Р.З.Хәйдәрова дәреслеге буенча 5 нче сыйныфның рус төркемнәрендә татар теленнән контроль эшләр
тест (5 класс) на тему

Без мәктәптә

1. Җөмләләрне төгәллә.

Каләм белән ... .                         Чүпрәк белән ... .

Линейка белән ... .                        Буяу белән ... .

Акбур белән ... .                         Бетергеч белән ... .

2. Сүзләрнең антонимнарын тап.

әдәпле -                                         тырыш -

ихтирамлы -                                 эшчән -

тәрбияле -                                 начар –

3. Җөмләләрне дәвам ит.

1) Олег – яхшы укучы, чөнки ул ... .

2) Петя өй эшен эшләми, шуңа күрә ... .

4. Определи все аффиксы в словах: күзләремне, открыткагыз, бүләгеңә, дусларны.

5. Используя данные словосочетания, скажи:

    - что ты сейчас делаешь;

    - что ты сделал.

Словосочетания: өй эшен эшли, күнегү яза, китап укый, шигырь ятлый.

6. Узнай у друга:

• какие отметки сегодня он получил;
• сколько уроков было;
• какой был первый урок;
• писали ли они диктант;
• есть ли у него тетради в клетку.

7. Попроси себе у друга:

- тетрадь в линейку;

- новую тетрадь;

- цветные карандаши.

8. Сообщи маме:

- что ты во второй четверти стал ударником;

- выучил стихотворение;

- хорошо знаешь математику;

- плохо знаешь английский язык;

- тебе нравится татарский язык.

9.  Китапларны саклап тоту турында нинди киңәшләр бирер идең?

10. Вспомни прочитанные рассказы. Каких героев ты запомнил? Расскажи о них.

Мин өйдә булышчы

1. Сүзләрнең антонимнарын тап.

көн - ...                                 күңелсез - ...

матур - ...                         җылы - ...

узган ел - ...                         кояшлы - ...

2. Бирелгән сүзтезмәләр белән җөмләләр төзе.

Узган ел, күңелле музыка, сыйныф җитәкчесе, чәчәк бәйләме.

3. Астына сызылган сүзләргә сорау куй.

Сораулар: нишли? нишләргә? нишләде? нишлә? нишләмәде? нишләмәделәр? 

1) Әнисе балаларны мактады.  2) Наил белән Галия кибеткә бармадылар.

3) Гүзәл әнисенә булышмады.  4) Олег әнисен ярата.

4. Фигыльләрне хәзерге заман хикәя фигыльнең барлык һәм юклык     формасында яз..

Фигыльләр: кил, ю, җый, сөрт, яз, җырла, эшлә.

5. Используя данные глаголы,

а) скажи:

-что ты делаешь сейчас;

-что ты уже сделал;

б) вырази:

-просьбу;

-повеление.

Глаголы: эшлә, бар, кайт, бир, кил, себер,сөрт, ю, булыш.

6. Күп нокталар урынына тиешле кушымчаларны өстәп яз.

1) Әни, урамга чы(к)... мөмкинме? 2) Әни, уйна... ярыймы? 3) Гөлләргә еш су си(п)... ярамый. 4) Өйдә әнигә булыш... кирәк .

7. Как скажешь о том, что:

-  надо сходить в магазин.

- дома нельзя прыгать;

- нельзя громко кричать;

    - надо помочь маме, бабушке.

8. Напиши, как ты спросишь у друга:

- убирает ли он постель;

- идет ли он в школу;

- идет ли он в бассейн;

- во сколько он встает;

- делает ли он зарядку.

9. Сообщи другу о том, что:

- ты летом загорал, плавал, но не рыбачил;

- ты  утром делаешь зарядку;

- вчера к тебе пришел в гости Азат;

- вы с сестрой помогали маме.  

10. Вырази своё согласие или несогласие по поводу предложенных действий.

1) Кинога бар.

2) Стадионга бар.

3) Телевизор кара.

4) Дустыңны кунакка чакыр.

5) Урамга чык.

11. Допустим, мама просит у тебя помощи. Узнай у неё, что надо делать.

12. Похвали братика за его хорошие дела.

13. Вспомни прочитанные рассказы. Каких героев ты запомнил?

Расскажи о них.

Бергә эшлә, бергә аша

1. Бу җөмләләрнең кайсылары боеруны (повеление), кайсылары үтенечне

      (просьба) белдерә? Дәфтәреңә аерып яз.

Зинһар, ярдәм ит әле! Миңа булыш әле. Көрәк алып чык! Көрәк алып чык әле. Көрәк алып чык әле, зинһар! Кибеткә бар! Кибеткә бар әле! Кибеткә бар әле, зинһар!

2. Тәрҗемә ит.

1) Айрат старше меня на год. 2) Сарафан красивее юбки. 3) Айдар - вежливый мальчик. 4) Наш город красивый, чистый. 5) Это платье очень велико. 6) Самый красивый цвет – синий цвет. 7) Самый холодный месяц - январь, а самый теплый - июль.

3. Предложи другу:

- совместно делать что-нибудь;

- вместе поиграть;

- вместе покататься на лыжах;

- вместе сходить в гости.

4. Попроси у друга помочь:

- решить задачу;

- погладить белье;

- убрать постель.

  5. Спроси у друга о том:

      а) разрешила ли ему мама:

- пойти в гости к подруге;

- идти на рыбалку;

      - пойти с друзьями на дискотеку.

  б)- хочет ли он играть с тобой;

- хочет ли он покататься на лыжах;

- хочет ли он вместе с тобой сходить в гости.

6. Попроси разрешения у учительницы:

      - выйти из класса;

      - поехать на спортивные соревнования;

- сходить в медпункт.

7. Как ты попросишь своих родителей купить тебе  футбольный мяч, новый рюкзак, лыжи?

8.  Вспомни, как нужно вежливо разговаривать по телефону. Вместо точек вставь пропущенные реплики.

- ----------------------- .

- Алсу өйдә юк әле.

- ----------------------- .

- Мәктәптә.

- ----------------------- .

- Кич сәгать 5 тә.

- ----------------------- .

9. Бирелгән схема буенча диалоглар төзе:

  а) приглашение – согласие с благодарностью;

        б) приглашение - отказ с благодарностью.

10. Вспомни прочитанные рассказы. Каких героев ты запомнил? Расскажи о них .

Минем туган көнем

1. Саннарны сүзләр белән әйт.

1, 11, 111, 1111; 5, 55, 555, 5555; 1999, 2001, 2002, 3002.

2. Тәрҗемә ит.

15 яблок, 12 книг, 10 тетрадей, 2 кг апельсинов, 5 кг муки, 16 учеников, 8 девочек, 9 мальчиков.

3. Сүзтезмәләр яса һәм тәрҗемә ит. Алар белән җөмләләр төзе.

хочу                                         пригласить

надо                                         идти

можно                                         купить

должен                                         помочь

4. Түбәндәге сүзтезмәләрне кулланып, җөмләләр төзе.

Ярдәм кирәкме, ярдәм ит әле, булышырга кирәк, ярдәм кирәкме, сезгә булышыйкмы?

5. Тәрҗемә ит.

Өстәл өсте чиста. Өстәл өстенә чәчәк куйдым. Өстәл өстеннән төш. Өстәл өстендә хат ята.

6. Допиши окончания.

1) Өстәл... чәчәк куям.

2) Өстәл... чәчәк бар.

3) Өстәл... чәчәк алам.

7. Спроси у друга:

- какая сегодня погода?

- как прошел в школе праздник?

- кому он подарил цветы?

- кого он поздравил с праздником?

8. Как ты скажешь о том, что помогаешь маме:

- варить суп;

- выпекать торт;

- делать салат;

- выпекать печенье.

9. Как скажешь о том, что:

- ты не хочешь пить чай, потому что спешишь;

- ты не хочешь есть, потому что сыт;

- все было вкусно.

10. Скажи о том, что на день рождения можно:

  1) испечь пироги, бэлиш, чакчак, перемячи, губадию;

  2) пригласить подругу, друзей, одноклассников.

11. Напиши приглашение на день рождения. Научи сестренку накрывать на стол. Дай ей советы.

12. Вспомни прочитанные рассказы. Каких героев ты запомнил? Расскажи о них.

Минем дустым бар

1. Сүзләрнең тәрҗемәсен тап, алар белән җөмлә төзе.

Внимательный, отзывчивый, честный, друг, подруга, вместе, весело, совет, подружились, соседи, сильный.

2. Тәрҗемә ит.

1) Завтра я пойду (обязательно) купаться. 2) Я вымою (обязательно) полы. 3) Саша будет убирать постель. 4) Света будет петь (обязательно) на концерте. 5) Он залезает на дерево. 6) Он поднимается по лестнице. 7) Он слезает с дерева. 8 ) Он спускается с лестницы.

3. Используя данные глаголы,

 скажи:

-что ты делаешь сейчас;

-что ты уже сделал;

вырази:

-посьбу;

-повеление.

Глаголы: буя, сора, бир, яса, уйна.

4. Түбәндәге бәйлек сүзләр белән җөмләләр төзе.

Янында, астында, өстендә, аркылы, каршысына.

5. Узнай у друга:

   - есть ли у него санки, лыжи, коньки;

   - идет ли он сегодня играть в хоккей.

6. Как ты скажешь о том, что, возможно, завтра:

- ты сходишь в гости, в библиотеку, к друзьям;

- вы поедете в деревню, в спортивный лагерь;

  - ты напишешь письмо бабушке.  

7. Как скажешь о том, что:

- у тебя есть друг;

- он внимательный;

- ты его ждешь;

- друг лучше тебя;

- тебе с ним интересно;

- вы  вместе играете, готовите уроки, ходите в школу.

8. Вспомни прочитанные рассказы. Каких героев ты запомнил? Расскажи о них.

Дүрт аяклы дусларыбыз

1. Дөрес тәрҗемәне тап.

Мохнатый                                 Глаза сверкают

1) Усал                                         1) Күзләре матур

2) Зур                                         2) Күзләре зур

3) Йонлач                                 3) Күзләре ут яна

2. Синең этең ничек шатлана? Җөмләләрне язып бетер.

Аның күзләре ... , койрыгын ... . Ул тәпиен ... . Кулдан бияләйне ... . Мине мәктәптән каршы ... .

3. Җөмләләрдән исемнәрне тап, килешләрен билгелә.

Минем этем бар. Аның исеме - Акбай. Мин этемне бик яратам. Ул башка малайларны яратмый, мине генә ярата. Мин этемә ашарга бирәм, этемне уйнарга алып чыгам. Минем этем - ишегалдыбызда иң матур эт.

4. Переведи указательные местоимения эта, тот, та. Составь с ними предложения.

5. Спроси у друга:

- какие повадки собаки он знает;

- кто подарил ему собаку;

- кого он больше любит: кошку или собаку;

- сколько лет его собаке;

- какая у него собака: злая или добрая.

6. Диалогка төшеп калган репликаларны өстәп языгыз.

- -------------------?

- Аның исеме Акбай.

- Ул синең белән ничек исәнләшә?

- ------------------- .

- ------------------- ?

- Әйе, минем песием дә бар.

- -------------------?

- Әйе, алар бик дус.

7. Опиши овчарку, болонку, колли.

8. Вспомни прочитанные рассказы. Каких героев ты запомнил? Расскажи о них.

Без спорт яратабыз

1. Күп нокталар урынына тиешле кушымчаларны куеп яз.

        1) Идән... түшәм... кадәр.

        2) Театр... тукталыш... кадәр.

        3) Тукталыш... өй... кадәр.

        4) Кибет... кибет... кадәр.

2. Скажем, ты с друзьями катаешься на санках.

1) Попроси, чтобы тебе дали санки.

2) Предложи свои санки другу.

3) Похвали новые санки друга.

3. Допустим, ты хочешь узнать, каким видом спорта занимается твой друг.    Как спросишь:

- нравится ли ему спорт;

- какой вид спорта он любит;

- ходит ли он в спортивный кружок.

4. Посоветуй другу заняться спортом и посещать спортивные кружки.

5. Предложи своему другу пойти на стадион.

6. На соревнованиях твой друг занял первое место. Какой комплимент ты ему скажешь?

7. Тебе хочется кататься на лыжах. Позови друга, скажи ему, что сегодня хорошая погода.

8. Вы катаетесь на лыжах. А твой друг почему-то не катается. Спроси, почему он не катается.

9. “Табибта” темасына диалог төзе.

Мин Татарстанда яшим

1. Түбәндәге сүзләрнең антонимнарын тап.

бай - ...                                 салкын - ...

зур - ...                                 биек - ...

калын - ...                         усал - ...

күп - ...                                 кыш - ...

2. Җөмләләрдәге хаталарны төзәт.

1) Татарстан флагында ак, зәңгәр, кызыл төсләр бар.

2) Татарстан гербында ак бүре рәсеме бар.

3) Барс - көчле, җитез җанвар.  

  3. Предложи другу почитать книгу о Татарстане. Скажи о том, что он из     этой книги узнает много интересного о природе Татарстана.

  Спроси у друга:

- какие животные обитают в Татарстане;

- какие реки протекают через Татарстан.

4. Что ты скажешь в следующих ситуациях?

1) Ты собираешься на Сабантуй. Твоя подруга не хочет идти. Убеди ее, что на празднике будет весело.

2) Предложи другу спеть песню на татарском языке.

3) Из Турции приехали гости. Они не знают, что это за праздник. Объясни им.

5. Күп нокталар урынына сораулар куй.

- ...

- Без Татарстанда яшибез.

- ...

- Татарстанда татарлар, руслар, башкортлар һәм башка милләт кешеләре яши.

- ...

- Алар дус һәм тату яшиләр.

- ...

- Без татар теле һәм рус теле өйрәнебез.  

6. Скажи другу о том, что надо:

- не пачкать книгу;

- не сгибать уголки книги;

- не трогать книгу грязными руками.

Диктантлар.

.

1. Сүзлек диктанты:

Укытучы, укучы, дәрес, дәфтәр, тырыша, мисал, чирек, чишә, мәсьәлә, шигырь, өй эше, ятлый, оныта, яхшы, керә, чыга, күнегү, сүзлек, китапханә.

2. Биремле диктант.

Тыңлагыз. Тиешле кушымчаларны куеп языгыз.

1) Мин өстәл... ипи, чәй, шикәр куйдым.

2) Оля өстәл... ике дәфтәр алды.

3) Өстәл... ризыклар күп иде.

3.Биремле диктант.

Тыңлагыз. Тиешле кушымчаларны куеп языгыз.

1) Бүген Алсу... туган көне.

2) Алсу өй җыештыр... .

3) Алсуның әни... тәмле торт пешер... .

4. Биремле диктант.

А)Тыңлагыз, тәрҗемә итеп языгыз.

15 алма, 12 китап, 12 девочек, 15 мальчиков, 16 учеников.

Б)Тыңлагыз, фигыльләрне үткән заман формасына куеп языгыз.

Уйный , ясый, пешерә, бара, керә, чыга, эшли, яза, килә, китә.

Изложениеләр.

1. Кунак апа.

Бүген безгә кунак апа килде. Ул миңа матур курчак алып килде. Миңа бүләк бик ошады. Безгә Оля керде. Оляга да курчак ошады. Без бергә уйнадык. Безгә бик күңелле булды.

2. Бүген без контроль эш эшләдек. Саша ике мисалны дөрес эшләмәде, бер мәсьәләне дөрес чишмәде. Аның кәефе юк. Ул үкенде, чөнки кичә өй эшен эшләмәде. Башта бик озак урамда уйнады. Аннан соң телевизордан кызыклы кино карады. Өй эше эшләргә вакыт калмады.

Сочинениеләр.

1. Мин өйдә булышчы.

2.  Минем дустым.

3. Туган көн – күңелле бәйрәм.

4. Минем дүрт аяклы дустым.