Конкурс "Чоткар патыр"
план-конспект занятия (2 класс) по теме

 «Чоткар патыр» конкурс.

(Туналтыш классыште тунемше-влаклан конкурс)

        Айвика мурым мурен лектеш. Кидыштыже корзинка, тушто пеледыш аршаш.

Айвика: Салам лийже, йоча-влак! Мыйын лумем Айвика. Колынам, таче школын тунемшыже-влак «Чоткар патыр» конкурсым эртарат. Чынак? Тугеже моткоч сай. Мыят тендан кундемын патырже-влакым ончалнем.

(Сценыш шакше-влак лектыт)

1-ше шакше: Ы-ых, шакше шольым-влак, могай шакше пашам ыштена гын?

2-шо шакше: Кидем тугай чот шукшо пашалан чыгылталтеш, иктаж-мом шакшым ыштыде огымак чыте.

3-шо шакше: Ончыза, могай мотор изи удыр шогылтеш. Айста тудым Шем кугу шакшын эргыжлан шолыштын нангаена.

Чылан: Айста. (Айвикам авырен кучат, кандыта дене путырен нангаят).

Айвика: Полшыза! Утарыза!

(Сценыш вудышо лектеш).

Вудышо: Салам лийже, йоча-влак! Те ышда кол, тыште ала-ко полышым йодын кычкырыш. Ала пылышемлан веле шоктыш? (йоча-влак мо лиймым умылтарат).

Вудышо: Мом ышташ туналына, йоча-влак?

Йоча-влак: Утарена!

Вудышо: А огыда луд шакше кашак деч?

Йоча-влак: Огына луд.

Вудышо: Моткоч сай. Ала тендан коклаште патыр-влакат улыт? Ала нуно Айвикам утараш каят ыле? А ме йоча-влак дене чылан полшаш туналына ыле. Патыр-влак, кушто те улыда, ончыктыза шкендам йоча-влаклан. (Сценыш патыр-влак лектыт). Шке лумдам, могай патыр улыда, легендым каласкалыза.

1 конкурс. Патыр шке нерген каласкала, легендым ойла.

Вудышо: Патыр-влакым кужу корныш ужалтарена да сугыньым пуэна. А сугыньым йолташышт-влак пуаш туналыт. А могай патырын йолташыже сугыньым пуа, кызыт ме пален налына. (Ик йоча лектын, черет палаш шотла: Этым, этым, Этымбал

Отым, Отым, Отымбал.

Пырыс кодо, коля – йок!

Модыш вуйлан тыйже код!)

2 конкурс. Йолташ-влак сугыньым пуат.

(Йолтааш-влакын сугыньыштым пуэн пытарымеке, ик йоча тыгай сугыньым пуа: «Эй капка орол, сакленак коштыкто. Вуйумбал юмо, коштмаш корныштем, кеч-кушто каем гынат, оролн-саклен коштыкто. Сурт печышкем тазамак портылыкто»).

Вудышо: Тыге мемнан патыр-влакна кужу корныш кайыме годым сугыньым оулен Айвикам утараш тарванат. Шукат огеш лий, патыр-влак шем пич чодыра деке миен шуыт. Колыштса, патыр-влак, мом те ыштышаш улыда. Теве тиде шем пич чодыра гоч шуйналтше неле торсыр корно дене каен сенышаш улыда. (Чодырам полышкалыше-влак ыштат: кок могыр гыч укш-влакым кучен шогат. Тиде «чодыра» гыч патыр-влак ко кузе мошта кайышаш улыт).

3 конкурс. «Чодыра».

Вудышо: Патыр-влак шем чодырам лектын гына шуктышт, вуй умбалнышт шем вараш-влак чонештылаш туналыт. («Вараш» - йоча-влак чонештылыт. Кум вараш, патыр-влаклан вич изи мече пуалтеш. Вараш-влакым луят.)

4 конкурс. «Варашым луяш».

Вудышо: Пич чодыра гоч каен, вараш тушка дене кучедалын, патырна-влак ноеныт. Румбалгашат туналын. Адакшым мушкырат шужен. Кочкаш шолташ жап шуын. Но вуд налаш памашым кум вуян кишке оролен шинча. Те йыштак совла дене атышкыда вудым нумалыда.

5 конкурс. Вудым нумалмаш. (Патыр-влак и кате гыч вес атыш вудым нумалыт. Кон атыштыже шукырак вуд лиеш.)

Вудышо: Вуд уло. Кочкаш шолташат лиеш. Онай  ыле пален налаш, мом мемнан патырна-влак шолташ туналыт?

6 конкурс. Марий калык кочкыш. (Патыр-влак каласкалат, ко мом шолташ туналеш.)

Вудышо: Теве тыгай кочкышым кочмек, патырна-влак тул йыр погынен малаш возыт. Айста нунылан огына мешае, шып лийына. Тек каналтат. Айвикам утараш шуко вий кулеш. А ме тендан дене модына. Шакше-влак темдам воштылташ точат, а те шып, ик йукым лукде, воштылде шинчышаш улыда. Ко воштыл колта, шке патырланже энгекым ышта.

Вудышо: Эр шуо. Патыр-влак шем шакшын мландышкыже толын шуыныт. Чылан мо нуно патыр улыт? Сенааат мо кугу шем шакшым? Патыр-влак, ончыктыза шке патырлыкдам. Тек кугу Шем шакше темдам ончен лудын чытырен шинча.

7 конкурс. Патыр-влак шке патырлыкшым ончыктат. (Отжиманий).

Вудышо: Чынак, патыр-влак Айвикам утараш погыненыт. Ончыза, шем шакшет лудынат, шке изи шакше шольо-влакшым колтен кучедалаш. Ончалына, ко ком сена.

8 конкурс. Патыр-влак шакше-влак дене изи пукен умбак шогалын, купчык дене ваш перкален модыт.

Вудышо: Теве тыге тушка вий дене патыр-влакна Айвикам кугу шем-шакше деч утарышт.  Чоткар патыр, ала Айвикам кондет ыле? (Айвика лектеш)

Айвика: Тау, патыр, йоча-влак! Мыйым утарышда шем шакше деч. Пагалыме йоча-влак! Тунемме пашаштыда, илыш корныштыда турло торсыр логалеш, но те неле-кочо деч ида чакне, чылажымат сенашак тыршыза. Тыштыже тыланда икте-весе дене келшымаш полша. Келшымаште – вий! Арам огыл калык тыге ойла.

Вудышо: Чынак, ваш келшен, тушка вий дене чылажымат сенаш лиеш. Теве Айвикамат Шем шакше деч утарышна. Чыла патыр-влак шке вийыштым, луддымылыкыштым, чолгалыкыштым ончыктышт. Но ко патыр-влак кокла гыч эн патыр, айста жюрийым колыштына. (Мут жюрилан пуалтеш).

Вудышо: Тау! Чылаштлан пиалым тыланена!

 Мосунова Елена Анатольевна,

Домрачева Эльвира Аркадьевна,

У Торъял район

Немда кыдалаш школын туныктышыжо-влак