Олимпиадные задания по бурятскому языку 1-4 класс

Буряад хэлээр олимпиадна даабари 1 классай      

 hургуули______________________________________класс_______________________

 hурагшын  обог, нэрэ.______________________________________________________

1.  Yгтэhэн YгэнYYд    соо    зƟƟлэн хашалгантай Yгэ  ологты:

 А)   байра                        В)  барюул                  С)  баабгай

2.Эрсэ аялгантай Yгэ  ологты:

А)   лонхо                         В)  лимбэ                     С)  мƟƟгэ

3..YзэгYYдые hэлгэн табижа, Yгэ бии болгогты:

Ямар   Yгэ  YлYYб , доогуурнь зурагты.

нэгэнY__________________________________________________

уганан_________________________________

шэгэнэ_________________________________

урьгахн________________________________

4..МэдYYлэл  юунhээ   бYридэнэб?

А)    YзэгYYдhээ                         В) YгэнYYдhээ                 С) абяануудhаа

5.Уншагты . МэдYYлэл олоод, тэмдэглэгты.

А)   Ойн  хажууда .                       В) Yхэр  ойн.         С) Yхэр  ойн   хажууда  бэлшэнэ.

6.МэдYYлэл  соохи   таараха      YгэнYYдые  стрелкээр харуулагты:                                            

1. Эжы___________ууна.                                                       А). амhарта

2. Аба____________эдинэ                                                       Б). hүтэй сай

3. Дамба_________аршана.                                                     В). шүлэ

4. Эгэшэ________       угаана.                                                 Г). тооhо

7.Энэ ямар жанрай зохёол бэ?

Эрдэмтэй хүнэй хэлэн зƟƟлэн,

Ухаатай хүнэй сэдьхэл  зƟƟлэн,

 А)  таабари                               В) жороо Yгэ                                  С) оньhон Yгэ

8. «Малгай»  гэжэ  Yгэ  сооhоо  хоргодоhон Yгэ   ологты:

А)  Ман                                        В)  Мал                                           С)  Маг

9.  Хонгёо   хашалгануудые        ологты:

А)  м, л, р, н , й                                      В)  ч, ш, щ, ц                                 С)  п,  ф,  к,  т

10. Алдуутай  YгэнYYдые олоод, алдуугынь заhагты.

                                                                 Нааданхай.

Минии басаган  янжима   Бадмаева   олон  нааданхайнуудтай. Гоё кукла маша, томо арзагар нохэй, тYрган  гYЙдэлтэй  марин бии .

Харюу:

З Yб  харюу – 1 балл

1.  Yгтэhэн YгэнYYд    соо    зƟƟлэн хашалгантай Yгэ  ологты:                     

  В)  барюул                         -                     1 балл

2.Эрсэ аялгантай Yгэ  ологты:

  В)  лимбэ               -      1 балл

3..YзэгYYдые hэлгэн табижа, Yгэ бии болгогты:

нэгэнY___-___ Yнэгэн

уганан__- унаган

шэгэнэ___- эшэгэн_

урьгахн__- хурьган

Ямар   Yгэ  YлYYб , доогуурнь зурагты.                      5 балл

4..МэдYYлэл  юунhээ   бYридэнэб?

     В) YгэнYYдhээ                 -                                        1 балл

5.Уншагты . МэдYYлэл олоод, тэмдэглэгты.

       С) Yхэр  ойн   хажууда  бэлшэнэ.                        

6.МэдYYлэл  соохи   таараха      YгэнYYдые  стрелкээр харуулагты:                                            

1. Эжы___________ууна.                                                       А). амhарта

2. Аба____________эдинэ                                                       Б). hүтэй сай

3. Дамба_________аршана.                                                     В). шүлэ

4. Эгэшэ________       угаана.                                                 Г). тооhо             -4 балла

7.Энэ ямар жанрай зохёол бэ?

Эрдэмтэй хүнэй хэлэн зƟƟлэн,

Ухаатай хүнэй сэдьхэл  зƟƟлэн,

С) оньhон Yгэ                                                                                                                  - 1 балл

8. «Малгай»  гэжэ  Yгэ  сооhоо  хоргодоhон Yгэ   ологты:

А)  Мал                                                                                                                      - 1 балл

9.  Хонгёо   хашалгануудые        ологты:

А)  м, л, р, н , й                                                                                                            -1 балл

10. Алдуутай  YгэнYYдые олоод, алдуугынь заhагты.

                                                                 Нааданхай.

Минии басаган  янжима   Бадмаева   олон  нааданхайнуудтай. Гоё кукла маша, томо арзагар нохэй, тYрган  гYдэлтэй  марин бии .

Минии басаган  Янжима   Бадмаева   олон  нааданхайнуудтай. Гоё кукла Маша, томо арзагар нохой, тYргэн  гYЙдэлтэй  морин бии .

                                                                                                                                   - 5 баллов

                                                                                                            Хамта    -    балл 20 балл

Буряад хэлээр олимпиадна даабари 2 классай      

 hургуули______________________________________класс_______________________

 hурагшын  обог, нэрэ.______________________________________________________

1.Буряад хэлэнэй алфавидта хэды үзэгүүд бииб?

А) 33                                            В) 36                                                          С) 35

2.Хэды удаан аялганууд байнаб, тэмдэглэгты:       э, ы, У. ,яа, аа, эй, и, үү, Өө.

А) 4                                                В) 6                                                          С) 5

3. Аялганай тааралдалай ёhоор зүб  бэшэгдэhэн үгэ ологты:

  А)  углӨөдэр                                    Б)  үглӨөдар                                         В)     үглӨөдэр

4.  «Ягаан»   гэhэн  үгэ  хэды абяанhаа бүридэнэб?

  А)  6      абяанhаа                              Б)  4    абяанhаа                           В)    5 абяанhаа

5.Уншагты . МэдYYлэл олоод, тэмдэглэгты.

А)  Гэрэй саана  .                В)   Модон гэрэй саана .        С) Модон гэрэй саана ургана.

 6. Тэдэ номоо hайнаар уншаа гү?

Энэ мэдYYлэл удхаараа ямар мэдYYлэл  бэ? ЗYб  харюу ологты:

А)  Асууhан     мэдYYлэл            В)Шангадхаhан       мэдYYлэл    С) Юрэ хӨөрэhэн  мэдYYлэл

7.Дорохи зэргэнYYдэй алиниинь алфавидай  ёhоор  зYб    гурим   харуулнаб?

Саhан (1),  hара (2), шатар (3  ), онтохон (4), домог (5), Yбгэн (6),хатар (7),  бYлэг (8), зула (9), наадан (10)

А) 9,  8,6, 10, 1, 7, 2 ,3 ,5 ,4.        В) 8, 9,. 6, 1, 10, 2, 3,4, 5,7            С)  8, 5, 9,10,4,1,6,7,2,3

 8.Таабари таа.

Добо тойроод долоон нYхэн.

А)  Гэр                          В) Мал                                        С) ХYнэй  толгой

 9. Энэ ямар жанрай зохёол бэ?

Таа   бY   таа

Тарган таршаа,

Заа   бY  заа

Заан газаа.

А)  таабари                               В) жороо Yгэ                                  С) оньhон Yгэ

 10.  «Гэр бYлэ» тухайгаа 3-4 удхаараа холбоотой мэдYYлэлнYYдые зохёон бэшэгты:        

_____________________________________________________________________________

11. БYдэхи хашалганиие хонгёо хашалганаар    hэлгэн,  ондоо удхатай Yгэ   бии болгожо  Yзэ :  

Саха - ___________________________________

Тэрэ-______________________________________

Салуу- _____________________________________

Шабар-___________________________________

12. М Yртэ   таhалагдахадаа алдуутайгаар бэшэгдэhэн үгэнүүдые ологты. Алдуунуудынь заhажа бэшэгты:

YY-лэн,  ю- hэн,  то-бшо,  Yй-hэн,  хал-ьhан

Харюу :

1.Буряад хэлэнэй алфавидта хэды үзэгүүд бииб?

В) 36                                                          1 балл

2.Хэды удаан аялганууд байнаб, тэмдэглэгты:       э, ы, У, яа,  аа, эй, и, үү, Өө.

А) 4                                                             2 балл

3. Аялганай тааралдалай ёhоор зүб  бэшэгдэhэн үгэ ологты:

   В)     үглӨөдэр                                          1 балл

4.  «Ягаан»   гэhэн  үгэ  хэды абяанhаа бүридэнэб?

  В)    5 абяанhаа                                          1 балл

5.Уншагты . МэдYYлэл олоод, тэмдэглэгты.      

 С) Модон гэрэй саана ургана.                       1 балл

 6. Тэдэ номоо hайнаар уншаа гү?

Энэ мэдYYлэл удхаараа ямар мэдYYлэл  бэ? ЗYб  харюу ологты:

А)  Асууhан     мэдYYлэл                                       1 балл

7.Дорохи зэргээнYYдэй алиниинь алфавидай  ёhоор  зYб    гурим   харуулнаб?

Саhан (1),  hара (2), шатар (3  ), онтохон (4), домог (5), Yбгэн (6),хатар (7),  бYлэг (8), зула (9), наадан (10)

    С)  8, 5, 9,10,4,1,6,7,2,3                                        10 баллов

 8.Таабари таа.

Добо тойроод долоон нYхэн.                                     

 С) ХYнэй  толгой                                                        1 балл

 9. Энэ ямар жанрай зохёол бэ?

Таа   бY   таа

Тарган таршаа,

Заа   бY  заа

Заан газаа.

  В) жороо Yгэ                                                               1 балл

 10.  «Гэр бYлэ» тухайгаа 3-4 удхаараа холбоотой мэдYYлэлнYYдые зохёон бэшэгты:        

_____________________________________________________________________________

                                                                                               4 балл

11. БYдэхи хашалганиие хонгёо хашалганаар    hэлгэн,  ондоо удхатай Yгэ   бии болгожо  Yзэ :  

Саха - заха

Тэрэ- дэрэ

Салуу- залуу

Шабар- жабар

                                                                                                             4 балл

12. М Yртэ   таhалагдахадаа алдуутайгаар бэшэгдэhэн үгэнүүдые ологты. Алдуунуудынь заhажа бэшэгты:

YY-лэн,  ю- hэн,  то-бшо,  Yй-hэн,  хал-ьhан

                                                                                                             3 балл

                                                                  Хамта- 30 балл

Буряад хэлээр олимпиадна даабари 3 классай      

 hургуули______________________________________класс_______________________

 hурагшын  обог, нэрэ.______________________________________________________

1 Ямар  YгэнYYдтэ  аялган  Өө  бэшэгдэнэб, ологты:

А)  З үг…, шуг…, дуг…    В)     хүбүүнh…,   үүд…., түүг….         С) Хюр…., хүдэл… , гүйг….

2. ЗӨөлэн хашалгантай үгэнүүдые олод, тэмдэглэгты:

А)  долгин,    хальhан                                   В)   үргэн, улаан                 С) эжы, аба

3. Yгэнүүдые  хэь

Хд

хэды бYлэгтэ илгахаар бэ, бодомжологты:

Басаган. Шофёр.  Петя. Москва. Амур. Нютаг. Багша. Шаазгай. Сэсэг. Дашиевна.

А)  2                                                       В)   3                                                                  С) 4

4. Yгэнүүдые  хэрэглэн, мэдYYлэл зохёожо бэшэгты:

Класс, манай, ханын, гаргадаг, газетэ.

Коля, городто, аха,  hурадаг, Солбоной.

5. Эдэ YгэнYYдтэ антонимуудые hанагты:

ХYйтэн - _________________________

Зузаан-____________________________

Сагаан-____________________________

Амтатай-_____________________________

hаруул- _____________________________

6.Адлирхуу  удхатай   үгэнүүдые ологты:

А)   аймхай, хомхой                                 В)   баяртай, хүхюун                С) ажалшан, малшан

7.Энэ ямар жанрай зохёол бэ?

Эхилбэл_ дууhаха хэрэгтэй,

Бэдэрбэл- олохо хэрэгтэй.

А)  таабари                               В) жороо Yгэ                                  С) оньhон Yгэ

8 .Эрсэ аялгантай Yгэ   ологты:

А)  Шугам                               В)  Шадал                                         С) Шэгшы

9. Ямар Yгэ  соо йотированна аялган хоёр абяан тэмдэглэнэб?

А) Нюдэн                             В)  Аяга                                       С) Мяхан

10.  «Минии нYхэр»  гэжэ  3-4 удхаараа холбоотой мэдYYлэлнYYдые зохёон бэшэгты:        

_____________________________________________________________________________

11. Хонгёо  хашалганиие  бYдэхи хашалганаар    hэлгэн,  ондоо удхатай Yгэ   бии болгожо  Yзэгты :  

Заха - ___________________________________

Дэрэ-______________________________________

Залуу- _____________________________________

Жабар-___________________________________

12. МYртэ   таhалагдахадаа алдуутайгаар бэшэгдэhэн үгэнүүдые ологты. Алдуунуудынь заhажа бэшэгты:

YY-лэн,  ю- hэн,  тоб-шо,  Yй-hэн,  хал-ьhан

Харюу:

1 Ямар  YгэнYYдтэ  аялган  Өө  бэшэгдэнэб, ологты:

С) Хюр…., хүдэл… , гүйг….                                                                             1 балл                        

2. ЗӨөлэн хашалгантай үгэнүүдые олод, тэмдэглэгты:

А)  долгин,    хальhан                                                                                                             1 балл                        

3. Yгэнүүдые  хэды бYлэгтэ илгахаар бэ, бодомжологты:

Басаган. Шофёр.  Петя. Москва. Амур. Нютаг. Багша. Шаазгай. Сэсэг. Дашиевна.

А)  2                                                                                                                                                 2 балл                        

4. Yгэнүүдые  хэрэглэн, мэдYYлэл зохёожо бэшэгты:

Класс, манай, ханын, гаргадаг, газетэ.

Манай класс ханын газетэ гаргадаг.

Коля, городто, аха,  hурадаг, Солбоной.

Солбоной аха Коля  городто hурадаг.

                                                                                                                                   4 балл

5. Эдэ YгэнYYдтэ антонимуудые hанагты:

ХYйтэн -  халуун

Зузаан-_  нимгэн

Сагаан  -   хара

Амтатай- гашуун

hаруул-   харанхы

                                                                                                                          5 балл        

6.Адлирхуу  удхатай   үгэнүүдые ологты:

   В)   баяртай, хүхюун                                                                                                     1 балл

7.Энэ ямар жанрай зохёол бэ?

Эхилбэл_ дууhаха хэрэгтэй,

Бэдэрбэл- олохо хэрэгтэй.                             

С) оньhон Yгэ                                                                                                       1 балл

8 .Эрсэ аялгантай Yгэ   ологты:                                         

С) Шэгшы                                                                                                           1 балл

9. Ямар Yгэ  соо йотированна аялган хоёр абяан тэмдэглэнэб?

  В)  Аяга                                                                                                              1 балл

  10.  «Минии нYхэр»  гэжэ  3-4 удхаараа холбоотой мэдYYлэлнYYдые зохёон бэшэгты:        

                                                                                                                                                           4 балл

11. Хонгёо  хашалганиие  бYдэхи хашалганаар    hэлгэн,  ондоо удхатай Yгэ   бии болгожо  Yзэгты :  

Заха - ___________________________________

Дэрэ-______________________________________

Залуу- _____________________________________

Жабар-___________________________________                                     4 балл

12. МYртэ   таhалагдахадаа алдуутайгаар бэшэгдэhэн үгэнүүдые ологты. Алдуунуудынь заhажа бэшэгты:

YY-лэн,   юhэн,  тоб-шо,  Yй-hэн,  халь-hан

                                                                                                                          3 балл

                                                                                                                 Хамта: 28 балл

Буряад хэлээр олимпиадна даабари 4 классай      

 hургуули______________________________________класс_______________________

 hурагшын  обог, нэрэ.______________________________________________________

1 Ямар  YгэнYYдтэ  аялган  Ээ бэшэгдэнэб, ологты:

А)  З үг…, шуг…, дуг…    В)     хүбүүнh…,   үүд…., түүг….         С) Хюр…., хүдэл… , гүйг….

2. Аялганай hубарилай ёhоор бэшэгдэhэн үгэ        тэмдэглэгты:

А)  Ажабайдал                                В)   Хүлеэгээ                          С) Бишыхан

3. Аялганай  нугаралай ёhоор бэшэгдэhэн үгэ        тэмдэглэгты:

А)  hаалишан                                В)   зорюута                         С) хартаабха

4. Аялганай тааралдалай  ёhоор бэшэгдэhэн үгэ        тэмдэглэгты:

А)  яараа                                В)   мƟƟрүүлээ                         С)  игаабари

5.Абтаhан  YгэнYYдые  тэмдэглэгты:

 Велосипед , концерт, мангир, улаалзай,басаган, бэшэг, плащ 

   А)  2                                                    В)   3                                      С)  4

   6. Эдэ YгэнYYд ямар хэлэлгын хуби болоноб, ологты:

Ааяма, бишыхан, жалжагы

   А)  юумэнэй нэрэ                                        В)   тэмдэгэй нэрэ                            С)  үйлэ  үгэ

7. YгэнYYдэй тYхэл ямар падеждэ байнаб, зурлаагаар ниилүүлэгты:

Моришондо                                                                Y. п.

Алтаар                                                                          З. п.

Шаргашаниие                                                              Г.п.

Фермэhээ                                                                       Зб. п.

Гуримтай                                                                       Х.п.

Хандагай                                                                        Н.п.

Тарбаганай                                                                     Хм. п.

8. Yгэнүүдые  хэрэглэн, мэдYYлэл зохёожо бэшэгты:

Класс, манай, ханын, гаргадаг, газетэ.

Коля, городто, аха,  hурадаг, Солбоной.

9. Эдэ YгэнYYдтэ антонимуудые hанагты:

ХYйтэн - _________________________

Зузаан-____________________________

Сагаан-____________________________

Амтатай-_____________________________

hаруул- _____________________________

10.Адлирхуу  удхатай   үгэнүүдые ологты:

А)   аймхай, хомхой                                 В)   баяртай, хүхюун                С) ажалшан, малшан

11.Энэ ямар жанрай зохёол бэ?

Эхилбэл_ дууhаха хэрэгтэй,

Бэдэрбэл- олохо хэрэгтэй.

А)  таабари                               В) жороо Yгэ                                  С) оньhон Yгэ

12. Yгэнүүдые  бүридэлӨөрнь    шүүлбэри  хэ:

Ургамалай,     малшан,         түлеэнэй,          гарнуудта

Харюу:

1 Ямар  YгэнYYдтэ  аялган  Ээ бэшэгдэнэб, ологты:

В)     хүбүүнh…,   үүд…., түүг….                                                                                             1 балл

2. Аялганай hубарилай ёhоор бэшэгдэhэн үгэ        тэмдэглэгты:

А)  Ажабайдал                                                                                                                                       1 балл

3. Аялганай  нугаралай ёhоор бэшэгдэhэн үгэ        тэмдэглэгты:

     В)   зорюута                                                                                                                                     1 балл

4. Аялганай тааралдалай  ёhоор бэшэгдэhэн үгэ        тэмдэглэгты:

     С)  игаабари                                                                                                                    1 балл

5.Абтаhан  YгэнYYдые  тэмдэглэгты:

 Велосипед , концерт, мангир, улаалзай,басаган, бэшэг, плащ 

   В)   3                                                                                                                                                          2 балл

   6. Эдэ YгэнYYд ямар хэлэлгын хуби болоноб, ологты:

Ааяма, бишыхан, жалжагы

В)   тэмдэгэй нэрэ                                                                                                                                  1 балл

7. YгэнYYдэй тYхэл ямар падеждэ байнаб, зурлаагаар ниилүүлэгты:

Моришондо                                                                Y. п.

Алтаар                                                                          З. п.

Шаргашаниие                                                              Г.п.

Фермэhээ                                                                       Зб. п.

Гуримтай                                                                       Х.п.

Хандагай                                                                        Н.п.

Тарбаганай                                                                     Хм. п.                                       7 балл

8. Yгэнүүдые  хэрэглэн, мэдYYлэл зохёожо бэшэгты:

Класс, манай, ханын, гаргадаг, газетэ.

Манай класс ханын газетэ гаргадаг.

Коля, городто, аха,  hурадаг, Солбоной.

Солбоной аха Коля  городто hурадаг.                                                                           4 балл

9. Эдэ YгэнYYдтэ антонимуудые hанагты:

ХYйтэн -  халуун

Зузаан-_  нимгэн

Сагаан  -   хара

Амтатай- гашуун

hаруул-   харанхы                                                                                                       5 балл

10.Адлирхуу  удхатай   үгэнүүдые ологты:

В)   баяртай, хүхюун                

11.Энэ ямар жанрай зохёол бэ?

Эхилбэл_ дууhаха хэрэгтэй,

Бэдэрбэл- олохо хэрэгтэй.

С) оньhон Yгэ                                                                                                                1 балл

12. Yгэнүүдые  бүридэлӨөрнь    шүүлбэри  хэ:

Ургамалай,     малшан,         түлеэнэй,          гарнуудта.                                             4 балл

                                                                                                                             Хамта: 28  балл