"2-3 яшьлек балаларның яшь үзенчәлекләре"

Мирзагитова Гульсия Рисуновна

« 2 яшьтэн   3 кэ  кадэр  балаларнын   психик  усешенен  яшь   узенчэлеклэре. Тэрбия  пэм  белем   биру   бурычлары.»

   Оченче   яшьтэ  балалар   мостэкыйльрэк  була  башлыйлар. Предметлы  эшчэнлек , бала  белэн  олкэннэрнен   ситуатив – эшлекле  аралашулары  усэ   бара, кабул  итучэнлеклэре, сойлэм,  уз – узлэрен  ирекле   тотунын    башлангыч    формалары, уеннар,  курсэтмэле – тээсирле фикер йортулэре  камиллэшэ.

    Охшарга  тырышу объекты сыйфатында пэм  шулай ук   балаларнын  уз   активлыгын  да   устеруче  урнэк   итеп  олылар  тэкъдим   иткэн  модель   нигезендэ,  кораллы   эш – гамэллэр табигый  активлыкны, белем пэм  кунекмэлэр ярдэмендэ    барлыкка   килуче активлыкка    узгэртеп, баланын   ирекле   тэртибен  устерэлэр. 

     Олылар  белэн  уртак предмет  эшчэнлеге барышында  сойлэмне анлау усэ.  Балалар  узлэрен  эйлэндереп   алган  предмет  исемнэрен  узлэште-    рулэрен  дэвам   итэлэр, олыларнын  гади  суз  белэн  белдергэн  утенечлэ-   рен  утэргэ   ойрэнэлэр.  Бала  анлый  торган  сузлэр  саны  шактый   арта. Бала   олыларнын   курсэтмэлэрен  генэ  тугел,  э аларнын хикэялэулэрен  дэ   анлый   башлый.

    Балаларнын   актив   сойлэме  интенсив   усэ.  3 яшькэ  алар  топ  грам-    матик  структураларны  узлэштерэлэр, гади  жомлэлэр  тозергэ  тыры-    шалар,  олкэннэр   белэн  сойлэшкэндэ   барлык  суз  торкемнэрен  дэ  дияр-  лек  кулланалар. Актив  сузлек  якынча   1000 – 1500  сузгэ  житэ. 3 яшь ту-   ларак  сойлэм   баланын   яшьтэшлэре   белэн  аралашу   чарасына   эйлэнэ.  Бу  яшьтэ  балаларда  уен, рэсем ясау,  конструкциялэу   кебек  яна  эшчэн-  лек   торлэре   формалаша.

   3 нче  яшьтэ  куру пэм ишету  сэлэте  камиллэшэ.Бу балаларга  кайбер биремнэрне  хатасыз утэргэ  момкинлек  бирэ: 2 – 3 предметны формасы,  зурлыгы пэм  тосе  буенча  сайлап    алу,  койлэрне  аеру, жырлау.

    Бу яшьтэге   балаларга  уй – фикерлэрне анлап  бетермичэ  эйту, импульсивлык,  хислэр  пэм телэклэренен  ситуациялэрдэн     бэйле   булуы    характерлы.Балалар  яшьтэшлэренен  эмоциональхалэтенэ  бик  жинел  бирелэлэр. Шулай да  бу чорда  балада  ирекле  тэртип  формалаша  баш-   лый. Ул  кораллы  эш – гамэллэр  пэм  сойлэм  усеше  белэн  анлатыла.  Ба-   лаларда  горурлык  пэм  оялу хислэре  барлыкка   килэ, исем  пэм  женси  тэн  гэллек   белэн  бэйлэнешле   узан    элементлары  формалаша   башлый. Ин  кече  яшьтэгелэр  чоры  3 яшьлеклэр  кризисы белэн  тэмамлана.Бала  узе- нен  олылардан аерылып  торучы аерым кеше  икэнлеген  анлый башлый. Анда    Мин  образы  формалаша. Кризис куп кенэ тискэре  куренешлэргэ   сэбэпче   була:  негативлык,кирелек,еш кына  олкэннэр  белэн  монэсэбэт-   лэрнен бозылуы п.б. Кризис   берничэ  айдан 2 елга  кадэр  сузылырга  момкин.

                                Тэрбия пэм белем биру  бурычлары. 

      Балаларнын   сэламэтлеклэрен   ныгытуны  пэм организмнарын   чынык-  тыруны дэвам иту.Уз – узенэ  хезмэт курсэту,  похтэлек,  чисталык  кунек-   мэлэре    биру. Топ  хэрэкэтлэрен  устеру, ардырмау.

     Курсэтмэле – тээсирле фикерлэу  белэн беррэттэн курсэтмэле – йогынты  лы  фикерлэу    элементларын  да   формалаштыру.Балаларнын   игътибар         лылыгын,   истэ  калдыру сэлэтен  арттыру.  Эйлэнэ – тирэдэ  ориентлаша    белу  кунекмэлэре   тэжрибэлэрен   арттыру,  торле  сенсорик   тээсирлэр   белэн   баету.

    Тирэ – юньдэге  предметлар  пэм  алар  арасындагы  бэйлэнеш  турында   башлангыч  тошенчэлэр   биру.Табигать  куренешлэренэ   кызыксыну   уяту   усемлеклэргэ  сак караш   тэрбиялэу.

      Балаларнын   сойлэм   кунекмэлэрен устеру эшен  дэвам иту.Сузлек  запасын   баету, сойлэмнэренен   грамматик  тозелешен   камиллэштеру.  Курсэтмэ  эсбаплар   кулланмыйча гына   олкэннэрнен  сойлэмен анларга   ойрэту. Оч  яшькэ  сойлэмнен  тулы  кыйммэтле  сойлэшу чарасы   булып   эверелуенэ  ирешу.

     Сюжетлы – рольле  уеннарнын алшартларын   булдыру, яшьтэшлэре  белэн  янэшэ,  сонрак бергэлэп  уйнау кунекмэлэрен устеру. Яшьтэшлэре  арасында  уз – узлэрен дорес тотарга ойрэту.Балаларга , олкэннэргэ ка-   рата    жылы  монэсэбэт,  ата – аналарына, якыннарына карата мэхэббэт   йогынтысы   тэрбиялэу.

     Балаларнын сэнгати  зипенгэ  алу, сэлэтен устеру пэм  музыка, жыр, алар  анлый  алган сынлы сэнгать, эдэби эсэрлэр белэн  тээсирлэнэ белулэренэ   ирешу.

 

Скачать:


Предварительный просмотр:

« 2 яшьтэн   3 кэ  кадэр  балаларнын   психик  усешенен  яшь   узенчэлеклэре. Тэрбия  пэм  белем   биру   бурычлары.»

   Оченче   яшьтэ  балалар   мостэкыйльрэк  була  башлыйлар. Предметлы  эшчэнлек , бала  белэн  олкэннэрнен   ситуатив – эшлекле  аралашулары  усэ   бара, кабул  итучэнлеклэре, сойлэм,  уз – узлэрен  ирекле   тотунын    башлангыч    формалары, уеннар,  курсэтмэле – тээсирле фикер йортулэре  камиллэшэ.

    Охшарга  тырышу объекты сыйфатында пэм  шулай ук   балаларнын  уз   активлыгын  да   устеруче  урнэк   итеп  олылар  тэкъдим   иткэн  модель   нигезендэ,  кораллы   эш – гамэллэр табигый  активлыкны, белем пэм  кунекмэлэр ярдэмендэ    барлыкка   килуче активлыкка    узгэртеп, баланын   ирекле   тэртибен  устерэлэр.  

     Олылар  белэн  уртак предмет  эшчэнлеге барышында  сойлэмне анлау усэ.  Балалар  узлэрен  эйлэндереп   алган  предмет  исемнэрен  узлэште-    рулэрен  дэвам   итэлэр, олыларнын  гади  суз  белэн  белдергэн  утенечлэ-   рен  утэргэ   ойрэнэлэр.  Бала  анлый  торган  сузлэр  саны  шактый   арта. Бала   олыларнын   курсэтмэлэрен  генэ  тугел,  э аларнын хикэялэулэрен  дэ   анлый   башлый.

    Балаларнын   актив   сойлэме  интенсив   усэ.  3 яшькэ  алар  топ  грам-    матик  структураларны  узлэштерэлэр, гади  жомлэлэр  тозергэ  тыры-    шалар,  олкэннэр   белэн  сойлэшкэндэ   барлык  суз  торкемнэрен  дэ  дияр-  лек  кулланалар. Актив  сузлек  якынча   1000 – 1500  сузгэ  житэ. 3 яшь ту-   ларак  сойлэм   баланын   яшьтэшлэре   белэн  аралашу   чарасына   эйлэнэ.  Бу  яшьтэ  балаларда  уен, рэсем ясау,  конструкциялэу   кебек  яна  эшчэн-  лек   торлэре   формалаша.

   3 нче  яшьтэ  куру пэм ишету  сэлэте  камиллэшэ.Бу балаларга  кайбер биремнэрне  хатасыз утэргэ  момкинлек  бирэ: 2 – 3 предметны формасы,  зурлыгы пэм  тосе  буенча  сайлап    алу,  койлэрне  аеру, жырлау.

    Бу яшьтэге   балаларга  уй – фикерлэрне анлап  бетермичэ  эйту, импульсивлык,  хислэр  пэм телэклэренен  ситуациялэрдэн     бэйле   булуы    характерлы.Балалар  яшьтэшлэренен  эмоциональхалэтенэ  бик  жинел  бирелэлэр. Шулай да  бу чорда  балада  ирекле  тэртип  формалаша  баш-   лый. Ул  кораллы  эш – гамэллэр  пэм  сойлэм  усеше  белэн  анлатыла.  Ба-   лаларда  горурлык  пэм  оялу хислэре  барлыкка   килэ, исем  пэм  женси  тэн  гэллек   белэн  бэйлэнешле   узан    элементлары  формалаша   башлый. Ин  кече  яшьтэгелэр  чоры  3 яшьлеклэр  кризисы белэн  тэмамлана.Бала  узе- нен  олылардан аерылып  торучы аерым кеше  икэнлеген  анлый башлый. Анда    Мин  образы  формалаша. Кризис куп кенэ тискэре  куренешлэргэ   сэбэпче   була:  негативлык,кирелек,еш кына  олкэннэр  белэн  монэсэбэт-   лэрнен бозылуы п.б. Кризис   берничэ  айдан 2 елга  кадэр  сузылырга  момкин.

                                Тэрбия пэм белем биру  бурычлары. 

      Балаларнын   сэламэтлеклэрен   ныгытуны  пэм организмнарын   чынык-  тыруны дэвам иту.Уз – узенэ  хезмэт курсэту,  похтэлек,  чисталык  кунек-   мэлэре    биру. Топ  хэрэкэтлэрен  устеру, ардырмау.

     Курсэтмэле – тээсирле фикерлэу  белэн беррэттэн курсэтмэле – йогынты  лы  фикерлэу    элементларын  да   формалаштыру.Балаларнын   игътибар         лылыгын,   истэ  калдыру сэлэтен  арттыру.  Эйлэнэ – тирэдэ  ориентлаша    белу  кунекмэлэре   тэжрибэлэрен   арттыру,  торле  сенсорик   тээсирлэр   белэн   баету.

    Тирэ – юньдэге  предметлар  пэм  алар  арасындагы  бэйлэнеш  турында   башлангыч  тошенчэлэр   биру.Табигать  куренешлэренэ   кызыксыну   уяту   усемлеклэргэ  сак караш   тэрбиялэу.

      Балаларнын   сойлэм   кунекмэлэрен устеру эшен  дэвам иту.Сузлек  запасын   баету, сойлэмнэренен   грамматик  тозелешен   камиллэштеру.  Курсэтмэ  эсбаплар   кулланмыйча гына   олкэннэрнен  сойлэмен анларга   ойрэту. Оч  яшькэ  сойлэмнен  тулы  кыйммэтле  сойлэшу чарасы   булып   эверелуенэ  ирешу.

     Сюжетлы – рольле  уеннарнын алшартларын   булдыру, яшьтэшлэре  белэн  янэшэ,  сонрак бергэлэп  уйнау кунекмэлэрен устеру. Яшьтэшлэре  арасында  уз – узлэрен дорес тотарга ойрэту.Балаларга , олкэннэргэ ка-   рата    жылы  монэсэбэт,  ата – аналарына, якыннарына карата мэхэббэт   йогынтысы   тэрбиялэу.

     Балаларнын сэнгати  зипенгэ  алу, сэлэтен устеру пэм  музыка, жыр, алар  анлый  алган сынлы сэнгать, эдэби эсэрлэр белэн  тээсирлэнэ белулэренэ   ирешу.

 Татарстан  Республикасы  Актаныш  муниципаль  районы  бюджет  мэктэпкэчэ  белем  биру  учреждениясе  «Катнаш  тордэге    Актаныш  6 нчы  санлы  балалар  бакчасы»

   

          « 2  яшьтэн  3 яшькэ  кадэр  балаларнын  психик     усешенен  яшь узенчэлеклэре.

            Тэрбия   пэм  белем биру  бурычлары.»

                                                       Тэрбияче: Мирзапитова   Г.Р.

                                               Октябрь,  2013 ел.