Татарский словарик для 1 класса
план-конспект занятия (1 класс) на тему

Тема  : “Мәктәп” – Школа.

Мәктәп       - школа

Класс          - класс

Укучы         - ученик(ца)

Укытучы     - учитель(ница)

Малай         - мальчик

Кыз              - девочка

Карандаш   - карандаш

Ручка          - ручка

Шкаф          -  шкаф

Китап          - китап

Дәфтәр        - тетрадь

Сумка          - сумка

Бетергеч      - резинка

өстәл            - стол

урындык     - стул

такта            - доска

парта           - парта

чүпрәк         - тряпка

акбур           - мел

дәрес            -урок

дәреслек      - учебник

тәнәфес        - перемена

татар теле -  татарский язык

әлифба        –  азбука

бала              - ребёнок

яхшы           - хорошо

 начар           - плохо

1

Разговорный минимум

1.- Бу кем?- Бу Федя

- Бу укучы.

2. - Бу нәрсә? (Это что?)

- Бу дәфтәр.

Бас(ыгыз) –встань(те)

Бир(етез) – дай(те)

Утыр(ыгыз)- садись(...тесь)

Бар(ыгыз)- иди(те)

Такта янына чык –выходи

к доске

Уметь считать до трёх

1-бер, 2-ике, 3- өч

Исәнмәсез – здравствуйте

Сау булыгыз – до свидания

3. – Син кем? (Ты кто?)

- Мин Валя.

Мин – я,

Син – ты

Ул – он

Без – мы

Сез –вы

Алар – они

Әйе –да,      Юк – нет

Бар – есть

Яза – пишет

4.– Син Валямы?(Ты Валя)

-Әйе, мин Валя.(Да, я Валя)

- Син Светамы?

-Юк, мин Валя.               2

Тема : “Гаилә” – Семья.

әни –мама, әти – папа

әби (дәү әни)- бабушка

бабай(дәү әти) –дедушка

апа – сестра, тётя

абый – брат, дядя

эне – братишка

сеңел – сестрёнка

гаилә– семья

эшче – рабочий

аш –суп

кашык - ложка

тәлинкә -тарелка

чәй – чай,ипи – хлеб

сөт – молоко

ботка – каша

бүлмә - комната

пычак – нож

мине – меня, сине – тебя

дәвалый – лечит

җырлый – поёт

уйный – играет

ашый – кушает

эчә - пьёт

бәйли – вяжет

эшли- работает

минем – у меня (мой, моя)

синең – у тебя(твой, твоя)

3

Разговорный минимум.

1.- Бу кем?

- Бу әни.Бу минем әнием.

2.- Әниең кем?

- Әнием укытучы.

3.- Бу кем?

- Бу синең әтиең?

4. - Әтиең кем?

- Әтием эшче.

Кил әле – иди сюда

Утыр әле – садись-ка

Бир әле – дай пожалуйста

Рәхмәт сезгә - спасибо вам

Тәмле булсын – приятного

аппетита

зур үс – расти большой.

Уметь считать до четырёх

4 – дүрт

Бер пычак   - один нож

Ике кыз – две девочки

өч кашык – три ложечки

дүрт малай – четыре мальчика

4

Тема: “Шәһәр” –Город.

Шәһәр –город

Башкала – столица

Урам – улица

Кеше – человек

Төзүче - строитель

Тегүче – портной,швея

Спорт сарае – Дворец спорта

Биек – высоко

Киң – широко

Трамвай – трамвай

Троллейбус – троллейбус

Автобус – автобус

Зоопарк  - зоопарк

Машина – машина

Күп  - много

Яхшы – хорошо

Бара – идёт

Була – будет

Күрә - видит

Йори – ходит

Торабыз – живём

Зур – большой

Кечкенә - маленький

Болар - они

13

Разговорный минимум

1.- Болар кемнәр?

- Болар балалар.

2. – Болар нәрсәләр?

- Болар ручкалар.

Казан.

Без Казанда шәһәрендә

торабыз.

Казан зур шәһәр.

Казан – Татарстан башкаласы.

Казанда  урамнар күп, Спорт сарае, зоопарк,

цирк бар.

Урамнарда трамвай,

троллейбус, автобуслар йөри.

Казанга килегез.

Уметь считать до десяти

1 – бер,           6 – алты,

2 – ике,           7 – җиде,

3 - өч,             8 – сигез,

4 – дүрт,        9 – тугыз,

5 – биш,         10 – ун.

14

Тема : “ Шәхси гигиена”

Личная гигиена.

Баш –голова

Чәч – волосы

Бит – лицо

Авыз – рот

Теш - зуб

Колак –ухо

Борын – нос

Күз –глаз

Бармак – палец

Кул – рука

Аяк – нога

Кулъяулык – носовой

платок

су – вода

сабын – мыло

сөлге – полотенце

һава – воздух

юына – умывается

чайкый – полощет

юа – моет

чистарта – чистит

йоклый – спит

иртән- утром

көндез  - днём

5

Разговорный минимум.

1. – Бу кем?

- Бу Валя.

- Валя нишли?  (что делает?)

-Валя битен юа.

(Валя лицо моет)

- Серёжа нишли?

- Серёжа тешен чистарта.

(Серёжа зубы чистит.)

2. –Бу кем?

- Бу Юля.

- Юля нишли?

- Юля укый (читает)

- Вадим  укымый

(не читает)

Ваня, кулыңны ю!

(Ваня, вымой руки)

Валя, тешен чистарт.

(Валя, почисти зубы)

Хәерле иртә - Доброе утро.

Хәерле көн – Добрый день

Хәерле кич – Добрый вечер.

Тыныч йөкы – Спокойной ночи

.

6

Тема: “ Жиләк –җимеш

Һәм яшелчәләр.

(Фрукты и овощи)

Бәрәңге – картофель

Суган – лук

Кишер – морковь

Кыяр – огурец

Помидор – помидор

Кәбестә -капуста

Чөгендер – свёкла

Яшелчә - овощи

Яшелчә бакчасы – огород

Алма – яблоко

Чия – вишня

Карлыган – смородина

Кура җиләге – малина

Җир җиләге – клубника

Кызыл – красный

Яшел – зелёный

Тәмле – вкусный

Ачы – кислый

баллы – сладкий

озынча – длинный

матур – красивый

үсә - растёт

җыя – собирает            

11

Разговорный минимум.

1.Мин ашыйм.

( Я кушаю)

Мин ашамыйм.

(Я не кушаю)

Мин эчәм.( Я пью)

Мин эчмим.

( Я не пью)

2. –Бу нәрсә?

- Бу алма.

- Алма нинди?

-Алма кызыл,тәмле.

3. - Өстәлдә ничә алма?

- Өстәлдә биш алма.

4. – Кулда ничә бармак?

- Кулда биш бармак.

Керергә мөмкинме?

(Можно войти?)

Чыгарга момкинме?

(Можно выйти)

Гафу итегез

(Извините)

Сөйләгез – говорите.

12

Тема: “Өс- баш киемнәре”

Одежда.

Күлмәк – платье

Башлык – шапка

Яулык – платок

Чалбар – брюки

Тун – шуба

Биялей – варежки

Оекбаш – носки

Итек –сапоги

Туфли – туфли

Төймә - пуговица

Элгеч – вешалка

Кия – одевает

Сала – снимает, кладёт

Элә - вешает

Каптыра – застёгивает

бәйли – вяжет

кайда – где

7

Разговорный минимум.

1. – Бу нәрсә?

- Бу итек.

-Итек кайда?

- Итек шкафта.(в шкафу)

2. – Китап кайда?

-Китап өстәлдә.(на столе)

3. –Синең дәфтәрең кайда?

-Минем дәфтәрем партада.

4.- Бу кемнең китабы?

-Бу Таняның китабы.

5.-Женя, укы!

(Женя, читай.)

-Галя, уйнама.(не  играй)

-Боря, бар уйна.(иди играй)

-Петя, китабыңны ал.

(Петя, возьми свою книгу)

-Вика, дәфтәрне ал.

(Вика, возьми тетрадь)

-Вика, китапны алма.

(Вика, не бери книгу)        

8

Тема: “Уеннар һәм

Уенчыклар”

Игры и игрушки.

Курчак – кукла

Туп- мяч

Ат – лошадь

Көймә - лодка

Куян – заяц

Чана –санки

Чаңгы –лыжи

Тау – гора

Шугалак – каток

әйлән-бәйлән –хоровод

аю- медведь

табышмак –загадка

дус – друг

тату – дружно

бергә - вместе

уйный – играет

йөзә - плавает

шуа – катается

ничә -сколько

нинди – какой

9

Разговорный минимум.

1. –Бу ручкамы, карандашмы?

- Юк, бу карандаш тугел, бу ручка.

2.- Синең чанаң бармы?

- Эйе, минем чанам бар.

3. –Бу кем?

- Бу Катя.

-Катя нишли?

-Катя чанада шуа.

4.- Туп кайда.

- Туп идәндә.

(на полу)

10