Презентация к уроку 10 класса по родному языку
презентация к уроку на тему

Слайд 1

10 классалда т1обит1улеб авар мац1алъул рагьараб дарс Х1адур гьабуна Гъуниб районалъул К1огьориб школалъул авар мац1алъул ва адабияталъул учительница Мух1амадрасулова Г1айша Хизриевнаялъ

Слайд 2

Дарсил тема: Прилагательное Дарсил мурад: прилагательноялъул грамматикиял г1аламатал такрар гьаризе; бат1и- бат1иял синонимал –прилагательноял каламалъулъ х1алт1изаризе ва прилагательноялги хаслъул падежалда ругел предметиял ц1аралги рат1арахъизе ругьун гьаризе; Дарсил тайпа: малъараб г1амлъизабиялъулгун щула гьабиялъул г1адатияб гуреб дарс

Слайд 3

Г1ечугъот1ол каралъ ч1араб булбулалъ берцинал бакънал рачана.- предложениялъул синтаксисияб разбор гьабизе; Г1ечугъот1ол - абураб раг1ул морфологияб разбор гьабизе Малъараб такрар гьаби

Слайд 4

Прилагательное такрар гьаби Прилагательноялъ рихьизарула предметалъул г1аламатал

Слайд 5

Кинав? Кинай? Кинаб? Кинал?- абурал суалазе жаваблъун бач1уна

Слайд 6

Гьал предметиял ц1аразе прилагательноял-синонимал ургъе: …… .яс …… .чу …… .цер …… .лъимал …… .Ват1ан

Слайд 7

Маг I наялде балагьун прилагательноял рук I уна: Качествиял Бет I ергьанлъиялъул Гьоркьоблъиялъул

Слайд 8

Качествиял ккола жидеца загьир гьабулеб хасият, сипат бат1и-бат1ияб даражаялъул бук1унел прилагательноял

Слайд 9

Прилагательноял качествиял рук1ин ч1езарулеб къаг1ида: ц1одорав- прилагательное. Гьеб ц1одорлъи бат1и-бат1ияб даражаялъул бук1ине бегьула: ц1одорав, ц1акъго ц1одорав, бищунго ц1одорав. Гьединлъидал гьеб ккола качествияблъун . Гьуинаб, ц1ек1аб, лебалав, хехав, сих1ираб- прилагательноял качествиял рук1ин ч1езаре

Слайд 10

Материалалдехун, бак I алдехун, заманалдехун предметазул бугеб гьоркьоблъи бихьизабулел прилагательноял гьоркьоблъиялъулал ккола. Г1арцулаб рачел (материал), ралъдалаб гьава ( бак1), жакъасеб къо (заман) Гьоркьоблъиялъул прилагательноязул дандекквеялъулаб даража бук1унаро. Масала, абизе бегьуларо: Бищунго г1арцулаб рачел, яги ц1акъго жакъасеб къо.

Слайд 11

Предметалъул бет1ергьанлъиялаб гьоркьоблъи бихьизабула бет1ергьанлъиялъул прилагательнояз Авар мац1алда бет1ергьанлъи бихьизабулел прилагательноязул иш т1убала предметияб ц1арул хаслъул падежалъги: Царалаб ц1око- царал ц1око Борхьилаб загьру- борхьил загьру Г1анк1илаб х1инкъи- г1анк1ил х1инкъи Бац1илаб г1амал- бац1ил г1амал

Слайд 12

Предметияб ц1аралда данде кколеб прилагательное т1асабище: Эбел Ват1анияб Г1еч кепаб Г1ака х1алимай Хабар гьуинаб Вас рахьдалаб Рагъ лебалав

Слайд 13

Прилагательноязе синонимал ургъе: нек1сияб- берцинаб- бах1арчияв- к1удияб- сурукъаб- т1аг1амаб- сих1ираб- бечедаб- багьаяб-

Слайд 14

Ш А Р А Д А Б И «И» х1арпгун бугеб мехалъ «Зах1матаб» - дир антоним. «А» х1арпгун бугеб мехалъ «Хирияб» - дир синоним.

Слайд 15

«Хъ» х1арп цебе хъванани, Зобалъул кьер буго дун. «Ц1» х1арпалъ «Хъ» хисани, Нак1к1алъул кьер лъугьуна.

Слайд 16

Прилагательноязул бит1унхъвай Кьибил такрарлъун, яги кьибилалде щибго маг1на гьеч1еб форма жубан лъугьарал прилагательноял гьоркьоб дефисгун хъвала: берци-берцинал, лъеде-гъедерал. Цогидал журарал прилагательноял рек1ун хъвала: лах1ч1ег1ераб, канч1баг1араб.

Слайд 17

Жубайги нахъе рехун, прилагательноял хъвай: Лъик1а+лъик1ал, хъах1+ккараб, оц+мах1ав, мада+ к1ачараб, ц1акъа+ ц1акъаб, т1ерен+халатаб, ч1ег1ер+чараб, т1огьи+т1огьилаб, рахь+хъах1аб, къокъа+шошаб.

Слайд 18

Прилагательное падежазде свери Авар мац1алда предметияб ц1аргун бугеб прилагательное падежазде сверуларо, аслияб падежалда хут1ула: берцинай яс, берцинай ясалъ, берцинай ясалъул, берцинай ясалъе. Падежазде сверула предметияб ц1арлъун лъугьарал прилагательноял, предметияб ц1арго г1адин: херав, херас, херасул, херасе.

Слайд 19

Прилагательноял падежазде сверизаре: Берцинай Г1акъилав К1удияб тириял

Слайд 20

«Гъвет1» абураб раг1уе данде кколарел прилагательноял рат1а гьаре: К1удияб, борхатаб, ризаб, хинаб, кутакаб, залимаб, г1аркьахараб, понц1ораб, ч1едераб, бец1хъах1илаб, гъваридаб, гьуинаб.

Слайд 21

Прилагательноялъул разборалъул тартиб: 1. Каламалъул бут1а. 2. Байбихьул форма ( цолъул формаялда аслияб падеж). 3.Прилагательноялъул грамматикиял г1аламатал: а) качествияб; б) гьоркьоблъиялъулаб; в) бет1ергьанлъиялъул. 4. Жинс. 5. Падеж. 6. Цолъул ва г1емерлъул форма. 7.предложениялъул кинаб членлъун ккун бугеб?

Слайд 22

Дарсил х1асил гьаби 1.Сунда абулеб прилагательное? 2.Прилагательноялъул чан разряд бугеб? Кинал? 3. Кинал прилагательноял кколел качествиял? 4. Кинал прилагательноял кколел гьоркьоблъиялъулал? 5. Кинал прилагательноял кколел бет1ергьанлъиялъулал?

Слайд 23

6. Кин лъугьунел прилагательноял? 7.Прилагательное лъугьунел кинал суффиксал нужеда лъалел? 8. Кин хъвалел журарал прилагательноял? 9. Кин хъвалел кьибил такрарлъун лъугьарал ва кьибилалде щибго маг1на гьеч1еб форма жубан лъугьарал прилагательноял? 10. Кида прилагательное падежазде сверулеб?

Слайд 24

11. Предметияб ц1аргун цадахъ бугеб прилагательное предложениялда жаниб г1емерисеб кинаб членлъун бук1унеб? 12.Прилагательное жинсалде ва формаялде кин хисулеб? Гьелъул хиси сунда бараб бугеб?