Разработка урока по татарскому языку для 5 класса по теме "Сузык авазларны кабатлау"
план-конспект урока (5 класс) на тему

Этап

Укытучының эшчәнлеге

Укучының эшчәнлеге

Универсаль эшчәнлек

1. Эшчәнлеккә әзерлек

(Оештыру моменты)

Эш ритмына кертү.

1. Оештыру

• Хәерле көн!
•  Көнне яхшы теләк белән башласаң , бөтен көнең яхшы үтәр, - диләр.  

- Бүгенге көнегез файдалы һәм матур үтсен!

Сыйныфны эшкә әзерләү.

1. Дәрескә әзерләнә.

− Яңа көн тынычлык алып килсен!

− Яңа көндә яңа "5"леләр алыйк!

− Әти-әниебезгә, дусларга  ягымлы булыйк!

− Яңа көндә барыбыз да яхшы эшләр генә эшлик !

Шәхси: эшчәнлеккә әзерлек;

 Регулятив: максат кую; Коммуникатив: укытучы, укучыларның үз иптәшләре белән укыту планында хезмәттәшлеге.

2. Белемнәрне актуальләштерү

Белем дәрәҗәсен тикшерү .

1. Без сезнең белән хәрефләрне һәм авазларны өйрәндек.  Түбәндәге сорауларга 20 секунд җавап уйлыйбыз.

• Хәрефләрне без нишли алабыз?
• Ә авазларны?

Ск

.

Авазларны нинди ике төркемгә бүләбез?

• Сузыклар
• Тартыклар
• Без кайсыларын өйрәндек?
• Сузыкларны.

Уку эшчәнлеген оештыру өчен, төрле типтагы биремнәрне үтәү.

• Хәрефләрне без күрәбез, укыйбыз,  язабыз.
• Ә авазларны әйтәбез , ишетәбез.

• Хәрефләрне без күрәбез, укыйбыз,  язабыз.

• Ә авазларны әйтәбез , ишетәбез.

.

Коммуникатив: укучыларның  укытучы һәм үз иптәшләре белән укыту планында хезмәттәшлеге;

коллектив  фикер алышуда катнашу

 Танып белү: хәреф һәм авазларны аера алулары, сузык авазларны калын һәм нечкәгә , иренләшкән, иренләшмәгәнгә аеру.

 3. Укыту максатын кую

Укучыларның белемнәрен актуальләштерү. Проблемалы ситуацияне китереп чыгару.

Кроссворд чишү:

1.Исемнәр нинди сорауга җавап булып килә?

-Кем?

2.Кайсы сүз төркеме башкаларын алыштырып килә?

-Алмашлык

3.Кайсы килештәге исем җөмләдә ия булып килә?

-Баш

4.Татар телендә ничә килеш бар?

-Алты

5.Апам сүзе нәрсә белән төрләнгән?

-Тартым

6.Күплек сандагы исемнәргә инди кушымча ялгана?

-Лар

7.Күп сүзенең антонимы ничек?

-Аз

8.Т дан соң нинди хәреф килә?

-У

• Хәзер ике баганадагы сүзләрне әйтеп карыйк.Һәр баганада кайсы сүз артык.  Ни өчен?

Мәктәп    БАБАЙ

Тәрәзә     Урман

АПА      ӘНИ

• Сүзнең калынмы яки нечкәме икәнен нәрсәләргә карап аерабыз?
• Димәк без бүген кайсы авазларны кабатлыйбыз?

-Сузык авазларны

_Әйе, бик дөрес

Сузык авазлар ничәү?

-12, (а,ә, о,ө, у, и, ү, и,ы,)о,э,ы

Без аларны нинди төркемнәргә бүләбез?

-Калын

-Нечкә

Нәрсә ул сингармонизм законы?

Ирен гармониясен ничек аңлыйбыз?

Тагын нинди ике төркемгә бүләбез?

-Иренләшкән

-Иренләшмәгән

Ирен гармониясен ничек аңлыйбыз?

Максатлар куя, дәрес темасын формалаштыра.

• Беренче баганада апа сүзе , чөнки ул калын сүз.
• Ә икенче баганада әни сүзе , чөнки ул нечкә сүз
• Сузык авазларга карап аерабыз.

• Сузык авазларны

• Беренче баганада апа сүзе , чөнки ул калын сүз.
• Ә икенче баганада әни сүзе , чөнки ул нечкә сүз
• Сузык авазларга карап аерабыз.

•  Сузык авазларны

Регулятив: максат кую; коммуникатив: сораулар кую; танып белү: гомумуку – танып белү максатын үзлектән билгеләү; логик-проблеманы билгеләү.

4. Беренче кат ныгыту

Аңлап кабул итүне тәэмин итү. Беренчел ныгыту (гомумиләштерү)

1.  Бирелгән сүзләрдән Сингармонизм законына буйсынмаган сүзләрне язып алырга (1 нче төркем): дәфтәр, китап, шомырт, тәрәзә, гөлчәчәк, йолдыз,төлке, болын, көзге,көнлек,яфраклар,йөзем,мөгез,капитан, мисал,ризык, имтихан,көнчыгыш.
2. Сингармонизм законына буйсынмаган сүзләрне язып алырга (2нче төркем)
3. Ирен гармониясе күзәтелгән сүзләрне язып алырга (3нче төркем)

2.  Ә хәзер дәреслекләрнең 29нчы битен ачабыз. 54нче күнегүне телдән эшлибез.

Вакыт калса:

 3.  калын сүзләрдән нечкә сүзләр ясап язарга.

таба –                     кул –

тыш –                    тора-

тыймый –             ута-

аз-                           он-      

4. Сингармонизм сүзеннән яңа сүзләр уйлап язарга.

Алгоритмнарны телдән кабатлап,типик биремнәрне чишәләр.

Дәфтәрләрдә язалар һәм сүзләрне билгелиләр.

таба - тәбә                кул -күл

тыш - теш                 тора - төрә

тыймый - тими         ута - үтә

аз -әз                           он -өн

.

Регулятив: контроль, бәяләү, төзәтмә кертү. Танып белү: гомумуку- белемнәрне структуралаштыра белү, мәсьәләләрне чишү буенча нәтиҗәле ысуллар сайлау, сөйләмне аңлап төзи белү, рефлексия чаралары һәм шартлары;

сузык авазларны аера белү; дөрес язу күнекмәсе булдыру

коммуникатив:  хезмәттәшеңнең үз-үзен тотышын контрольдә тоту, иптәшләренең җавапларын тыңлап, ялгышлар булса төзәтмә кертү, аны бәяләү.

6. Эталон буенча үз-үзеңне мөстәкыйль тикшерү эшчәнлеге.

Яңа белемнәрне куллану эшен оештыру.

Тест эшләү

Дәреслекнең 30 битендә

Мөстәкыйль эш.  Эталон буенча үзтикшерү адымнарын чагыштыру.

Регулятив: контроль, төзәтмә кертү; алган бе-лемнәрне аңлап барлау һәм үзләштерәсе белемнәрнең сыйфатының дәрәҗәсен билгеләү; шәхси: эшчәнлек.

7. Рефлексия эшчәнлеге (эш нәтиҗәләре)

Рефлексияне оештыру.

Без бүген нәрсәләр эшләдек? Нәрсәләр белдек?

Үзбәя бирү.

2.Өй эше

- Кагыйдәләрне  кабатларга, 32нчы биттәге биремне үтәргә

Үз уку эшчәнлеген бәяләүне, максат һәм нәтиҗәләрне, үзләштерү дәрәҗәсен оештыру.

Коммуникатив: үз фикереңне төгәл  һәм тулы итеп әйтә белү; танып белү: рефлексия; шәхси: нәтиҗәәр чыгару