Исследовательский проект "Наш любимый писатель Л.Б.Чадамба"

Слайд 1

МБНОЧ «Тоора-Хем ОНОШ» Төлевилел-проект ажыл : « Бистиң ынак чогаалчывыс Леонид Борандаевич Чадамба » Кылган өөреникчилер : Бараан Сырга , Ооржак Шынгыраа 3 «а» класс Удуртукчузу : Шожул Р.В

Слайд 2

Проектиниң актуалдыы болгаш сорулгалары : * Л.Б.Чадамбаның март 1 8-те 2018 чылда 100 харлаар оюнга бо ажылды тураскаадып тур бис. *Чогаалчының дугайында оон-даа хөйнү билип алыр сорулгалыг бис.

Слайд 3

Леонид Борандаевич Чадамба Тожу аңчы Борандайның оглу . 1918 чылдың март 18 –те төрүттүнген. Бистиң чаңгыс чер чуртуувус, Тываның чоргааралы, алдарлыг уруглар чогаалчызы. Бүдүн Республикада ону танывас кижи чок. Ооң ажылдары 13 аңгы-аңгы дылдарже очулдуртунган .

Слайд 4

Бирги “ Үжүглелдиң”, эге класстарга “Тыва дыл”,”Төрээн чугаа” деп баштайгы өөредилге номнарының автору. “Үжүглел” деп атты бо тургускан номунга база автор боду чогааткан.

Слайд 5

Чогаалчыны ң амгы чаа “Үжүглел” номунда база 2-ги болгаш 3-кү класстың “ Литературлуг номчулга”номнарында кирген чогаалдары болгаш шүлүктери: 1 кл .: “Час”,”Чараш куштар чанып келди”, ”Майның бири”, “Авай,ачай”,” Номну канчаар эдилээрил”. 2кл .:” Арыг-шевер”,”Март сези”,” Кым-дыр мен?”. 3кл .:”Соок-Ирей”,”Часкы тарылга”,” Каас үе”.

Слайд 6

2-ги болгаш 3-кү класстың “ Тыва дыл”номнарында колдуунда шүлүктер үзүндүлери кирген бооп турар : 2кл .:“Сентябрь ай моорлап келди ”, ” Мээң ажылым ”, артканнары : ” Азас ”, “Бичии Лена”, “Каас үе”, ”Час”-үзүндүлери. 3кл .:“Сентябрь1”, ” Мээң суурум ”, ” Авай,ачай ”, ” Эртежикпей ”, ” Арыг-шевер ”, ”Спорт- өңнүк ”, ”Час”, ” Эртен ”, ”Чай”- үзүндүлери . А ” Эртен ” деп шүлүүн ийи дугаарында,номнуң төнчүзүнде долузу -биле киирген .

Слайд 7

А МГЫ ҮЕДЕ ҮШКҮ КЛАССЧЫЛАР БИС. Ынчангаш чүгле1-ден 3-кү класска чедир өөредилге номнарын шинчилеп көрдүвүс. Бистиң улуг чогаалчывыс Л.Б.Чадамбаның дөрткү класстың тыва дыл болгаш номчулга номнарында кирген ажылдарын дөрткү класска өөрени бергеш сайгарып көөр деп шиитпирлеп алдывыс.

Слайд 8

Уруу Лена(Елена Леонидовна)Тожуда аалдап чедип келген.Школачылар-биле ужуражылгада.

Слайд 9

Өскен төрээн чери Тожузунуң дугайында : “ Балыкчылар” , ” Содаа”, “Ивижилер”, ”Азас хөл”, ”Тураскаалдыг чер”, “ Аян- чорук”, “Хайыракан”дээш оон-даа өске чогаалдарын чонга бараалгаткан .

Слайд 10

2013 чылда орус дылда үнген ному. Тургузукчузу :уруу Лена (Елена Чадамба ).

Слайд 11

Зоя Борандаевна Чадамба Чогаалчының дуңмазы,улуг эртемден , алдарлыг ажылдакчы . Тыва дылга хамааржыр хөй ажылдарны бижээн. Акызының чогаалдарын тыва дылдан орус дылче очулдуруп турган. Хөй орден, медальдың эдилекчизи. Тываның алдар-аттыг кижилериниң бирээзи.

Слайд 12

Түңнел сөзү: Леонид Борандаевич Чадамба Тываның уруглар чогаалының үндезилекчизи.Ооң тургускан номнарындан та чеже кижи үжүк-бижикке өөренип, эртем- билигни чедип алганнар. Ол база хөй орден-медальдарның эдилекчизи. Тываның төлептиг кижилериниң бирээзи, аңаа бис хөлчок ынак бис.

Слайд 13

Ды ңнааныңар дээш улуу- биле четтирдивис !