Открытый урок по биологии
план-конспект урока по биологии (7 класс) по теме

Татарстан республикасы Балтач муниципаль районы

Смәел урта гомуми белем мәктәбе

Тәңкәканатлылар отряды

                            Химия-биология укытучысы:

                                                                     Хаҗиева Гөлшат Фәрит кызы

Тема: Күбәләкләр яки тәңкәканатлылар отряды

Максатлар:

Укыту максаты:  Күбәләкләрнең төзелешен, табигатьтәге, кеше  тормышындагы әһәмиятен ачыклау.

Үстерелешле максат: Тәңкәканатлылар отрядын  башка  отряд вәкилләре белән чагыштыру. Отряд вәкилләренең аерымлы билгеләрен ачыклау.  Күбәләкләр белән аларның личинкаларының төзелешен чагыштыру.

Тәрбияви максат: Кызыл китапка  кертелгән сирәгәеп  баручы  күбәләкләрне барлау. Тәңкәлеләр отрядына сакчыл караш тәрбияләү.

Дәреснең тибы: комбинированный

I Оештыру өлеше: Исәнләшү, дәресне башлап җибәрү

II Актуальләштерү:

Проблемалы сорау: ни өчен күбәләкләрне чәчәкләр белән чагыштыралар?

Укучылар өч группага бүленеп эшлиләр. Күбәләкләр отрядына карата сораулар бирелә. Кайсы төркем алдан, дөрес  җавап  бирә, шул төркемгә балл  бирелә.

1. Күбәләкләр отрядын ничек классификациялиләр? 3  слайд
2. Отрядның нинди уртак билгеләре бар? 4 слайд
3. Күбәләкләр ничек үрчи? Нәрсә ул тулы әверелеш?  4 слайд

Күбәләкләргә хас тулы әверелешне видеофильм аша карау (  бер минут) 5 слайд

“Бала” сайтын кулланып Габдулла Тукайның “Бала белән күбәләк” мультфильмын карау. Мультфильмга карата  сораулар  бирү. 6 слайд

1. Күбәләкләрне кайда очратырга була?

( болыннарда, басуларда, урманнарда, кырларда) 7 слайд

2. Күбәләкләр нәрсә белән туклана?

( Нектар, үсемлек, җимеш соклары белән. Бал белән тукланучылар  да бар.)

3. Шигырьдә күбәләк күпме яши?

( Күбәләкләрнең гомер озынлыгы аларның төренә бәйле. Нигездә  алар ике-өч атна яшиләр. Иң озын  гомерле  күбәләк  булып монарх  күбәләге санала, ул тугыз  ай  яши.Тәңкәлеләр  отрядында бер көн, яки бер-ике  сәгать кенә яшәүче күбәләкләр дә бар)

Физкультура ясап ял итү

III Яңа теманы аңлату:

Һәр төркем  теманы узе  өйрәнеп бирелгән биремне  бергәләп башкара 8 слайд

1 төркем өчен: күбәләкнең тышкы төзелеше 9 слайд

2 төркем: личинканың  төзелеше  10 слайд

( кимерүче авыз аппараты, йөрү аяклары, ялганаяклар)

3 төркем: күбәләкләрнең әһәмияте һәм зыяны  11-12 слайдлар

( табигатькә ямь өстиләр, үсемлекләрне серкәләндерәләр, тут ефәкчесенең әһәмияте, зыяннары:кәбестә күбәләге, көя күбәләге турында сөйлиләр)

Һәр төркемнән бер укучы үзенең чыгышы аша  теманы аңлата.

Күбәләкләрнең  зыяны һәм әһәмияте турында  өстәмә  сөйләү

Ныгыту:

Ныгыту этабы тест аша  башкарыла

1. Күбәләкләр нинди отрядка керә?

А) Элпәканатлылыар

Б) Тәңкәканатлылар

 В) Парканатлылар

2) Ата кәбестә күбәләге ана күбәләктән нәрсә белән аерыла?

А) Зурлыгы белән

Б)Төсләре буенча                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                    В)Алгы канатларында карасу таплары бар

3) Күбәләкләрнең  нинди органнары үсеш алган?

А) Аяклары

Б) Сизү  органнары, күзләре

В) Авыз аппараты

4) Күбәләкләр нәрсә белән туклана?

А) Агач  яфраклары

Б) Нектар һәм үсемлек соклары

В) Бөҗәкләр

5) Тут ефәкчесе ничә ел дәвамында үрчетелә?

А) 3000

Б) 2500

В) 4000

6) Җитлеккән күбәләк белән гусеница арасында нинди аерма бар?

А) Ялганаяклар

Б) Авыз аппараты
В)  Күкрәге өч буынтыклы

7) Күбәләкнең  үсеше нинди?

А)  Тулы әверелешле

Б) Тулы булмаган әверелешле

В)  Дөрес җавап юк

8) Кайсы күбәләк безнең якта очрый?

А) Апалон

Б) Күк күбәләкләр

В) Махаон

9) Зыян салучы күбәләк ул -

А) Кара күбәләк

Б) Адмирал

В) Таң  күбәләге

10) Күбәләкләрнең әһәмияте һәм зыяны

 Укучылар тестны башкарып үзләренә билге куялар.

5) Өй эше

1) Көндезге һәм төнге күбәләкләрнең аермасын ачыкларга.

2) Тәңкәлеләр отряды буенча проект төзергә.