1 класс 2018-2022

Предварительный просмотр:

Предварительный просмотр:

Предварительный просмотр:

Предварительный просмотр:

Подписи к слайдам:

Предварительный просмотр:

Предварительный просмотр:

Предварительный просмотр:

Предварительный просмотр:

Предварительный просмотр:

Предварительный просмотр:

Предварительный просмотр:

Предварительный просмотр:

Предварительный просмотр:

Предварительный просмотр:

Предварительный просмотр:

Вложение	Размер
Анкета первоклассника	12.99 КБ
klassnulubka.doc	2.07 МБ
Памятка для первоклассника	48.5 КБ
Социальный паспорт семьи	29.74 КБ
Анкета для родителя(социальный паспорт семьи). Многодетным принести копию удостоверения.	15.06 КБ
Дома распечатать ленту букв в цветном варианте.	75.56 КБ
Лента букв для родителя. Распечатать родителю.	322.54 КБ
1 в Логика5а сорудах	241.16 КБ
1 В предмет диэн тугун бил.	135 КБ
1В Дьиэ малларын аатын уорэтин	13.39 КБ
1В Ахсаанна кэпсэтиини уорэт	14.38 КБ
1 В суьуохтэри аахтар	55.5 КБ
1 В Зайцев таблицатын он-лайн аахтар	185.22 КБ
1 В Этиилэри аахтар.Уорэт.	13.36 КБ
1 В Саха алфавита	78.42 КБ
1В Л.Толстой кэпсээннэрин аа5ан иьитиннэрии. Ис хоьоонун кэпсэтии.	44.35 КБ
1 В заполните тест на общую компетентность	24.02 КБ
1 В Диагностика готовности к школе. Попробуйте сами проводить.	1.09 МБ
Азбука- раскраскаhttp://allforchildren.ru/paint/index_season.php	581 КБ
КТП Саха тыла 1 класс	239.5 КБ
ФГОС саха оскуолатыгар	2.45 МБ
Тыллар схемалара. Н.Исакова автор 2010	2.05 МБ
Сдать социальный паспорт учащегося 8.09.14	15.25 КБ
Для классного уголка 1 В	1.04 МБ
kruzhki.doc	67.5 КБ

АНКЕТА ученика 1 _класса МОБУ СОШ№17 г. Якутска

(заполняется для КАЖДОГО ученика)

Фамилия, Имя, Отчество ребёнка:

Дата рождения:

Ф.И.О. отца:

Место работы: должность:

Ф.И.О. матери:

Место работы: должность

Тел.

Домашний адрес: улица, дом, корпус, квартира

Электронный адрес :

Сайт:

ДОУ:

Достижения в ДОУ:

(портфолио)

Учебные умения:

Читает бегло:

Читает по слогам:

Знает буквы, но не соединяет:

Не знает букв:

Постановка руки:

Умеет держать ручку:

Умеет штриховать:

Умеет раскрашивать соблюдая границу;

Здоровье:

Зрение:

Слух:

Аллергия:

Неврологическое:

Речь:

Чистые звуки:

Логопедический:

Заикание:

Нечистые звуки:

Согласен с положением:

-не опаздывать на урок, отзываться о школе позитивно:

-забирать после уроков в течение 10-15 минут

-мешок для верхней одежды

-соблюдать режим дня

-контролировать учёбу ребёнка

-участвовать в дистанционных играх,конкурсах,олимпиадах

-участвовать в творческих респ.,гор.,шк.конкурсах

-могу работать в родительских группах:

Хозяйственная часть:

Учебная работа:

Дистанционные игры, конкурсы:

Внеклассная работа:

Связ с социумом,общественностью(акции добра, благотворительность, классные часы):

ПАМЯТКА РОДИТЕЛЯМ ПЕРВОКЛАССНИКОВ

Ваш малыш стал школьником!

Мы, педагоги, рады видеть его в нашей школе. Искренне надеемся на то, что Ваша родительская дорога будет легкой и Вы не устанете в пути. Достигнуть успеха в воспитании и обучении ребенка можно только в тесном сотрудничестве семьи и школы. Сотрудничество принесет свои плоды тогда, когда родные и близкие люди, без которых ребенок не мыслит своей жизни, найдут в себе силы и мужество каждый день учиться быть настоящей Матерью и настоящим Отцом! Пусть эти законы родительской истины помогут Вам состояться в качестве родителей, постарайтесь следовать им в самых трудных жизненных ситуациях, любите своего ребенка и дорожите его любовью к вам!

Поддержите в ребенке его стремление стать школьником. Ваша искренняя заинтересованность в его школьных делах и заботах, серьезное отношение к его первым достижениям и возможным трудностям помогут первокласснику подтвердить значимость его нового положения и деятельности.
Обсудите с ребенком те правила и нормы, с которыми он встретился в школе. Объясните их необходимость и целесообразность.
Ваш ребенок пришел в школу, чтобы учиться. Когда человек учится, у него может что-то не сразу получаться, это естественно. Ребенок имеет право на ошибку.
Составьте вместе с первоклассником распорядок дня, следите за его соблюдением.
Не пропускайте трудности, возможные у ребенка на начальном этапе овладения учебными навыками. Если у первоклассника, например, есть логопедические проблемы, постарайтесь справиться с ними на первом году обучения.
Поддержите первоклассника в его желании добиться успеха. В каждой работе обязательно найдите, за что можно было бы его похвалить. Помните, что похвала и эмоциональная поддержка ("Молодец!", "Ты так хорошо справился!") способны заметно повысить интеллектуальные достижения человека.
Если вас что-то беспокоит в поведении ребенка, его учебных делах, не стесняйтесь обращаться за советом и консультацией к учителю или школьному психологу.
С поступлением в школу в жизни вашего ребенка появился человек более авторитетный, чем вы. Это учитель. Уважайте мнение первоклассника о своем педагоге.
Учение - это нелегкий и ответственный труд. Поступление в школу существенно меняет жизнь ребенка, но не должно лишать ее многообразия, радости, игры. У первоклассника должно оставаться достаточно времени для игровых занятий.

Подготовка руки ребенка к письму

Важно сразу научить ребенка правильно держать пишущий предмет. Это, как показывает практика, остается без должного внимания взрослых. Ребенок закрепляет неточный навык обращения с пишущим предметом во время рисования, письма печатными буквами, штриховки. Казалось бы, пусть пишет, как ему удобно, но правила пользования пишущим предметом разрабатывались недаром: в них учитываются правильная посадка, сохранение зрения, развитие определенных мышц руки, способных выдержать максимальную нагрузку сегодня и в будущем. Ребенка, научившегося неправильно держать ручку, очень трудно переучить.

А как же правильно?
При письме пишущий предмет лежит на верхней фаланге среднего пальца, фиксируется большим и указательным, большой палец расположен несколько выше указательного; опора на мизинец; средний и безымянный расположены почти перпендикулярно краю стола. Расстояние от нижнего кончика пишущего предмета до указательного пальца 1,5-2 см. Конец пишущего предмета ориентирован на плечо. Кисть находится в движении, локоть от стола не отрывается. Далее следует понаблюдать за тем, как ребенок пишет, и решить, правильно ли он выполняет это действие.

Можно использовать такой методический прием. Поменяйтесь с ребенком ролями. Пусть он руководит вашими действиями, подсказывая, если вы что-то делаете не так. Этот прием концентрирует внимание на элементах выполняемой работы и более эффективно организует научение. Затем ребенок действует самостоятельно. Подсказка должна быть минимальной и постепенно сводиться на нет.

Заниматься шестилетний ребенок может не более двадцати минут.

Как распознать неправильный навык
О неправильном навыке письма говорят следующие детали:

Неправильное положение пальцев: ребенок держит пишущий предмет "щепотью", "горсточкой", в кулаке, большой палец ниже указательного или расположен перпендикулярно к нему, ручка лежит не на среднем, а на указательном пальце.
Ребенок держит ручку слишком близко к ее нижнему кончику или слишком далеко от него.
Верхний кончик ручки направлен в сторону или от себя.
Кисть жестко фиксирована.
Слишком сильный или слабый нажим при письме и рисовании.

Вас должно насторожить, если ребенок активно поворачивает лист при рисовании и закрашивании. В этом случае малыш не умеет изменять направление линии при помощи пальцев.

Если ребенок рисует слишком маленькие предметы, то это может свидетельствовать о жесткой фиксации кисти руки. Это можно проверить, предложив нарисовать одним движением окружность диаметром 3-4 сантиметра (по образцу). Если ребенок имеет склонность фиксировать кисть на плоскости, он не справится с этой задачей: нарисует вместо окружности овал, окружность значительно меньшего диаметра или будет рисовать ее в несколько приемов, передвигая руку или поворачивая лист.

Как исправить неправильный навык письма
Для исправления неправильного навыка письма можно воспользоваться следующими приемами.

На верхней фаланге безымянного пальца можно поставить точку, объяснив ребенку, что ручка должна лежать на этой точке.
Нарисовать на ручке черту, ниже которой не должен опускаться указательный палец.
Если жестко фиксирована рука, то может помочь обведение или рисование крупных фигур, размером в треть альбомного листа, без отрыва руки.
Если к школе ваш ребенок долго застегивает пуговицы, не умеет завязывать шнурки, часто роняет что-либо из рук, вам следует обратить внимание на сформированность навыка письма.

Как развить мелкую мускулатуру руки ребенка

Разминать пальцами тесто, глину, пластилин, мять паралоновые шарики, губку.
Катать по очереди каждым пальцем мелкие бусинки, камешки, шарики.
Хлопать в ладоши тихо, громко, в разном темпе.
Нанизывать бусинки, пуговки на нитки.
Завязывать узлы на толстой и тонкой веревках и шнурках.
Заводить будильник, игрушки ключиком.
Штриховать, рисовать, раскрашивать карандашом, мелом, красками, ручкой и т.д.
Резать ножницами.
Конструировать из бумаги (оригами), шить, вышивать, вязать.
Делать пальчиковую гимнастику.
Рисовать узоры по клеточкам в тетради.

Успехов вам, уважаемые взрослые!

Закон 1

Дорожите любовью своего ребенка. Помните, от любви до ненависти только один шаг, не делайте необдуманных шагов!

Закон 2

Не унижайте своего ребенка, Унижая его самого, вы формируете у него умение и навык унижения, который он сможет использовать по отношению к другим людям. Не исключено, что это будете Вы.

Закон 3

Не угрожайте своему ребенку. Угрозы взрослого порождают вранье ребенка, приводят к боязни и ненависти.

Закон 4

Не налагайте запретов. В природе ребенка - дух бунтарства. То, что категорически запрещено, очень хочется попробовать, не забывайте об этом.

Закон 5

Не опекайте своего ребенка там, где можно обойтись без опеки; дайте возможность маленькому человеку самостоятельно стать большим.

Закон 6

Не идите на поводу у своего ребенка, умейте соблюдать меру своей любви и меру своей родительской ответственности.

Закон 7

Развивайте в себе чувство юмора. Учитесь смеяться над своими слабостями, разрешайте своему ребенку смеяться вместе с вами. Учите своего ребенка смеяться над собой! Это лучше, чем если над ним будут смеяться другие люди.

Закон 8

Не читайте своему ребенку бесконечные нотации, он их просто не слышит!

Закон 9

Будьте всегда последовательны в своих требованиях. Хорошо ориентируйтесь в своих «да» и «нет».

Закон 10

Не лишайте своего ребенка права быть ребенком. Дайте ему возможность побыть озорником и непоседой, бунтарем и шалуном. Период детства весьма скоротечен, а так много нужно успеть попробовать, прежде чем станешь взрослым. Дайте возможность своему ребенку быть им во время детства, иначе период детства будет продолжаться и в его взрослой жизни. Это может обернуться серьезными последствиями и для Нашего ребенка и для Вас, родители!

Помните, что самое большое родительское счастье ~ видеть состоявшихся, умных и благодарных детей!

Мы желаем вам успехов!

Социальный паспорт класса

4«В» класса МОБУ СОШ № 17 на 2013 – 2014 учебный год

ФИО классного руководителя: Попова Ольга Прокопьевна…………..

Количество учащихся: …

Из них мальчиков

девочек ..16 .

Национальный состав: русские – 0

якуты -

В классе всего семей:
Из них полных семей:
Неполных семей:
Из них разведенных :
Одинокие отцы:-------
Опекунская семья:
Семья с ребенком инвалидом детства:
Многодетных семей: 10 (3 и более детей)
Неблагополучные:-----
Состоят на учете в школе:----- ИДН----- КДН-----
Дети группы риска: ------

Разведенные семьи: 4

Опекунские семьи: -

Отчим – мачеха: 1

Инвалиды – родители:

Сироты – дети:

Ребенок – инвалид: 1

С высшим образованием: 39 человек;
С неоконченным высшим образованием: 3 человека;
Со средним специальным образованием: 15 человек;
Со средним образованием: 3
Всего родителей-60

Многодетные семьи

№	ФИО ребенка	Дата рож-ния	ФИО родителей	Место работы	Кол-во детей	Домашний адрес
1
2
3
4
5
6
7							ул.Октябрьская, д.27, к.1, кв.31
8
9
10
11
12

Неполные семьи: одинокие матери

Разведенные семьи

Опекунская семья

№	ФИО ребенка	Д/рожд	ФИО родителей	Место работы	Кол-во детей	Домашний адрес

Семья с ребенком инвалидом детства

№	ФИО ребенка	Д/рожд	ФИО родителей	Место работы	Кол-во детей	Домашний адрес
1

Список учащихся 3 «Б» класса на 2013 – 2014 учебный год

№	ФИО	Год рождения	ФИО родителей	Место работы	Адрес	Контактный телефон
1	Архипов Арсен Семенович
2	Барабанова Ирина Владимировна
3	Бурцева Алёна Михайловна
4	Васильева Анжелика Руслановна
5	Васильева Ирина Ефимовна
6	Максимов Петр Арсеович
7	Гаврильев дьулус Александрович
8	Григорьев Максим Анатольевич
9	Дмитриев Айсен Петрович
10	Евстафьева Наталья Алексеевна
11	Захарова Алина Андреевна
12	Иванов Николай Александрович
13	Калачёв Александр Андреевич
14	Кононова Валентина Иннокентьевна
15	Копырина Милена васильевна
16	Кузьмина Алина Мухаммадовна
17	Павлов максим Сергеевич
18	Павлова Анастасия Олеговна
19	Петров Никита Игоревич
20	Попова Виолетта Семёновна
21	Семенов Тимур Александрович
22	Сергеев Айаал Дмитриевич						.31	I-CH №589551 11.02.2003 г.	мать Мордовская Татьяна Николаевна отец Мордовской Ньургун Николаевич
23	Сивцев Василий Иванович
24	Сивцева Алина Геннадьевна
25	Софронов Даниил Станиславович
26	Стручков Кирилл Николаевич
27	Тихонов Михаил Николаевич
28	Тыртыкова Лилиана Анатольевна
29	Чмкидова Сайаана Ивановна
30	Шергин Данил Гаврильевич
31	Эртюков Владимир Гаврильевич
32	Варламов Айхал Гаврильевич
33
34
35
36
37
38
39
40

Анкета-социальный паспорт семьи ученика 1 «В» класса МОБУ СОШ№17 г. Якутска

ФИО родителя:

У вас мальчик: ф.и.о. ребёнка

У вас девочка: ф.и.о. ребёнка

Национальность:

В классе всего семей: (вставить 1)
Полная семья:
Неполная семья:
Разведен(а) :
Одинокий отец:
Опекунская семья:
Семья с ребенком инвалидом детства:
Многодетная семья: (3 и более детей)
Неблагополучная( алкоголизм, неработающая…):-----
Состоят на учете в школе:----- ИДН----- КДН-----

11. Опекунская семья: -

12. Отчим – мачеха:

13. Инвалиды – родители:

14. Сироты – дети:

15. Ребенок – инвалид: 1

16.С высшим образованием: ВУЗ(наименование)

17.С неоконченным высшим образованием: (наим.)

18.Со средним специальным образованием: (наим.)

19. Со средним образованием: (наим.)

Внимание! Многодетной семье принести копию удостоверения для бесплатного питания в школьной столовой.

Внимание! Вместе с медицинской картой сдать копию паспорта, копию снилс, копию мед.страх.,копию свидетельства о рождении.

Слайд 1

а я ь о ъ ы э у ё ю и е р л м н ж й б д г в ш ц ч щ п ф к т с х Гласные первого ряда, о бозначают твёрдость согласных звуков, после которых следуют. Гласные второго ряда, обозначают мягкость согласных звуков, после которых следуют Обозначают два звука, если стоят : -в начале слова (ель) после гласной (пояс) п осле разделительных Ъ и ь знаков ( подъём, вьюга) Буква обозначает твёрдый и мягкий звук ( смотри на последующую гласную букву) з Всегда твёрдые звуки Всегда мягкие звуки В верхнем ряду звонкие согласные звуки В нижнем ряду глухие согласные звуки

1. Өскө үс иккитээҕэр улахан буоллаҕына, ол аата икки үстээҕэр_______________буолар.

2. Өскө ийэтэ Дашатааҕар эрдэ турбут буоллаҕына, ол аата Даша _______________турбут.

3.Өскө жираф доктор Айболиттааҕар үрдүк буоллаҕына,ол аата Айболит жирафтааҕар ____________буолар.

4. Өскөтүн өрүс үрэхтээҕэр кэтит буоллаҕына, үрэх өрүстээҕэр ______________________буолар.

5. Өскө ыт куосканы эккирэтэр буоллаҕына, ол аата куоска ыттан _________________.

6.Өскөтүн уу тоҥноҕуна муус буолар буоллаҕына, ол аата муус ирдэҕинэ ______________буолар.

7. Мээчик төгүрүк, ол иһин________________.

8. Яблоко яблоняттан сиргэ туллан түһэр. Тоҕо диэтэххэ, мин санаабар________.

9. Өскө уол аҕатынааҕар 20 сыл балыс буоллаҕына, аҕата __________________.

10.Сарсыарда күн тахсар, оттон киэһэ күн_______________.

11. Өскө таһырдьа ардах түһэр буоллаҕына, оччоҕо________.

12.Светофорга кыһыл өҥ тыктаҕына, оччоҕо_____________.

13. Уруокка учуутал саҥардаҕына, оччоҕо үөрэнээччи_____.

14.Чаанньык толору уулаах буоллаҕына,ыйааһына________.

15. Кураанах чаанньыгы оһоххо уурума, оччоҕо_____.

Тема№1. Предмет диэн тугуй?

Эйигин тулалыыр туох барыта предмет буолар. Предмет хамсыыр уонна хамсаабат, тыынар уонна тыыммат буолар. Предмет барыта ааттаах. Бу массыына. Бу мээчик. Бу куобах. Од.а. Предмет тугу эрэ гынара хайааһын дэнэр.

Тыынар предметтэр хамсыыллар: киьи, кыыл, көтөр, үөн-көйүүр.

Тыыммат предмет хамсаабат: от-мас, уунээйи, мал-сал, айылҕа көстүүтэ..

Тыынар предмет аһыыр, утуйар, төрүүр, олорор, улаатар, кырдьар. Өлөр.

Кыыллар түөрт атахтаахтар, котородор уонна киьи икки атахтаахтар.

Кыыллар арахсаллар: тыцырахтаах, туйахтааах.

Тыцырахтаах кыыллар эти-хааны сииллэр, туйахтаах кыыллар оту-маьы сииллэр.

Котордор арахсаллар: сиэмэх, симэ5э суох, кыстыыр, кэлии котордор.

Список слов.

Дьиэ кыыллара: ынах, ньирэй. Борооску, сылгы, ат, кулунчук, таба, коза, бараан, сибиинньэ, бороьуонак.

Ойуур кыыллара: Эьэ, боро, саьыл,куобах,бэдэр, киис, тииц, кырынаас, мо5отой,кырса., тайах, туртас.

Кыстыыр котордор: барабыай, суор, ымыы, кукуукы,улар, куруппааскы, куртуйах.

Кэлии котордор: куба, туруйа, элиэ, тураах,кыталык, кус-хаас, харацаччы.

Тыыммат предметтэр арахсаллар:

1.Дьиэ тэрилэ

Туттар тэрил(инструменты)

3.Тацас-сап

Иьит-хомуос
Транспорт арааьа
Оскуола тэрилэ мала-сала
Музыкальнай инструменнар
Спортивнай тэрил
Предметы ойуулаан кэпсээ.

Куоска туһунан кэпсээ.

Бу куоска. Кини дьиэ кыыла. Куоска 4 атахтаах, 2 кулгаахтаах. 2 харахтаах, 1 кутуруктаах. Кини сымнаҕас түүлээх, уһун кутуруктаах, сытыы тыҥырахтаах. Куоска өнө араас: хара, маҥан. Эриэн. Кугас.Куоска эт –үүт аһылыктаах. Кутуйахтаан дьоҥҥо туһалыыр, доҕор буолар. Куоска 4-5 оҕолоох буолар. Оҕолорун эмиийин үүтунэн аһатар. Куоска ороҥҥо, түннүккэ лорорун сөбүлүүр.

Тыраахтар туһунан кэпсээ.

Бу тыраахтар. Кини транспорт. Тыраахтар 4 көлөһөлөөх, урууллаах, кабиналаах. Кэлин 2 көлөһөтө улахан, илин көлөһөтө кыра. Тыраахтары тырахтарыыс ыытар. Тыраахтар кэннигэр прицеп, комбайн холбууллар. Тыраахтарынан от-мас тиэйэллэр, от охсоллор, тиэйэллэр.

Сардаана туһунан кэпсээ.

Бу сардаана -үүнээйи. Кини сибэкки буолар. Сардаана өрүс кытыытыгар сииктээх хонууга үүнэр. Кыһыл өҥнөөх эминньэхтээх, уһун сэбирдэхтээх, кытаананх умнастаах. Төрдүгэр луковица баар. Сардаана сибэкки кыһыл кинигэҕэ киирбит. Онон үргүүр бобуллар.Нууччалыы аата-лилия диэн.

Тема№2. Предмет бэлиэтэ. Хайдах?

Өҥө.
Кээмэйэ(размера)
Формата
Туттуллуута(назначение)

Предмет тугу гынара: Тугу гынар? Хайыыр?

Предмет хайааһына-сытар, турар,сүүрэр, утуйар, аһыыр, ыстанар.

Оонньуу: Предмети таай. Төгүрук, эриэн, эрэһиинэ, ойуоккалыыр.Мээчик.

Кумааҕы, араас кэпсээн, остуоруйа суруллубут. Дьон ааҕар. Кинигэ.

Төгүрүк. Кыһыл, минньигэс. Яблоко.

Ытырар, үрэр,маныыр. Ыт.

орон	остуол	устуул
телевизор	дьыбаан	чааскы
муоста	аан	истиэнэ
кинигэ	харандаас	лиис
собо	куобах	бэдэр
тайах	туртас	ынах
ыт	ат	куоска
паарта	кыыс	хартыына

Ахсааҥҥа ыйытыылар:

5 кэнниттэн хас турар?
6 иннигэр хас тарар?
2ттэн уҥа ханнык чыыһыла турар?
8-тан хаҥас ханнык чыыһыла турар?
9тааҕар бииринэн улахан хаһый?
7-тээҕэр бииринэн кыра хаһый?
Биир илиигэр 5 тарбах, иккис илиигэр эмиэ соччо баар.Хаһый?
Гена математикаҕа 3 биэһи ылбыт, Миша эмиэ соччо. Миша хас биэһи ылбыт?
Ньургун 2 паара наскыны атагын аайы кэппит. Барыта хас устуука наскыны кэппитий?
Маня Таняттан хаҥас олорор, Аня Таняттан уҥа олрор. Ким хаҥас олорор?
Эһэ саһылтан хаҥас олорор, енот эһэттэн уҥа олорор. Бөрө саһыл уонна эһэ икки ардыгар олорор.(эһэ)
Туйаар олбуор аннынан 8 туйа5ы корбут. Хас ына5ы корбутуй?

13.Кылааска 5 кыыс баар. Уол эмиэ соччо. Барыта хас о5о баарый?

14. 5 этээстээх дьиэ иккис этээһин үрдүгэр хаһыс этээс баарый?

15. Тиин биир нэдиэлэ устата эриэхэ хомуйбут. Хас күн үлэлээбитий?

16. Хас да кутуйах 8 атахтаахтар. Хас кутуруктаахтарый?

17. Чебурашка Хрюшатааҕар ырыган, Хрюша Генатааҕар эмис. Ким саамай эмиһий?

18. Хатыҥ тииттээҕэр намыһах, харыйатааҕар үрдүк.

Хас мас баарый?

Ханныктарый?

Ханнык мас саамай намыһаҕый?

Х Т Х

19. Маша Дашаттан күүстээх, оттон Катяттан мөлтөх.Катя Дашаттан күүстээх. Ким саамай күүстээҕий?(Катя)

К М Д

20. Полкаҕа 5 кинигэ турар. Бастакы уонна бэһис кинигэ икки ардыгар хас кинигэ баарый?

1 2 3 4 5

бастакы иккис үһүс төрдүс бэһис

1 дьарык. Коно суьуохтэр

Ма- са –на- ра- та –ла- ха- ба- да -ра

Мо- со- но- ро –то- ло- хо- бо- до -ро

Мы- сы -ны -ры –ты- лы- хы –бы- ды-р ы

Ми –си-ни-ри-ти-ли-хи-би-ди-ри

Му-су-ну-ру-ту-лу-бу-ду-ру

Мэ-сэ-нэ-рэ-тэ-лэ-бэ-дэ-рэ

2 дьарык. Тема: сабыылаах суьуохтэри аахтара уорэтии

мас	сас	Мал
кэл	бар	Тур
сыт	бил	Сап
бэс	сон	Кус
кур	кир	Сир
хас	кыс	Бас
кыл	тас	бис

маас	саас	Маал
кээл	баар	Туур
сыыр	биил	Саап
бээс	соон	Куус
куур	киир	Сиир
хаас	кыыс	Баас
кыыл	таас	биис

Сорудах: тыллары кырыйан карточка онорун. Аа5ыы.

Дьарык №3 (Для обязательного чтения)

маас	мааста	Маастар
муус	мууста	Муустар
Тиис	тиистэ	Тиистэр
куус	кууста	Куустар
кыыс	кыыста	Кыыстыын
сас	саста	Саспыт
ылла	ылар	Ылаар
О5о	О5олор	О5олору
кини	кинилэр	Кинилэри
бар	барар	Барда
сон	сону	Сон нор
улар	улары	Уларыт
ол	олор	Олордо
суун	суунар	Сун на
са	санаа	Саныыр
баа	баар	Бары
сап	сапта	Саптым
бул	булбут	Булбута
булар	булара	Булабыт
ыл	ылла	Ыллаа
ылар	ылара	Ылабыт
Тыл	тылы	Тыла
тылбыт	тылла	тыллар

Дьарык 4.

Улар маска олордо. Улар ас булар.

Кыыс маас ылла. О5о суунар. Улар маска саста. Кыыс эбэтин кууста. Саас муус барда. Кыыс кинигэ ылар. Бу кыра сон.

Бу хара улар. Бу ыраас тиис. Айыына олордо. Кини кыра.

Сибэкки тыллар. От-мас тыллар. Айыына ааны сапта.

Кини хоско ааста. Айыына кыра кыыс. Кини ыраас тиистээх.

Айыына кинигэ ылла. Кини аахта.

Дьарык 5.

Улар маска олордо.

Улар ас булар.

Кыыс маас ылла.

О5о суунар.

Улар маска саста.

Кыыс эбэтин кууста.

Саас муус барда.

Кыыс кинигэ ылар.

Бу кыра сон.

Бу хара улар.

Бу ыраас лиис.

Айыына олордо.

Кини кыра.

Сибэкки тыллар.

От-мас тыллар.

Айыына ааны сапта.

Кини хоско ааста.

Айыына кыра кыыс.

Кини ыраас тиистээх.

Айыына кинигэ ылла.

Кини аахта.

Улар ас булар.

Кыыс маас ылла.

Улар маска олордо.

Улар ас булар.

Кыыс маас ылла.

О5о суунар.

Улар маска саста.

Кыыс эбэтин кууста.

Саас муус барда.

Кыыс кинигэ ылар.

Бу кыра сон.

Бу хара улар.

Бу ыраас тиис.

Айыына олордо.

Кини кыра.

Улар маска олордо.

Улар ас булар.

Кыыс маас ылла.

О5о суунар.

Улар маска саста.

Кыыс эбэтин кууста.

Саас муус барда.

Кыыс кинигэ ылар.

Бу кыра сон.

Бу хара улар.

Бу ыраас лиис.

Айыына олордо.

Кини кыра.

Сибэкки тыллар.

От-мас тыллар.

Айыына ааны сапта.

Кини хоско ааста.

Айыына кыра кыыс.

Кини ыраас тиистээх.

Айыына кинигэ ылла.

Кини аахта.

Улар ас булар.

Кыыс маас ылла.

Улар маска олордо.

Улар ас булар.

Кыыс маас ылла.

О5о суунар.

Улар маска саста.

Кыыс эбэтин кууста.

Саас муус барда.

Кыыс кинигэ ылар.

Бу кыра сон.

Бу хара улар.

Бу ыраас тиис.

Айыына олордо.

Кини кыра.

Сибэкки тыллар.

От-мас тыллар.

Айыына ааны сапта.

Кини хоско ааста.

Айыына кыра кыыс.

Кини ыраас тиистээх.

Айыына кинигэ ылла.

Кини аахта.

О5о суунар.

Улар маска саста.

Кыыс эбэтин кууста.

Саас муус барда.

Кыыс кинигэ ылар.

Бу кыра сон.

Бу хара улар.

Бу ыраас тиис.

Айыына олордо.

Кини кыра.

Сибэкки тыллар.

От-мас тыллар.

Айыына ааны сапта.

Кини хоско ааста.

Айыына кыра кыыс.

Кини ыраас тиистээх.

Кини ыраас лиистээх.

Айыына кинигэ ылла.

Маша аахта.

Саша кыра.

Сибэкки тыллар.

От-мас тыллар.

Айыына ааны сапта.

Кини хоско ааста.

Айыына кыра кыыс.

Кини ыраас тиистээх.

Кини ыраас лиистээх.

Айыына кинигэ ылла. Айыына кинигэ ылла.

Айыына кыра кыыс.

Кини ыраас тиистээх.

Айыына кинигэ ылла.

Кини аахта.

О5о суунар.

Улар маска саста.

Кыыс эбэтин кууста.

Саас муус барда.

Кыыс кинигэ ылар.

Бу кыра сон.

Бу хара улар.

Бу ыраас тиис.

Айыына олордо.

Хара сир.

Кэрэ сибэкки.

Ыраас халлаан.

Хара ынах.

Айыына кыра кыыс.

Кини ыраас тиистээх.

Айыына кинигэ ылла.

Кини аахта.

О5о суунар.

Улар маска саста.

Кыыс эбэтин кууста.

Саас муус барда.

Кыыс кинигэ ылар.

Бу кыра сон.

Бу хара улар.

Бу ыраас тиис.

Айыына олордо.

Хара сир.

Кэрэ сибэкки.

Ыраас халлаан.

Хара ынах.

$C:\Users\User\Desktop\Отчёты 2014 4 В\19875.gif$

КУРТУЙАХ УОННА САЬЫЛ

Остуоруйа

Куртуйах маска олорбут. СаЬыл киниэхэ чугаЬаан кэлэн санарбыт:

-Дорообо, до5орум куртуйахчаан, сана5ын истээт,
хайдах олороргун билэ-кере кэллим.

-Мааны тылын иьин махтанабын,— диэбит куртуйах.

СаЬыл истибэтэх буолан кубул5атырбыт уонна эппит:

-Тугу диигин? Истибэппин ээ. До5орукаам,куртуйахчааным сыыЬа, окко туЬэннин дьаарбайыа эбиккин, кэпсэтиэн этэ, ити маска олорон санараргын истибэппин.

Куртуйах хардарбыт:

-Окко туЬуехпун куттанабын. БиЬиги, кетер кынаттаахтар, сир устун хаамсарбыт кутталлаах.

-Биитэр миигиттэн куттана5ын дуу? — диэбит саЬыл.

-Эйигиттэн буолбатах, атын кыыллартан саллабын,— диэбит куртуйах.— Араас кыыллар бааллар.

- Суох, до5орукаам, куртуйахчааным сыыЬа, билигин сир-дойду урдунэн эйэлээх олох буоллун диэн ыйаах тахсан турар. Аны билигин кыыллар бэйэ-бэйэлэрин тыытыспаттар.

-Кер, бу учугэй эбит,— диэбит куртуйах,— ол ыттар сырсан иЬэллэр, уруккунан буолла5ына эн куотуох этин оттон билигин туохтан куттаныаный.

Ыттар тустарынан истээт, саЬыл кулгаахтара чербеЬе туспуттэр, куотаары оностубут.

-Хайа ханналаатын? — диэбит куртуйах.— Били гин ыйаах баар буолла5а, ыттар тыытыахтара суо5а.

-Ол кинилэри ким билбитэй! — диэбит саЬыл.— Ба5ар кинилэр ыйаа5ы истэ иликтэрэ буолуо.

Уонна куотан хаалбыт.

КУТУЙАХТАР

Куоска кутуйахтар олохторун аймаабыт. Кун ахсын иккилии-устуу кутуйа5ы сиир буолбут. Биирдэ кутуйах тар тумсэ туЬэннэр куоскаттан хайдах быыЬаныахтарын дьууллэЬэн барбыттар. ДьууллэЬэн, дьууллэЬэн тугу да тобулбатахтар.

Онуоха биир кутуйах эппит:

- Мин эЬиэхэ куоскаттан хайдах быыЬанары этиим. Кини биЬиэхэ хаЬан кэлэрин билбэт буоламмыт, биЬиги онтон быстабыт эбээт. Куоска5а моонньугар тыаЬыы сылдьар хобото кэтэрдиэххэ наада. Оччо5о хаЬан ба5арар кини биЬиэхэ чугаЬаатар эрэ истэр буолуохпут, онон куотуохпут.

- Ол учугэй буолуо этэ,-диэбит кырдьа5ас кутуйах,-ону баара ким эрэ куоска5а хобону кэтэрдиэн наада. Эн бэркэ эттин, онон эн куоска моонньугар хобону баай, оччо5о биЬиги эйиэхэ махталбытын этиэхпит.

ЭБИСИЙЭЭНЭ УОННА ГОРОХ

Угэ

Эбисийээнэ икки ытыЬыгар тобус-толору горо5у илдьэ испит. Онтон биир горох таммалаабыт; эбисийээнэ ону ылаары суурбэ горо5у мулчу туппут. Ону хомуйабын диэн бутуннуутун тохпут. Онтон кыыЬыран, горо5ун то5о ыЬан баран, куоппут.

У0РЭХТЭЭХ УОЛ

Угэ

Куораттан уол дэриэбинэ5э а5атыгар кэлбит. А5ата эппит:

— От улэтин угэнэ буолла, кыраабылла ылан барыс, миэхэ кемелеЬуен.

Оттон уол улэлиэн ба5арбат, ол иЬин этэр:

— Мин науканы уэрэппитим, онон бааЬынай ты-лын-еЬун барытын умуннум; ол кыраабыл диэн тугуй?

ТэлгэЬэ устун а5ыйахтык атыллаат, кыраабылы ук-тээбит, онто кинини суускэ охсубут.

Онуоха кыраабыл тугун дьэ ейдеебут, сууЬун туттан баран, сана аллайбыт:

— Хайа акаары манна кыраабылы бырахпытай?

ЫТ УОННА КИНИ КУЛУГЭ

ТииЬигэр эти ытыран баран, ыт урэ5и хаптаЬын устун туораан испит. Ууга кулугун керен, кини онно атын ыт эти ытыран иЬэр диэн санаабыт,— бэйэтин этин быра5аат, ол ыттан былдьаары ыстаммыт: онно эт олох да суох эбит, оттон бэйэтин этин долгун илдьэ барбыт,

Онон ыт мэлийэн хаалбыт.

КУОБАХТАР УОННА БА5АЛАР

Биирдэ куобахтар муста туЬэннэр, олохторо куЬа-5аныгар мунатыйбыттар:

— Дьоннор да, ыттар да, хотойдор да, атын да кыыллар бултаЬаннар кыайдылар. Мэлдьитин куттанан эрэйдэнэ сылдьыахтаа5ар, елен хаалбыт ордук. Чэйин ууга тимириэ5ин! Итиэннэ куобахтар ууга туЬэ куелгэ сырсан киирбиттэр. Биир куобах саналаах буолбут:

— Тохтоон, о5олоор! Тимирэ сатааман; керун ити ба5алар олохторо-дьаЬахтара, бада5а, бипиэнинээ5эр ессе куЬа5ан быЬыылаах: онноо5ор биЬигиттэн куттаналлар.

ИИСТЭНЭРГЭ ХАЙДАХ У0РЭММИТИН ТУЬУНАН САНАЬЫМ КЭПСЭЭНЭ

К э п с э э н

Алта саастаах сылдьан ийэбиттэн тигэргэ кердестум. Онуоха кини: «Кыра5ын, тарбаххын тэЬитэ кэйиэн»,— диэтэ, оттон мин арахсыбакка эрийдим.

Ийэм сундууктан кыЬыл танас кырадаЬынын ылан биэрдэ; ол кэннэ иннэ5э кыЬыл сабы укта уонна хайдах тутарбын кердерде.

Мин тигэн бардым да, сиигин сатаан тэннээбэтим: «биир сиигим улахан буолар, оттон атына саамай кырыытыгар тубэЬэн, силлэн хаалар. Аны тарбахпын.тэЬи кэйэн баран, ытаабатарбын диэн тулуйа сатаатым да, ийэм: «Хайа хайаатын?» - диэн ыйыппытыгар тулуйумуна, ытаан бардым. Онуоха ийэм оонньуу барарбар эттэ.

Утуйаары сыппыппар харахпар иннэ сиигэ ара5ымына кеЬуннэ; тургэнник тигэргэ уерэнэ охсубут киЬи диэн санаа арахпат, ол да буоллар киЬи хаЬан да уерэммэт, кытаанах суола диэн санаатым.

Оттон билигин улааттым, ол эрээри тигэргэ хайдах уерэммиппин ейдеебеппун; бэйэм кыысчааммын тигэр гэ уерэтэрбэр, иннэни сатаан туппатыттан се5ебун.

СЛОН

Олоххо буолбуттан

Биир индеец слоннаах эбит. ХаЬаайыпа аанньа аЬаппат эрээри, элбэхтик улэлэтэр. Биирдэ слон кыыьыран, хаЬаайынын ата5ынан тэпсибит. Индеец елбут.

Онуоха индеец кэргэнэ ытаан-ытаан баран, о5олорун а5алтаан, слон ата5ын анныгар быра5аттаабыт. Кини эппит:

-Слон! Эн а5аларын елердун, кинилэри эмиэ елертее.

Слон о§олор диэки кереттеебут, а5а саастаахтарын хоботынан ылан, аргыый а5ай кете5ен таЬааран, бэйэтин ар5аЬыгар олордубут. Онтон ыла слон ол уолу истэр, киниэхэ улэлиир буолбут.

СЛИВА УНГУО5А

Олоххо буолбуттан

Ийэлэрэ слива атыылаЬан баран, эбиэттээн буттэхтэринэ о5олоругар биэрэргэ санаммыт. Сливаларын тэриэлкэ5э куппут. Ваня хаЬан да сливаны сии илигэ, онон кэлэ-кэлэ сытыр5аа да сытыр5аа буолла. Кини олус ымсыырда. Амсайыа5ын олус ба5арар. Кини сли ва аттыттан олох арахпата. Хоско ким да суох буолбутугар, инсэтин кыатаммакка, биир сливаны ылан сиэн кэбистэ. Ийэлэрэ эбиэт иннигэр сливатын аахпыта, биир итээбитин билбитэ. Ону а5аларыгар эппитэ. Ол иЬин а5алара эбиэттии олорон ыйытта:

— Хайа, оволоор, хайа5ыт эрэ биир сливаны сиэбит дуу?

Бары хардарбыттар:

- Суох.

Ваня рак курдук кытаран баран, эмиэ:

— Суох, мин сиэбэтэ5им,— диэтэ. Онуоха а5алара эттэ:

- ЭЬигиттэн хайа5ыт эрэ уоран сиэбит, ол куЬа5ан. Алдьархайа онуоха буолбатах. Слива унуохтаах, ону сатаан сиэбэт киЬи бутэйдии ыйыстан кэбистэ5инэ, ол киЬи сарсыныгар елуехтээх. Алдьархайа онуоха. Онтон куттанабын,

Ваня кубарыйа туЬэн баран эттэ:

- Суох, унуо5ун туннугунэн таЬырдьа бырахпытым. Онуоха бары кулустулэр, оттон Ваня ытаата.

КЫЫСЧААН УОННА ТЭЛЛЭЙ

Олоххо буолбуттан

Икки кыысчаан тэллэйдээн баран, дьиэлээн испиттэр.

Кинилэр тимир суолу туоруохтаахтар эбит.

Массыына чугаЬынан суо5а буолуо диэннэр, суол ар5аЬыгар тахсаннар, рельсалары туораан испиттэр.

Эмискэ поезд тыаЬаан-ууЬаан кэлбит. Эдьиийэ кыыс чаан теттэру суурбут, оттон кырата суолу туоруу ыстаммыт.

Эдьиийэ балтыгар хаЬыытаабыт:

«Теннумэ!»

Массыына чугаЬаан кэлбититтэн уонна тыаЬа-ууЬа бэрдиттэн, балта ону арааран истибэтэх, кини теттеру суур диэн ейдеебут. Онон рельсалары туораан, теттеру суурээри, тэллэйин тохпут уонна ону хомуйа сатаабыт.

Массыына субу тиийэн кэлбит, машинист туох баа-рынан хаЬыытаппыт.

Эдьиийэ хаЬыытаабыт:

«Бырах, тэллэйгин!», ону кыракый кыысчаан тэллэйгин хомуй диэн ейдеен, суолга сыыла сылдьыбыт.

Машинист массыынатын кыайан тохтоппотох. Кини быыстала суох хаЬыытата-хаЬыытата, кыысчаанна тиийэн кэлбит.

Эдьиийэ сарылыы-сарылыы ытаабыт. Айаннаан иЬээччилэр бары вагоннарын туннугунэн одууласпыттар, онтон кондуктор кыысчаан хайдах буолбутун керееру, поезд кэннин диэки суурбут.

Поезд ааспытыгар кыысчаан рельсалар икки арды-ларыгар хамсаабакка умса сытарын бары кербуттэр.

Онтон поезд балачча тэйбитин кэннэ кербуттэрэ, кыысчаан тебетун ендеппут, онтон тобуктуу туЬээт, тэл лэйин хомуйбут уонна эдьиийигэр суурбут.

6-7 саастаах сорудаҕы сатаан өйдөөн толорор компетентноһын бэрэбиэркэлиир тест.

1 чааһа. Тыл саппааһа.

Сорудах: Ҥ, һ,ҕ, ө,ү буукубалары сот!

оаджшщөшпащҥҕһГЕНРПИСМдРОһДЛЫОАДҕКУАПСөЛПФЖДӨЩЩАЛЩҕЛСАоҥддһыов

екфрорҥджлжыһловрфҥлпөлорвүрпрһфоргһ

Сорудах: 4 7 9 сыыппаралары сот!

4905885147192447879365741097045912767645969871544394588927675347892377912789

Атын предмет аатын сот.

Чааскы, ньуоска, өтүйэ, тэриэлкэ.

Сон, дьууппа,ыстаан, үтүлүк, этэрбэс.

Оҕурсу, яблоко, слива, апельсин,банан.

Хатыҥ, харыйа, тиит, үөт, ньургуһун.

Утары суолталаах тыллары холбоо.

Маҥан сымнаҕас

Сырдык ыарахан

Чэпчэки хараҥа

Түүн сарсыарда

Киэһэ күнүс

Бар сыт

Тур кэл

Үчүгэй улахан

Кыра куһаҕан

Сөптөөх тыл ситэри суруй.

Сарсыарда, күнүс, киэһэ…

Кыһын,саас,сайын,….

Биир,икки,үс…

Бэнидиэнньик,оптуорунньук,…

Тохсунньу,олунньу,кулун тутар,…

Уон, сүүрбэ, отут,…

Сөптөөх тыл ситэри суруй.

Учуутал үөрэтэр, быраас…

Атыыһыт атыылыыр,

үҥкүүһүт…

Ырыаһыт…,

Ынах маҥырыыр, ыт…

Куоска ньааҕыныыр, куурусса…

Оскуолаҕа учуутал, детсадка…

Балыыһаҕа быраас, автобуска…

Помидор кыһыл, оҕурсу…

Дьиэ- мас, кинигэ-…

Хатыҥ - мас , сардаана –

Сордоҥ-балык.

Собо-…

Бөрө-кыыл

Саһыл-…

Эһэ-…

Куурусса-…

Барабыай-…

Тэтиҥ-мас

Тиит-…

Хатыҥ-…

Хомурдуос-үөн

Сахсырҕа-…

Чааскы-иһит

Көстүрүүлэ-…

Моонньоҕон-отон

Дьэдьэн-…

Остуол-дьиэ мала

Дьыбаан-…

Быһаарыыга сөптөөх 5 тылы суруй.

Оҕуруот астарын аата-оҕурсу,………………

Туттар тэрил аата-өтүйэ,…,………….

Атах таҥаһын аата-этэрбэс,…,

Дьыл кэмин аата-кыһын,…

Таҥас-сап аата- ырбаахы,..

Иһит-хомуос аата- чааскы,

Сибэкки аата-сардаана,….

Сыыһа этиини сот.

Чыычаах уйатын ууга тутта.

Ынах мас лабаатыгар олордо.

Бөрө куобахтан куттанан куотта.

Куобах эһэни өлөрөн сиэтэ.

Кыһын олус итии, күн күүскэ көрөр.

Сайын күөл уута муус буолла.

Саас көтөр соҕуруу барда.

Күһүн көтөр сымыыт баттаата.

Оҕурсу-теплица, яблоко-…

Балык-уу, кыыл-…

Быраас-балыыһа, учуутал-…

Уруучука-суруй, киистэ-...

Сон-сиэх, саппыкы-…(тилэх)

Сон-тимэх, саппыкы-…(шнур, замок)

Телевизор-пульт, компьютер-…

Массыына-көлөһө, сөмөлүөт-…

Эмээхсин-кырдьаҕас, кыыс-…

Паараҕа утары суолтатын суруй:

Эрдэ сыт-хойут тур

Кылгас күн-…

Бытааннык хаам-…

Элбэҕи биэр-…

Эдэр кыыс-….

Быһаарыыга сөптөөх тыллары суруй.

Тымныы-хаар, муус,

Итии-…

Аһыы-…

Сытыы-…

Кэрэ-… (мөкү)

Минньигэс-… (аһыы)

Уһун-… (кылгас)

Кылгас-…

Үрдүк-… (намыһах)

Намыһах-…

Кэтит-….

Синньигэс-…

Сөптөөх тыллары аннынан тарт.

Моркуоп-оҕоруот

Яблоня-саат, мас үүнэр.

Дьиэ-тутааччы

Буулка-остуол, бурдук, асчыт

Балык- хатырык

Ыт-түү, тиис, ытырар

Кулунчук- биэ

Ньирэй- ынах, оҕус, торбос

Чэй- саахар

Миин-тэриэлкэ, туус, ньуоска

Ситэрэн суруй.

Саахар минньигэс- лимон…

Хаар тымныы- уот…

Сыттык сымнаҕас- таас…

Сир чугас- халлаан-…

Мас үрдүк- чөҥөчөх-…

Күнүс сырдык- түүн-…

Сайын сылаас, кыһын-…

2 чааһа. Ситимнээх саҥа

Предмет бэлиэтэ. Хайдах?

Мээчиги ойуулааһын.

Бу предмет аата –мээчик. Кини формата төгүрүк, шаар курдук.

Мээчик матырыйаала-эрэһиинэ буолар. Өҥө кыһыл, күөх, оранжевай уо.д.а. Мээчик арааһа элбэх: футбольнай, баскетбольнай, тенниснэй, волейбольнай. Мээчик бырахтахха ыстанар, төкүнүйэр. Мин мээчигим:…

Өтүйэни ойуулааһын.

Бу өтүйэ-туттар тэрил буолар. Өтүйэ тутааҕа мас, төбөтө тимир. Улахан, орто, кыра буолар. Сорох отүйэ масс, пластмасс буолар. Дьиэ тутааччы өтүйэнэн маска тоһоҕо саайар. Асчыт масс өтүйэнэн эти сымнатар. Быраас кыра өтүйэнэн киһи тобугун таарыйар.

Велосипед.

Бу велосипед. Кини транспорт буолар.Икки көлөһөлөөх, тимир раамалаах, урууллаах. Педалы атаххынан тэптэххэ тимир сыап көлөһөнү эргитэр. Оччоҕо айанныыр.

Велосипед арааһа элбэх. Биир, икки, үс көлөһөлөөх.

оонньууллар

ыстаналлар

сүүрэллэр

Оҕолор күлэллэр

үөрэллэр

хачыаллыыллар

аҕам убайыҥ

Мин ийэм Эн быраатыҥ

эбэм балтыҥ

эһэм

Харыйаны Ас

Хоһу киэргэттибит Пирог астаата

Оскуоланы Бэрэски

Туорт…

Атыыласта

Аҕалла Салаат

Харыйа+ны Туруорда Муорус оҥорор

Киэргэттэ Кисиэл

Симээт.

Куукула

Массыын бэлэхтээтэ

Компьютер

Собеседование араастара.

Азбука-раскраска.

Цель составления пособия: развивает зрительное восприятие, внимание, знание цветовой гаммы, координацию и моторику руки.

22. Возьми голубой или синий карандаш и закрась все части рисунка, где изображена буква «Ф» «ф».

23. Возьми разноцветные карандаши и закрась те части рисунка, в которых ты видишь буквы «Х» «х».

24.Возьми жёлтый карандаш и закрась все участки рисунка с буквой «Ц» «ц».

25. Возьми коричневый карандаш и закрась все участки рисунка, в которых ты видишь букву «Ч» «ч».

26. Возьми любой цветной карандаш и закрась те части рисунка, в которых ты видишь буквы «Ш» «ш».

27. Возьми оранжевый или жёлтый карандаш и раскрась те части рисунка, которые отмечены буквой «Щ» «щ».

28. Возьми чёрный карандаш и закрась все участки рисунка с буквой «Ъ».

29. Возьми красный карандаш и закрась те части рисунка, в которых ты видишь букву «ы».

30. Возьми чёрный карандаш и закрась все части рисунка, в которых ты видишь букву «ь».

31. Жёлтым карандашом закрась все участки с буквой «Э» «э».

32. Части рисунка с буквой «Ю» « ю» раскрась разноцветными карандашами

33. Закрась жёлтым карандашом те части, в которых ты видишь букву «Я» «я» .

.

ФИО ребенка

ФИО родителей

Место работы

Кол-во детей

Домашний адрес

2014-2015 уорэх дьыла

Торообут тыл

Саха тылын 1 кылааска уорэтиини суруннуур бырагыраама

Быьаарыы сурук(пояснительная записка)

Бастакы кылаас уорэнээччитин торообут тылы предмет быьыытынан уорэтиигэ сурун салайар документ буолар «Федеральнай государственнай стандарда саха оскуолатыгар»: начаалынай уопсай уорэхтээьин. Ааптардар Н.В.Ситникова, С.С.Семёнова,Н.Н.Васильева.Дьокуускай, Бичик, 2011 сыл.1 кылааска торообуту тылы уорэтии сурун соруктара, ФГОС уорэх дэгиттэр сатабылларын сайыннарыы (УУД) бу докуменна оло5уран оноьуллар. Оскуола5а 1 кылааска торообут тыл предметэ баьылыыр суолталаах. Бастакы суьуох оскуола5а торообут тыл туорт сыл устата уорэтиллэр. Торообут тылы уорэтии ФГОС сана ирдэбилигэр эппиэттиир, билинни о5о сайдыытын хааччыйар соруктаах. Кыра кылаас о5ото ойдоон, соп тэтимнээхтик таба аа5ара, суруйара, онтун ырытара, дьин чахчыны кытта тэннээн короро, санаатын сааьылаан этэрэ, кэпсиирэ, кэпсэтэрэ, тумуктуурэ бэйэтин торообут тылын билэриттэн тутулуктаах.Сурун сыала-соруга - тылынан уонна суругунан сананы сайыннарыы, киьи быьыытынан сайыннарыы, ортоку суьуох оскуола5а саха тылын уонна литературата курсун уорэтиигэ бэлэмнээьин. Манна биллэрэр, сайыннарар, иитэр сорук тэннэ дьуорэлэьэр.Оскуола5а киирэр 7 саастаах о5о дор5оон, суьуох туьунан, алфавит буукубатын билэн киирэрин учуоттаан, грамота5а уорэтиигэ коруллэр чаас ахсаана уруккутааБар лаппа аБыйах. Онон грамотаБа уорэтии уорэх дьылын бастакы анаарыгар ыытыллар.

О5ону грамота5а сопко уорэтии суруннуур суолталаах уонна угэс буолбут ус ситим кэрдиистээх:

буукубаар иннинээБи кэм;
буукубаар кэмэ;
буукубаар кэннинээ5и кэм.

Уорэтиллэр матырыйаал саамай судургуттан саБалаан, улам уустугуран иьиитэ ситиьиллэр.

Тылы уонна суруйарга уорэтии биир уруок иьинэн улэни араастааьын быьыытынан барар. Коруллэр чаас а5ыйа5ынан сурукка уорэтэр анал уруок кыайан тахсыбат.

Уорэх дьылын иккис анаарыттан грамматика бастакы ойдобуллэрэ уонна уус-уран айымньыны, кинигэни кытта билсиьии са5аланар.

Саха тылын уорэтиигэ уорэх сатабылларын сайыннарыы тумугэ.

(метапредметные результаты)

Бэйэни салайынар-дьаьанар сатабыл. Регулятивная УУД.

Бастакы кылаас уорэнээччитин уорэх бастакы куннэриттэн тугу билэрин-билбэтин, тугу ситэри уорэтиэхтээ5ин арааран ойдуургэ уорэтиллэр. «Тылы сэрэйэр» дьо5уру сайыннарыы куннэтэ ыытыллар. Уорэнээччи бэйэтин санатыгар туох сыыьа тахсарын коннорор, быьаарар, тыл нуорматын тутуьарга дьулуьар.

Уорэнээччи тылын сайыннарар ба5атын уруок аайы араас ньымалары туттан сайыннарыы.

Уорэнээччи бэйэтин санатын, улэтин тумугун кэтэнэр, корунэр, ал5аьын коннорорго дьулуьар.

Уорэх бастакы куннэритэн бэйэтин дьайымалын тас санатын комотунэн быьаараыыта,(х-ра, бу теманы билээри маннык сыал-сорук турорунабын, бу сорукпун сиьиьээри маннык дьайымаллары оноруохпун наада. Улэм тумугун сыаналыыбын, фиксациялыыбын,онорбут ал5астарбын конноробун).

Болох улэтин кэмигэр атын уорэнээчи учугэй орутун корон хайгыыр, субэлиир, махтанар.Толорбут улэни хардарыта сатаан бэрэбиэркэлэнэр.

Толоруллуохтаах улэни бэриллибит бириэмэни тутуьан онорору сатыыр, собо суох хамсаныылартан туттунар.

Графическай схема5а бэйэ сайдыытын сыаналыырыгар динамикатын онноох харандааьынан сатаан бэлиэтиир, бугун бэ5эьээннитээ5эр кордоруум уларыйбыт диэн ойдуур;

Улэтэ учугэй тумуктээх буолуутугар уорэх дьайымалын хайдах уларытыахха собун саныыр, ханнык операция тиийбэтин сыаналыыр, ситэрэр.Искэ былаанныы уорэнэр, улэ хаамыытын кэмигэр былаанна уларытыыны атын о5олор санааларын истэн баран киллэрэр.Ойдообто5унэ «то5о», «хайдах» диэн ыйытыылары соптоох кэмнэ туруорар.

Онорбут улэтин тумугун сатаан сыаналыыр,ырытар, тумуктуур,боло5унэн улэ5э оруолун, онорбут улэтиэ болох улэтигэр оруолун ойдуур.«Билэбин уонна билбэппин» араарар.Ото корон саба5алааьын сатабылларын баьылыыр(прогнозирование).

Билэр-корор сатабыл. Сурун уорэнэр сатабыл. Познавательная УУД.

Уорэнээччигэ бэриллибит тема5а улэ сыалын-соругун таба туруорарга уорэтэбит. Усулуобуйата- соптоох уорэх матырыйаалынан ситуациялары, эрчиллиилэри биэрэбит.

Билиини корууну кэнэтэр араас матырыйааллары туттарга уорэтии. Тылдьыттары, ыйынньыктары, энциклопедиялартан,араас кинигэттэн туьааннаах информацияны буларын ситиьэбит. Ол булбут информациятын сатаан кылгастык модель, схема комотунэнэ бэлиэтэнэр, наадалаа5ы сурунар уоруйэхтэрин оноробут. «Кэскил», «Чуораанчык»,»Бэлэм буол» хаьыаттары тиьигин быстарбакка аахтарабыт, араадьыйанан, телевизорынан сахалыы биэриилэри бириэмэтин ыйан туран кордоробут, сахалыы санааны, уорэ5и сайыннарар сайтартан туьалаах матырыйаалы, учуутал биэрбит сыылкатынан тороппутун кытта киирэн 15-20 мун. уьуна суох корор, наадалаа5ын туьанар.

Сахалыы шрибинэн бастакы кылаас уорэх дьылын иккис анарыттан тэтимнээхтик бэчээттииргэ уорэтэбит, интернет, хаьыат, араадьыйа, телевидение, МО РС(Я), ЯГУО нонуо ыытыллар сахалыы ыытыллар конкурстарга, викториналарга тороппут тэрийиитинэн кытта уорэнэр. Маннык тэрээьиннэри бэйэтин санаатыттан кэтэьэр, кэтиир буолар ба5а санааны инэрэбит.

учуутал биэрэр стуациятынан уруок сыалын уонна тематын быьаарыыга кыттыьыы;

бэриллибит тема5а айар улэни толороругар тороппуттэрин кытта видеокамеранан, принтеринэн сатаан туьанар, компьютерга презентация онорор.Уруьуй, тиэкис боппуруостарыгар сатаан эппиэти булуу.Сана билиини моделинэн, схеманан кордоруу, тумуктээьин.Болох улэтин кэмигэр атын уорэнээччи тугу этэрин бол5ойуу уонна ойдооьун. Сана билиини ылар ньымаларын тэннээьини, ырытааьыны, тумук онорооьуну арааран билии.

Торообут тылынан бодоруьан сана билиини ылар сатабыллар. Коммуникативная УУД

Уорэнээччи уорэх уонна уорэх таьынан кэмнэ, дьиэ кэргэнигэр, дьонугар –сэргэтигэр бодоруьуу араас корунун: кэпсэтиини, сэьэргэьиини, субэлээьини, сопсоьууну,буойсааьыны бодоруьуу сурун ньыматын быьыытынан ойдуурун ситиьии. Бодоруьууга киьи санарара уонна хайдах туттан-хаптан кэпсэтэр суолталаах эбит диэн ойдуохтээх. Кэпсэтии кэмигэр сатаан истии суолтатын ойдуохтээх. Атын кьи тугу санарарын быьа туспэккэ бол5ойон истээьин, соптоох сыанабылы биэрии.

Боло5унэн улэ5э уорэтиллэр тема сыалын соругун ойдооьун, улэ хаамыытын салайсыы, ылылллыбыт тумуктэри ырытыы,сыаналааьын.

Боло5унэн улэ кэмигэр бэйэ бодотун кэтэнии, ис санаатын атын о5олорго ойдонор гына тиэрдии, моккуьуу тахсар тугэнигэр тулуурдаах уонна эйэ-дэмнээх буолууну тутуьуу.

Бииргэ уорэнэр тэннээх партнерун сатаан салайыы, улэтин сыаналааьын.

Сана(речь) корунэ: истии, санарыы,аа5ыы,суруйуу

Истибиккэ ол5уран тус санааны уоскэтии.Аа5ыы. Сахалыы араас тиэкиьи сахалыы сана интонациятын, торут дор5оон этиллэрин тутуьан, тэтимнээхтик аа5ыы. Тиэкиьи туох сыаллаах-соруктаах аа5артан корон, аа5ыы араас коруну сатаан туьаныы (уорэтэр аа5ыы,билсиьэр аа5ыы,сорудахтаах аа5ыы о.д.а)Санарыы. (дор5оонноох сана.Внешняя вербальная речь). Кэпсэтиини то5оостоохтук са5алааьын, ко5улээьин, сал5ааьын, тумуктээьин). Интонацияны тутуьуу. Санарыы кэмигэр тохтобцллары(паузалары тутуьуу). Санарыы тэтимин тутуьуу.Суруйуу(суругунан сана,письменная речь). Тупса5ай буочарынан ыраастык суруйуу. Тиэкиьи ал5аьа суох устуу, истэн суруйуу. Аахпыттан, истибиттэк тэттик кэпсээни суруйуу. Бэриллибит тиэмэ5э уонна анал бэлэм туллары туьанан, кылгас кэпсээни ойтон суруйуу.

.

Тустаах уорэх предметин уорэтии тумугэ.

Буукубаар иннинээ5и кэм

Дор5оону 6ол5ойон истэргэ, чуолкайдык санарарга уорэнии. Истэр, тыынар орган улэтин тупсарар эрчиллии, оонньуу арааьа. Сана органын былчынын сайыннарар, куолаьы синньэтэ-соното, улаатыннара-кыччата уорэнэр эрчиллии, оонньуу. Тылыгар итэ5эстээх о5ону кытта улэ. Тылы, этиини, хоьоону чуолкай санарарга, ыксаабакка, тыыны сопко ылан, иьиллэр гына улаханнык санарарга уорэнии.

Тыл дор5оонун истэн араарыы. Кылгас-уьун дор5оону тэннээн коруу. Тыл бастакы суьуо5ун дор5оонун ойдоон истии. Тылга дор5оон турар бэрээдэгин быьаара уорэнии (схеманан). Чопчу дорБоон иьиллэр тылын, схемаБа соп тубэьэр тылы ойтон булуу.

Тылы байытыы, билэр темаБа ыйытыыга эппиэттээьин, сэьэргэьии. Хартыынанан улэ, экскурсия5а сылдьыы.

Буукубаар кэмэ

Аа5арга уорэнии. Графическай схеманан этиини тылга, тылы суьуоххэ, суьуоБу дор5оонно араара уорэнии. До5оон, буукуба, аьа5ас дор5оон, кылгас аьа5ас дор5оон, уьун аьа5ас дор5оон, дифтонг. Бутэй дор5оон, хоьуласпыт бутэй дор5оон, сэргэстэспит бутэй дор5оон, суьуох диэн ойдобулу араарыы.

Кылгас, уьун аьа5ас дор5оон, дифтонг, бутэй дор5оон буукубатын, й дор5оон аьа5ас дорБоону кытта ситимин бэлиэтиир буукубаны, сымнатар, араарар бэлиэни уорэтии.

Буукуба бэчээтинэйин уонна суруллуутун араарыы. Маарыннаьар буукубаны тэннээн коруу. Икки, ус буукубаны холбуу корон аа5ар сатабылы уоскэтии. Суьуо5у холбоон, тыл таьаара уорэнии. Тылы дор5оон уьунун тутуьан, суьуо5у ургулдьу холбоон аа5арга уорэнии. Сыыйа бутун тылынан аа5арга киирии.

Суруйарга уорэнии. Суруйар кэмнэ илиини, тононоБу, тобону, атаБы, бэйэни сопко туттан олоруу. Суруйарга тэтэрээти бэлэмнээьин. Уруучуканы (харандааьы) тутарга уорэнии. Илиини, тарбаБы сурукка бэлэмнээьин. Тэтэрээт сурааьынын тутуьан араас элемени суруйуу. Хас да элемени ситимнээн суруйарга уорэнии.

Кыра буукуба элеменэ, суруллуута. Буукуба хайдах ситимнэьэрэ. Бутун буукубаны, икки-ус буукубалаах суьуо5у илиини араарбакка суруйа уорэнии.

Бэчээттэммит уонна илиинэн суруллубут тылы, кылгас этиини алБаьа суох устуу. Судургу тутуллаах 1-2 суьуохтээх тылы, этиини истэн суруйуу. Этии саБаланыытыгар, анал аакка улахан буукубаны суруйуу. Улахан буукуба суруллуутун судургуттан саБалаан сыыйа уорэнии.

Этии бутэьигэр точканы туруоруу. Ыйытыы уонна кууьурдуу бэлиэтин ойдооьун.

Суруйбуту бэрэбиэркэлии, алБаьы конноро уорэнии.

Аа5арга бэлэмнээьин. Торообут дойду, бырааьынньык, оБо аймах олоБун туьунан уус-уран айымньыны, остуоруйаны ааБан эбэтэр кэпсээн иьитиннэрии. Иьирэх тыллаах-остоох тэттик хоьоону ойтон ааБарга уорэнии.

Буукубаар кэннинээ5и кэм

Тылы дор5оон уьунун тутуьан, суьуоБу ургулдьу холбоон, бутун тылынан аа5ар сатабылы чинэтии. Тыл саппааьын байытыы, билэртыл суолтатын чопчулааьын.

Ыйытыыга эппиэттиир, аахпыты, истибити кэпсиир, ойтон аа5ар, бэйэ санаатын этэр дьоБуру инэрии. Суруйар уоруйэБи чинэтии. Билэр тылы истэн таба суруйар уоруйэБи уоскэтии. Уус-уран кинигэни кытта билиьиннэрии. Кыра о5о кинигэтин ис-тас костуутун, ойуутун болБойон корортон саБалаан, бэйэ аа5арыгар ко5улээьин, комолоьуу, аа5ааччы буоларга бэлэмнээьин.

Буукубаар кэннинээ5и кэм бутуутэ мунуутэБэ суьуоБунэн 20-25 тылы ааБыахтаахтар. Онтон сыл бутуутэ мунуутэ5э билбэт ыарахана суох текскэ сыалай тылынан 35-40 тылы ааБыахтаахтар. Ойтон аа5ар айымньы ахсаана 9-10, кылаас таьыгар аа5ар кинигэ ахсаана 5-7. Кылааска суругунан улэ кээмэйэ: аахпыттан суруйуу 20-25 тыл, аахпыттан суруйуу 5-6 строка, уорэтэр диктант 15-20 тыл, бэрэбиэркэлиир диктант 10-15 тыл. Кэпсэтэр уоруйэх:

улахан киьини кытта эйэ5эстик туттан туран дорооболоьор, быраьаайдаьар, э5эрдэлиир. Киьи ыйытарын ойдоон истэр. Чобуотук, чуолкайдык, иьиллэр курдук эппиэттиир.

Таба суруйуу:

тыл суьуо5ун, суьуох иьигэр дор5оонун арааран истэр. Аьа5ас дор5оон ус арааьын, хоьуласпыт, сэргэстэспит бутэй дор5оону араарар.
Дор5оону фишканан, буукубанан сопко бэлиэтиир. СуьуоБун, дорБоонун ырыппыт тылын таба суруйар.

Тылы байытыы, этии оноруу:

тылы чуолкайдык санарар, суьуоххэ араарар, суьуох дор5оонун арааран истэр, ырытар. Билэр тылын суолтатын чопчулуур, элбэх сана тылы билэр;
тыл суолтатын билэр, учуутал сорудаБынан тылы бэйэтэ булар;

-тылы схеманан онорор, дорБоонунан наардыыр, паараласпыттылы туттар;

схеманан этии онорор. Учуутал биэрбит тылын туттан этии толкуйдуур. Этии бутэьигэр точканы туруорар.Уорэх дьылын бутуутэ уорэнээччигэ ирдэбил: дор5оону, буукубаны, тылы, этиини араарар;
аьа5ас, бутэй, кылгас аьаБас, уьун аьаБас дорБооннору, дифтоннары уонна сэргэстэспит, хоьуласпыт бутэй дор5ооннору билэр;
саха тылын дор5ооннорун уонна буукубаларын, киирии дорБооннору уонна буукубаларын, киирии дор5ооннору уонна буукубаларын билэр;
тыл суьуохтэрин уонна коьоруу быраабылатын билэр;
этии бутуутугэр тохтобул онорор, ону сурукка туочуканан бэлиэтиир;
саха тылын алфавитын билэр буолуохтаах.

Саха тылыгар календарнай тематическай былаан оноьулунна:Колесова Александра Петровна. Букубаар: маннайгы кылааска уорэнэр кинигэ. - Дьокуускай : Бичик, 2006. Барыта 84 чаас, нэдиэлэ5э 5 чаас.Колесова Александра Петровна. Саха тыла: алын суьуох оскуола маннайгы кылааьыгар уорэнэр кинигэ.Дьокуускай : Бичик, 2009.

Кылгатыы бэлиэлэрэ: а

К - уомбинированнай уруок (холбоон уорэтии)
СТБУ - сана теманы барар уруок
ХУ - хатылыыр уруок (уруок устата)
ЧУ - чинэтэр уруок
УЫУ-уоруйэ5и ылыы уруога

Тематическай былаан

№

Уруок темата

Ис хоьооно

Уорэх сатабылларын сайыннарыы тумугэ

(метапредметные результаты)

Бэйэни салайынар-дьаьанар сатабыл.(Р.УУД)

Билэр корор сатабыл.(П.УУД)

Бодоруьар сатабыл.(К.УУД)

Былаан

Факт

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52

53

54

55

56

57

58

59

60

61

62

63

64

65

66

67

68

69

70

71

72

73

74

75

76

77

78

79

80

81

82

83

84

85

86

87

88

89

90

91

92

93

94

95

96

Букубаар иннинээ5и кэм

Билсиьии уруок. Тереебут тылбыт. Тереебут дойдубут.

С 3-4

Тыл ейдебулэ.

С 5

Предмет аатын кердерер тыллар. Ким? Туох? С-6

Предмет тугу гынарын бэлиэтиир тыллар. С-7

Предмет бэлиэтин кердерер тыллар. С-8

Этии. Тыллар ситимнэьии-лэрэ. С-9

Этии. Этии схемата. С-10

Этиини эбии тыл кеметунэн тэнитии. С-11

Кеме тыллар. С-12

Этии. Хатылыыр уруок.

Ситимнээх сана уруога. Этии оноруу. С-14

Дор5оон. Икки дор5оонноох тыллар. С-15

Дор5оон. Ус дор5оонноох тыллар. С-16

Дор5оон. Ус дор5оонноох тыллар. С-17

Тылы суьуехтээьин. Бутэй, аьа5ас дор5ооннор. С-18

Кылгас, уьун аьа5ас дор5ооннор. С-19

Аьа5ас дор5оон суьуе5у уескэтэр суолтата. С-20

Дифтонг. С-21

Тылга бутэй дор5ооннор сэргэстэьиилэрэ. С-22

Хатылааьын. Аьа5ас дор-5ооннор араастарыгар бэрэбиэркэлиир у л э. C-23

Бутэй дор5оон хоьулаьыы-та. С-24

Бутэй дор5оон хоьулаьыы-та. С-25

Ньиргиэрдээх, ньиргиэрэ суох бутэй дор5ооннор.

С-26

Ньиргиэрдээх, ньиргиэрэ суох бутэй дор5ооннор.

С-27

Ньиргиэрдээх, ньиргиэрэ суох бутэй дор5ооннор.

С-28

Ситимнээх сананы сайын-нарыы. Хартыынанан улэ. C-29

Букубаар кэмэ

А, Ы, О, У аьа5ас дор5оон-нор буукубалара. Кэлин аьа-5ас дор5оон. С-30

А, Ы, О, У аьа5ас дор5оон-нор араастара. С-31

И,Э,Ү,Ө аьа5ас дор5ооннор буукубалара. Илин аьа5ас дор5оон.

С-32

И,Э,Ү,Ө а ь а 5 а с дор5ооннор араастара. С-33

Ы А, У О, И Э,Ү Ө д и фтоннар буукубанан бэлиэтэниилэрэ. С-34

А ь а 5 а с дор5ооннор араастары н х а т ы лааьын. С-35

Ситимнээх сана уруога. Хартыынанан улэ. С-36

С,М,Н,Л,Р бутэй дор5ооннор буукубалара.

С-37

С,М,Н,Л,Р бутэй дор5ооннор буукубалара. Ньиргиэрдээх, ньиргиэрэ суох бутэй дор5ооннор.

А 5 ы ы техниката.С-38

У е р э т и л л и б и т бутэй дор5ооннор хоьулаьыылара. С-39

Предмет тугу гынарын кердерер тыллар. Устуу техниката. С-40

Б,П бутэй дор5ооннор буукубалара. С-41

Хатылааьын. П дор5. хоьулаьыыта. С-42

Д,Т бутэй дор5ооннор буукубалара. С-43

Хатылааьын. Т дор5. хоьулаьыыта. С-44

Г,К бутэй дор5ооннор буукубалара. С-45

Хатылааьын. К дор5. хоьулаьыыта С-46

Этиини устуу техниката.

С-47

Билиини бэрэбиэркэлиир улэ

Х,5 дор5ооннор буукубалара С-48

Хоьуласпыт Х дор5оон. С-49

Й дор5оон уонна буукуба. С-50

Й дор5оонноох тыллар. С51

ДЬ, Ч дор5ооннор уонна буукубалар. С-52

Хоьуласпыт Ч дор5оон.

С-53

Ситимнээх сана уруога. Хартыынанан улэ. С-54

Анал ааттары суруйуу уратыта. С-55

НЬ дор5оон уонна буукуба. С-56

Хоьуласпыт НЬ дор5оон.

С-57

Һ дор5оон уонна буукуба. С-58

Һ дор5оонноох тыллар. Текси кытта у л э. C-59

Кердеруулээх диктант

Ҥ дор5оон уонна буукуба. С-60

Хоьуласпыт Ҥ дор5оон.

С-61

Хоьооннор. С-62,63

Текси кытта у л э. Ынах уонна тураах. С-64

Текси кытта у л э. Куобах, куобах барахсан. С-65

Ситимнээх сана. Таабырын хоьоон. С-66

Я,Е,Ё,Ю нууччаттан киирбит дор5ооннор буукубалара. С-67

Кытаанах, сымна5ас бутэй дор5ооннор. С-68

Я,Е,Ё,Ю дор5ооннор икки дор5оону бэлиэтээьиннэрэ, суруллуулара. С-69.

Сэрэтиилээх диктант

Й дор5оон нууччалыы, сахалыы тылларга туттуллуута.

С-70

З дор5оон уонна буукуба.

С-71

В,Ф нууччаттан киирбит дор5ооннор буукубалара.

С-72

«Вася» фламинго. С-73

Ж,Ш нууччаттан киирбит дор5ооннор буукубалара.

С-74

Жучка абыраабыта. С-75

Ц дор5оон уонна буукуба.

С-76

Щ дор5оон уонна буукуба.

С-77

Ь,Ъ бэлиэлэр. С-78

Кылаас таьынан аа5ыы

Хонтуруолунай диктант.

Букубаар кэннинээ5и кэм

Буукубаны дор5оон арааьынан наардааьын С-79

Саха алпаабыта. С-80

Таабырын хоьоон. С-81

С э ь э р г э ь э у е р э н. С-82

Светофор. С-83

Урун э ь э. С-84

Тереебут дойдум айыл5ата. С-85

Ытыыр хатын. С-86

Кунду ийэ. С-87

Айар диктант

Сурэ5э суох ceec cубэлээх. С-88

Дьикти т у б э л т э. C-89

Ынырыа уонна чекчене.

С-90

О ь у о к а й. С-91

Чоппуускалар. С-92

Барабыай о5ото. С-93,94

Билгэ. С-95

Ийэ тыл норуот баа-йа,улуу нэьилиэстибэтэ буоларын туьунан кэпсэ-тии. Тереебут дойду туьунан ейдебул.

Тыл ейдебулун инэрии.

Тыл уонна сана. Тыл уонна предмет.

Предмет аатын кердерер тыллар суолталара.

Хайааьыны ааттыыр тыллар ейдебуллэрин инэрии. Ойуунан 2 тыл-лаах этиилэри оноруу.

Предмет бэлиэтин кер-дерер тыллар ейдебул-лэрин инэрии. Тыл схе-матыгар киллэрии.

Этии, этиигэ тыллар ситимнэьиилэрин ейде-булэ. Хартыынанан улэ.

Схема кеметунэн этии оноруу. Этии икки уонна хас да тыллаах буоларын ейдетуу. Схеманан аа5арга уерэтии.

Этиигэ тыллар икки ар-дыларыгар тыл кыбытан араастаан туттары, эбии тэнитэри ейдетуу, уерэ-тии.

Кеме тыл ейдебулун инэрии. Схеманан этии-лэри оноруу.

Ситимнээх сананы сайыннарыы. Хартыы-нанан схема кеметунэн этиилэри оноруу.

Ситимнээх сананы сайыннарыы. Хартыы-нанан схема кеметунэн этиилэри тэнитэн оно-руу.

Санарар сана5а дор5оо-ну уескэтии, тыл дор-5оонтон тутулун ейде-булэ. Дор5оону истии.

Тыл дор5оонтон тура-рын салгыы ейдетуу. Ус дор5оонноох тыллары истэ уерэнии

Ус дор5оонноох тыл-лары истэ уерэнии, дор5ооннорунан ыры-тыы

Сахалыы терут дор5оон арааьа, уратыта. Тылы суьуеххэ араарыы, аьа-5ас дор5оонун быьаа-рыы. Схема5а киллэрии, тэннээьин.

Аьа5ас дор5оон уескуур ньымата. Кылгас, уьун аьа5ас дор5ооннор ейде-буллэрэ.

Аьа5ас дор5оон тылга суолтатын быьаарыы. Аьа5ас дор5оон суьуе5у уескэтэр суолтатын ейдетуу.

Дифтонг ейдебулэ. Дифтонг уескуур суол-татын быьаарыы.

Тылга бутэй дор5оон сэргэстэьиитин ейдетуу, суьуеххэ араарыы.

Тыллары дор5оонун састаабынан фишканан ырытыы.

Хоьуласпыт бутэй дор5ооннору арааран ис-тии, таба санарыы. Тыл-лары суьуеххэ араарыы.

Хоьуласпыт бутэй дор-5оонноох тыллары бу-луу, таба санарыы. Тыл-лары суьуеххэ араарыы.

Ньиргиэрдээх, ньиргиэрэ суох бутэй дор5ооннор уескээьиннэрэ. Тыллары дор5ооннорунан ыры-тыы.

Ньиргиэрдээх, ньиргиэрэ суох бутэй дор5ооннор у арааран истии, тыллары дор5ооннорунан ыры-тыы.

Ньиргиэрдээх, ньиргиэрэ суох бутэй дор5оонноох тыллары булуу, таба санарыы. Тыллары су-ьуеххэ араарыы.

Хартыынанан кэпсэтии, схема кеметунэн этии-лэри тэнитэн оноруу.

А, Ы, О, У аьа5ас дор5ооннор буукуба-ларын билиьиннэрии, суруйарга уерэтии. Кэ-лин аьа5ас дор5оон ей-дебулун инэрии.

А, Ы, О, У аьа5ас дор-5ооннор кылгас уонна уьун аьа5ас дор5оон суолтатыгар туттул-луулара. Тыл схема-тыгар киллэрии.

И,Э,Ү,Ө а ь а 5 а с дор5ооннор буукубалары н б и л и ь и н н э р и и, суруйарга у е р э т и и. Илин а ь а 5 а с дор5оон ейдебулун инэрии.

И,Э,Ү,Ө а ь а 5 а с дор5ооннор кылгас уонна у ь у н а ь а 5 а с дор5оон суолтатыгар туттуллуулара. Тыл схематыгар киллэрии.

Ы А, У О, И Э,Ү Ө д и фтоннар икки буукубанан бэлиэтэнэллэрин ейдетуу, суруйарга у ер э т и и. Тыл схематыгар киллэрии.

А ь а 5 а с дор5ооннор буукубаларын таблицаты н ы рыты. Тыллар схемаларынан таба суруйарга бэрэбиэркэлиир улэ.

Хартыынанан кэпсэтии.

«Маннайгы хаар» кэпсээн толкуйдааьын.

С,М,Н,Л,Р бутэй дор5ооннор буукубалары н билиьиннэрии, суруйарга у е р э т и и .

Ньиргиэрдээх, ньиргиэрэ суох бутэй дор5ооннор буукубалара. Суьуехтэри холбоон тылы таьаарыы-а а 5 ы ы ньыматын тутаа5а. Аа5арга у е р э т и и.

У е р э т и л л и б и т бутэй дор5ооннор хоьулаьыылары н т а б а истэргэ, аа5арга у е р э т и и. Аа5ар дьо5уру сайыннарыы.

Предмет тугу гынарын кердерер тыллары хатылааьын. Устуу техникаты н е й д е т у у. Икки суьуехтээх тыллары аа5ыы.

Б,П бутэй дор5ооннор буукубалары н бэчээтинэйин уонна суруллуутун ейдетуу. Аа5ар дьо5уру сайыннарыы.

Барыллыбыт бутэй дор5ооннор хоьулаьыыларын т э н нээн керуу. П дор5. хоьулаьыытын тылларга а а 5 ы ы , суруйуу.

Д,Т бутэй дор5ооннор буукубалары н бэчээтинэйин уонна суруллуутун ейдетуу. Д ньиргиэрдээх, Т ньиргиэрэ суох буоларын быьаарыы. Аа5ар дьо5уру сайыннарыы.

Барыллыбыт бутэй дор5ооннор хоьулаьыыларын т э н нээн керуу. Т дор5. хоьулаьыытын тылларга а а 5 ы ы , суруйуу.

Г,К бутэй дор5ооннор буукубалары н бэчээтинэйин уонна суруллуутун ейдетуу. Г ньиргиэрдээх, К ньиргиэрэ суох буоларын быьаарыы. Аа5ар дьо5уру сайыннарыы.

Барыллыбыт бутэй дор5ооннор хоьулаьыыларын т э н нээн керуу. К дор5. хоьулаьыытын тылларга а а 5 ы ы , суруйуу.

Предмет тугу гынарын кердерер тыллары хатылааьын. Этиини устуу техникаты н е й д е т у у.

Устуу техникатын хатылааьын.

Сана дор5ооннору билиьиннэрии,

Тылга туттуу, суруйа уерэнии

Аа5ар дьо5уру сайыннарыы

Хоьуласпыт Х дор5оону таба истии, тылга тутта, суруйа уерэнии

Сана дор5оон буукубатын кытта билиьиннэрии, тылга туттуу, сурукка киллэрии. Й мэлдьи ньиргиэрдээх дор5оонун быьаарыы. Аа5ар дьо5уру сайыннарыы

Й дор5оон паарата суо5ун, хоьуласпатын быьаарыы, аа5ар дьо5уру сайыннарыы

Таба суруйуу, аа5ыы.

Сана дор5ооннору билиьиннэрии,

Тылга туттуу, суруйа уерэнии

Аа5ар дьо5уру сайыннарыы

Хоьуласпыт Ч дор5оону таба истии, тылга тутта, суруйа уерэнии

Хартыынанан кэпсэтии.

«Тымныы кыьын» кэпсээн толкуйдааьын

Анал ааттары суруйуу уратыты н быьаарыы. Хамсаныыны кердерер тыллары хатылааьын

Сана дор5оон буукубатын кытта билиьиннэрии, тылга туттуу, сурукка киллэрии. НЬ мэлдьи ньиргиэрдээх дор5оонун быьаарыы. Аа5ар дьо5уру сайыннарыы

Хоьуласпыт НЬ дор5оону таба истии, тылга тутта, суруйа уерэнии

Сана дор5оон буукубатын кытта билиьиннэрии, тылга туттуу, сурукка киллэрии. Һ мэлдьи ньиргиэрдээх дор5оонун быьаарыы. Аа5ар дьо5уру сайыннарыы

Һ дор5оон паарата суо5ун, хоьуласпатын быьаарыы, аа5ар дьо5уру сайыннарыы

Таба суруйуу, аа5ыы.

Барыллыбыты хатылааьын, таба суруйарга эрчиллии

Сана дор5оон буукубатын кытта билиьиннэрии, тылга туттуу, сурукка киллэрии. Ҥ мэлдьи ньиргиэрдээх дор5оонун быьаарыы. Аа5ар дьо5уру сайыннарыы

Хоьуласпыт Ҥ дор5оону таба истии, тылга тутта, суруйа уерэнии. Текси кытта у л э

Айымньы ис хоьоонунан кэпсэтии.

Хоьоонноохтук аа5ар дьо5уру сайыннарыы

Айымньы ис хоьоонунан кэпсэтии, аа5ар дьо5уру сайыннарыы

Айымньы ис хоьоонунан быьааран таабырыны таайарга у е р э т и и, толкуйдуур, ейге аа5ар дьо5уру сайыннарыы

Я,Е,Ё,Ю нууччаттан киирбит дор5ооннор буукубаларын кытта билиьиннэрии, бутэй дор5оон кэнниттэн турда5ына сымнатарын ейдетуу, тылга туттуу, сурукка киллэрии.

Кытаанах, сымна5ас бутэй дор5ооннор ейдебуллэрэ, бэлиэтэниилэрэ. Аа5ар, устар дьо5уру сайыннарыы.

Я,Е,Ё,Ю дор5ооннор икки дор5оону бэлиэтииллэрин ейдетуу, а а 5 ы ы , сурукка киллэрии.

Барыллыбыты хатылааьын, таба суруйарга эрчиллии

Й дор5оон нууччалыы, сахалыы тылларга туттуллуутун ейдетуу, аа5арга, таба суруйарга эрчиллии

Сана дор5оон буукубатын кытта билиьиннэрии, тылга туттуу, сурукка киллэрии. З мэлдьи ньиргиэрдээх дор5оонун ейдетуу, сымна5ас б/д буолар тугэнин быьаарыы.

В,Ф нууччаттан киирбит дор5ооннор буукубаларын кытта билиьиннэрии, тылга туттуу, сурукка киллэрии.

Айымньы ис хоьоонунан кэпсэтии, аа5ар дьо5уру сайыннарыы

Ж,Ш нууччаттан киирбит дор5ооннор буукубаларын кытта билиьиннэрии, тылга туттуу, сурукка киллэрии.

Айымньы ис хоьоонунан кэпсэтии, аа5ар дьо5уру сайыннарыы. Уоттан сэрэхтээх буолууга иитии.

Сана дор5оон буукубатын кытта билиьиннэрии, тылга туттуу, сурукка киллэрии. Ц к у р у у т ун кытаанах бутэй дор5оон буоларын ейдетуу. Тылга туттуу, сурукка киллэрии.

Сана дор5оон буукубатын кытта билиьиннэрии, тылга туттуу, сурукка киллэрии. Щ к у р у у т ун сымна5ас бутэй дор5оон буоларын ейдетуу. Тылга туттуу, сурукка киллэрии.

Ь,Ъ бэлиэлэр дор5оону бэлиэтээбэттэр, ол э р э н б/д. сымна5аьын, кытаана5ын кердереллер диэн ейдетуу. . Тылга туттуу, сурукка киллэрии.

Библиотечнай уруок. Саха суруйааччылара о5олорго.

Барыллыбыты хатылааьын, билиилэрин бэрэбиэркэлээьин.

Хатылыыр уруок. Таблицанан улэ.

Барыллыбыт дор5. буукубаларын хатылааьын, алпаабыт ейдебулун инэрии

Айымньы ис хоьоонунан быьааран таабырыны таайарга у е р э т и и, толкуйдуур, ейге аа5ар дьо5уру сайыннарыы

Аа5ар, ырытар, толкуйдуур дьо5уру сайыннарыы.

Аа5ар дьо5уру сайыннарыы. Уулусса быраабылатын туьунан сэьэргэьии

Аа5ар, кэпсиир дьо5уру сайыннарыы. К ы ы л л а р тустарынан сэьэргэьии, харыстабылы инэрии

Аа5ар, кэпсиир дьо5уру сайыннарыы. Тереебут дойдуга тапталы инэрии.

Хоьоонноохтук аа5ар, кэпсиир дьо5уру сайыннарыы. Тереебут дойдуга тапталы инэрии.

Аа5ар, кэпсиир дьо5уру сайыннарыы. Ийэ5э тапталы инэрии.

А л 5 а ь а суох суруйарга эрчиллии

Аа5ар, кэпсиир дьо5уру сайыннарыы. Сиэрдээх буоларга иитии

аа5ар, кэпсиир дьо5уру сайыннарыы.

Аа5ар, кэпсиир дьо5уру сайыннарыы. Сиэрдээх буоларга иитии

Доргуччу хоьоонноохтук аа5ар дьо5уру сайыннарыы.

Аа5ар, кэпсиир дьо5уру сайыннарыы. Сиэрдээх буоларга иитии

Аа5ар, кэпсиир дьо5уру сайыннарыы. Билгэ ейдебулун инэрии

Ийэ тыл, тереебут дойду киьи олоҕор суолататын ейдуур, быьаарар.Атын кьи тугу санарарын быьа туспэккэ бол5ойон истээьин, соптоох сыанабылы биэрии.

Ыйытыылары туоуорарга уорэнэр.

Предм. керен таба ааттыыр. Тула предметтэр барыта ааттаахтарын туьунан ейде-буллээх буолуу. Тылы уон-на предмети утарыта ту-руортаан уратыларын этэр , быьаарар.

Ким? Туох? ыйытыыларга тыллары араарар. Ойуунан керен, истэн быьаарар. Атын о5олору истэр, ал5ас-тарын быьааран кеннерер. Графическай схема5а бэйэ сайдыытын сыаналыырыгар динамикатын онноох харандааьынан сатаан бэлиэтиир, бугун бэ5эьээннитээ5эр кордоруум уларыйбыт диэн ойдуур;

Тыл схематыгар оло5уран предмети, хайааьыны аат-тыыр тыллары булар, бэрил-либит тыллар схемаларын онорор. Пааранан улэлииргэ уерэнэр. Бол5ойон истэргэ, бодоруьарга кыьаллар.

Предмети, хайааьыны, пред-мет бэлиэтин кердерер тыл-лар схемаларын булар, тыл-лары ааттыыр. Ойуунан ке-рен, истэн быьаарар. Паара-нан улэлииргэ эрчиллэр. Ейдеьерге, уопсай тылы бу-ларга, бол5омтолоох буо-ларга кыьаллар.

Санарар сана тыллар ситимнэьиилэриттэн тура-рын билэр. Схеманан тыл-лар ситимнэьиилэрин оно-рор. Пааранан улэлииргэ эр-чиллэр. Бол5ойон истэргэ, бодоруьарга кыьаллар.

Ойуунан этиилэри онорор, схема5а кердерер. Ойуунан этии схематын аа5ар. Этии-гэ хас тыл баарын билэр. Бол5ойон истэргэ, бодору-ьарга кыьаллар. Графическай схема5а бэйэ сайдыытын сыаналыырыгар динамикатын онноох харандааьынан сатаан бэлиэтиир, бугун бэ5эьээннитээ5эр кордоруум уларыйбыт диэн ойдуур;

Этиигэ тыллары эбэн тэнитэргэ уерэнии, этиилэри схеманан аа5ыы. Истибит этиитин схеманан кердерер. Атын дьону кытта уерэ-нэргэ, бол5ойон истэргэ кы-ьаллар. Бэйэ санаатын этэр.

Кеме тылы схема5а кер-деруу, этиилэри схеманан ойуу кеметунэн аа5ыы, этиилэри схеманан оноруу. Уерэнэргэ, бол5ойон истэр-гэ кыьаллар. Бэйэ санаатын этэр.

Хартыынанан этии онорор. Этии схематын сепке аа5ар. Атын киьи этэрин сэнээрэн истэр, бэйэ санаатын саа-ьылаан этэр.

Хартыынанан этии онорор. Этиини тыл эбэн тэнитэр.

Атын киьи этэрин сэнээрэн истэр, бэйэ санаатын сааьы-лаан этэр.

Тыл дор5оонтон турарын билэр, икки дор5оонноох тыллар дор5ооннорун этэр. Уерэнэргэ, бол5ойон истэр-гэ кыьаллар.

Ус дор5оонноох тыллар дор5ооннорун этэр, тыл схе-матыгар кердерер. Уерэ-нэргэ, бол5ойон истэргэ кыьаллар.

Ус дор5оонноох тыллар дор5ооннорун этэр. Уерэ-нэргэ, бол5ойон истэргэ кы-ьаллар.

Тыл дор5оонтон турарын, аьа5ас уонна бутэй дор5. арахсарын билэр. Тылга ханнык дор5оон иьиллэрин чопчу этэр. Тылы суьуеххэ араарар, араарыы бэлиэтин билэр, туьанар. Пааранан улэлииргэ эрчиллэр. Бол-5ойон истэргэ кыьаллар.

Аьа5ас дор5оон уескуур ньыматынан икки араас-таа5ын быьаарар. Дор5оону таба санарыы суолтатын быьаарар. Уерэнэргэ, бол-5ойон истэргэ кыьаллар.

Суьуех аьа5ас дор5оонун ааттыыр. Аьа5ас дор5оон суьуе5у уескэтэр суолтатын билэр. Уерэнэргэ, бол5ойон истэргэ кыьаллар.

Дифтонг аьа5ас дор5оон буоларын билэр, тылга таба санарар, истэн быьаарар. Пааранан улэлииргэ эрчил-лэр. Бол5ойон истэргэ кы-ьаллар

Тыллары дор5ооннорунан ырытар. Бутэй дор5оон сэр-гэстэьиитин арааран истэр. Пааранан улэлииргэ эрчил-лэр. Ейдеьерге, уопсай тылы буларга, бол5омтолоох буо-ларга кыьаллар.

Тыллары дор5оонун састаа-бынан фишканан сепке ырытар, аьа5ас дор5оон арааьын чопчу билэр.

Хоьуласпыт бутэй дор5оон-нору арааран истэр, таба санарар. Тыллары суьуеххэ сыыьата суох араарар. Хоьу-ласпыт бутэй дор5оон тылга суолтатын быьааран билэр.

Хоьуласпыт бутэй дор5оон-нору арааран истэр, таба са-нарар. Пааранан улэлииргэ эрчиллэр. Ейдеьерге, уопсай тылы буларга, бол5омто-лоох буоларга кыьаллар.

Бутэй дор5оон уескуур ньы-матынан ньиргиэрдээх, ньиргиэрэ суох бутэй дор-5ооннорго арахсарын билэр, быьаарар. Ньиргиэрдээх, ньиргиэрэ суох бутэй дор-5оонноох тыллары дор5. ырытар. Бол5ойон истэргэ, чуолкайдык санаран бы-ьаарарга кыьаллар.

Ньиргиэрдээх, ньиргиэрэ суох бутэй дор5оонноору тылларга бол5ойон истэр, быьаарар. Тыллары дор5. сыыьата суох ырытар. Бе-ле5унэн улэлииргэ уерэнэр. Ейдеьерге, уопсай тылы бу-ларга, бол5омтолоох буо-ларга кыьаллар.

Ньиргиэрдээх, ньиргиэрэ суох бутэй дор5оонноору тылларга бол5ойон истэр, быьаарар. Тыллары дор5. сыыьата суох ырытар. Бе-ле5унэн улэлииргэ эрчил-лэр. Ейдеьерге, уопсай тылы буларга, бол5омтолоох буо-ларга кыьаллар.

Хартыынанан этии онорор. Этиигэ тыл эбэн тэнитэр.

Атын киьи этэрин сэнээрэн истэр, бэйэ санаатын саа-ьылаан этэр.

А, Ы, О, У аьа5ас дор5оон-нор буукубаларын керен би-лэр, сатаан суруйар. Буу-куба бэчээтинэйин, сурул-луутун араарар. Кэлин аьа5ас дор5оону санаран быьаарар. Бол5ойон истэргэ, чуолкайдык санаран бы-ьаарарга кыьаллар.

А, Ы, О, У аьа5ас дор5ооннору арааран истэр, кылгас, уьун аьа5ас дор5оон суолтатыгар сепке туттар, тылга истэн схема5а сепке туруорар. Бол5ойон истэргэ, чуолкайдык санаран быьаа-рарга кыьаллар.

И,Э,Ү,Ө а ь а 5 а с дор5ооннор буукубалары н керен билэр, сатаан суруйар. Буукуба бэчээтинэйин, суруллуутун араарар. Илин а ь а 5 а с дор5оону санаран быьаарар. Бол5ойон истэргэ, чуолкайдык санаран быьаарарга кыьаллар.

И,Э,Ү,Ө а ь а 5 а с дор5ооннору арааран истэр, кылгас, у ь у н а ь а 5 а с дор5оон суолтатыгар сепке туттар, тылга истэн схема5а сепке туруорар, керен аа5ар.

Бол5ойон истэргэ, чуолкайдык санаран быьаарарга кыьаллар.

Ы А, У О, И Э,Ү Ө д и фтоннар икки буукубанан бэлиэтэнэрин билэр, сатаан суруйар, сепке санарар, тыл схематыгар таба туьанар, аа5ар. Пааранан улэлииргэ эрчиллэр. Ейдеьерге, уопсай тылы буларга, бол5омтолоох буоларга кыьаллар.

А ь а 5 а с дор5ооннор араастары н а л 5 а ь а суох билэр, таба санарар, тыл схематыгар сепке туруорар. Улахан уонна кыра буукубалар суруллууларын билэр. Беле5унэн улэлииргэ эрчиллэр. Ейдеьерге, уопсай тылы буларга, бол5омтолоох буоларга кыьаллар.

Хартыынанан этии онорор. Этиигэ тыл эбэн тэнитэр. Этиилэри ситимнээн кэпсээн толкуйдуур.

Атын киьи этэрин сэнээрэн истэр, бэйэ санаатын сааьылаан этэр.

Дор5оону таба истэн буукубатын быьаарар. Улахан уонна кыра буу-кубалар суруллууларын, бэчээтинэйдэрин билэр. Биир суьуехтээх тыллары аа5ар. Этии тутулун билэр, быьаарар. Атын киьи аа5арын сэнээрэн истэр, бол5ойон аа5ар.

Суьуехтэри холбоон тылы таьааран т а б а аа5ар. Буукубалар суруллууларын уонна ситимнэьиилэрин сепке т у т у ь а н ыраастык суруйар. Атын киьи аа5арын сэнээрэн истэр, бол5ойон аа5ар.

Бутэй дор5ооннор хоьулаьыылары н т а б а истэн араарар, быьаарар, аа5ар. Хоьуласпыт бутэй дор5ооннор ситимнэьиилэрин таба суруйар. Бол5ойон истэргэ, чуолкайдык санаран быьаарарга кыьаллар.

Икки суьуехтээх тыллары а а 5 ы ы техникатын сепке туттан аа5ар, этии интонациятын т у т у ь а н аа5ар, устуу техникатын быьааран таба суруйар.

Б,П бутэй дор5оону таба истэн буукубатын быьаарар. Улахан уонна кыра буу-кубалар суруллууларын, бэчээтинэйдэрин билэр. Атын киьи аа5арын сэнээрэн истэр, бол5ойон аа5ар.

П дор5оон хоьулаьыытын истэн билэр, сепке аа5ар, таба суруйар. Беле5унэн улэлииргэ эрчиллэр. Ейдеьерге, уопсай тылы буларга, бол5омтолоох буоларга кыьаллар.

Д,Т бутэй дор5оону таба истэн буукубатын быьаарар. Д ньиргиэрдээх, Т ньиргиэрэ суох буоларын билэр. Улахан уонна кыра буу-кубалар суруллууларын, бэчээтинэйдэрин билэр. Атын киьи аа5арын сэнээрэн истэр, бол5ойон аа5ар.

Т дор5оон хоьулаьыытын истэн билэр, сепке аа5ар, таба суруйар. Беле5унэн улэлииргэ эрчиллэр. Ейдеьерге, уопсай тылы буларга, бол5омтолоох буоларга кыьаллар.

Г,К бутэй дор5оону таба истэн буукубатын быьаарар. Г ньиргиэрдээх, К ньиргиэрэ суох буоларын билэр. Улахан уонна кыра буу-кубалар суруллууларын, бэчээтинэйдэрин билэр. Атын киьи аа5арын сэнээрэн истэр, бол5ойон аа5ар.

К дор5оон хоьулаьыытын истэн билэр, сепке аа5ар, таба суруйар. Беле5унэн улэлииргэ эрчиллэр. Ейдеьерге, уопсай тылы буларга, бол5омтолоох буоларга кыьаллар

А а 5 ы ы техникатын сепке туттан аа5ар, этии интонациятын т у т у ь а н аа5ар, устуу техникатын быьааран таба суруйар, бол5омтолоох буоларга кыьаллар.

Устуу техникатын быьааран таба суруйар. Бол5омтолоох буоларга кыьаллар.

Х, 5 дор5ооннор истэн араарыы, Х,5 дор5. тыллары таба аа5ыы, сурукка киллэрии. Ньиргиэрдээх, ньиргиэрэ суох б/д арааран истии

Белеххе сатаан улэлээьин

Бэйэ санаатын этии, аахпыты кэпсиир

Х,5 дор5.тэннээн Х дор5. хоьулаьыытын быьаарыы, истэн араарыы, таба аа5ыы, сурукка киллэрии. Этиилэри таба устуу

Бэлиэни , предмети кердерер тыллар ситимнэрин моделынан улэ

Белеххе сатаан улэлээьин

Бэйэ санаатын этии, бол5омтолоох буолуу

Й мэлдьи ньиргиэрдээх дор5оонун быьаарыы, таба аа5ыы, сурукка киллэрии.

Тылы дор5ооннорунан ырытыы

Белеххе сатаан улэлээьин

Бэйэ бэйэ5э кемелесуьуу

Утуе сыьыаны уескэтии

Й дор5оону ырытыы, таба аа5ыы, сурукка киллэрии

Бэлиэни , предмети кердерер тыллар ситимнэрин моделынан улэ

Белеххе сатаан улэлээьин

Бэйэ бэйэ5э кемелесуьуу

Айыл5а5а харыстабыллаах сыьыан

Дь, Ч дор5.тэннээн истэн араара уерэнии, таба аа5ыы, сурукка киллэрии. Тылы дор5ооннорунан ырытыы

Белеххе сатаан улэлээьин

Бэйэ бэйэ5э кемелесуьуу

Аа5ыы интонациятын ейдеен истии

ДЬ,Ч дор5.тэннээн Ч дор5. хоьулаьыытын быьаарыы, истэн араарыы, таба аа5ыы, сурукка киллэрии. Тылы дор5ооннорунан ырытыы

Белеххе сатаан улэлээьин

Бэйэ бэйэ5э кемелесуьуу

Аа5ыы интонациятын ейдеен истии

Хартыынанан этии онорор. Этиигэ тыл эбэн тэнитэр. Этиилэри ситимнээн кэпсээн толкуйдуур.

Атын киьи этэрин сэнээрэн истэр, бэйэ санаатын сааьылаан этэр. Айыл5а5а харыстабыллаах сыьыан

Хамсаныыны кердерер тыллары а а 5 ы ы техникатын т у т у ь а н сепке а а 5 а р, анал ааттары суруйуу уратытын билэр, улахан буукубалары сепке суруйар, тыллары таба устар. Атын киьи этэрин сэнээрэн истэр, бэйэ санаатын сааьылаан этэр. Улуустар ааттарын билэр.

НЬ мэлдьи ньиргиэрдээх дор5оон буоларын билэр, таба аа5ар, сыыьата суох суруйар.

Тылы дор5. ырытар

Белеххе сатаан улэлээьин

Бэйэ бэйэ5э кемелесуьуу

Утуе сыьыаны уескэтии

НЬ дор5. хоьулаьыытын быьаарыы, истэн араарыы, таба аа5ыы, сурукка киллэрии. Тылы дор5оонно-рунан ырытыы

Белеххе сатаан улэлээьин

Бэйэ бэйэ5э кемелесуьуу

Аа5ыы интон.ейдеен истии

Һ мэлдьи ньиргиэрдээх дор5оонун быьаарыы, таба аа5ыы, сурукка киллэрии.

Тылы дор5ооннорунан ырытыы

Белеххе сатаан улэлээьин

Бэйэ бэйэ5э кемелесуьуу

Утуе сыьыаны уескэтии

Һ дор5оон паарата суо5ун, хоьуласпатын быьааран билэр, арааран истэр, таба суруйар. Аа5ыы интон.ей-деен истэр, ыйытыыларга септеех эппиэти биэрэр, тыллары аа5ан булар. Атын киьи этэрин сэнээрэн истэр, бол5омтолоох буолар.

Этиини суруйуу техникатын туьанан сыыьата суох суруйар, а л 5 а ь ы кеннерер. Атын киьи этэрин сэнээрэн истэр, бол5омтолоох буолар.

Ҥ мэлдьи ньиргиэрдээх дор5оон буоларын билэр, таба аа5ар, сыыьата суох суруйар.

Тылы дор5. ырытар

Белеххе сатаан улэлээьин

Бэйэ бэйэ5э кемелесуьуу

Утуе сыьыаны уескэтии

Ҥ дор5. хоьулаьыытын быьаарыы, истэн араарыы, таба аа5ыы, сурукка киллэрии. Аа5ыы интон.ей-деен истэр, ыйытыыларга септеех эппиэти биэрэр, тыллары аа5ан булар. Атын киьи этэрин сэнээрэн истэр, бол5омтолоох буолар.

Аа5ыллыбыт текст туьунан ыйытыыларга септеех эппиэти биэрэр, сана тыллары булан суолтатын быьаарарга у е р э н э р.

Аа5ыы интон.ейдеен истэр. Белеххе сатаан улэлээьин

Бэйэ бэйэ5э кемелесуьуу

Утуе сыьыаны уескэтии

Аа5ыллыбыт текст туьунан ыйытыыларга септеех эппиэти биэрэр, аа5ыы интон.ей-деен истэр, тыллары аа5ан булар. Атын киьи этэрин сэнээрэн истэр, бол5омтолоох буолар.

Ыйытыыларга текст кеметунэн быьааран септеех эппиэти биэрэр, аа5ыы интон.ейдеен истэр, тыллары аа5ан булар. Атын дьону кытта тэннэ дор5оонноохтук аа5ар. Атын киьи этэрин сэнээрэн истэр, бол5омтолоох буолар.

Ыйытыыларга текст кеметунэн быьааран септеех эппиэти биэрэр, аа5ыы интон.ейдеен истэр, тыллары аа5ан булар. Ейге у е р э т э н дор5оонноохтук аа5ар. Атын киьи этэрин сэнээрэн истэр, бол5омтолоох буолар.

Киирии дор5ооннор буукубаларын истэн билэр, таба ааттыыр, сатаан суруйар, тылга ханан турарын быьаарар, сепке аа5ар. Белеххе сатаан улэлээьин. Бэйэ бэйэ5э ке-мелесуьуу. Утуе сыьыаны уескэтии

Кытаанах, сымна5ас бутэй дор5ооннору истэн араарар, санара у е р э н э р, сахалыы, нууччалыы тылларга суруллуутун билэр, быьаа-рар. Белеххе сатаан улэлээьин. Бэйэ бэйэ5э ке-мелесуьуу, бол5омтолоох буолуу Графическай схема5а бэйэ сайдыытын сыаналыырыгар динамикатын онноох харандааьынан сатаан бэлиэтиир, бугун бэ5эьээннитээ5эр кордоруум уларыйбыт диэн ойдуур;

Я,Е,Ё,Ю дор5ооннор икки дор5оону бэлиэтииллэрин туьунан билэллэр, быьааран тыл схематыгар кердереллер, а а 5 а р г а , сыыьата суох суруйарга у е р э н э л л э р. Белеххе сатаан улэлээьин. Бэйэ бэйэ5э кемелесуьуу, бол5омтолоох буолуу

Этиини суруйуу техникатын туьанан сыыьата суох суруйар, а л 5 а ь ы кеннерер. Атын киьи этэрин сэнээрэн истэр, бол5омтолоох буолар.

Й дор5оон нууччалыы, сахалыы тылларга туттуллуутун истэн быьаарарга, таба суруйарга у е р э н э л л э р. Белеххе сатаан улэлээьин. Бэйэ бэйэ5э кемелесуьуу, бол5омтолоох буолуу

З мэлдьи ньиргиэрдээх дор5оон буоларын билэр, сымна5ас б/д буолар тугэнин быьаарар, истэн билэр, сепке аа5ар, суруйар. Белеххе сатаан улэлээьин

Бэйэ бэйэ5э кемелесуьуу

Аа5ыы интонациятын ейдеен истии

Киирии дор5ооннор буукубаларын истэн билэр, таба ааттыыр, сатаан суруйар, тылга ханан турарын быьаарар, сепке аа5ар. Белеххе сатаан улэлээьин. Бэйэ бэйэ5э ке-мелесуьуу. Утуе сыьыаны уескэтии

Ыйытыыларга текст кеметунэн быьааран септеех эппиэти биэрэр, аа5ыы интон.ейдеен истэр, тыллары аа5ан булар. Атын киьи этэрин сэнээрэн истэр, бэйэ санаатын сааьылаан этэр. Айыл5а5а харыстабыллаах сыьыан

Киирии дор5ооннор буукубаларын истэн билэр, таба ааттыыр, сатаан суруйар, тылга ханан турарын быьаарар, сепке аа5ар. Атын дьону кытта тэннэ дор5оонноохтук аа5ар. Белеххе сатаан улэлээьин

Бэйэ санаатын этии, бол5омтолоох буолуу

Ыйытыыларга текст кеметунэн быьааран септеех эппиэти биэрэр, аа5ыы интон.ейдеен истэр, тыллары аа5ан булар. Атын киьи этэрин сэнээрэн истэр, бэйэ санаатын сааьылаан этэр. Уоттан сэрэхтээх буоларга кыьаллар

Ц к у р у у т ун кытаанах бутэй дор5оон буоларын билэр, сатаан суруйар, тылга ханан турарын быьаарар, сепке аа5ар. Белеххе сатаан улэлээьин. Бэйэ бэйэ5э ке-мелесуьуу. Утуе сыьыаны уескэтии

Щ к у р у у т ун сымна5ас бутэй дор5оон буоларын билэр, сатаан суруйар, тылга ханан турарын быьаарар, сепке аа5ар. Киирии тыллары сыыьата суох суруйар. Белеххе сатаан улэлээьин. Бэйэ бэйэ5э ке-мелесуьуу, бол5омтолоох буолуу

Ь,Ъ бэлиэлэри истэргэ, арааран билэргэ, сыыьата суох суруйарга у е р э н э л л э р. Белеххе сатаан улэлээьин. Бэйэ бэйэ5э ке-мелесуьуу, бол5омтолоох буолуу

Сана кинигэлэри кытта билсии. Аа5ыллыбыт айымньынан ыйытыыларга септеех эппиэти биэрэр, аа5ыы интон.ейдеен истэр, тыллары аа5ан булар. Атын киьи этэрин сэнээрэн истэр, бэйэ санаатын сааьылаан этэр, бол5омтолоох буолуу

Этиини суруйуу техникатын туьанан сыыьата суох суруйар, а л 5 а ь ы кеннерер. Атын киьи этэрин сэнээрэн истэр, бол5омтолоох буолар.

А ь а 5 а с, бутэй дор5ооннор араастарын билэр, киирии дор5ооннор суруллууларын, аа5ыллыыларын быьаарар. Белеххе сатаан улэлээьин. Бэйэ бэйэ5э ке-мелесуьуу, бол5омтолоох буолуу

Алпаабыт диэн тугун, барыта саха алпаабытыгар 40 буукуба баарын билэр, буукубалар миэстэлэрин билэр, бэрээдэгинэн ааттаталыыр.

Ыйытыыларга текст кеметунэн быьааран септеех эппиэти биэрэр, аа5ыы интон.ейдеен истэр, тыллары аа5ан булар. Ейге у е р э т э н дор5оонноохтук аа5ар. Атын киьи этэрин сэнээрэн истэр, бол5омтолоох буолар Графическай схема5а бэйэ сайдыытын сыаналыырыгар динамикатын онноох харандааьынан сатаан бэлиэтиир, бугун бэ5эьээннитээ5эр кордоруум уларыйбыт диэн ойдуур;

Аа5ыллыбыт айымньынан ыйытыыларга септеех эппиэти биэрэр, аа5ыы интон.ейдеен истэр, кэпсиир. Атын киьи этэрин сэнээрэн истэр, бэйэ санаатын сааьылаан этэр, бол5омтолоох буолуу

Аа5ыллыбыт айымньынан ыйытыыларга септеех эппиэти биэрэр, сурук бэлиэлэрин керен аа5ар, аа5ыы интон.ейдеен истэр, ис хоьоонунан кэпсиир. Атын киьи этэрин сэнээрэн истэр, бэйэ санаатын сааьылаан этэр. Уулусса5а сэрэхтээх, бол5омтолоох буоларга кыьаллар.

Аа5ыллыбыт айымньынан ыйытыыларга септеех эппиэти биэрэр, сурук бэлиэлэрин керен аа5ар, аа5ыы интон.ейдеен истэр, ис хоьоонунан кэпсиир. Атын киьи этэрин сэнээрэн истэр, бэйэ санаатын сааьылаан этэр.

А а 5ар, кэпсиир дьо5ура сайдар. Атын киьи этэрин сэнээрэн истэр, бэйэ санаатын сааьылаан этэр, бол5омтолоох буолуу. Тереебут дойдутун таптыыр, айыл5атын харыстыыр.

А а 5ар, кэпсиир дьо5ура сайдар. Атын киьи этэрин сэнээрэн истэр, бэйэ санаатын сааьылаан этэр, бол5омтолоох буолуу. Ийэ5э тапталы инэрии.

Этиини суруйуу техникатын туьанан сыыьата суох суруйар, а л 5 а ь ы кеннерер. Атын киьи этэрин сэнээрэн истэр, бол5омтолоох буолар.

Доргуччу хоьоонноохтук аа5ар. Атын киьи этэрин сэнээрэн истэр, бэйэ санаатын сааьылаан этэр, бол5омтолоох буолуу. Албын, сурэ5э суох буолуу к у ь а 5 а н ерутун ейдуур

А а 5ар, кэпсиир дьо5ура сайдар. Атын киьи этэрин сэнээрэн истэр, бэйэ санаатын сааьылаан этэр, бол5омтолоох буолуу. Тереебут дойдутун таптыыр, айыл5атын харыстыыр.

А а 5ар, кэпсиир дьо5ура сайдар. Атын киьи этэрин сэнээрэн истэр, бэйэ санаатын сааьылаан этэр, бол5омтолоох буолуу. До5ордуу, бэйэ иики ардыгар эйэ5эс сыьыан

Доргуччу хоьоонноохтук аа5ар, о ь у о к а й тылын таьаарарга холонор. Норуот у г э ь и н билэр

Доргуччу хоьоонноохтук аа5ар, атын киьи аа5арын сэнээрэн истэр, бэйэ санаатын сааьылаан этэр, бол5омтолоох буолуу

А а 5ар, кэпсиир дьо5ура сайдар. Атын киьи кэпсиирин сэнээрэн истэр, бэйэ санаатын сааьылаан этэр, бол5омтолоох буолуу.

А а 5ар, кэпсиир дьо5ура сайдар. Атын киьи кэпсиирин сэнээрэн истэр, бэйэ санаатын сааьылаан этэр, бол5омтолоох буолуу. Билгэ ейдебулун билэр.

Графическай схема5а бэйэ сайдыытын сыаналыырыгар динамикатын онноох харандааьынан сатаан бэлиэтиир, бугун бэ5эьээннитээ5эр кордоруум уларыйбыт диэн ойдуур;

бу теманы билээри маннык сыал-сорук турорунабын, бу сорукпун сиьиьээри маннык дьайымаллары оноруохпун наада. Улэм тумугун сыаналыыбын, фиксациялыыбын,онорбут ал5астарбын конноробун