Программа учебной дисциплины Татарский язык по специальности среднего профессионального образования 110809 механизация сельского хозяйства
рабочая программа на тему

стр.

1. ПАСПОРТ ПРОГРАММЫ УЧЕБНОЙ ДИСЦИПЛИНЫ

4

2. СТРУКТУРА И СОДЕРЖАНИЕ УЧЕБНОЙ ДИСЦИПЛИНЫ

6

3. УСЛОВИЯ РЕАЛИЗАЦИИ  УЧЕБНОЙ ДИСЦИПЛИНЫ

43

4. КОНТРОЛЬ И ОЦЕНКА РЕЗУЛЬТАТОВ ОСВОЕНИЯ УЧЕБНОЙ ДИСЦИПЛИНЫ

44

Вид учебной работы

Количество часов

Максимальная учебная нагрузка (всего)

117

Обязательная аудиторная учебная нагрузка (всего)

78

в том числе:

        Лаб. и практических занятий

8

Самостоятельная работа обучающегося (всего)

39

в том числе:

       индивидуальное проектное задание

19

       тематика внеаудиторной самостоятельной работы, реферат, расчетно-графическая работа и т.д.

20

Итоговая аттестация в форме дифферинцированного зачета

Наименование разделов и тем

Содержание учебного материала, лабораторные работы и практические занятия, самостоятельная работа обучающихся

Объем часов

Уровень освоения

1

2

3

4

Раздел I.. Тел - аралашу чарасы, иҗтимагый һәм сәяси күренеш . Стилистика һәм сөйләм культурасы.

Телнең үсеше, яшәеше. Милли азчылыкны ассимиляцияләү, саклау һәм үстерү сәясәте. Гарәп графикасы. Гарәп графикасында язу үрнәкләре. Иске имля алфавиты. Хәзерге татар әдәби теленең барлыкка килүе, аның үсешендә төп үзенчәлекләрне искә төшерү. Латин графикасы. Татар язуын латин графикасына күчерү һәм 1927-1939 нчы елларда аны куллану. Латин графикасына нигезләнгән алфавитны кайтару турында 1999 нчы елда кабул ителгән закон.

           Аваз һәм фонема.. Сузык һәм тартык авазлар. Фонетик анализ тәртибен кабатлау. Лексик-синтаксик күнегүләр. Синтаксик анализ (өлешчә, тулы ).     Сузык авазлар үзгәреше. Трансктрипөия. Татар теленең сүзлек составы (фразеологизм, омоним, синоним, антоним). Күп мәгнәле сүзләр. Телнең сүзлек составы.

78

2

Тема1.1  Тел турында гомуми мәгълумат. Дәүләт теле буларак татар теленең роле.

Телнең үсеше, яшәеше. Милли азчылыкны ассимиляцияләү, саклау һәм үстерү сәясәте.

1-2

2

Тема 1.2   Дөньядагы телләр һәм аларны төркемләү.

Татар милли әдәби теле. Хәзерге татар әдәби теленең барлыкка килүе, аның үсешендә төп үзенчәлекләрне искә төшерү.

3-4

2

Тема 1.3  Татар теле белеменең төп тармаклары.

Латин графикасы. Татар язуын латин графикасына күчерү һәм 1927-1939 нчы елларда аны куллану. Латин графикасына нигезләнгән алфавитны кайтару турында 1999 нчы елда кабул ителгән закон. Татар язуында рус графикасы. Кириллицага нигезләнгән рус графикасына күчү. Татар телендә Кирилл орфографиясенең төп принциплары. Кириллицада татар теленең үзенчәлекле авазларын бирү. Орфографиянең орфоэпиягә тәэсире.

5-6

2

Тема 1.4  Тел һәм сөйләм. Сөйләм үзенчәлекләре.

Сөйләм төрләре .телдән һәм язма.сөйләм, кара-каршы     сөйләшү(диалог) һәм монолог.

7-8

2

Тема 1.5  Башка телләр арасында татар теленең  урыны..

Татар әдәби телнең функциональ стильләре.Фәнни һәм публицистик стильләре. Матур әдәбият һәм эш кәгазьләре стильлəре.гариза язу,  указ язу

9-10

2

Тема 1.6   Язу тарихы. 

Рун язуыУйгур язуы.Гарәп язуыТатар язуында рус графикасы. Кириллицага нигезләнгән рус графикасына күчү. Татар телендә Кирилл орфографиясенең төп принциплары. Кириллицада татар теленең үзенчәлекле авазларын бирү. Орфографиянең орфоэпиягә тәэсире.

11-12

2

Тема 1.7   Кириллиөа.

Татарларның соңгы алфавит турында сөйләгез.

13-14

2

Тема 1. 8 Язма эш. Изложение

Изложение.“Беренче очрашу”

15-16

3

Тема 1.9Фонетика. Тартык һәм сузык авазлар.

Аваз һәм фонема.. Сузык һәм тартык авазлар. Татар телендә сузык һәм тартык авазлар.аваз һәм хэреф авазларның кулланышыСүзләргә транскрипция ясау.Сүзләргә фонетик анализ ясау. Фонетик анализ.  Эш кәгазьләре язу (гариза, ышанычнамә).

17-18

2

Тема1.10. Сингармонизм, ассимиляөия, редукция күренешләре.

Сузык авазлар узгәреше. Тартык авазлар үзгәреше

19-20

2

Тема 1.11 Графика.

Сүзләргә график анализ ясау.Орфография принциплары: фонетик, морфологик, тарихи-традицион, график, дифференцмаль.

21-22

2

Тема 1.12 Орфография.

Орфографик принциплар.Нигез принөибы.

23-24

2

Тема 1.13 Орфоэпия, басым, интонация.

Сузык авазларының дөрес әйтелеше. Тартык авазларның дөрес әйтелеше

25-26

2

Тема 1.14 Язма эш .

 Тест эшләү. БДИ биремнэре.

27-28

3

Тема 1.15  Лексика.  Лексикография.

Лексика.  Лексикография.Этимология турында төшенчә.

Искергән, тарихи, яңа сүзләр, халык этимологиясе

29-30

2

Тема 1.16 Татар теленең сүзлек составы (фразеологизм, омоним, синоним, антоним).

Татар теленең сүзлек составы (фразеологизм, омоним, синоним, антоним). Оксюмороннар телдә еш күзәтеләме

31-32

2

Тема 1.17 Ижади эш.

Алган белемнэрне ныгыту.

33-34

3

Тема 1.18 Икетеллек шартларында тел культурасы.

Дөньядагы телләр һәм аларны төркемләү.татарлар яши торган төбәкләр;алтай телләренең төркемнəргәбүленеше. Татарстан халыкларының телләре турындагы Закон һәм аның тормышка ашырылуы.

35-36

2

Тема 1.19 Әдәби тел. Әдәби язма һәм сөйләмә тел, телләргә төп таләпләр.

Әдәби стиль төрләре. Әдәби язма һәм сөйләмә тел, телләргә төп таләпләр.

37-38

2

Тема 1.20 Стильләр турында гомуми мәълүмат. Матур әдәбият стиле.

Татар әдәби телнең функциональ стильләре. Матур әдәбият һәм эш кәгазьләре стильлəре - Татар әдәби телне функциональ стильләре.Фәнни һәм публицистик стильләре гариза язу, указ язу.

39-40

2

Тема  1.21 Эпистоляр, фәнни, рәсми стильләр. Аларны куллану.

Эпистоляр, фәнни, рәсми стильләр. Аларны куллану.

41-42

2

Тема 1.22 Туры һәм кыек сөйләм.

Туры сөйләм. Туры сөйләмнең төп үзенчәлекләре. Кыек сөйләмнең тел үзенчәлекләре. Чит сөйләмле текст турында төшенчә. Туры сөйләмдә тыныш билгеләре. Туры сөйләмне кыек сөйләмгә әйләндерү.

43-44

2

Тема 1.23 Синтаксис. Җөмләдә сүзләр бәйләнеше.

Сүзләр бәйләнеше. Тезүле һәм ияртүле бәйләнешләр. Ияртүле бәйләнешнең төрләре, аларның сөйләм оештырудагы роле.

Синтаксисның өйрәнү объекты. Татар теленең синтаксик төзелешен өйрәнүгә багышланган хезмәтләр.

45-46

2

Тема 1.24 Сүзтезмәләрнең төрләре. Сүзләр арасындагы бәйләнеш.

Сүзтезмә. Сүзтезмәнең номинатив функциясе, төзелеше, төрләре һәм мәгънәләре. Сүзтезмәдә бәйләүче чаралар.

Сүзләр арасында синтаксик бәйләнешләр һәм аларны

белдерә торган чаралар. Сүзтезмәләр һәм аларның төрләре.

47-48

2

Тема 1.25  Гади җөмлә. Ия белән хәбәрнең ярашуы.

Сөйләмнең төп берәмлеге буларак җөмлә. Җөмлә турында төшенчә. Җөмләнең хәбәр итү һәм чынбарлыкка мөнәсәбәт белдерү функциясе. Җөмләнең грамматик нигезе.

49-50

2

Тема 1.26   Изложение.

Изложение  «Әкияти манзара.”

51-52

3

Тема 1.27 Ике составлы җөмләләр.

Жөмләнең баш кисәкләре.

53-54

2

Тема 1.28  Гади җөмлә төрләре. Тулы һәм ким, җәенке һәм җыйнак бөмләләр.

Җөмлә.  Гади җөмлә. Ике составлы һәм бер составлы җөмләләр. Җәенке һәм җыйнак җөмләләр. Тулы һәм ким җөмләләр. Хикәя, сорау, боеру, тойгылы җөмләләр.

55-56

2

Тема 1.29  Җөмләләрнең баш һәм иярчен кисәкләре.

Җөмлә кисәкләре. Җөмләнең баш кисәкләре. Ия, аның төп билгеләре, белдерелүе, мәгънәләре. Хәбәр, аның төп билгеләре, белдерелүе, мәгънәләре. Ия белән хәбәр арасына сызык кую очраклары. Иярчен кисәкләр. Аергыч, тәмамлык, хәлләр, аныклагыч, аларның төп билгеләре, белдерелүләре һәм мәгънәләре.          

57-58

2

Тема 1.30 Җөмләнең модаль кисәкләре. Эндәш һәм кереш сүзләр.

Җөмләнең модаль кисәкләре – эндәш һәм кереш сүзләр, алар янында  тыныш билгеләре.Җөмләнең аерымланган кисәкләре, алар янында тыныш билгеләре. Җөмләнең тиңдәш кисәкләре, алар янында тыныш билгеләре. Гомумиләштерүче сүзләр, алар янында тыныш билгеләре.

59-60

2

Тема 1.31 Кушма җөмлә синтаксисы. Тезмә кушма җөмләләр.

Кушма җөмлә. Кушма җөмлә турында төшенчә. Кушма җөмләнең тезелеше ягыннан төрләре. Тезмә кушма җөмлә. Теркәгечле тезмә кушма җөмләләр. Теркәгечле тезмә кушма җөмләдә бәйләүче чаралар. Теркәгечле тезмә кушма җөмләдә тыныш билгеләре. Теркәгечсез тезмә кушма җөмләләр. Теркәгечсез тезмә кушма җөмләдә бәйләүче чаралар. Теркәгечсез тезмә кушма җөмләдә тыныш билгеләре.

61-62

2

Тема 1.32 Иярченле кушма җөмләләр. Синтетик һәм аналитик җөмләләр.

Иярченле кушма җөмлә. Аналитик һәм синтетик иярченле кушма җөмләләр.

63-64

2

Тема 1.33 Сочинение. “Җыр ул — йөрәкнең йөрәк белән сөйләшүе”.

Җыр ул — йөрәкнең йөрәк белән сөйләшүе

65-66

3

Тема 1.34 Катлаулы кушма җөмләләр. Куп иярченле тезмә җөмлә.

Катлаулы кушма җөмләләр. Куп иярченле тезмә җөмлә.

67-68

2

Тема 1.35  Катнаш кушма җөмлә турында мәгълумат. Бу җөмләләрне сөйләмдә һәм язуда дөрес куллану.

Катнаш кушма җөмлә турында мәгълумат. Бу җөмләләрне сөйләмдә һәм язуда дөрес куллану. Катнаш кушма җөмлә. Катнаш кушма җөмләләрдә бәйләүче чаралар һәм тыныш билгеләре. Катнаш кушма җөмләләргә синтаксик анализ ясау.

69-70

2

Тема 1.36 Текст төзелеше. Җөмләләрнең текста бәйләнеше.

Текст. Аның төп билгеләре – тема һәм төп уй; фикер агылышы – "сөйләм предметы" һәм "сөйләм яңалыгы" текстның абзацларга бүленеше һәм төзелеше (баш өлеше, урта өлеш, ахыргы өлеш); гади һәм катлаулы планнар; тексттагы җөмлә һәм абзацларның үзара бәйләнү ысуллары һәм чаралары.

71-72

2

Тема 1.37  Контроль диктант.                                                  

Алган белемнәрне ныгыту, камилләшлерү. “Беренче ау."

73-74

3

Тема 1.38 Йомгаклау дәресе.

Алган белемнәрне ныгыту, камилләшлерү. Ныгытуга күнегүләр эшләү.

75-76

3

Тема 1.39  Дифф. зачет.

Алган белемнәрне ныгыту, камилләшлерү.

77-78

3

Контрольная работа по теме :

• “Стиль төрләре”.
• “Синтаксис”

Самостоятельная работа: выполнение домашних заданий по разделу.

• Примерная тематика внеаудиторной самостоятельной работы.
• Сүзләргә график анализ ясау

• Сүзләргә фонетик анализ ясау
• Сузтезмәләрне анализлау.
• Гади җөмлә анализы.
• Җөмлә кисәкләре ягыннан тикшерү.
• Тезмә кушма җөмләне тикшерү.
• Иярченле кушма җөмләне тикшерү.
• Куп иярченле кушма җөмләне тикшерү.

2

39

3

3

ИТОГО

78часов.

Результаты обучения

(освоенные умения, усвоенные знания)

Формы и методы контроля и оценки результатов обучения

1

2

Умения:

 Орфография, орфоэпия нормаларын үзләштерү, фонетик анализ ясый белү.

практические занятия, внеаудиторная самостоятельная работа

Төрле сүзлекләрдән файдалану күнекмәләрен булдыру.

практические занятия

Сөйләмдә сүз төркемнәреннән дөрес һәм урынлы файдалану, төгәл итеп анализлау

контрольная работа, внеаудиторная самостоятельная работа практические занятия

Сүзләргә фонетик, морфологик, синтаксик анализ ясый белү күнекмәләрен булдыру, анализ үрнәкләрен камил белү.

контрольная работа, внеаудиторная самостоятельная работа

Сүз ясалышын, төзелешен, сүзтезмәләрне тикшерү үрнәкләрен камил белү.

контрольная работа, внеаудиторная самостоятельная работа практические занятия

Орфографик прициплар һәм аларның нормаларын белү.

контрольная работа, внеаудиторная самостоятельная работа

Стилистика һәм сөйләм культурасы нормаларын төгәл белү.

контрольная работа, внеаудиторная самостоятельная работа

Пунктуация кагыйдәләреннән дөрес файдалану.

практические занятия

Знания:

Рун язуы турында төшенчә алу.

контрольная работа, внеаудиторная самостоятельная работа практические занятия

Латин графикасының татар телендә үзенчәлекле кулланылышын күз алдына китерү.

контрольная работа, внеаудиторная самостоятельная работа практические занятия

Дәреслек белән эшләү, конспектлар төзү, белешмә әдәбияттан (төрле сүзлекләрдән, тәнкыйть материалларыннан, фәнни чыганаклардан һ.б.) файдалану күнекмәләре булу

контрольная работа, внеаудиторная самостоятельная работа практические занятия

Әдәби тел нормаларының үсешен халык үсешенә бәйләп аңлата алу

контрольная работа, внеаудиторная самостоятельная работа практические занятия