг.+әле” төзелмәсе	Ситуатив күнегүләр эшләү
13.	Без әнигә булышабыз		Җитсә, җитмәсә, укыса, укымаса	Шарт фигыль. Шарт фигыльнең юклык формасы –са/-сә; -маса/-мәсә	Д/с, м/с	Тема буенча рәсемнәр күргәзмәсе
14.	Тапкырга табышмак	Табышмаклар әйтә һәм җавап бирә белү				(108б.-табышмаклар)
15.	Ф.Яруллинның “Әхмәт нигә елады?” тексты	Текстны аңлап уку, тәрҗемә итү	Әдәп, рәхәт, тәмле	Шарт фигыльнең зат-сан белән төрләнеше	Грамматик күнекмәләрне камилләштерү
16.	Ялган әйткән тотылыр, дөресен әйткән котылыр...	Үзенең ялгышы өчен гафу үтенергә кирәклеген өйрәнү	Ялган, дөреслек, ялгыш адым		Ситуатив күнегүләр эшләү
17.	Тырышкан табар, ташка кадак кагар.				Бирелгән тема буенча фикер алышу
18.	Көзге эшләр	Бакчада нәрсәләр эшләвең, ничек эшләвең турында сөйли һәм сорый белү	Казый, җыештыра, чүп түгә, булыша		Монолог, диалог төзү	Тема буенча рәсемнәр күргәзмәсе
19.	Бсү. Көзге каникулым	Көзге каникулның ничек үтүе турында сорый һәм сөйли белү
20.	“Супермалай нәрсәләр эшли ала?” тексты	Юа ала төзелмәсен аңлап куллана белү.	Кибеткә бара. Ипи алып кайта, кар көри, урындык төзәтә	Сорау һәм хикәя җөмләләр	Диалог һәм монолог төзеп сөйләү	Диск 1 нче бүлек
21.	“Суперкыз нинди була?” –текс төзү	Сорау һәм шарт фигыльле җөмләләр оештыра белү		Сорау һәм шарт фигыльле җөмләләр	Теманы ныгыту күнегүләре эшләү, диалоглар төзү	Тема буенча рәсемнәр күргәзмәсе
22.	В.Осееваның “Уллар” хикәясе	Бәйлек сүзләрне, төзелмәләрне сөйләмдә куллана белү; образларга бәя бирү, сәхнәләштерү	Алдында, артында, каршында, астында, җитез, көчле, мәтәлчек ата, чиләк, хезмәт сөя, эш яратмый, тырыш түгел, өлкәннәрне хөрмәт итми	Бәйлек сүзләр. Малайларның берсе төзелмәсе	Диалог һәм монолог төзү
23.	Р.Миңнуллинның “Әни кирәк” шигыре					www.tatarmultfilm.ru www.balarf.ru
	Дуслар белән күңелле ( 9 сәгать) Регулятив универсаль уку гамәлләре: укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү; укудагы уңышларның, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү; уку эшчәнлеген оештыра белү, уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү. Танып белү универсаль уку гамәлләре: уку максатын мөстәкыйль билгеләү; тиешле мәгълүматны табу, билгеләү; сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу; мәсьәләне чишү өчен уңайлы ысул сайлау; төп һәм ярдәмче билгеләрне аеру, анализлау, объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү; чагыштырып нәтиҗә ясый белү күнекмәләрен формалаштыру Коммуникатив универсаль уку гамәлләре: коммуникатив мәсьәләдән чыгып, фикерне төгәл итеп җиткерү; әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү; мәгълүматны туплау өчен күмәк эш башкарү.
24.	Бсү. Минем дустым	Үзеңнең дустың турында, дустың белән бергә нәрсәләр эшләвең турында сөйли белү	Гадел, игътибарлы, алдашмый, яхшылык эшли, ышана	Исемнәргә тартым һәм килеш кушымчаларының ялгану тәртибе	Лексик грамматик күнегүләр эшләү	Укучылар презентациясе
25.	“Дуслар дискотекада” (Хат белән танышу)	“Дискотекага бару” темасы буенча лексик-грамматик материалны сөйләмдә куллану	Үпкәләде, горур, ачуы килде, оялды, дуслашырлар, гафу үтенер, онытыр, гафу итмәс	Билгеле үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше	Сорау –җавап, ишетеп аңлау күнегүләре
26.	Чын дуслык	Дустың белән бергә нәрсәләр эшләвең турында сөйли белү	Һәрвакыт, кайвакыт, чын		Тема буенча диалог, монолог төзү, күнегүләр эшләү	Электрон кушымта
27.	Минем ял көнем	барыйм инде, барыйм әле, эчәсем килә төзелмәләрен сөйләмдә куллану	Һәрвакыт, кайвакыт, чын	барыйм инде, барыйм әле, эчәсем килә төзелмәләрен	Тема буенча бәйләнешле сөйләм телен үстерү	Тема буенча рәсемнәр күргәзмәсе
28.	В.Осееваның “Зәңгәр яфраклар” хикәясе	“Зәңгәр яфраклар” хикәясендәге яңа лексиканы диалогларда куллану	Сындырырсың, яфрак, иптәш, эндәшмәде	Хикәя фигыль	Тема буенча моноглог һәм диалог төзү	Таблица
29.	Д/с. Катя чын дусмы?	“Зәңгәр яфраклар” хикәясендәге яңа лексиканы диалогларда куллану. Яңа хикәя язу		Хикәя фигыльнең заман формалары	Күнегүләр эшләү
30.	Ш.Галиев иҗаты. “Мин” , “Дуслык балы” шигырьләре (74,75,78,79б.)	“Мактанчыклык” темасы буенча яңа сүзләр кулланып, үзара сөйләшү. Дусларның характер сыйфатларын ачуда чөнки, шуңа күрә теркәгечләрен сөйләмдә аңлап куллану	Шук, үткен, тапкыр, җыйнак, уңган, өлгер, тыйнак, мактанчык	Чөнки, шуңа күрә теркәгечләре	Сорау-җавап	www.tatarmultfilm.ru www.balarf.ru
31.	Р.Вәлиеваның “Туган көндә” хикәясе	Туган көн турында сорый һәм сөйли белү	Ризыклар, иске, карт, такты, сүзсез, уздырмыйбыз, бераз	Җыйнак һәм җәенке җөмләләр	Сорау –җавап, ишетеп аңлау күнегүләре; тема буенча ныгыту күнегүләре эшләү	www.tatarmultfilm.ru www.balarf.ru
32.	Бсү. Без туган көнгә ничек әзерләнәбез?	Алган белемнәрне системага салу, ныгыту			Ситуатив күнегүләр эшләү
	Туган җирем – Татарстан ( 12 сәгать) Регулятив универсаль уку гамәлләре: укытучы ярдәме белән максат кую һәм эшне планлаштырырга өйрәнү; эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра белү; уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү. Танып белү универсаль уку гамәлләре: фикерләрне логик чылбырга салу; иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы чишү ысулларын мөстәкыйль рәвештә булдыру; тиешле мәгълүматны табу, билгеләү, анализлау,объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү; эш башкару ысулларына һәм шартларына анализ ясау. Коммуникатив универсаль уку гамәлләре: әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү; мәгълүматны туплау өчен күмәк эш башкарү. әңгәмәдәшең белән аралашу холкы белән идарә итү.
33.	Ә.Ерикәйнең “Туган ил” шигыре	Татарстанның дәүләт символлоры турында сөйли белү	Ватан, ил, дәүләт, туган җир, халык, милләт, милли, башкала	Тартымлы исемнәрнең тартым белән төрләнеше	Сорау –җавап, ишетеп аңлау күнегүләре	Диск 1 нче бүлек
34.	Татарстанның дәүләт символлары	Татарстанның дәүләт символлоры турында сөйли белү	Үз, русча, татарча, туган тел	Рәвеш төркемчәләре	Тема буенча монолог һәм диалог төзү	През-я “Дәүләт символлары”
35.	“Англиядән килгән кунаклар” тексты	Текстның эчтәлеген аңлап укуларына ирешү	Тамаша залы, кунак, җырчы, язучылар, тамаша, атна	Үткән заман сыйфат фигыль	“Англиядән килгән кунаклар” тексты өстендә эш	Диск №1
36.	Д/с. Тамаша залында	Тема буенча монолог һәм диалог төзү, сөйләшә белү	Кызганыч, инглиз теле, чыгыш ясый, театр, соңгы, беренче, танылган, атаклы, көтелгән	Үткән заман сыйфат фигыль	Тәрҗемә итү күнегүләре
37.	Татарстан – дуслык иле	Татарстанда яшәүче милләтләрне, аларның туган телен әйтә белү. Нинди телдә ничек сөйләшкәнеңне әйтә белү.	Татарстан – дуслык иле. Кемнең теле бар, шуның иле бар. Мәкальләр	Рәвеш төркемчәләре	Сүзлекләр белән эш	През-я “Туган җирем – Татарстан”
38.	Кемнең теле бар, шуның иле бар.	Тема буенча монолог һәм диалог төзү, сөйләшә белү	Русча, татарча	Рәвеш төркемчәләре
39.	Бсү. Табигать турында сөйләшәбез	Татарстанның климаты, анда яшәгән хайваннар, үскән үсемлекләр турында сөйли белү	Табигать, арыш, кукуруз, поши, бодай, карабодай,тары , чөгендер, борчак, көнбагыш	Ия белән хәбәр арасында сызык	Күнегүләр эшләү	www.tatarmultfilm.ru www.balarf.ru
40.	Татарстанның елгалары	Татарстан елгалары турында сөйли белү	Чишмә, киңлеге, кушыла, борынгы	Бәйлекләр	Сорау –җавап, ишетеп аңлау күнегүләре	“Татарстан – дүрт елга иле” презентация
41.	Мин Казанга барам	Кайдан кая барганыңны, күпме вакыт барганыңны, нәрсә белән барганыңны, кайтканыңны әйтә белү	Кадәр	Казаннан Яр Яаллыга кадәр төзелмәсе		През-я “Казан”
42.	Г.Камал театры	Татарстандагы театрлар турында сорый һәм әйтә белү	Чыгыш ясый, балалар театры, яшьләр театры, курчак театры, атаклы, үсәр	“Исем+исем”, “сыйфат+исем” сүзтезмәләр	Тәрҗемә күнегүләре	През-я “Татар театры”
43.	Бсү. Без театрга барабыз	Теләгән тамашага чакыру кәгазе язу, алган белемнәрне системага салу			Ситуатив күнегүләр эшләү	Тема буенча рәсемнәр күргәзмәсе
44.	Татарстанның күренекле шәхесләре	Татарстанның күренекле шәхесләре турында сөйли һәм сорый белү	Шәхес, күренекле, танылган, атаклы		Тема буенча диалог, монолог төзү, күнегүләр эшләү	www.tatarmultfilm.ru www.balarf.ru
	Табигать белән бергә (8 сәгать)
45.	Бсү. Табигать белән бергә	Безнең әйләнә-тирәбез, табигатьне саклау турында сөйләм оештыра белү	Чүп-чар, пычрак, сындыра, янгын, учак	“Инфинитив+ кирәк” төзелмәсе, боерык фигыльнең IIIзат берлек һәм күплек сан формаларын	Тема буенча диалог, монолог төзү, күнегүләр эшләү	Тема буенча рәсемнәр күргәзмәсе
46.	Кошлар – безнең дусларыбыз	Безнең әйләнә-тирәбез, табигатьне саклау турында сөйләм оештыра белү	Чүп-чар, пычрак, сындыра, янгын, учак	“Инфинитив+ кирәк” төзелмәсе, боерык фигыльнең IIIзат берлек һәм күплек сан формаларын	Тема буенча диалог, монолог төзү, күнегүләр эшләү	През-я “Кошлар- безнең канатлы дусларыбыз”
47.	Колибри – иң кечкенә кош	Колибри турында текст уку, тәрҗемә итү	кошлар		Тема буенча диалог, монолог төзү, күнегүләр эшләү	През-я “Колибри”
48.	Бездә яшәүче кошлар	Кошлар турында өстәмә материал туплап, сыйныф алдында чыгыш ясарга өйрәнү	Кышлый, кышлаучы кошлар	Билгеле киләчәк заман хикәя фигыльнең сөйләмдә кулланылышы	Тема буенча диалог, монолог төзү, күнегүләр эшләү	През-я “Бездә кышлаучы кошлар”
49.	Бсү. Без хайваннар турында сөйләшәбез. (83б.)	Җәнлекләр турында мәгълүмат әзерләп, сыйныф алдында чыгыш ясарга өйрәнү	Хайван исемнәре		Төркемнәрнең чыгыш ясавы, нәтиҗә ясау	Тема буенча рәсемнәр күргәзмәсе
50.	Дүрт аяклы дусларыбыз	Этләрнең тышкы кыяфәте, гадәтләре, тугрылыклары турында сөйли белү. Ачыклау максатыннан чыгып, төрле сорау алмашлыклары, кисәкчәләр кулланып, сорау җөмләләр оештыра белү	Токым, йонлач, урам эте, йорт эте, эзли, җылыта, кабер, гадәт	Фигыльнең заман формалары	Фоторәсемнәр, китап белән эш, күнегүләр эшләү, диалогик-монологик сөйләм	През-я “Хайваннар тормышын беләсеңме?
51.	Тугрылыклы дуслар	Этләрнең батырлыгы, аларга куелган һәйкәлләр турында өстәмә материал туплау	тугрылыклы		Диалогик. Монологик сөйләм күнегүләре эшләү	През-я “Тугры дуслар”
52.	И.Крыловның “Ат белән Эт” мәсәле	Китап белән эш.	мәсәл			www.tatarmultfilm.ru www.balarf.ru
	Сәламәт тәндә – сәламәт акыл (8 сәгать)
53.	Спорт төрләре	Нинди спорт төре белән шөгыльләнергә яратуыңны, нишли белүеңне (алуыңны), нинди спортчы булырга теләвеңне әйтә белү	Шөгыльлләнү, спорт төре	Инфинитив+яратам (телим) төзелмәсе	Диалогик. Монологик сөйләм күнегүләре эшләү	Презентация “ Универсиада-13”
54.	Олимпия уеннары	Олимпия уеннарындагы спорт ярышларындагы спорт ярышларының төрләрен әйтә белү. Нинди ярышта катнашканыңны, катнашмаганыңны әйтә белү	Ату, йөгерү, үткәрелә, ярышу, көч сынашу, катнашу	Исем фигыль	Ишетеп аңлау, сорауларга җавап бирү	Презен-я “ Олимпия уеннары”
55.	Бсү. “Еш авырыйсың килмәсә...”	Авыручыга киңәшләр бирә белү	Авырый, авырта, еш, тән әгъзалары исемнәре	Шарт фигыльнең барлык-юклык формалары		Тема буенча рәсемнәр күргәзмәсе
56.	Д/с . Табибта	Кайсы җирең, авыртуын әйтә белү	Авырый, авырта, еш, тән әгъзалары исемнәре			Интерактив кушымта, таблица
57.	Йолдызның “Илдус һәм вирус” шигыре	Авыруның сәбәпләре, кайсы җирең авыртуы турында сөйли белү	Авырый, авырта, еш, тән әгъзалары исемнәре	Шарт фигыль	Диалогик. Монологик сөйләмүстерү күнегүләре эшләү	Интерактив кушымта, таблица
58.	Сәламәт булу өчен нишләргә кирәк?	Сәламәт булу өчен нәрсә эшләргә кирәклеген әйтә белү	Шөгыльләнә, ютәл	“Инфинитив (барлыкта һәм юклыкта) +кирәк” төзелмәсе	Сорау –җавап, ишетеп аңлау күнегүләре	Интерактив кушымта, таблица
59.	“Файдалы җиде ризык” тексты	Сәламәт булу өчен нәрсә эшләргә кирәклеген әйтә белү. Файдалы җиләк-җимешләр төрында сөйли белү	Файдалы җиләк-җимешләр, бал, суган.	“Инфинитив (барлыкта һәм юклыкта) +кирәк” төзелмәсе	Диалогик. Монологик сөйләмүстерү күнегүләре эшләү һәм парларда эш	Интерактив кушымта, таблица
60.	“Сәламәт тәндә – сәламәт акыл” темасын кабатлау дәресе	Алган белемнәрне системага салу, ныгыту			Ситуатив күнегүләр эшләү	Электрон кушымта
	Светофор – минем дустым (10 сәгать) Регулятив универсаль уку гамәлләре: уку эшчәнлеген оештыра белү; укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү. уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү. Танып белү универсаль уку гамәлләре: иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аны чишү өчен алгоритм булдыру; сөйләм берәмлекләрен логик тзртипкә салу; эш башкару ысулларына һәм шартларына анализ ясау, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү. Коммуникатив универсаль уку гамәлләре: әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый белү, әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү;
61.	Х.Әхмәт-Вәлинең “Әмир машиналары” шигыре	Шигырьне аңлап, сәнгатьле уку				Диск 1 нче бүлек, www.tatarmultfilm.ru www.balarf.ru
62.	Бсү. “Юл йөрү кагыйдәләре”	Юл йөрү кагыйдәләрен искә төшерү	Юл аша, ашыкканда, юл янында, сызгыртты, ут	“Инфинитив+ярамый” төзелмәсе	Диалогик. Монологик сөйләмүстерү күнегүләре эшләү һәм парларда эш	Диск 1 нче бүлек
63.	Светофор – минем дустым	Светофор төсләрен, юл аша чыгу кагыйдәләрен әйтә белү	Юл аша, ашыкканда, юл янында, сызгыртты, ут, кызыл, сары, яшел	“Инфинитив+ярамый” төзелмәсе	Диалогик. Монологик сөйләмүстерү күнегүләре эшләү һәм парларда эш	Тема буенча рәсемнәр күргәзмәсе
64.	Юлда сак бул!	Юлда ничек сак булу турында сөйли белү. Җәяүлегә киңәшләр бирү	Юл аша, чыга, рөхсәт, курка, өзелә, сикерә, тукталыш, җәяүле		Диалогик. Монологик сөйләм үстерү күнегүләре эшләү һәм парларда эш	Тема буенча рәсемнәр күргәзмәсе
65.	Җәяүлегә киңәшләр	Җәяүлегә киңәшләр бирү	Аркылы, як-якка, онытма		Ныгыту күнегүләре эшләү һәм парларда эш	www.tatarmultfilm.ru www.balarf.ru
66.	Сабантуе бәйрәме турында	Сабантуе бәйрәме турында сөйли һәм сорый белү	Милли, халык,		Парларда эш, үз фикереңне әйтү, күнегүләр эшләү	Тема буенча рәсемнәр күргәзмәсе
67.	Б.Рәхмәтнең “Сабан туенда”,Г.Моратның “Сабан туе” шигыре	Шигырьләрне аңлап, сәнгатьле уку, эчтәлеген иптәшеңә әйтә белү	Куәт, ярсу, лаеклы, алмаш, тату,		Сәнгатьле уку	www.tatarmultfilm.ru www.balarf.ru
68.	“Сабантуй” журналына сәяхәт	Сабантуй журналына читтән торып сәяхәт итү			Сорау-җавап	Сабантуе журналлары, сайты
69.	Л.Фәттәховның “Сабантуй” картинасы буенча эш	Картина буенча үз фикереңне әйтә белү	Дөнья куя, җәяүләп, бистә, үзе теләп		Д/с, м/сөйләм үстерү күнегүләре эшләү һәм парларда эш	Тема буенча рәсемнәр күргәзмәсе
70.	Еллык үткәннәрне кабатлау	Алган белемнәрне системага салу, ныгыту			Д/с, м/сөйләм үстерү күнегүләре эшләү һәм парларда эш

Предварительный просмотр:

Татар теле дәресенә технологик карта.

Тема: Яшелчә һәм җиләк-җимешләр(кабатлау)

(1 нче сыйныф)

2013нче ел

Тема

Яшелчә һәм җиләк-җимешләр(кабатлау)

Теманың максаты.

Яшелчә һәм җиләк-җимеш исемнәрен кабатлау,аларны сөйләмдә кулланышка кертү. Әңгәмәдәшеңә сорау һәм җавап бирү белү. Табигать биргән байлыкларга сакчыл караш тәрбияләү.

Планлаштырылган нәтиҗә

.Яшелчә һәм җиләк-җимеш исемнәрен кабатлау,ныгыту; фикерләү сәләтен үстерү.

Төп төшенчәләр

Алма,җиләк,груша,банан,әфлисун,виноград,лимон,суган,кыяр,помидор,шалкан.сарымсак,борыч

Предметара бәйләнеш

Татар теле, әдәби уку, әйләнә-тирә дөнья, рәсем сәнгате.

Ресурслар

Топ

Өстәмә

“Күңелле татар теле”Р.З.Хәйдарова,Н.Г.Галиева,”Күңелле татар теле”Эш дәфтәре.Рус телендә сөйләүче балаларга татар теле укыту.1нче сыйныф.Укытучылар өчен кулланма.Р.З.Хәйдәрова.Дисклар”Күңелле татар теле”.һttp://tatarscһool.ru(Татар теле.1нче сыйныф.Татар теленнән интерактив дәреслек.

Күрсәтмә һәм таратма материал,

Төркемнәрне оештыру

Фронталь, индивидуаль, парлы эш.

Оештыру технологиясе

Һәр этапның өйрәтү һәм үстерү биремнәре

Һәр этапның диагностик биремнәре.

I этап.

Оештыру моменты.

Максат – төркем белән исәнләшү,телдән аралашу,төркемнең дәрескә хәзерлеген күзәтү, барлау; белем алырга әзерлек алып бару.

I этап. Оештыру.

Дәрескә әзерләнү:

-сәламләү(исәнләшү) -телдән аралашу.

2. Сыйныфны тәртипкә китерү.

3.Дәрестә кулланырга тиешле кагыйдәләр искә төшерелә:

- Внимательно слушай,не перебивай!

- Отвечай полными предложениями!

- Чужую мысль не повторяй,умей выразить свою мысль.

1 этап.

Бер-береңә карап елмай,исәнләш!

Смайликлар белән кәефне күрсәтү.

Покажите ваше настроение в виде различных смайликов.

II этап.

Белем һәм күнекмәләрне камилләштерү.

Максат – яшелчә һәм җимешләр турында белемнәрне актуальләштерү.

1.Фонетик зарядка ясату.

2.Кереш әңгәмә

3.Нәрсә артык?уены

Җиләк,суган сүзләренең дөрес язылышын күрсәтү.

3.Күнегүләр эшләү

4.Физкультминутка для глаз.

5.Аудирование.

-а-ә, -у-ү,-о-ө, -ы-е(э),

-га/-гә,-ка/-кә,-ко/-кө,-кы/-ке(э),

-җы/җе(э),-җи,җил,җиләк,чиләк.

-Укучылар,сез дәрескә әзерме? Алайса,әйдәгез,сәяхәткә чыгабыз.1минутка гына күзләрегезне йомыйк әле.(Вы готовы к уроку?Тогда мы с вами будем путешествовать.Закрыли все глазки.Открыли.Куда мы попали?

-Без кайда?

-.......

-Бакчада нәрсәләр үсә?

-.........

Җиләк,суган сүзләрен дөрес язылышын,әйтелешен күрсәтә белү.

Рәсем астына туры китереп сүзләр урнаштырырга

Слайдта бирелгән күнегүләр белән күзләрне ял иттерү.

№1Прослушайте и укажите слова со

звуком[к]:кишер.кыяр,бәрәңге,суган,кабак,чөгендер

№2Прослушайте и укаҗите слова,состоящие из 2слогов

№3Вам надо найти слова.отвечающие на вопрос нинди? Матур,казый,тәмле,кыяр,бәрәңге,зур,кечкенә.

№4Прослушайте и скажите,кто не является персонажем сказки”Репа”:бабай,әби,әни,кыз.эт,песи.тычкан.

II этап.

Д/Б Яшелчә һәм җиләк-җимеш исемнәре.

Җөмләләр төзе, рәсемнәрен яса.

Тәлинкәдәге артык сүзне тап,парларда эшлә.

Д/Б 1. Бирелгән сүзләрне кескенә үз такталарга язып күрсәт,иптәшең белән тикшер

Парларда киңәшегез(обсудите в парах)Релли робиг(Сингапурча укыту)

Парларда киңәшегез(по 15 секунд-Таймд пэа шэа(Сингапурча укыту)

Уйлагыз,языгыз,парларда киңәшегез(обсудите в парах) Финк-райт.раунд робин)

6. Ситуатив күнегүләр

1-Син нәрсә яратасың?

-Мин алма яратам.

- Спроси у соседа любит ли она яблоко? Алсу,спроси у Амиры.любит ли она огурцы? Ты хочешь поесть помидоры.Как ты спросишь у мамы.есть ли помидор? Как ты скажешь,что тебе нужен помидор. Как ты спросишь,чтоб тебе дали яблоко.

-А теперь разложите фрукты и овощи в две корзины.

-Бу кәрзиндә яшелчәләр,икенче кәрзиндә җиләк-җимеш

Д/Б 1.В огороде выросло очень много овощей и фруктов.Нужно помочь маме собрать их и отдельно разложить в корзины.Поможем маме? (Эшне укучылар бер-бер артлы эшлиләр).

Командага бүленегез:1ком.-яшелчәләр ,икенче ком.-җиләк-җимеш турында сөйли

3 этап. Йомгаклау.Нәтиҗә ясау.

Яшелчә,җиләк-җимешләрнең файдалы икәнен белү,

аның тәмен,нинди булуын әйтү.

Что узнал для себя?

Какие трудности были для меня?

Предварительный просмотр:

Подписи к слайдам:

Слайд 1

6 нчы март, 2015 нче уку елы Татарстан Республикасы Лаеш муниципал ь районы муниципаль бюджет гомуми белем учреждениесе Столбище урта гомуми белем бир ү мәктәбе Мастер-класс фрагментына кушымта Әдәбиятта конфликт

Слайд 4

Чын тормышның төп максаты – гаделлекне аңлау, гүзәллекне тоя белү, яхшылыкка, бәхетле булырга омтылу. А.Платон

Слайд 5

Конфликт – вакыйга-күренешләрнең, гомумән, хәрәкәт нигезенә салынган характер һәм хәлләрнең, карашлар һәм тормыш прин ципларыны ң бәрелешүе

Слайд 6

Син яшәмә җирдә файдасыз бер Түмгәк булып тигез урында. Янып торсын гомрең маяк булып Үзеңнән соң килгән буынга. Муса Җәлил

Навигация

"Мастер-класс"-2015

Скачать:

Предварительный просмотр:

Предварительный просмотр:

Предварительный просмотр:

Предварительный просмотр:

Предварительный просмотр:

Предварительный просмотр:

Предварительный просмотр:

Предварительный просмотр:

Предварительный просмотр:

Предварительный просмотр:

Предварительный просмотр:

Предварительный просмотр:

Предварительный просмотр:

Подписи к слайдам: