Сценарий осеннего утренника в средней группе на башкирском языке "Балалар нисек итеп Көҙһылыуҙы эҙләгәндәр"?
методическая разработка (средняя группа) по теме

“Балалар нисек көҙһылыуҙы эҙләгәндәр»

Балалар музыка аҫтында залға инеп,ярым туңәрәккә баҫып торалар

0001 вход

Алып барыусы; Алтын һибелгәндәй гүйә,

Һап-һары ерҙең өҫтө

Ағастарҙың да япрағы

Алтынға манған төҫлө

Һары япраҡтар ҡыштырлап

Һибеләләр туң ергә

Әйтегеһсе балалар

Был ҡайһы саҡ була?

Балалар : Көҙ!!!- ШИҒЫРҘАР

Алып барыусы: Әйе, дөрөҫ балалар.Көҙ иң матур миҙгелдәренең береһе.Сөнки ағастарғәжәйеп ялғын төҫлө яналар, тәңкә-тәңкә япраҡтар ҡойола, кешеләр баҡсаларҙан мул уңыш йыйып алалар.ҡаршы алайыҡ көҙһылыуҙы!

(музыка аҫтында бейеп көҙһылыу килеп инә) 0002 осень заходит

Көҙһылыу. Һаумыһығыҙ, дуҫтарым! Һаумыһығыҙ, балалар! Мин – уңыш, муллыҡкилтереүсе Көҙһылыу булам.һеҙгә ашығып килдем мин ,

Һеҙҙе һағынып килдем мин,

Һеҙгә сәләм килтерәм

Йыраҡ-йыраҡ илдәрҙән.

Ә һеҙ балалар көҙ тураһында шиғырҙар беләһегеҙме?һөйләп ишеттерегеҙ әле!

( шиғырҙар көҙ тураһында)

Балалар башҡарыуында йыр

Көҙһылыу :Афарин балалар!

Ҡарағыҙ,бар тәбиғәт уҙгәргән

Тирә-яҡтағы йәшеллек

Ҡапыл ғына юҡ булған.

Балалар!ишетәһегеҙме беҙгә кемдер килә.(музыка ишетелә гном һепертке тотоп инә) 0003 вход гнома

Ә-ә-ә был бит гном беҙгә килә.әйҙәгеҙ беҙ шаяртып,япраҡ аҫтында йәшенеп ултырайыҡ!

(балалар япраҡ тотоп ултыралар) 0004 игра с гном

Гном: (аптырап) купме япраҡ ҡойолған,

Миңә эш өҫтәлгән!

Һеперткемде алам да мин ҡулыма,

Бер өйөр эшләп ҡуям!

(музыка ишетелә балалар туңәрәк яһап торалар,ҡулдары өҫтә)

Гном ; тик көҙгө әсе ел

Өйөп ҡуйған япраҡтарҙы

Бер өрөуҙә

Тирә яҡҡа осора

(музыка ишетелә балалар урындарына барып ултыралар сүкәйеп)

Гном: ел тырыша япраҡтар осоп бөтһөн тейеп

Һеперткемде алам да мин ҡулыма,

Бер өйөр эшләп ҡуям( түңәрәккә тағын өйөп ҡуя)

Гном: Япраҡтар таралмаҫ борон тотоп алырға кәрәк!

(балалар касып ултырғыстарға килеп ултыралар)

Уй,был бит япраҡтар осмаған,ә балалар,

Ҡыҙар һәм малайҙар булған.шаян һәм отҡорҙар ,минең менән шаярырға булдығыҙмы?һөйләгеҙ әле,көҙгө урманға ни өсөн килдегеҙ ?

(Балалар көҙ байрамына йыйылдыҡ әйтәләр)

Гном: Рәхим итегеҙ!

Көҙһылыу : сер итеп кенә әйтәм

Шиғырҙар мин яратам,

Йәгеҙ әле балалар,һөйләп ишеттерегеҙ миңә!

(Япраҡтар тураһында бер нисә бала шиғыр ятлай) 

 «япраҡтар менән бейеү» 

Наступила осень-

Пожелтел наш сад.

Листья на березе

Золотом горят.

Ходит осень в нашем парке,

Дарит осень всем подарки.

Наступила осень-

Лучшая пора.

В садик побежали

Дети со двора.

Следом за летом-

Осень идет.

Желтые листья

Нам песни  поют.

Көҙ килгән,кҙө килгән,

Көҙбыйыл бик тиҙ килгән.

Ҡайындар, тирәктәр, талдар

Һарынан күлдәк кейгән.

Баҡсабыҙға көтмәгәндә

Ниндәй алтын көҙ килде.

Япраҡтар яуҙы ергә.

Көҙ килде бит,көҙ килде.

Бөгөн беҙҙә матур байрам

Бөгөн беҙҙә көҙгө бал.

Көҙгө байлыҡ-муллыҡ менән,

Биҙәлгән беҙҙең был зал.

В платье пёстро-золотистом

Осень к нам явилась в зал,

Как прекрасная царица,

Открывающая бал.

Китте йәй беҙҙең яҡтарҙан-

Диңғез, тауҙар артына.

Көз алтын күлмәк кейҙерҙе

Ағастарҙың барыһына.

Көҙ көндәре килеп етте,-

 Хушлашабыҙ йәй менән.

Бөтөн ерҙә япраҡтарҙан

Алтын келәм түшәлгән.

Здравствуй, осень золотая!-

Встрече этой каждый рад.

Вот тебе в подарок песня

От ребяток-дошколят.

(бейеп бөткәндән һуң йәшен йәшнәй)

Көҙһлыу; Балалар ишетәһегеҙме,кук күкрәй! 0007 вход тучки

Тирә-яҡ ҡаранғы булып,ҡапыл уҙгәрҙе!

Байрамды боҙорға теләп

Көҙгө болот килә!

(музыка аҫтында болот килеп инә)

Болот :Мин көҙгө болот

Бәләкәй генәмен, әммә көслөмөн

Әгәр ҙә бик теләһәм

Һеҙҙе ямғырға күмәм

Болот музыка аҫтында балалар араһында йүгереп йөрөй, султанчик менән “ямғыр” һибә.

Минең ҡағиҙәләрҙе һеҙ беләһегеҙме?

Балалар: юҡ юҡ

Болот; Беренсеһе-минән һеҙ ҡурҡығыҙ!

Икенсеһе- бейемәгеҙ йырламағыҙ!

Алтын көҙҙө алып китәм, ә уның урынына һыуыҡ

Ямғырымды ҡалдырам!

Көҙһылыу; юҡ,юҡ,юҡ.беҙгә болотта, ямғыр ҙа кәрәкмәй.Һин миңе балалар эргәһендә ҡалдыр.Нимәгә уларға көҙгө байрамда ямғыр?

Болот: нисек инде нимәгә?

Алып барыусы: Балалар әйтегеҙ әле,күк йөҙөн болот ҡаплап,

Ямғыр яуһа, нимә беҙҙе ҡаплай?

Балалар; ҡулсатыр-зонтик

( бер нисә бала сығып ямғыр тураһында шиғыр ятлай)

Алып барыусы; ә хәҙер балалар зонтик менән уйын уйнап алайыҡ!ҙур түңәрәккә баҫығыҙ!

игра с зонтиком

Көҙһылыу ; тағыла күк күкрәй!(музыка) 0009 гром

Йәгеҙ әле бәләкәй дуҫтарым ҡыуып ебәрәйек беҙ болотты!

Балалар : болот,болот һин юғал,балаларҙы ҡурҡытма!

Болот: ә-ә-ә һеҙ минең менән шулай ҡыланағыҙмы?улай булғас көҙһылыуҙы мин уҙем менән алып китәм!(уҙе менән алып сығып китә)

Алып барыусы ; ниндәй байрам инде ул көҙһылыуһыҙ?

Гном ; мин беләм нимә эшләргә,беҙ хәҙер көҙгө урман буйлап барайыҡ,ундағы йәнлектәрҙән һорашып,бергәләп көҙһылыуҙы эҙләрбеҙ!

Гном ; бына беҙ урманда!тссс!ишетәһегеҙме?япраҡ ҡыштырлаған тауыш ишетелә.(ҡулдарына кәрзин тотоп терпеләр килеп инә)

 00011 шуршание

У ежа такая  цель:-ГАЙСАР
Хочет быть похож на ель
И на  кактусы -  цветочки,
Что посажены в горшочки.

Живёт на свете зверь смешной.-ЭРИК
Он фыркает и морщит нос,
Он бодрый — летом, спит — зимой.
О чём он думает? Вопрос!
Он на игольницу похож,
Зовут его Колючка Ёж!

Ёжик по лесу шагал,-П.ДАНИЛ

Одуванчики сдувал,

Чтобы новые росли,

И на радость всем цвели.

«бейеү терпеләр» 00012 терпе бейеуе

Гном: һеҙ шул хәтлем күңелле дәртле итеп бейенегеҙ.әйтегеҙ әле һеҙ көҙһылыуҙы күрмәнегеҙме?

Терпеләр; юҡ-юҡ, көҙһылыуҙы беҙ күрмәнек.ә хәҙергә ашығабыҙ,ҡышҡа әҙерләнергә кәрәк.

Гном; рәхмәт һеҙгә терпеләр!беҙгә лә артабан китер кәрәк.Дудкала уйнап ебәреп,сәйәхәтебеҙҙе дауам итәйек!(дудкала уйнай) 00013 дудка

Гном; ҡарағыҙ әле! Баяғы ямғырҙан һуң бәшмәктәр уҫеп сыҡҡан!

На пригорке у дорожки –ТИМУР

Гриб стоит на толстой ножке.

От дождя немного влажный,

Белый гриб - большой и важный.

Среди травки бугорок,-РАВИЛЬ
А под ним растет грибок.
Крохотуля маленький,
Прямо на прогалинке.

Теплый дождик в лес пришел-В.РУСЛАН
Бугорочек тот нашел.
Нежно с неба поливал,
И грибочек взрослым стал.

Да, грибы искать не просто –Б.ИСКАНДЕР
Они маленького роста.
Прячутся под ёлками,
Засыпаны иголками.

Мы с друзьями в лес пошли,ИЛЬНАЗ
Много там грибов нашли,
Белых,рыженьких лисичек,
И волнушечек- сестричек.
Мухоморы нам  кивали,
Мы в корзинки их не брали,
Нам такие не нужны,
Ядовитые они.

Һине алып тоҙлайҙар,- Х.ИСКАНДЕР

Бешерәләр,ашайҙар.

Көнө буйы йыбанмай

Ямғырҙарҙа йыялар

“Бәшмәктәр бейеүе” 

Гном; ҙур рәхмәт һеҙгә бәшмәктәр! Бигерәк күңелле итеп бейенегеҙ!

Ә хәҙер әйтегеҙ әле, көҙһылыуҙы урманда осоратманығыҙмы ?

Бәшмәктәр; юҡ-юҡ,көҙһылыуҙы беҙ күрмәнек!ә хәҙергә ашығабыҙ,беҙгә китергә кәрәк(барып ултыралар)

Гном; урман дуҫтарымдың эше бик куп!ә беҙгә дуҫтарым ҡабаланыр кәрәк, көҙһылыуҙы байрамға алып килеп,көҙҙө күңелле йырҙар ,бейеүҙәр менән ҡаршы алыр кәрәк.алайым ҡулыма тылсымлы дудкамды (уйнап ебәрә) 00015 дудка

Һәм беҙ урман яланын да.ҡарағыҙ әле,ҡарағыҙ!унда ағас башында тейен дуҫҡай күренә.( тейен килеп инә)

Я скачу туда-сюда-УЛЬЯНА

По деревьям ловко,

Не пустует никогда

У меня кладовка.

Рыжий маленький зверёк -РАМИЛЯ
прыгнул с ветки на пенёк 
парашютом пышный хвост 
лапки чешут чуткий нос 

Скачет белочка по веткам.-
Соберёт орешки деткам.
Все бельчата-сладкоежки
Обожают грызть орешки.

Белочка на ветку - скок,
Держит беленький грибок,
А за ним орех в дупло
Там уютно и тепло.
Будут полны закрома
не страшна теперь зима.

Скачет белочка по веткам.
Соберёт орешки деткам.
Все бельчата-сладкоежки
Обожают грызть орешки.

Гном; Әй тейенкәй,матурҡай

Беҙ көҙһылыуҙы эҙләп

Урманға килеп еттек

Әйтсе беҙгә, күрмәнеңме көҙһылыуҙы?

Тейендәр; юҡ-юҡ, көҙһылыуҙы беҙ күрмәнек

Гном; бына ғәжәп! Көҙһылыуҙы күреүселәр юҡ был урманда.

Тейен дуҫҡайым,балалар арып китте.һинең менән күңелле итеп уйын уйнап алайыҡ.

ЯПРАК ЙЫЙ УЙЫНЫ

Гном; күңелле уйнап,ял итеп алдыҡ.Тейенкәйгә рәхмәт әйтәйек!

Ә көҙһылыуҙы нисек табырға һуң?(уйланып торғандан һуң)

Уйлап,уйлап ҡаранымда,шундай фекергә килдем.әйҙәгеҙ болот,ямғыр тураһында йыр йырлайыҡ,бәлким болот ишетеп Көҙһылыуҙы байрамға алып килер.

Песня”Дождик”  песня кап кап

Алып барыусы: Ә хәҙер ҡарайыҡ болот беҙҙең йырҙы ишеттеме?

(музыка аҫтында болот, көҙһылыу килеп инә) 00018 вход тучки

Болот; рәхмәт һеҙгә бәләкәс дуҫтарым!йырығыҙ күңелемә бик хуш килде.уйлап ҡарағыҙ болотһоҙ,ямғырһыҙ көҙ булмай бит.

Гном; Беҙҙең байрамға килгәс, һеҙ дуҫлашырға тейешһееҙ! Әйҙәгеҙ һеҙҙең дуҫлыҡ өсөн бергәләп бейеп алайыҡ дуҫтар!

ОБЩИЙ ТАНЕЦ

Көҙһылыу ; балалар һеҙгә ҙур рәхмәт! Урман буйлап йөрөп мине эҙләп таптығыҙ.хәҙер тылсымлы һүҙҙәр әйтәм,( тылсым һүҙҙәрен әйтә) яулыҡты асып ҡарайыҡ, аҫтында нимә ята күрерһегеҙ!(яулыҡты асып ебәрә) Мин һеҙгә көҙгө муллыҡ, тәмле алмалар әҙерләнем. Ә хәҙер һау булығыҙ балалар!киләһе күрешкәнгә тиклем! 00020 подарки

( болот менән көҙһылыу сығып китәләр)

Алып барыусы; Ә беҙ балалар менән төркөм бүлмәһенә ҡайтайыҡ. Хуш еҫле алмаларҙан ауыҙ итәйек! (музыка залынан сығалар)