Урок по теме"Сывлăх - чи хаклă пуянлăх"
план-конспект урока (5 класс) на тему

Жукова Людмила Валентиновна

Сывлăха ачаранах упрама вĕрентмелли урок

Скачать:

ВложениеРазмер
Файл uchitel_goda_otkryt_urok.docx143.42 КБ

Предварительный просмотр:

Урок теми: Сывлăх –чи хаклă пуянлăх  (5 класс).

Урок т\с\: Ё\н\ тем=на в\рентмелли, ёых=нулл= пуплеве аталантармалли  урок. Сапăрлăх тĕллевĕ:

  • ушкăнпа ĕçлеме, пĕр-пĕрин шухăшне, калаçăвне итлеме хăнăхтарасси;
  • тимлĕ пулма, сывлăха хаклама, упрама, пĕр-пĕрне хисеплеме вĕрентесси.
  • п\р-п\ринпе кил\штерсе \ёлеме х=н=хтарасси.

П\лъ т\ллев\: 

-ачасене кашни ёын харп=р х=й сывл=х\ш\н явапл= пулнине =ша хывма пул=шасси;

- ачасен пуш= в=х=тне ус=лл= й\ркелеме в\рентесси, сиенл\ й=ла-й\ркерен аякра т=ма хистесси;

- сывл=х чи хакл= мул пулнине в\ренекенсем патне илсе ёитересси.

Аталану т\ллев\: 

-ачасене х=йсен шух=шне п\т\млетсе калама, =на хът\леме в\рентесси;

Технологисем: Сывл=ха упракан, перекетлекен технологи, критик=лла шух=шлав, проблем=лла технологи.

Урок мел\семпе меслеч\сем: 

  • учитель сăмахĕ;
  • ыйту-хурав;
  • калаçу;
  • шырав;
  • тишкерÿ;
  • кластер, синквэйн тăвасси;
  • ваттисен сăмахĕсемпе ĕçлесси.

Пуплеве аталантарасси: 

  • шухăша çирĕплетесси;
  • диалог йĕркелесси;
  • ыйтусене тĕрĕс ăнланса хуравласси.
  • п\т\млетъсем тума в\рентесси.

Словарь \ё\: кун й\рки, сыв= пурн=ё й\рки, сиенл\ й=ла-й\рке, хавшатать, ёир\плетет, п=х=нмалла, аташмалла мар

Кирл\ хат\рсем: проектор, PowerPoint программ=ра хат\рлен\ слайдсем, карточк=сем, экран

Урок эпиграф\:

И м\н пуян, т=ван=м?

Сывл=х пуян.

Сывл=х ёул памас=р =ёта каян?

                    ( Митта Ваёлей\). (1,2 слайд)

Урок юх=м\

  1. Класа й\ркелени. Притча итлени. Тем=на пал=ртни(3 слайд).

Счастье или Здоровье?

Поспорили однажды Здоровье и Счастье о том, кто из них важнее. Счастье говорит:
— Я важнее!
— Почему?
— Без меня людям плохо. Они всегда ищут меня. Обо мне все только и говорят. Каждый хочет быть счастливым.
— Каждый также хочет быть здоровым.
— Про здоровье мало кто говорит, а вот про счастье все подряд.
— Ты считаешь, что здоровье не нужно людям?
— Счастье важнее! Без него человек не может. Смотри, вон идет мальчик. Давай у него спросим, что для него главнее — счастье или здоровье?
Они обратились к мальчику.
— Мальчик, что для тебя важнее — счастье или здоровье?
— Конечно же, счастье! – не задумываясь, ответил мальчик.
— Ты счастливый?
— О! Да, я счастливый!
— Вот видишь! — захлопало в ладоши Счастье и подпрыгнуло от радости. — Я же говорю, что счастье главнее.
— А скажи, мальчик, ты здоров? — задало следующий вопрос Здоровье.
— Да, я здоров!
— Везет тебе! — вмешалась в разговор проходившая мимо женщина. — Мне бы твоё здоровье, тогда и я была бы счастлива.

  1. Урока эпиграфран пуёлани. Эпиграфри каламан с=мах=н п\лтер\шне пал=ртни.

- сывл=х сунни;

- дежурн=йсене с=мах парасси;

II.Ё\н\ тем=па паллаштарни.

Ачасем, эпир п\р-п\рне кашни кунах «сывл=х сунат=п»тетп\р. Выр=сла «здравствуйте». Ч=вашларан куёарас пулсан вара «здоровья желаю» тесе илт\нет.

Апла пулсан эпир п\р-п\рне сывл=х сунатп=р. Ш=пах сывл=х ёинчен пул\ те пир\н паянхи урокри калаёу.

1.Словарь \ё\. Хал\ вара паянхи урокра т=т=ш ус= курмалли, =са хывса х=вармалли с=махсене п=хса тухар ( Ман хыёё=н калаёё\, тетрадьсем ёине ёырса хураёё\, доска ум\нче 1 ача пус=м лартать).

  • Кун й\рки - режим дня
  • Сыв= пурн=ё й\рки – здоровый образ жизни
  • Сиенл\ й=ла-й\рке – вредные привычки
  • Хавшатать – расшатывает, ослабляет, подрывает
  • Ёир\плетет - укрепляет
  • Сиен кърет – приносит вред (4,5 слайд)

2. С=лтавлани. -Ачасем, м\н-ши в=л сывл=х? Кашни ёын, паллах, х=йне май =нланать (ачасем х=йсен шух=ш\сене калаёё\, х\велл\ кластер т=ваёё\. Доска ум\нче 1 ача \ёлет).  (6слайд).

 -Сывл=хл= пуласси в=л пиртен ёеё килет-ши? М\нле факторсем пир\н сывл=х ёине вит\м къреёё\-ши? (Ачасен хурав\сем).  

Ёир\п сывл=хл= пуласси т\рл\ с=лтавран килет: экологирен, медицина шай\ епле пулнинчен, сиенл\ й=ла-й\ркепе ирт\хнинчен( эрех-с=ра, пирус, наркотиксем), й=хран й=ха куёакан чирсенчен. Учен=йсен шуч\пе, ёынсен сывл=х\ 50% ях=н в\сем х=йсен пурн=ёне епле й\ркеленинчен килет.М\н тумалла-ши пир\н сывл=хл= пулас тесен?

Ачасем х=йсен шух=ш\сене калаёё\:

- спортпа тусл= пулмалла(ирхине зарядка тумалла. Ытларах хускалмалла. Спорт секций\сене ёъремелле)

-ытларах уё= сывл=шра пулмалла

- шывпа тусл= пулмалла.

 - Кунс=р пуёне тата кун й\ркине п=х=нни те пит\ кирл\: ирхине в=х=тра т=рас пулать, каёхине в=х=тра выртас пулать, апата в=х=тра тата виёелл\ ёиес пулать.Сыв= пурн=ё й\ркине тытса пырас пулать, сиенл\ й=ла-й\ркепе аташмалла мар. ( 7 слайд)

00002

Чи =сл= ёынсем те кун й\ркине п=х=нн=, унтан п=р=нман. В=л \ёе т\р\с й\ркелеме те, в=х=тра канма та пул=шать.Кун й\ркине п=х=нман ёынна яланах в=х=т ёитмест, чир-ч\р асаплантарать. 

- М.Игнатьев «Госсовета ян= ёырура»(2015) ёапла каласа х=варн=: «Профиль здороья должен быть у каждого»

  А.С.Пушкин был крепкого телосложения, мускулистый, гибкий, благодаря ежедневной гимнастике. Л.Н.Толстой прожил долгую жизнь благодаря физическим упражнениям. Он увлекался ездой на велосипеде, на лошади. В 82 года он за день совершал верхом дальние прогулки. Н.Терентьев –чăвашсен паллă драматургĕ, мĕн виличчченех тенĕ пекех кунсерен 10 км =уран чупнă. (8 слайд).

(Палл= ёынсем сывл=ха упрассиш\н т=р=шнине пал=ртсса х=вармалла,в\сенчен т\сл\х илмеллине каламалла)

-Ачасем, эсир х=в=р кун й\ркине п=х=нат=р-и? (1-2 ача х=йсен кун й\ркий\ ёинчен каласа параёё\).(Ыйту с=мах\сем памалла !)

 4. Диалог й\ркелесси. «Журналист»в=й=. Кашниех микрофон тытса журналист пулн= май «Сывл=х» тем=па  интервью илме ыйту хат\рлер-ха.

 Т\сл\хрен: Сывл=хл= пулас тесе эс\ м\н т=ват=н?

5.  Кану саманч\ (9 слайд)(кунта кетчуп,сосиски, кока-кола с=махсемпе м\нш\н ус= курнине пал=ртмалла)

6. Проект пурн=ёласси. Слайдри ъкерчъксем пул=шниипе «Сывл=ха упрар» проект пурн=ёлани. Ушк=нсенче \ёлесси. П\р ушк=н\ - куё тухт=р\сем, икк\м\ш\ -педиатрсем, виёё\м\ш\ - ш=л тухт=р\сем. Кашни ушк=н х=йсен с\н\в\сене проект туса хът\лет. (8 слайд)

- Сир\н задача: ёак ъкерч\ксем т=р=х с\нъсем(советы) хат\рлемелле, ушк=нпа \ёлетп\р, п\ри вара проект \ёне ертсе пырать.

- Ёак с\нъсен гербне т=вас пулать. Эсир х=в=р герба пан= хут ёине ъкерсе парат=р, палаштарат=р.

Ш=л тухт=р\сен с\н\в\сем: ш=лсем сыв= пулчч=р тесен в\сене кунне 2 хутчен, ирхине тата каёхине, тасатмалла; пахча ёим\ё , улма-ёырла ёимелле, тухт=рсем патне ёъремелле. (9 слайд)

Куё тухт=р\сен с\н\в\сем: т\тт\мре вулама, выртса вулама, транспорт ёинче вулама юрамасть; куёсене валли ятарл= зарядка тумалла, компьютер ум\нче сахалрах лармалла; ытларах с\т, курага, т=п=рч= ёимелле.

Терапевтсен с\н\в\сем: ытларах уё= сывл=шра ёъремелле, витаминл= апат - пахча ёим\ё, улма-ёырла  ёимелле, кунне виё\ хутчен в\ри апат ёимелле. (9 слайд)

7. Ваттисен с=мах\семпе \ёлесси(Халĕ вара конвертри ваттисен сăмахĕсене пăхар , п=траш=нса кайн= с=махсене вулаёё\, тетрадьсем ёине ёырса хураёё\, выр=с эквиваленч\сене тупаёё\).Ытлашши ваттисен с=махне тупаёё\. 7 конверт(10 слайд)

  • Сывлăхран хакли ним те =ук.  - Здоровье всего дороже. 
  • Сывлăх пулсан ук=а пулать. - Здоров буду и денег добуду.
  • Сывлăх – =ын телейĕ. Здоровье – счастье человека.
  • Ĕç пурнăç илемĕ.
  • Сывлăха ук=алла илеймĕн. Здоровья не купишь.
  • Сывлăх  пуянлăхран хаклăрах. Здоровье дороже богатства.
  • Сывлăха ачаран упра. Береги платье снова, здоровье смолоду.
  • Чирлеме =ăмăл, сывалма йывăр. Заболеть легко, вылечится - трудно.

- «Пуянл=х пуянл=х мар, сывл=х пуянл=х». («Богатство – не богатство, здоровье – богатство») тен\ ваттисем. Ваттисен с=мах\сем хал=х=н к=м=л-сипетне. =с-хак=лне ёутатаёё\. Ч=вашсем ачисене т\р\с-т\кел ъстерес тесе нумай т=р=шн=. Ч=ваш \ёре пиё\хн\.

- Ачасем, сывл=х ёинчен калаён= чух сыв= к\летке, ът пирки ёеё калаёни ёител\кс\р пул\. Сывл=хш=н таса чунл= пулни те пит\ кирл\.

«Сывл=х» с=махпа синквейн туни. (11 слайд)

Мĕн вăл синквейн? Синквейн – пилĕк йĕркеллĕ сăвă, анчах унта эпир рифмăсемпе, ритма усă курмастпăр, шухăша кашни йĕркере тĕрлĕ пуплев пайĕпе палăртатпăр.

Пĕрремĕш йĕрке – япала ятĕнчен пулнă пĕр сăмах, тема. Мĕн çинчен калаçрăмăр эпир паян? (Сывлăх)

Иккĕмĕш йĕрке – икĕ паллă ячĕ. Сывлăх мĕнле пулмалла? Мĕнле вăл пирĕншĕн? (Çирĕп, хаклă)

Виççĕмĕш йĕрке – виçĕ глагол. Сывлăх пирĕн пурнăçра мĕнле вырăн йышăннине мĕнле глаголсемпе палăртатпăр? Сывлăх мĕн тăвать? (Пулăшать, çирĕплетет, аталантарать)

Тăваттăмĕш йĕрке – тăватă сăмахран тăракан каларăш, ваттисен сăмахĕ. Маларах каланисене шута илсе мĕнле ваттисен сăмахĕпе усă курма пулать? (Сывлăхран хакли нимĕн те çук)

Пиллĕкмĕш йĕрке - япала ятĕнчен пулнă пĕр сăмах, вăл пĕрремĕш сăмахĕпе çыхăнать, пĕтĕмлетÿ пĕлтерĕшлĕ. Сывлăх хăй мĕн вăл пирĕншĕн? (Мул, пуянлăх)

-Синквейн тума пуёличчен 1 ача доска умнее тухать.

- Ку кам? М\н ятл=- ыйтат=п эп\.

- Вася (ача яч\) м\нле?(ёълл\, хитре).

-В=л м\н т=вать?(чупать,сикет, вылять)

- Ёълл\, хитре Вася чупать,сикет, вылять.

                Шкул ачи.

Сывлăх

Çирĕп, хаклă

Пулăшать, çирĕплетет, аталантарать

Сывлăхран хакли нимĕн те çук

                                                                 Мул (пуянлăх) (12 слайд)

IV. П\т\млетъ. 

Хал\ вара,ачасем, урока п\т\млетн\ май эпир сир\нпе сывл=хл= ёынн=н портретне туса п=х=п=р. Экран ёинче Олимп чемпионкин с=нарне курат=р. Сир\н пан= с=махсемпе ус= курса ун ёинчен текст й\ркелемелле. (13 слайд)

Олимпиада Иванова спортпа туслă.

Вăл  кун йĕркине пăхăнать.

Сиенлĕ йăла-йĕркепе аташмасть.

Сывă пурнăç йĕркине тытса пырать.

Вăл таса чунлă, хитре.

  • Ĕçре пысăк çитĕнÿсем тăвать.

_Ачасем, сире  Олимпиада Иванова сыв= пурн=ё й\ркине тытса пыни кил\шет-?. Апла пулсан пир\н те унтан т\сл\х илмелли нумай.. Кашни ёынн=н х=й сывл=х\ш\н т=р=шмалла, =на ачаран упрама в\ренмелле. Сывл=х пулсан пурте пулать.

Сывл=хл= ёын ёеё пурн=ёра х=й выр=нне тупма, \ёре пыс=к ёит\нъсем тума пултарать. Сывл=хл= ёын  телейл\ тата пуян. (Урок эпиграф\ патне тавр=нни).

И м\н пуян, т=ван=м?

Сывл=х пуян.

Сывл=х ёул памас=р =ёта каян?

Эп те пуян,т=ван=м.

Эс те пуян.

Пуё=м=рта сывл=х пур паян.

Рефлекси туни:

1.Урокра эпĕ  активлă/ пассивлă пултăм.

2.Хамăн урокри ĕçпе эп кăмăллă/ кăмăлсăр.

3.Маншăн урок вăрăм пулчĕ/ хăвăрт иртрĕ.

4.Урокра эп ывăнтăм/ ывăнмарăм.

5.Урокра ман кăмăл çĕкленчĕ/ пусăрăнчĕ (хуçăлчĕ).

6.Урокри материал ăнланмалла/ ăнланмалла мар/  усăллă/  усăсăр, кăсăклă/  кăсăклă мар.


По теме: методические разработки, презентации и конспекты

План-конспект урока по теме: “Stories to Read, Stories to tell”. (Урок обобщающего повторения по теме “Stories”)

План-конспектурокапотеме: “Stories to Read, Stories to tell”. (Урок обобщающего повторения по теме “Stories”)...

Конспект урока по теме: «День Рождения», 2 класс. К методической теме: «Методы организации индивидуальной работы учащихся на уроке».

Главная дидактическая цель урока - определить уровень сформированности усвоения лексики по теме «День Рождения», писать поздравительные открытки, составить календарь, воспроизводить диалог и выс...

Конспект открытого урока по теме: Саламласа сунатпăр сывлăх… (8-мĕш класс).

Чăваш литературипе 8-мĕш класра   ирттернĕ  уçă урокăн конспекчĕ.  Георгий Ефимов. «Салам! – ялан сунаççĕ сывлăх…» сăвă тишкерĕвĕ. «Салам»...

конспект открытого урока по алгебре для 9 класса по теме "Обобщающий урок по теме "Арифметическая прогрессия"

Урок проводится в конце изучения темы "Арифмктическая прогрессия" перед написанием контрольной работы. УМК Ю. Н. Макарычева....

Сывлăх - чи хакли

«…ачасен сывлăхне упрасси  вăл  –санитарипе гигиена нормисене тата правилисене  пăхăнни, кун йĕркине, апатлану вăхăтне,    канупа ĕçе ылмаштарса пыни кăна мар....

Урок соревнование по английскому языку по теме "Музыка", урок -праздник на тему "Halloween", открытый урок по теме "Экология"

Урок-соревнование по английскому яыку по теме "Музыка" расчитан на учеников 8-9 классов.Открытый урок английского языка по теме "Экология". "Are you a friend of planet?"Урок-праздник на тему "Hallowee...

Презентация к уроку. Подготовка к ЕГЭ на уроках физики. Тема урока: Решение задач по теме «Электромагнитные колебания»

Презентация к уроку физики в 11 классе. Подготовка к ЕГЭ на уроках физики. Тема урока: Решение задач по теме «Электромагнитные колебания». Можно использовать как готовый материал к уроку повторения и...