Адаптированная программа по бурятскому языку
рабочая программа на тему

Шарланова Наталья Цыремпиловна

Адаптированная программа по бурятскому языку  адресована обучающимуся с ЗПР, который характеризуются уровнем развития несколько ниже возрастной нормы, отставание проявляется в целом (замедленный темп).  Отмечаются нарушения внимания, памяти, восприятия.

Скачать:

ВложениеРазмер
Файл adaptirovannaya_rp_buryatskiy_yazyk_-_2_klass_word.docx86.3 КБ

Предварительный просмотр:

МО «Курумканский район»

МУ «Курумканское районное Управление образования»

МБОУ «Гаргинская средняя общеобразовательная школа им. Н.Г. Дамдинова»

671635, с. Арзгун, ул. Комсомольская, 1                                     E-mail: gargaschool@yandex.ru

Рассмотрено                                                   Согласовано                                                                    «Утверждаю»                                                                                                    

на заседании МО начальных          с заместителем                             Директор школы                                                   классов                                                           директора по УР                                          _________ Е.Д.  Бадмаева

______/ С.Б. Бадлуева                                   ______/ Е.Д. Раднаева                                     «31» августа 2017  г.

 « 31»  августа 2017  г.                                   «31» августа 2017  г.

                                                                                       

Адаптированная рабочая программа

 Предмет: Бурятский язык

 Класс: 2

Учитель:  Шарланова Н.Ц.

Срок действия рабочей программы: 2017-2018 учебный год

                                                   

                                                   

Арзгун, 2017 г

ТАЙЛБАРИ БЭШЭГ

           

         «Буряад хэлэн»  гэhэн курсын ажалай программа  хадаа Россиин Федерациин hуралсалай Министерствын тогтоолнууд дээрэ үндэhэлжэ зохёогдоhон hуралсалай программа болоно:

-Федерального закона  «Об образовании в Российской Федерации» от 29.12.2012 г;

- Федеральный закон Российской Федерации «Об образовании в Российской Федерации» N 273-ФЗ (в ред. Федеральных законов от 07.05.2013 N 99-ФЗ, от 23.07.2013 N203-ФЗ);

-Федеральный государственный образовательный стандарт начального общего образования обучающихся с задержкой психического развития;

-Закона Республики Бурятия от 13.12.2013 № 240-V «Об образовании в Республике Бурятия»;

 -Закона Республики Бурятия от 10 июня 1992 г. №221-XII«О языках народов Республики Бурятия» (с изменениями и дополнениями);

-Федерального государственного стандарта основного общего образования (утвержден приказом Министерства образования и науки Российской Федерации от 17 декабря 2010 г. № 1897 «Об утверждении и введении в действие федерального государственного образовательного стандарта основного общего образования» (зарегистрирован в Минюсте России 6 февраля 2015 г., рег. номер 35915);

-приказа Министерства образования и науки Российской Федерации от 29.12.2014 г №1644 «О внесении изменений в приказ Министерства образования и науки Российской Федерации от 17 декабря 2010 г №1897 «Об утверждении федерального государственного стандарта основного общего образования»;

-приказа Министерства образования и науки Российской Федерации от 31.12.2015 № 1577

«О внесении изменений в федеральный государственный образовательный стандарт основного общего образования, утвержденный приказом Министерства образования и науки Российской Федерации от 17 декабря 2010 г. № 1897» (Зарегистрирован в Минюсте России 02.02.2016 № 40937);

-Федеральных перечней учебников на 2017/2018 учебный год (утверждены приказом Минобрнауки России от 31 марта 2014 г №253 (ред. от 08.06.2015)с изменениями на 26 января 2016 года «Об утверждении федерального перечня учебников, рекомендуемых к использованию при реализации имеющих государственную аккредитацию образовательных программ начального общего, основного общего, среднего общего образования»);

- СанПиНа 2.4.2.2821-10 "Санитарно-эпидемиологические требования к условиям и организации обучения в общеобразовательных учреждениях"» (утверждены постановлением Главного государственного санитарного врача Российской Федерации от 29 декабря 2010 г. №189, зарегистрированным в Минюсте России 3 марта 2011 г., рег.номер 19983)

-Примерной основной образовательной программы основного общего образования протокол №1/15 от 08 апреля 2015 г;

-Основной образовательной программы основного общего образования МБОУ «Гаргинская средняя общеобразовательная школа им. Н.Г. Дамдинова»;

-Устава МБОУ «Гаргинская средняя общеобразовательная школа им. Н.Г. Дамдинова», утвержденного постановлением администрации МО «Курумканский район»  от 28декабря 2015  г.        

       Адаптированная рабочая программа  адресована обучающимуся с ЗПР, который характеризуются уровнем развития несколько ниже возрастной нормы, отставание проявляется в целом (замедленный темп).  Отмечаются нарушения внимания, памяти, восприятия.

        Для обучающихся с задержкой психического развития, осваивающего  адаптированную основную образовательную программу начального общего образования (вариант В),

характерны следующие специфические образовательные потребности: наглядно-действенный характер содержания образования;

  • упрощение системы учебно-познавательных задач, решаемых в процессе образования;
  • специальное обучение «переносу» сформированных знаний и умений в новые ситуации взаимодействия с действительностью;
  • необходимость постоянной актуализации знаний, умений и одобряемых обществом норм поведения;
  • использование преимущественно позитивных средств стимуляции деятельности и поведения;
  • стимуляция познавательной активности, формирование потребности в познании окружающего мира и во взаимодействии с ним;
  • специальная психокоррекционная помощь, направленная на формирование произвольной саморегуляции в условиях познавательной деятельности и поведения;
  • специальная психокоррекционная помощь, направленная на формирование способности к самостоятельной организации собственной деятельности и осознанию возникающих трудностей, формированию умения запрашивать и использовать помощь взрослого;
  • специальная психокоррекционная помощь, направленная на развитие разных форм коммуникации;
  • специальная психокоррекционная помощь, направленная на формирование навыков социально одобряемого поведения в условиях максимально расширенных социальных контактов.

В основу разработки адаптированной рабочей пргграммы обучающего с задержкой психического развития заложены дифференцированный и деятельностный подходы.

Дифференцированный подход к построению АРП  предполагает учет их особых образовательных потребностей, которые проявляются в неоднородности по возможностям освоения содержания образования.

Применение дифференцированного подхода к созданию АРП обеспечивает разнообразие содержания, предоставляя обучающемуся с задержкой психического развития возможность реализовать индивидуальный потенциал развития.

Деятельностный подход в образовании строится на признании того, что развитие личности обучающихся с задержкой психического развития младшего школьного возраста определяется характером организации доступной им деятельности (предметно-практической и учебной).

           Основным средством реализации деятельностного подхода в образовании является обучение как процесс организации познавательной и предметно-практической деятельности обучающихся, обеспечивающий овладение ими содержанием образовани процессов, умственной работоспособности и целенаправленности деятельности, в той или иной степени затрудняющие усвоение школьных норм и школьную адаптацию в целом.

        Произвольность, самоконтроль, саморегуляция в поведении и деятельности, как правило, сформированы недостаточно. Обучаемость удовлетворительная, но часто избирательная и неустойчивая, зависящая от уровня сложности и субъективной привлекательности вида деятельности, а также от актуального эмоционального состояния.

       Эхин  hургуулиин 2-дохи класста үзэгдэдэг буряад хэлэнэй гол зорилго: түрэл буряад хэлэн дээрэнь бэшүүлжэ, уншуулжа, харилсуулжа hургаха;

        Эхин классуудта адаптирована программар буряад хэлэ зааха тодорхой  характеристикэ гэхэдэ:

- хэлэн ухаан хоёрой хоорондоо нягта холбоотой байдаг дээрэhээ үхибүүдые түрэл хэлэндэнь hургахадаа, тэдэнэй ухаан бодолые хүгжѳѳхэ, баяжуулха;

- hурагша бүхэниие зүбѳѳр, уран гоёор, удхыень ойлгон уншаха дадалтай болгохо;

-түрэл арадай ёhо заншалнуудые болон сэсэн мэргэн hургаалнуудые ойлгуулха;

- Эхэ орондоо, тоонто нютагтаа, буряад хэлэндээ, арад зондоо, бэшэшье үндэhэтэндэ дуратайгаар хүмүүжүүлхэ;

- hурагшадай эли тодоор хэлүүлжэ, сэбэр гоёор бэшүүлжэ hургаха.

        Үгтэһэн адаптированна программа эхин классай һурагшын  ухаан бодолдонь болон наһандань үндэһэлэн зохёогдонхой. Һурагшадые амаруулхын тула хэшээл бүхэндэ физминутка үнгэргэхэ хэрэгтэй. Физминуткын үедэ элдэб упражнени дүүргүүлхынгээ хажуугаар хэлэлгэ хүгжөөлгын хүдэлмэри ябуулжа боломоор. Эхин һургуулиин шухалын шухала зорилго хадаа үхибүүдые һайнаар уншуулжа, зүбөөр хэлүүлжэ ба бэшүүлжэ һургаха; арадайнгаа аман уран зохёолдо, Эхэ орондоо, түрэһэн тоонто нютагаа, түрэлхи хэлэндээ, түрэл арад зондоо, бэшэшье яһатанда дуратайгаар хүмүүжүүлхэ; арад зонойнгоо һайн һайхан ёһо заншалнууд ба сэсэн мэргэн һургаалнуудые ойлгуулха г.м. Һурагшад уншажа, бэшэжэ hургаха; хэлэлгэ, хэлэн ба литература тухай туруушын мэдэсэнуудые угэхэ.  Һурагшадай ухаан бодолые баяжуулха.  Һурагшадай бэшэмэл ба аман хэлэлгые эдэбхитэй болгохо.

          Һурагшадай ухаан бодолой ба ойлголгын эдэбхиие хүгжѳѳхэ, үхибүүдые   hуралсалдаа анхаралтайгаар хандажа hургаха.

         Уншалгада, бэшэлгэдэ, шагналгада хэрэгтэй hанаан сэдьхэлэй ба физиологическа үүргэ дүүргэхэ.

Буряад хэлэ эхин шатын hургуулида үзэхэдѳѳ, hурагшад хайшаашье тэгшэ, юрэнхылэгдэhэн шадабаринуудтай (универсальные учебные действия, саашадаа текст соо - УУД) болохо ёhотой.

Үхибүүнэй ѳѳрын хүгжэлтын дүнгүүд (личностные результаты) – ѳѳрын ба хүнүүдэй ажабайдалда түрэл хэлэн ямар үүргэтэйб гэжэ ойлгоно (хэлэнэй аргаар хажуудахи хүнтэеэ харилсанаб, бэшэмэл текстын удха үзэнэб гэжэ ойлгоно), хүнэй аман ба бэшэгэй хэлэлгын онсо ѳѳрэ байhые ойлгоно (аянга, хэлэлгын темп, үгэнүүдэй болон сэглэлтын тэмдэгүүдэй үүргэ).

Бэеэ гуримшуулаад ябаха шадабари (регулятивные УУД):

- багшатаяа хамта хэшээлэйнгээ зорилго табиха;

- хэшээлдээ юу хэhэнээ хойно хойноhоонь тоолохо;

- юу хэхэ гээшэбиб гэжэ уридшалан хэлэхэ;

- ѳѳрынгѳѳ, нүхэдэйнгѳѳ, классайнгаа ажал багшатаяа  сугтаа урид зохёогдоhон критеринүүдээр шалгаха;

- багшын үгэhэн түсэбѳѳр, алгоритмаар хүдэлжэ шадаха.

Оршон тойрониие шудалха шадабари (познавательные УУД):

- номоор хүдэлхэ (номой гаршагай, тусгаар тэмдэгүүдэй үүргэ ойлгохо);

- зураг хаража гү, али текст уншажа асуудалнуудта харюу олохо;

- багшатаяа болон нүхэдтэеэ хамта дүн гаргаха;

- үгѳѳр хэлэгдэhэн ойлгосо схемэ, таблица, модель болгохо. Тиин hѳѳргэнь модель соо харуулаатай ойлгосо үгѳѳр хэлэхэ;

- текстын удха дамжуулха.

          Харилсаха шадабари (коммуникативные УУД):

- ѳѳрынгѳѳ hанаа бодол аман хэлэлгээр, тиихэдэ багахан текст зохёожо, бэшэгэй хэлэлгээр харуулха;

- хажуудахи хүнүүдээ шагнаха, тэдэнэй хэлэhэниие ойлгохо;

- уран гоёор уншаха, хѳѳрэхэ;

- классайнгаа үхибүүдтэй, багшатаяа яагаад ажалаа эмхидхэхэ, ямар журамуудые сахиха тухайгаа хэлсэхэ;

- хоёр хоёроороо,  бүлэг бүлэгѳѳр хүдэлхэ, тиихэдээ олон ондоо «тушаал» бэе дээрээ абаха: ударидагшын, даабари дүүргэгшын, бэшээшын г.м.

          Буряад хэлээр шадабари (предметные УУД):

- багшын, нүхэдэйнгѳѳ уншаhан текст хадуун абаха;

- бүхэли үгѳѳр, зүбѳѳр, ойлгосотойгоор, уранаар уншаха;

- текстын нэрын удха ойлгохо;

- хѳѳрэhэн, асууhан, шангадхаhан мэдүүлэлнүүдэй янзануудые мэдэхэ; тэдэниие аянгалха;

- мэдүүлэлнүүдые зохёохо, хүсѳѳхэ, сэгнэхэ, зүб болгохо;

- үгэнүүдтэ асуудал табиха;

- үгэнүүдые  асуудалнуудаарнь мэдүүлэлэл болгохо;

- үгэ соохи абяануудые зүбѳѳр нэрлэхэ, аялган болон хашалган абяануудай илгарал нэрлэхэ;

- үгэ үедэ хубааха, шэнэ мүртэ яажа нүүлгэхые мэдэхэ;

- буряад алфавит мэдэхэ, алфавидаар үгэнүүдые hубарюулха;

- үгэ соохи түргэн болон удаан аялгануудай үүргэ ойлгохо (үгын удха ондоо болгодогыень);

- - хонгёо ба бүдэхи хашалгануудые илгаруулха;

- абтаhан үгэ тухай ойлгосотой байха, абтаhан үгын сохилтотой аялганай үгүүлбэри болон бэшэлгэ мэдэхэ, хашалган hүүлтэй ородоор бэшэгдэдэг абтаhан үгэнүүдэй  буряад хэлэн дээрэ бэшэлгэ мэдэхэ, абтаhан үгын hүүлэй сохилтогүй аялганй бэшэлгэ мэдэхэ;

- юумэнэй нэрэ тусхай ойлгосотой байха: хэн? юун? гэжэ асуудалда харюусадаг, юумэ нэрлэдэг, нэгэнэй, олоной тоогой түхэлнүүдтэй байдаг, олоной тогой түхэл тусхай залгалтануудаар харуулагдадаг, тусхайта юумэнэй нэрэнүүд, тэдэнэй янзанууд, ехэ үзэгѳѳр бэшэг дээрэ харуулагдаха тухай, юумэнэй нэрын асуудалнуудаар хубилха ёhо мэдэхэ;

- үйлэ үгэ тухай ойлгосотой байха: хэлэлгэ соохи үүргэ, юу хэнэб? яанаб? яажа байнаб? гэжэ асуудалда харюусадаг, юумэнэй үйлэ нэрлэдэг, үйлэ үгэ мэдүүлэл соо хэлэгшэ болодог гэжэ мэдэхэ;

- тэмдэгэй нэрэ тухай ойлгосотой байха:  хэлэлгэ соохи үүргэ, ямар? гэжэ асуудалда харюусадаг, юумэнэй шанар, тэмдэг нэрлэдэг, удхаараа юумэнэй нэрэтэй нягта холбоотой байдаг, тэмдэгэй нэрын жэшээ дээрэ синонимууд, антонимууд гэжэ үгын удха мэдэдэг болохо;

- хоёрдохи класста буряад хэлээр олгогдохо гол шадабари – буулгажа бэшэхэ шадабари: алгоритм хамта зохёохо, тэрэнээр буулгаха, ѳѳрынгѳѳ ажал сэгнэхэ.

       Тиихэдээ үхибүүн түрэл хэлэтэйб гэжэ мэдэрэлтэй болохо, тэрэнээ hайнаар шудалбал, хүнүүдтэй харилсахаб, хэлэhэн юумыемни хүнүүд ойлгохо, би ѳѳрѳѳшье хүнүүдые hайнаар ойлгодог болохоб гэжэ мэдэрэлтэй болохо.

Программын бүридэл

       Хоёрдохи классhаа эхилээд,  эхин шатын hургуулидабуряад хэлэ үзэлгэ Мэдүүлэл ба Текст, Үгэ,  Хэлэлгын нюусанууд гэhэн бүлэгүүдhээ бүридэнэ.  

        Мэдүүлэл ба Текст. Эхин классуудта буряад хэлэ үзэлгын гол зорилго – үхибүүдые бэшэгэй зүб хэлэлгэтэй болгохо, тэрэнэй хүгжэлтын үндэhэ табиха.  Тон тиимэhээл класс бүхэндэ эндэ нэрлэгдэhэн хоёр hалбарида ехэхэн hуури үгтэhэн байха.

        Һурагшад мэдүүлэл гэhэн ойлгосын гол шэнжэнүүдые дабтана, нэрлэбэл: мэдүүлэл үгэнүүдhээ бүридэдэг,  дүүрэн hанал бодол харуулдаг, мэдүүлэл соо ороhон үгэнүүд хоорондоо холбоотой байдаг, мэдүүлэл соо ороhон үгэнүүдтэ асуудал табижа болохо. Тиин мэдүүлэлнүүд аянгаараа хѳѳрэhэн, асууhан, шангадхаhан гээд илгардаг гэжэ танилсана. Бэшэг дээрэ зүбѳѳр мэдүүлэлнүүдые харуулха шадабарияа мүлинэ. Мэдүүлэлнүүдые зүб аянгатайгаар уншана, үгэнүүдhээ мэдүүлэлнүүдые зохёожо hурана.

         Текст мэдүүлэлнүүдhээ бүридэнэ, тэдэнь хоорондоо удхын харилсаатай байна. текст бүхэн ѳѳрын нэрэтэй. Тиимэhээ нэрынь уншаад, юун тухай хэлэгдэхэб гэжэ ойлгохоор – иимэ ойлгосонууд улам гүнзэгырүүлэгдэнэ. Юун тухай текст гээшэб гэжэ уншахынгаа урда тээ, уншажа байхадаа, уншаhанайнгаа удаа hурагшад ѳѳhэдѳѳ ойлгожо абахаяа оролдоно. Тиимэhээ текст үзэлгэ уншалгын хэшээлнүүдтэй нягта холбоотой болоно.

     Үгэ эхин классуудта үзэгдэдэг hалбаринуудай гол нэгэнь болоно. Буряад хэлэ үзэхэдэ, үгэ иимэ талануудhаа харуулагдана:

  1. Үгэ үгүүлэгдэнэ, тиимэhээ абяануудhаа бүридэнэ, абяанууд бэшэг дээрэ үзэгүүдээр харуулагдана.
  2. Үгэ хубинуудтай, ѳѳрын бүридэлтэй, үгэнүүд ондоо үгэнүүдhээ бии болодог.
  3. Үгэ грамматическа шэнжэтэй.
  4. Үгэ лексическэ удхатай, үгэнүүд хоорондоо холбоотой, үгэнүүд ѳѳрын хэрэглэлгэтэй байжа болоно.

Хоёрдохи класста фонетикын талаар олгогдоhон шадабаринууд бүридхэгдэнэ: абяан, аялган болон хашалган абяанууд,  түргэн, удаан, дифтонг абяанууд, хонгёо болон бүдэхи, хатуу болон зѳѳлэн хашалганууд.  Абяануудые зүбѳѳр үгүүлжэ, шагнажа абаха, хадуун абажа, шагнажа абаhан үгэеэ үзэгүүдээр харуулжа, үгэнүүдэй абяан болон үзэгүүдэй анализ, модель табижа hурана. Буряад алфавит мэдэлэг болоно, тэрэниие практическа даабари дүүргэхэдээ хэрэглэнэ.

Буряад хэлэнэй орфографиин дүримүүдэй фонетическэ онсонууд дээрэ үндэhэлдэг байhан дээрэhээ фонетикэ үзэлгэ хадаа аргагүй хэрэгтэй байна. аялган болон хашалган үзэгүүдэй бэшэлгэ ойлгожо абана, аялганай тааралдал, hубарил, нугарал гэжэ гол дүримүүдтэй танилсана, у-ү, уу-үү, уй-үй аялгануудай бэшэлгэ зэргэсүүлэн ойлгоно.

Хоёрдохи класста шабинар буулгажа бэшэхэ шадабаритай боложо эхилнэ. Тиихэдээ бүхы дүримүүдые практическаар ойлгоно. Тусхай алгоритм үгтэнэ.

        «Үгын бүридэл», «Үгын бии бололго» гэhэн тусхай темэнүүд хоёрдохи классhаа үзэгдэнэ. Тиихэдээ үгэнүүд нэгэ үндэhэтэй, нэгэ удхатай байжа түрэлнүүд болодог юм гэжэ ойлгоно, үгын үндэhэ илгажа hурана, түрэл үгэнүүд болон үгын түхэл гэhэн ойлгосонуудые практическаар илгаруулха болоно.

         Үгэ – лексикын гол зүйл. Тиихэдээ оршон тойроной юумэнүүдые, үзэгдэлнүүдые нэрлэнэ. Эхин  hургуулиин бүхы классуудта үгын удха дээрэ ажал хэгдэнэ. Үгын удха словаряар харуулжа hурана, практическа аргануудаар синонимуудтай. Антонимуудтай, омонимуудтай. Тиихэдэ олон удха болон шэлжэhэн удхануудтай танилсана.

         Үгэ – морфологиин зүйл. лексикын удаа морфологи үзэхэдѳѳ, үхибүүнэй ухаан бодол нэгэ бага ондоогоор гүйхэ болоно, абстрактна шанартай болоно. Үгэ морфологическа категории категори гэжэ үзэхэдѳѳ, үгын хэлэлгэ соо дүүргэдэг үүргэhээ дулдыдана, «предметность», «процессуальность», «признаковость» гэhэн ойлгосонууд дээрэ хүдэлмэри эмхидхэгдэхэ болоно. 2-дохи класста үхибүүд үгэнүүдые бүлэг болгон, хэн? юун? юу хэнэ? Яана? Ямар? гэжэ асуудалнуудта харюусадаг  үгэнүүд, юумэ, үйлэ, шанар нэрлэдэг үгэнүүд гэжэ ойлгоно. Асуудалнуудые табижа. Тиихэдэ тусхай асуудалнуудта харюусадаг үгэнүүдые илгажа, нэрлэжэ hурана, хэлэлгын хубинуудай нэрэнүүдые мэдэхэ болоно. Тиихэдээ юумэнүүд ганса байдаггүй, олон байдаг гэжэ ойлгоно, олон юумэнүүдые харуулха зүйлнүүдые мэдэдэг болоно. Үгэнүүдые хоорондонь. Тиихэдэ хэлэлгын хубинуудаар зэргэсүүлжэ, тэдэнэй харилсаа анхаржа, элирүүлжэ hурана.

      Хэлэлгын нюусанууд гэhэн бүлэг программа соо илгарна. Тэрэнэй гол шэглэл хадаа хэлэлгэ хүгжѳѳлгэ болоно. Хэлэлгэ хүгжѳѳлгын гол зорилгонууд гэхэдэ иимэнүүд:

  1. Үхибүүдэй үгын нѳѳсэ баяжуулга. Энэ хадаа үгын удха ойлгохо, нэгэ түрэл үгэнүүдые нэрлэхэ, үгэнүүдые темэнүүдээр бүлэглэхэ, адли удхатай үгэнүүдэй зэргэ зохёохо, словаряар хүдэлмэрилхэ г.м. шадабаритай болгохо.
  2. Хэлэлгын грамматическа тала хүгжѳѳлгэ. Хүнүүд харилсахадаа, үгэнүүдые хоорондонь холбон, hанал бодолоо дамжуулна гэжэ ойлгуулха, тиин үгэнүүдэй хоорондохи холбоо олгохо, холбожо шадаха, мэдүүлэлнүүдые зохёохо, тэдэнээ аянгалха, дэлгэрэнгыгээр hанал бодолоо дамжуулха аргатай болохо, текст зохёожо шадаха – иимэ шадабаринуудтай болохо аргатай.
  3. Холбоо хэлэлгэ хүгжѳѳлгэ. Үхибүүдые ѳѳhэдѳѳрнь hанал бодолыень хэлүүлжэ. Аман болон бэшэгэй хэлэлгын аргаар дамжуулжа hургаха, тиихэдээ яряанай хэлэн, hуралсалай номой хэлэн, уран зохёолой хэлэн, очерк, мэдээсэлэй хэлэн ямар байдаг юм гэжэ ойлгуулха.
  4. Уран хэлэлгэ хүгжѳѳлгэ тала. Үхибүүдые хэрэгтэй аянгатайгаар, эли тодоор, зүб үгүүлбэритэйгээр хэлүүлжэ hургаха.

  Түсэблэһэн үрэ дүнгүүд үзэхэ һуралсалай курста

      Һуралсалай жэлэй һүүлдэ 2-дохи классай һурагшад иимэ мэдэсэ ба дүй дүршэлтэй болоһон байха ёһотой.

Һурагшад ямар юумэ мэдэхэ ба шадаха ёһотойб гэхэдэ:

-Түргэн ба удаан аялгануудай, дифтонгнуудай, йотирована аялгануудай илгаае. Аялгануудай тааралдалые, абтаһан үгэнүүдэй һүүлэй аялгануудые, мэдүүлэлэй дунда ехэ үзэгөөр бэшэгдэдэг үгэнүүдые, мэдүүлэлэй һүүлдэ табигдадаг сэглэлтын тэмдэгүүдые.

Һурагшад иимэ дадалтай болоһон байха:

-Багшын уншажа үгэхэдэ, 10 – 15 үгэтэй текстые алдуугүйгөөр, гоё сэбэрээр бэшэхэ.

-Фонетическэ шүүлбэри хэхэ: аялган, хашалган хоёрой илгаае, түргэн ба удаан аялгануудые, хатуу ба зөөлэн хашалгануудые, абтаһан үгын һүүлэй аялгануудые зүбөөр хэлэжэ үгэхэ.

-Мэдүүлэл сооһоо шухала гэшүүдые оложо, тэрээн соохи үгэнүүдэй удхын холбоое асуудалаар олохо (аман үгөөр).

    Буряад хэлээр hурагшадай мэдэсэ, шадабари, дадал сэгнэхэ эрилтэ

    Шалгалтын диктантнууд, тэдэниие үнгэргэхэ арганууд.

Диктант текстын хэмжээдэ эрилтэнүүд:

- 2- дохи классай нэгэдэхи хахад жэлэй һүүлдэ гү, али хоёрдохи хахад жэлэй эхиндэ 15-20, жэлэй һүүлдэ 25-35 үгэнүүдтэй диктантнуудые бэшүүлхэ.

Программын ёһоор словарна диктантын хэмжээнүүд:

- хоёрдохи класста - 8-10 үгэ.

Словарна диктантнуудые шалгахадаа, сэгнэлтын иимэ ноормонуудые баримталха:

«5» - нэгэшье орфографическа алдуугүй байха;

«4» - нэгэ орфографическа алдуутай, нэгэ заһабаритай;

«3» - хоёр орфографическа алдуутай;

«2» - гурба-табан орфографическа алдуутай.

Диктантнуудые сэгнэлгэ.

«5» сэгнэлтэ – нэгэшье орфографическа алдуугүй, үзэгүүдээ зүбөөр, текст сэбэрээр бэшэгдэһэнэй түлөө табигдаха.

«4» - 2-3-һаа үлүү бэшэ орфографическа алдуутай, ондо ондоо орфограммануудтай үгэнүүдтэ 2 – 3 заһабари хэгдэһэнэй, үзэгүүдэй һарюугаар, һаланаар бэшэгдэһэнэй түлөө табигдаха.

«3» - 4-5 орфографическа алдуутай, ондо ондоо орфограммануудтай үгэнүүдтэ гурбанһаа дээшэ заһабари хэгдэһэнэй, олон үзэгүүдэй хазагайруулжа байгаад, һалан муухайгаар бэшэгдэһэнэй түлөө табигдаха.

«2» - зургаанһаа дээшэ орфографическа алдуутай ажалда табигдаха.

Уншалгын дадал сэгнэлгэ

Һуралсалай жэлдэ уншалгаар дадал саг үргэлжэ шалгагдажа байха ёһотой (четверть бүхэнэй һүүл багаар). 1 – 4-хи классуудта һурагшадай уншаагүй тусхай текст ондоо ном сооһоо абтаха, һурагша бүхэнэй дүршэл шалгахын тула нэгэ текст хэрэглэхэ.

Нэгэ минута соо уншаһан үгэнүүдэй тоо хараадаа абажа, сэгнэлтэ иигэжэ табиха:

Класс

Сэгнэлтэ болон уншаха текстын үгын тоо

«5»

«4»

«3»

«2»

1

30-һаа дээшэ

15-20

15 доошо

-

2

40-һөө дээшэ

30-40

25-30

25-һаа доошо

3

60-һаа дээшэ

50-60

35-50

35-һаа доошо

4

70-һаа дээшэ

60-70

45-60

45-һаа доошо

Һурагшадай хэр зэргэ уншадаг болоһые ажаглалга дээрэһээ сэгнэхэ ёһотой. Текст дээрэ хүдэлхэ шадабари хараадаа абан, класс бүридэ программын эрилтын үндэһөөр табигдаһан хэмжээ баримталан, һурагшадай уншалгын дүршэл сэгнэхэ.

«5» сэгнэлтэ хэрбээ:

- 2 – 4 - дэхи классуудта удхын сохилто баримталан, сэгнэлтын тэмдэг зүбөөр илган уншахадань; уншаһан текстын гол удха зүбөөр ойлгоод, хэлэжэ, хөөрэжэ шадаа һаань;

- шүлэг сээжээр хэлэхэдээ, үгэнүүдээ зүбөөр, нэгэшье торонгүй, уран гоёор уншаһан байхадань табиха.

«4» сэгнэлтэ хэрбээ һурагшын:

- уншахадаа, үгэнүүдтэ 2-3 алдуу гаргаа һаань, сэгнэлтын тэмдэгэй хойно ( точко, запятой, асууһан ба шангадхаһан) зогсолто хээгүй һаань;

- сээжээр уншахадаа, үгэнүүдтэ 2-3 алдуу гаргаа һаань гү, али сэглэлтын тэмдэг хоолойгоороо илгаагүй һаань; уншаһан текстынгээ удха зүбөөр ойлгобошье, тэрэнээ тодо бэшээр найруулан хөөрөө һаань;

-уншаһанаа хөөрэжэ үгэхэдөө, зарим нэгэ ушарта торолсожо, багшын туһаламжаар заһажа хэлэһэн байхадань табиха.

«3» сэгнэлтэ хэрбээ һурагшын:

-уншахадаа, үгэ хазагайруулжа гү, али үгэ ба үенүүдые һэргүүлжэ, орхижо, 4-5 алдуу гаргаа һаань, эли тодоор уншаагүй һаань;

-уншаһан текстынгээ гол удха багшын ткһаламжаар хэлэжэ шадаа һаань;

- сээжээр уншахадаа, текст гүйсэд мэдэхэгүй, сэглэлтын тэмдэгүүдтэ зогсолто хээгүй һаань;

- хэлэлгэ соогоо алдуу гаргахадаа (үгэ буру хэрэглэхэ, мэдүүлэл дутуу, үсөөн үгэтэй г.м.), уншаһан текстынгээ удаа дара алдаашье һаа, найруулан хэдэжэ шададаг байхадань табиха.

«2»  сэгнэлтэ хэрбээ һурагшын:

- үгэ бүхэниие таһалдангяар, сэглэлтын тэмдэгтэ зогсолто хэнгүй уншахада, 6-һаа үлүү алдуу гаргахадань;

- сээжээр уншаха тектынгээ ехэнхи хубиие мэдэхэгүйдэ, абяан ба үзэгүүдые хазагайруулжа, 6-һаа үлүү алдуу гаргахадань;

-  уншаһан тектынгээ гол удха найруулан хэлэжэ шадааггүй һаань;

- текстын удхын удаа дараа найруулан хэлэжэ шададаггүй, хэлэлгэдээ олон алдуу гаргадаг байхадань табиха.

          Буряад хэлэ үзэлгэдэ 2 класста эрдэм hуралсалай түсэбѳѳр неделидэ 2 час үгтэнэ. 2017-2018 hуралсалай жэлдэ бүхыдээ 68  час болохо.  

          Тус программа 1 жэлдэ зохёогдоо. Багша программын «Каледарна – тематическа түсэблэлгэ»  хубилгаха эрхэтэй.


Каледарна – тематическа түсэблэлгэ /2 класс/

Һара, үдэр

Программын материал

Хэшээлэй темэ

Ча-

сууд

Түсэблэһэн үрэ дүнгүүд

Элдэб практическа даабаринууд

Коррекционно ажал

Гэрэй даабари

түсэб

факт

Үхибүүнэй ѳѳрын хүгжэлтын дүнгүүд

Метапредметнэ үрэ дүнгүүд

Буряад литератураар шадабари, мэдэсэ   

05.09

Мэдүүлэл

Мэдүүлэл тухай ойлгосо

1

Өөрынгөө сэдьхэлэй байдал

түрэл хэлэн дээрээ хэлэхэ

Регулятивна:

Багшатайгаа хамта түсэб табилга

Познавательна: анализ ,синтез хэхэ

Коммуникативна:ажаябуулга эмхидхэхэ, хөөрэлдэхэ, хоорондоо хэлсэхэ

Хэлэлгэ соогоо мэдүүлэл илгаха. Хэн, юун тухай хэлэгдэһэн үгэнүүдые мэдүүлэл сооһоо илган олохо. Мэдүүлэлэй эхиндэ ямар үзэг бэшэгдэхэб?

Шүлэг уншалга. Асуудалнуудта харюу, схемээр ажал. Үеэрнь таhалжа бэшэхэ.

4 мүртэй шүлэг уншалга. 3 нюурта үгтэhэн 3  ассуудалда харюу.

? 6  стр. 3

07/09

Мэдүүлэлэй түхэлнүүд

1

Буряад хэлэеэ юундэ шудалха хэрэгтэйб, тэрэ ямар үүргэ дүүргэнэб гэжэ ойлгуулха, буряад хүн гээшэб, буряад хэлэеэ мэдэхэ ёhотойб, үшѳѳ hайнаар уншажа, зүбѳѳр бэшэжэ, ульгамаар дуугаржа, хѳѳрэлдэжэ шадаха гэжэ оролдохоб гэhэн эрмэлзэл  түрүүлхэ.

Познавательна: Мэдүүлэл – хүнүүдэй харилсаха арга

Коммуникативна:ажаябуулга эмхидхэхэ, хөөрэлдэхэ, хоорондоо хэлсэхэ

Мэдүүлэл тухай мэдэсэ практика дээрэ hорихо. Мэдүүлэл бэшэг дээрэ зүб харуулжа, тэрээн соо хэн ба юун тухай хэлэгдэhые элирүүлхэ. Мэдүүлэл хэдэн үгэнүүдhээ бүридэжэ, дүүрэhэн удха тэмдэглэдэг гэhэн мэдэсэ үргэдхэхэ.

Уншалга, мэдүүэл зохёохо. Зурагаар рассказ зохёолго. «Минии миисгэй», («мини нохой») »Оньhон үгэнүүдэй hургаал тайлбарилха.

Уншалга, Үгтэhэн үгэнүүдые хэрэглэжэ, 5 мэдүүэл зохёохо.

упр. 8 (хэды мэдүүлэл бэ гэжэ тодорхойлхо. Точко табяад буулгажа бэшэхэ. )

упр. 11 стр. 8

12.09

Мэдүүлэлэй шухала  гэшүүд

1

Гэр бүлэ тухай хѳѳрэлдѳѳ эмхидхэжэ, эхэ эсэгын уялга ямар бэ гэжэ бодомжолхо

Коммуникативна:ажаябуулга эмхидхэхэ, хөөрэлдэхэ, хоорондоо хэлсэхэ

хэды мэдүүлэл бэ, хэд тухай хэлэгдэнэб, асуудалаар үгэнүүдые нэрлэжэ hураха, схемэ асуудалнуудаарнь харуулжа hураха. Мэдүүлэлэй шухала гэшүүд ямар нэрэтэйб?

уншалга, шүүмжэлэл, тобшолол гаргаха. Элдэб практическа даабаринууд.

Мэдүүлэлэй эхиндэ ямар үзэг бэшэхэб гэжэ дүн гаргаха. Упр. 10 стр. 8 упр. 15 стр. 11

Упр 18 стр. 12

14.09

Мэдүүлэл соохи үгэнүүдэй холбоо

1

Өөрынгөө сэдьхэлэй байдал

түрэл хэлэн дээрээ хэлэхэ

ѳѳрынгѳѳ, нүхэдэйнгѳѳ, классайнгаа ажал багшатаяа  сугтаа урид зохёогдоhон критеринүүдээр шалгаха;

Мэдүүлэл соохи үгэнүүдэй холбоо  оложо hураха

упражненинуудые дүүргэжэ, мэдүүлэл соохи үгэнүүдэй холбоо  олохо.

упражненинуудые алдуугүйгѳѳр буулгаха, удха дээрэ ажал.

упр. 2 0 стр. 14

19.09

Мэдуулэлэй гэшүүн -нэрлүүлэгшэ

1

Ɵѳрын ба хүнүүдэй ажабайдалда  бэе hорилго ямар удха шанартайб гэжэ зурагай удхаар ажал хэхэ.

Регулятивна: Өөрөө хэшээлэй темэ хэлэхэ,мзорилгыень табиха

Познавательна:

Олон ондоо

янзын уншалга хэрэглэхэ

Коммуникативна:хүнүүдэй хэлэхые шагнаха, ойлгохо.

Мэдүүлэлэй шухала гэшүүдтэй (нэрлүүлэгшэтэй) танилсаха.

Зурагаар ажал стр. 15

упр. 24

нюур 16

 оньhон үгэнүүдэй удха тайлбарилха.

упр. 24 стр. 16

21.09

Мэдуулэлэй гэшүүн -хэлэгшэ

1

Хэлэнэй аргаар хажуудахи хүнтэеэ харилсанаб, бэшэмэл текстын удха үзэнэб гэжэ ойлгоно.

Коммуникативна:хүнүүдэй хэлэхые шагнаха, ойлгохо.

Познавательна:

Олон ондоо

янзын уншалга хэрэглэхэ

Мэдүүлэлэй шухала гэшүүдтэй (нэрлүүлэгшэ, хэлэгшэ) танилсаха. Глаголой hуури ба залгалтануудтай танилсаха. Сагуудай залгалтануудые зубоор бэшэжэ hураха.

Глаголой частицануудые зуб бэшэжэ, хэрэглэжэ hураха болоно.

Текстын hүүлээр асуудалнуудта харюу. Тообшолол хэхэ, дүрим гаргаха.

мэдүүлэлнүүдые ондо ондоо аянгатайгаар уншаха, буулгаха, удха дээрэ ажал.

упр. 25 стр. 17

26.09

Мэдүүлэлэй онсо зорилго

Агаар тухай текст  уншаад, экологическэ проблемэ тухай хѳѳрэлдѳѳн.

Коммуникативна:хүнүүдэй хэлэхые шагнаха, ойлгохо.

Познавательна:

проектнэ ажал үнгэргэжэ, опыт харуулжа агаарай үүргэ харуулха.

Мэдүүлэл бүхэнэй  онсо зорилго харуулха

Проектнэ ажал

мэдүүлэлнүүдые буулгажа бэшэхэдээ, ямар сэглэлтын тэмдэг табихаб?

Упр. 27 стр. 18

28.09

Юрэ хѳѳрэhэн мэдүүлэл

1

Түрэл хэлэеэ шудалха эрмэлзэлтэй байха

Познавательна:

анализ  хэхэ

Коммуникативна:ажаябуулга эмхидхэхэ, хөөрэлдэхэ, хоорондоо хэлсэхэ

Хэлэлгэ соогоо мэдүүлэл илгаха. Хэн, юун тухай хэлэгдэһэн үгэнүүдые мэдүүлэл сооһоо илган олохо. Мэдүүлэлэй эхиндэ ямар үзэг бэшэгдэхэб?

Текстын удха дээрэ ажал, хѳѳрэлдѳѳн,

сахим номоор наадан

упр. 30 н. 20

(уншаха, буулгажа бэшэхэ, удхаарнь зураг зураха).

упр. 32 стр. 21

03.10

Асууhан мэдүүлэл тухай

1

Мэндын удха шанар тухай хѳѳрэлдѳѳн, би хүнтэй, нүхэдѳѳрѳѳ яажа харилсанабиб гэжэ бодомжолхо

Познавательна:шалтагаан хойшолон хоерой хоорондохи холбоо харуулха.

Коммуникативна:Өөрынгөө һанал бодол, һанамжа хэлэхэ.

Мэдүүлэлэй һүүлдэ табигдаһан асууһан ба шангадхаһан тэмдэгүүдтэй танилсаад, тэдэнээ бэшэг дээрэ зүбөөр хэрэглэжэ шадаха

Зурагай удхаар рассказ зохёохо, даабаринууд, упражненинууд, оньhон үгын удха дээрэ ажал

«Мэндэ амар!» шүлэг дээрэ ажал. Сээжэлдэхэ. Упр. 34 (багшатайгаа ролёор уншалга)

Упр. 36 стр. 23

05.10

Шангадхаhан мэдүүлэл тухай

1

Өөрынгөө хэһэн ажал сэгнэжэ шадаха

Регулятивна:

Критеринүүдые зохеохо, ажал сэгнэхэ

Мэдүүлэлэй һүүлдэ табигдаһан асууһан ба шангадхаһан тэмдэгүүдтэй танилсаад, тэдэнээ бэшэг дээрэ зүбөөр хэрэглэжэ шадаха

диалогуудые ролёор уншалга, сценкэ наадалга.

упр. 36 (буулгаха).

упр. 38 нүхэдѳѳрѳѳ ролёор уншаха.

упр. 40 стр. 25

10.10

Шалгалтын ажал

1

Хүнэй аман ба бэшэгэй хэлэлгын онсо ѳѳрэ байhые ойлгоно.

Регулятивна:

Критеринүүдээр  ажал сэгнэхэ

Мэдүүлэл соохи үгэнүүдэй холбоо тухай ойлгожо абаад, схемэ хэрэглэн харуулжа шадаха.

Шалгалтын хүдэлмэри дүүргэнэ.

Тест.

10 асуудалhаа бүридэhэн тестын асуудалнуудта харюусаха.

«Мойhон» ш үлэг сээжэлдэхэ,  стр. 26. Һурагшын үзэмжѳѳр

12.10

Үгэ. Абяан ба үзэгүүд

Аялган абяан ба үзэгүүд

1

Зохёол дээрэ ажаллахадаа, сэдьхэлэй баяр, уряал харуулха

Познавательна: зэргэсүүлэн сасуулха: онсо илгааень ойлгохо.  

Коммуникативна: сасуулжа hураха

Абяан ба үзэгүүд Аялган ба хашалган абяанууд, тэдэнэй илгаанууд. Түргэн ба удаан аялганууд, тэдэнэй илгаанууд.

Уран гоёор уншалга, асуудалнуудта харюу, зураг зураха.

уншалга, асуудалнуудта харюу, зураг зураха.

упр. 80

 стр 47

17.10

Түргэн аялганууд тухай ойлгосо

1

Өөрынгөө хэһэн ажал сэгнэжэ шадаха

Регулятивна:

ѳѳрынгѳѳ, нүхэдэйнгѳѳ, классайнгаа ажал багшатаяа  сугтаа урид зохёогдоhон критеринүүдээр шалгаха;

- багшын үгэhэн түсэбѳѳр, алгоритмаар хүдэлжэ шадаха.

Үгэ абяануудhаа бүридэдэг, юумэ нэрлэдэг, удхатай байдаг гэжэ тобшолол гаргаха.

Уншалга, схемээр ажал, наадан, толёор ажал

упр. точконуудай орондо таараха үгэнүүдые бэшэхэ. упр. 87 –мэдүүлэл болгохо.

упр. 85

стр. 49

19.10

Удаан аялганууд тухай ойлгосо

1

Ɵѳрын ба хүнүүдэй ажабайдалда түрэл хэлэн ямар үүргэтэйб гэжэ ойлгоно.

Регулятивна

юу хэхэ гээшэбиб гэжэ уридшалан хэлэхэ;

Коммуникативна:

хараhанаа найруулан хэлэжэ,бэшэжэ үгэжэ, удхыень тааруулан харуулжа шадаха.

Аялган абяануудые зүбѳѳр бэшэжэ,  үгүүлжэ hураха. Удаан, түргэн аялгануудай илгаа. Юун үе бии болгоноб гэжэ ойлгохо. «Шагай наадан» сээжэлдэхэ, стр. 35

уншалга, буулгажа бэшэлгэ, кроссворд тааха

уншалга, буулгажа бэшэлгэ

упр. 87

стр. 50

24.10

Дифтонгнууд тухай ойлгосо

1

Хэлэнэй аргаар хажуудахи хүнтэеэ харилсанаб, бэшэмэл текстын удха үзэнэб гэжэ ойлгоно.

Регулятивна:

Ажаябуулга шалгаха, сэгнэхэ, зүб болгохо.

Коммуникативна:

өөрынгөө

һанамжа хэлэжэ

баталжа шадаха.

Ай, ой, эй, уй, үй абяануудые зүбөөр үгүүлжэ, бэшэжэ һураха.  Мэдүүлэл зохёожо hураха (стр. 51)

таабаринуудые тааха, схемээр ажал, бүлэгүүдтэ хубааха, үгэ диктант

упр. 88 (юун зураатай байнаб, нэрлэхэ.

 Үгэ диктант

упр. 86 стр. 50

26.10

Йотированна үзэгүүд тухай

1

Хүнэй аман ба бэшэгэй хэлэлгын онсо ѳѳрэ байhые ойлгоно.

Регулятивна:

Ажаябуулга шагнаха

Познавательна:

анализ  хэхэ

Йотированна үзэгүүд ямар бэ, хайшан гээд үгүүлэгдэнэб, ямар ушарта  хэды абяа тэмдэнлэнэб?

Ажалай дэбтэрээр ажал, даабаринуудые хэхэ

упр. 94 (зѳѳлэрүүлhэн үгэнүүд доогуур зураха.

). Оршуулга хэхэ.

упр. 92 стр. 53

31.10

Йотированна абяанууд тухай

1

Хүнэй аман ба бэшэгэй хэлэлгын онсо ѳѳрэ байhые ойлгоно.

Регулятивна:

Ажаябуулга шагнаха

Познавательна:

анализ  хэхэ

Йотированна үзэгүүд ямар бэ, хайшан гээд үгүүлэгдэнэб, ямар ушарта  хэды абяа тэмдэнлэнэб?

Ажалай дэбтэрээр ажал, даабаринуудые хэхэ

Ажалай дэбтэрээр ажал, даабаринуудые хэхэ

упр. 91 стр. 52

02.11

Шалгалтын ажал

1

Аянга, хэлэлгын темп, үгэнүүдэй болон сэглэлтын тэмдэгүүдэй үүргэ тухай ойлгосо бэхижэнэ.

Регулятивна:

алгоритмын үйлэнүүдтэй тааруулха, өөрынгөө

ажаябуулга шагнаха, сэгнэхэ, зүб болгохо

Аянга, хэлэлгын темп, үгэнүүдэй болон сэглэлтын тэмдэгүүдэй үүргэ тухай ойлгосо бэхижэнэ. Диктант бэшэжэ hураха.

диктант бэшэхэ

буулагажа бэшээд, йотированна аялганууд доогуур зураха.

упр. 88 стр. 5 1

14.11

Yе тухай ойлгосо

1

Түрэл хэлэеэ шудалха эрмэлзэл түрүүлхэ

Регулятивна :

Һуралсалай зорилго табижа һураха

Познавательна:

тестын асуудалнуудта харюу сахадаа, гурбан сооhоо анализ хэжэ зүбыень шэлэжэ hураха.

Юун үе бии болгоноб гэжэ ойлгохо, тестын асуудалнуудта харюусажа hураха.

ажалай дэбтэрээр ажал , даабаринууд, тест  хэхэ

ажалай дэбтэрээр ажал , даабаринууд.

упр. 89 стр. 52

16.11

Yгэ таhалжа бэшэлгэ

1

Хэлэhэн юумыемни хүнүүд ойлгохо, би ѳѳрѳѳшье хүнүүдые hайнаар ойлгодог болохоб гэжэ мэдэрэлтэй болохо.

Регулятивна :

Һуралсалай зорилго табижа һураха

коммуникативна: тобшолол гаргаха.

Yгэ таhалжа бэшэлгэ тухай ойлгосо.

Шалгалтын, бэхижүүлгын  даабаринуудые хэхэ

Шалгалтын, бэхижүүлгын  даабаринуудые хэхэ

упр. 93 стр. 54

21.11

Шалгалтын ажал

1

Ɵѳрын ба хүнүүдэй ажабайдалда түрэл хэлэн ямар үүргэтэйб гэжэ ойлгоно.

Регулятивна :

Багшатайгаа хамта һуралсалай

проблемэ табиха

Дүримүүдые дабталга, бэхижүүлгэ хэхэ. Диктант бэшэлгэ.

Дүримүүдые дабталга , диктант

буулгажа бэшэхэдээ, үеэрнь таhалха.

упр. 94 стр. 54

23.11

Аялган

Аялганай тааралдал

1

Хэлэнэй аргаар хажуудахи хүнтэеэ харилсанаб, бэшэмэл текстын удха үзэнэб гэжэ ойлгоно.

Регулятивна:

Һуралсалай зорилго табиха

Познавательна:

Текстээр дамжуулагдаһан мэдээсэлнүүдэй янза олохо

Коммуникативна

Асуудал табиха , нэгэ һанал бодолдо ерэхэ

Эрэ, эмэ, эрсэ аялгануудые зүб илгажа, үгэ соо эрэ, эмэ аялгануудые холин худхангүй бэшэжэ һураха.

номоор ажал, упражненинууд

номоор ажал, упражненинууд

упр. 95 стр. 55

28.11

Шалгалтын ажал

1

Хүнэй аман ба бэшэгэй хэлэлгын онсо ѳѳрэ байhые ойлгоно.

Регулятивна:

Тусхай түсэб табиха

Познавательна:шалтагаан хойшолон хоерой хоорондохи  холбоо харуулха

Коммуникативна

Хэлэхэ,харилсаха зорилгоһоо үндэһэлэн

Дүримүүдые дабталга, бэхижүүлгэ хэхэ. Диктант бэшэлгэ.

Дүримүүдые дабталга. Үгэнүүдые hанаха., диктант,

упр. 97

оршуулха (12 үгэ)

упр. 98

стр. 57

30.11

Аялганай hубарил

1

Аянга, хэлэлгын темп, үгэнүүдэй болон сэглэлтын тэмдэгүүдэй үүргэ тухай ойлгосо бэхижэнэ.

Регулятивна :

Хэшээлэй темэ , зорилго табиха.

Познавательна

Хэлэгдэһэн ойлгосо схемэ модель болгохо.

Коммуникативна

хүнүүдэй хэлэһые шагнаха.

Аялганай hубарил тухай ойлгосо.

упражненинууд, схемээр ажал (стр. 61),

упр. 100, 101

упр. 102 стр. 59

05.12

Түргэн у-ү аялганууд

1

Өөрынгөө сэдьхэлэй байдал

түрэл хэлэн дээрээ хэлэхэ

Регулятивна:

багшатайгаа

сугтаа проблемнэ асуудал шиидхэхэ.

Познавательна

Текстээр дамжуулагдаһан

мэдээсэлнүүдэй янза ойлгохо

юун тухай хэлэгдэнэб,удхань ямар бэ?

Үгын эхин үедэ, дунда, һүүлдэ у-ү, уу-үү, уй-үй, ы-ии, өө-ээ аялгануудые бэшэхэ дүримүүд.

бүлэгүүдтэ хубааха, упражненинуудые дүүргэхэ, номоор ажал

упр. 106 буулгажа бэшэхэдээ, точконуудай орондо таараха аялгануудые бэшэхэ.

упр. 109 (2 бүлэгтэ хубааха).

упр. 111 стр. 63

07.12

Удаан уу-үү аялганууд

1

Түрэл хэлэеэ шудалха эрмэлзэлтэй байха

Регулятивна:

Һурагша хэшээлэйнгээ

темэ, зорилго табиха.

Познавательна:

анализ хэхэ.

Коммуникативна

Хүнүүдэй хэлэхые шагнаха, ойлгохо, һанал бодол хубилгахаяа бэлэн байха

Үгын эхин үедэ, дунда, һүүлдэ у-ү, уу-үү, уй-үй, ы-ии, өө-ээ аялгануудые бэшэхэ дүримүүд.

уншалга, сасуулга хэхэ, мэдүүлэл зохёохо.

упр. 115 буулгахадаа, 2 бүлэгтэ хубааха.

упр. 117 стр. 65

12.12

Дифтонг уй-үй

1

зурагаар ажал хэхэдээ, түймэр гээшэ ямар аймшагтайб,  галаар наадажа болохогүй гэhэн бодол түрүүлхэ.

Регулятивна

Ажаябуулга шалгаха, сэгнэхэ, зүб болгохо.

Познавательна:

Олон ондоо янзын уншалга хэрэглэхэ.

Коммуникативна:Хэлэхэ, харилсаха.

Үгын эхин үедэ, дунда, һүүлдэ у-ү, уу-үү, уй-үй аялгануудые бэшэхэ дүримүүд.

зурагаар ажал, упражненинуудые дүүргэхэ. (119,120)

зурагаар ажал «Түймэр» юун болоноб? Хэд зураатайб? Ойлгоhоноо бэшэхэ.

упр. 121

стр. 67

14.12

Шалгалтын ажал

1

Ɵѳрын ба хүнүүдэй ажабайдалда түрэл хэлэн ямар үүргэтэйб гэжэ ойлгоно.

Регулятивна

Ажаябуулга шалгаха, сэгнэхэ, алгоритм, дүрим хэоэглэжэ диктант бэшэжэ hураха.

Үгын эхин үедэ, дунда, һүүлдэ у-ү, уу-үү, уй-үй аялгануудые бэшэхэ дүримүүд дабтан, диктант бэшэхэ. Үхибүүдэй мэдэсэ шалгаха.

Диктант

упр. 121, 122

упр. 124 стр. 68 (тогтомол холбуулал)

19.12

Удаан ы-ии аялганууд

1

Хэлэнэй аргаар хажуудахи хүнтэеэ харилсанаб, бэшэмэл текстын удха үзэнэб гэжэ ойлгоно.

Регулятивна:

Ажаябуулга шалгаха,сэгнэхэ,зүб болгохо

Познавательна

Олон ондоо янзын уншалга хэрэглэхэ

Коммуникативна:Асуудал табиха ,һанамжаяа хэлэхэ

Үгын эхин үедэ, дунда, һүүлдэ у-ү, уу-үү, уй-үй, ы-ии, өө-ээ аялгануудые бэшэхэ дүримүүд.

уншалга, бүлэгѳѳр ажал-мүрысѳѳн

упр. 123,125. 126

упр. 123

стр. 68

21.12

Удаан өө-ээ аялганууд

1

Хүнэй аман ба бэшэгэй хэлэлгын онсо ѳѳрэ байhые ойлгоно.

Үгын эхин үедэ, дунда, һүүлдэ өө-ээ аялгануудые бэшэхэ дүримүүд Үе, үгэнүүдые үеэрнь һалгааха. Үгэ таһалжа, нэгэ мүрһөө нүгөө мүртэ оруулжа һураха. Удаан аялгантай, дифтонгтой үгэнүүдые зүбөөр таһалжа, нүүлгэн бэшэхэ.

номоор ажал: даабаринууд-127.128, 130, 131

номоор ажал: даабаринууд-127.128, 130,

упр. 132 стр. 71

26.12

Тодо бэшэ түргэн аялганууд

1

Байгаалида хэды олон ургамалнууд бэ, хайшан гээд тэрэниие би хамгаалхабиб гэжэ бодомжолхо. нэрэн

Регулятивна:

Хараhанаа

зүбөөр бэшэжэ шадаха, зураг хараад зүб харюу шэлэжэ hураха. .

Познавательна

Словарна баялиг баяжуулха.

Yгын анхан hуурида тодо бэшэ түргэн аялгануудые ба үенүүдые зүб бэшэлгэ.

Тест «Нарhад», сахим номоор ажал «Даян дэлхэй»: ургамалнууд

упр. 132,134, 136 (жороо үгэ)

упр. 140

стр. 75

28.12

Хашалган

Хашалган абяан ба үзэгүүд

1

Өөрынгөө сэдьхэлэй байдал

түрэл хэлэн дээрээ хэлэхэ

Регулятивна:

Ажаябуулга шагнаха,сэгнэхэ

Познавательна:

Фонетическэ шүүлбэри хэжэ шадаха

Хашалганууд тухай ойлгосо.

кроссворд тааха (стр.76),  упражненинуудые номоор хэхэ.

ребус тааха (нюур 74),

упр. 139

тест «Шубууд» разд. мат.

11.01

Хонгёо хашалганууд тухай

1

Түрэл хэлэеэ шудалха эрмэлзэлтэй байха

Регулятивна:

Багшатаяа

хамта

һуралсалай түсэб табилга

Познавательна:схемэ таблица модель болгохо.

Коммуникативна:хүнүүдэй хэлэһые шагнаха, ойлгохо.

Хонгёо хашалгануудые ямар үзэгѳѳр тэмдэглэдэг бэ?

Ажалай дэбтэрээр ажал

Ажалай дэбтэрээр ажал

 упр. 143 стр. 76

16.01

Бүдэхи хашалганууд тухай

1

Өөрынгөө хэһэн ажал сэгнэжэ шадаха

Регулятивна:

Өөрынгөө хэжэ байһан үйлэнүүдые

түсэбэй , алгоритмын үйлэнүүдтэй

тааруулха, зэргэсүүлхэ.

Бүдэхи хашалганууд бэшэжэ, үгүүлжэ hураха.

ажалай дэбтэрээр ажал, раздаточна материалай даабаринууд.

упр. 142, 143

упр. 144

стр. 77

18.01

Хатуу хашалганууд тухай

1

Ɵѳрын ба хүнүүдэй ажабайдалда түрэл хэлэн ямар үүргэтэйб гэжэ ойлгоно.

Познавательна : үгөөр хэлэгдэһэн ойлгосо

схемэ, таблица, модель болгохо

Коммуникативна:Өөрынгөө һанамжа хэлэхэ

Хатуу ба зѳѳлэн хашалгануудые илгаруулха, хашалгануудай зѳѳлэниие харуулха арга мэдэхэ.

номоор ажал: упражненинууд, толёор ажал.

упр. 146, 145

упр. 147 стр. 79

23.01

Зөөлэн хашалганууд тухай

1

Хэлэнэй аргаар хажуудахи хүнтэеэ харилсанаб, бэшэмэл текстын удха үзэнэб гэжэ ойлгоно.

Регулятивна:

Өөрынгөө хэжэ байһан үйлэнүүдые

алгоритмын үйлэнүүдтэй

тааруулха: урид үзэhэн темын дүрим хэрэглэжэ hураха.

Зѳѳлэн, хатуу тэмдэгүүдые зүб бэшэжэ, уншажа hураха. Хашалганууд яагаад зѳѳлэн болоноб гэжэ тобшолол гаргаха.

номоор ажал: упражненинууд

упр. 150,151 тобшолол: хашалганууд яагаад зѳѳлэрнэб?

упр. 149 стр. 80

25.01

Б хашалган тухай

1

Хүнэй аман ба бэшэгэй хэлэлгын онсо ѳѳрэ байhые ойлгоно.

Регулятивна:

Ажаябуулга шалгаха,сэгнэхэ,зүб болгохо.

Коммуникативна:өөрынгөө һанамжа хэлэжэ, баталжа шадаха.

Үгэ соохи бүдэхи хашалгануудай урда дайралдадаг   б, г, д  хашалгануудай үгүүлбэри тухай мэдэхэ.

Үгэ диктант- шалгалтын хүдэлмэри дүүргэнэ.

упр. 158, 162

упр. 159

стр. 85

30.01

Г хашалган тухай

1

Аянга, хэлэлгын темп, үгэнүүдэй болон сэглэлтын тэмдэгүүдэй үүргэ тухай ойлгосо бэхижэнэ.

Регулятивна:

Өөрөө хэшээлэй темэ хэлэхэ, зорилгыень табиха.

Познавательна: Олон ондоо уншалга хэрэглэхэ.

Коммуникативна : сээжээр харилсаха хэрэгтэй сагта монолог зохеохо.

Үгэ соохи бүдэхи хашалгануудай урда дайралдадаг   б, г, д  хашалгануудай үгүүлбэри тухай мэдэхэ.

номоор ажал: таабаринуудые тааха, жэшэнүүд дээрэ ажал.

упр. 165, 164

упр. 166 стр. 88

01.02

Д  хашалган тухай

1

Өөрынгөө сэдьхэлэй байдал

түрэл хэлэн дээрээ хэлэхэ: hургуулиин ойн баяр тухай хѳѳрэлдѳѳн

Регулятивна:

Өөрөө хэшээлэй темэ хэлэхэ, зорилгыень табиха.

Познавательна: hургуулимнай ойн баяр тэмдэглэхэ тухай хѳѳрэлдѳѳн.

Коммуникативна : сээжээр харилсаха,  хэрэгтэй сагта монолог зохеохо

Үгэ соохи бүдэхи хашалгануудай урда дайралдадаг   б, г, д  хашалгануудай үгүүлбэри тухай мэдэхэ.

Үгэ диктант бэшэхэ, номоор hургуулииин хэрэгсэлнүүд тухай даабаринууд.

упр. 170

Рассказ «Манай hургуули»

06.02

Абтаhан үгэнүүд тухай ойлгосо

1

Түрэл хэлэеэ шудалха эрмэлзэлтэй байха

Регулятивна:

Өөрынгөө хэжэ байһан юумэ түсэблэхэ

Познавательна: Зурагаар шэнжэлжэ бэшэхэ

Абтаһан үгэнүүд тухай ойлгосо. Абтаһан үгэнүүдэй сохилтотой аялганиие зүбөөр үгүүлжэ, бэшэжэ һураха.

Үгэ диктант, упражненинууд, толёор ажал хэхэ

упр. 174, 176

упр. 175 стр. 92

08.02

Абтаhан үгэнүүдые бэшэхэ дүрим

1

Өөрынгөө хэһэн ажал сэгнэжэ шадаха

Регулятивна: Өөрөө хэшээлэй темэ, зорилго табиха

Познавательна: Анализ, синтез хэхэ.

Коммуникативна : Ойлгоһон юумэеэ сээжээр хэрэглэхэ

Абтаhан үгэ тухай ойлгосотой байха, абтаhан үгын сохилтотой аялганай үгүүлбэри болон бэшэлгэ мэдэхэ, хашалган hүүлтэй ородоор бэшэгдэдэг абтаhан үгэнүүдэй  буряад хэлэн дээрэ бэшэлгэ мэдэхэ, абтаhан үгын hүүлэй сохилтогүй аялганай бэшэлгэ мэдэхэ.

Үгэ диктант,  ажалай дэбтэрээр ажал.  

упр. 182, 187

упр. 185

стр. 96

10.02

Абтаhан үгэнүүдые зүб бэшэлгэ

1

Ɵѳрын ба хүнүүдэй ажабайдалда түрэл хэлэн ямар үүргэтэйб гэжэ ойлгоно.

Регулятивна: Өөрөө хэшээлэй зорилго табиха

Познавательна: Анализ хэхэ.

Абтаһан үгын а, о, э аялган һүүлнүүдые зүбөөр бэшэжэ һураха.

Диктант, тест

упр. 193, 192 буулгаха. Хэрэгтэй газарта үзэг табиха.

упр. 188 стр. 97

15.02

Юумэнэй нэрэ

Юумэнэй нэрэ

1

Сагаан hара манай гэр бүлэдэ: би буряадби гэhэн мэдэрэл түрүүлхэ.

Регулятивна: Өөрөө хэшээлэй темэ, зорилго табиха

Познавательна: сагаан hарын ёhо заншал тухай мэдэсэ

Коммуникативна : Ойлгоһон юумэеэ сээжээр хэлэхэ

Юумэнэй нэрэ гэжэ юун бэ, асуудалнуудынь ямар бэ, хэлэлгын хуби тухай ойлгосо.

зурагаар ажал, сахим номоор ажал.

упр. 197, 199

упр. 198 стр. 101

20.02

Нэгэнэй тоо тухай ойлгосо

1

Хүнэй аман ба бэшэгэй хэлэлгын онсо ѳѳрэ байhые ойлгоно.

Регулятивна:

Багшатаяа хамта һуралсалай түсэб табилга

Познавательна

Юумэ шэнжэлхэ

Коммуникативна:хэлэхэ монолог ба диалог зохеохо

Нэгэнэй тоо тухай ойлгосо

наадан, ажалай дэбтэрээр ажал.

упр. 196, 195

упр. 203 стр. 103

22.02

Олоной тоо тухай ойлгосо

1

Аянга, хэлэлгын темп, үгэнүүдэй болон сэглэлтын тэмдэгүүдэй үүргэ тухай ойлгосо бэхижэнэ.

Регулятивна:

Өөрынгөө хэжэ байһан юумэ үйлэнүүдые түсэбэй хүсөөр ,алгоритмын үйлэнүүдтэй тааруулха,зэргэсүүлхэ

Познавательна:Анализ синтез хэхэ

Коммуникативна:хүнэйхэлэхые шагнаха

Юумэнэй шанар тэмдэг харуулжа, ямар? гэhэн асуудалда харюусадаг угэнуудые тэмдэгэй нэрэнүүд гэдэг

схемээр ажал, ажалай дэбтэрээр ажал.

упр. 211, 212 удхаарнь үгэнүүдые тааруулжа бэшэхэ.

упр. 208 стр. 104

27.02

Тусхайта нэрэнүүд

1

Өөрынгөө сэдьхэлэй байдал

түрэл хэлэн дээрээ хэлэхэ

Коммуникативна:

Хэлэһэн зорилгоео аман бэшэгэй хэлэн дээрэ хэлэхэ, рассказ бэшэжэ hураха.

Ехэ үзэгѳѳр бэшэгдэдэг үгэнүүд тухай. Хүнэй нэрэ, обог, фамилиин, амитадта үгтэһэн нэрын эхиндэ ехэ үзэг бэшэлгэ.

упражнениууд, рассказ «Минии гэр бүлэ» упр. 217

упр. 217

упр.213

стр. 107

01.03

Юумэнэй нэрын хубилха ёhо

1

Түрэл хэлэеэ шудалха эрмэлзэлтэй байха.

Регулятивна:

Һуралсалай түсэб табиха

Познавательна: Олон ондоо

уншалга хэрэглэхэ

Коммуникативна: диалог зохеохо

Юумэнэй нэрын хубилха ёhо, залгалтануудые бэшэжэ hураха.

Диалог зохёохо, упражненинууд.

упр. 222, 223

«Концерт» рассказ зохёохо.

06.03

Yйлэ үгэ тухай ойлгосо

Yйлэ үгэ тухай ойлгосо

1

Өөрынгөө хэһэн ажал сэгнэжэ шадаха

Регулятивна:

Өөрынгөө хэжэ байһан юумэ түсэбэй еһоор хэрэглэхэ

Познавательн:анализ хэхэ

Коммуникативна:

Хүнүүдэй хэлэхые шагнаха.ойлгохо,тиин өөрынгөө һанал хубилгахаяа бэлэн байха

Юумэнэй үйлэ тэмдэглэhэн үгэнүүдые үйлэ үгэнүүд гэдэг.

схемээр ажал, асуудалда харюунууд, зурагаар ажал.

упр. 226, 225

буулгажа бэшэдээ, тусхайта доогуур зураха.

упр. 242 стр. 120

13.03

Шалгалтын ажал

1

Текст уншаад, асуудалнуудта харюусахадаа, Байгал далай – манай баялиг гэhэн бодол түрүүлхэ

Регулятивна:

Өөрынгөө хэжэ байһан юумэ түсэбэй еһоор хэрэглэхэ

Познавательна:

Байгал далайн амитад. Ургамалнууд тухай ойлгохо. Коммуникативна:

Хүнүүдэй хэлэхые шагнаха,  ойлгохо, тиин өөрынгөө һанал хубилгахаяа бэлэн байха

Текст уншаад, тобшолол гагархажа, асуудалнуудта харюусажа, глаголнуудые оложо hураха.  

«Байгал далай» рассказ уншаад, даабаринуудые дүүргэхэ.

упр. 248, 257

упр. 260 стр. 128

15.03

Тэмдэгэй нэрэ

Тэмдэгэй нэрэ

1

Өөрынгөө сэдьхэлэй байдал

түрэл хэлэн дээрээ хэлэхэ

Регулятивна: Өөрөө хэшээлэй зорилго табиха

Познавательна: ород буряад хэлэн дээрэ оршуулга хэхэ.

Тэмдэгэй нэрэ тухай ойлгосо. Ямар асуудалда харюусадаг бэ,  текст оложо hураха.

номоор ажал:  даабаринуудые хэхэ, уншалга, анализ, таблицаар ажал.

упр. 267, 268

упр. 266

стр. 131

20.03

Синонимууд тухай ойлгосо

1

Түрэл хэлэеэ шудалха эрмэлзэлтэй байха

Регулятивна: Өөрөө хэшээлэй темэ зорилго табиха

Познавательна: Анализ  хэхэ

Коммуникативна : Ойлгоһон юумэеэ сээжээр хэрэглэхэ.

Хүн харилсахадаа хэлэлгэ хэрэглэнэ. Мэдуулэлнууд хоорондоо удхын харилсаатай байдаг. Синонимууд гэжэ юун бэ?

Синонимууд тухай ойлгосо.

Синоним, омонимуудые дабталга.

ажалай дэбтэрээр ажал.

номоор упр. 275, 276

упр. 275

моридой зүhэ

упр. 289 стр. 141

22.03

Антонимууд тухай ойлгосо

1

Уншаха , харилсаха  дуратай байха

Регулятивна:Өөрөө хэшээлэй темэ зорилго табиха

Познавательна:Анализ .синтез хэхэ

Коммуникативна :Ойлгоһон юумэеэ сээжээ хэрэглэхэ

Антонимууд гэжэ юун бэ?

Антонимууд тухай ойлгосо.

Синоним, омонимуудые дабталга.

упражненинуудые дүүргэхэ, тестовэ шалгалта хэхэ.  

упр. 289

буулгаха. Удхыень хэлэхэ.

упр. 287 стр. 140

03.04

Yгын бүридэл

Үндэhэн тухай ойлгосо

1

Ɵѳрын ба хүнүүдэй ажабайдалда түрэл хэлэн ямар үүргэтэйб гэжэ ойлгоно.

Регулятивна :

Багша һурагшатаяа түсэб табина

Познавательна: Мэдээсэлнүүдэй  янза ойлгохо.

Коммуникативна:өөрынгөө

Һанал бодол

хэрэглэхэ

Үгын үндэhэн шэнжэнүүдтэй байдаг: үндэhэн, анхан hуури, үндэhэн түрэл гэжэ ойлгосо. Нэгэ үндэhэтэ үгэнүүд ямар шэнжэтэйб?

даабаринууд, тест.

291, 292

упр. 294

стр. 143

05.04

Yгын hуури ба үндэhэн

1

Хэлэнэй аргаар хажуудахи хүнтэеэ харилсанаб, бэшэмэл текстын удха үзэнэб гэжэ ойлгоно.

Регулятивна:

Өөрөө хэшээлэй темэ зорилго табиха.

Познавательна:Олон ондоо уншалга хэрэглэхэ

Коммуникативна:хунүүдэй хэлэхые шагнаха,ойлгохо.

Үе, үгэнүүдые үеэрнь һалгааха. Үгэ таһалжа, нэгэ мүрһөө нүгөө мүртэ оруулжа һураха. Удаан аялгантай, дифтонгтой үгэнүүдые зүбөөр таһалжа, нүүлгэн бэшэхэ.

даабаринуудые дүүргэхэ, номоор ажал.

296, 298

упр. 299

стр. 145

10.04

Залгабари тухай ойлгосо

1

Хүнэй аман ба бэшэгэй хэлэлгын онсо ѳѳрэ байhые ойлгоно.

Регулятивна: ажаябуулга шагнаха.

Познавательна: зүб

бэшэжэ шадаха.

Коммуникативна:Өөрынгөө һанамжа бодол хэлэхэ.

Шэнэ үгэнүүдые суффиксын хүсѳѳр гаргажа, адли хубитай болон нэгэ удхатай үгэнүүдые, тиихэдэ шэнэ үгэнүүдые үгын түхэлнүүдhээ илгаруулжа hургаха зорилго

ажалай дэбтэрээр ажал хэхэ

306, 304

упр. 306 стр. 148

12.04

Залгалта ба hуури

1

Аянга, хэлэлгын темп, үгэнүүдэй болон сэглэлтын тэмдэгүүдэй үүргэ тухай ойлгосо бэхижэнэ.

Регулятивна:

Өөрөө хэшээлэй темэ зорилго

табиха

Познавательна:анализ синтез хэхэ

Коммуникативна:хэлэхэ .диалог монолог хэрэглэжэ шадаха

Залгалта ба hуури тухай ойлгосо. Үгын бүридэлѳѳр шүүлбэриин алгоритмтай танилсуулха.

Үгын бүридэлѳѳр шүүлбэри, даабаринууд.

312,313

упр. 311  стр. 150

17.04

Анхан ба гараhан hуури

1

Өөрынгөө сэдьхэлэй байдал

үрэл хэлэн дээрээ хэлэхэ

Регулятивна : багшатаяа хэшээлэй зорилго шэлэхэ.

Познавательна: Олон янзын уншалга хэхэ.

Коммуникативна.:

Өөрынгөө һанал бодол хэрэглэхэ

Анхан ба гараhан hуури тухай ойлгосо. Үгын бүридэлѳѳр шүүлбэриин алгоритмтай танилсуулха.

Үгын бүридэлѳѳр шүүлбэри, даабаринууд.

315

упр. 314

стр. 152

19.04

Yгын бүридэлѳѳр шүүлбэри

1

Буряадай мэдээжэ зон тухай хѳѳрэлдѳѳн. (Гомбожаб Цыбиков ). Би аха болоод,  иимэ аша габъяа гаргажа шадахагүб гэжэ бодомжолхо.

Регулятивна:

Өөрөө хэшээлэй темэ хэлэхэ.

Коммуникативна : Өөрынгөө һанал бодол һанамжа хэлэжэ ,баталжа шадаха

Үгын бүридэлѳѳр шүүлбэри хэжэ hураха. Түрэл үгэнүүд тухай ойлгосо.

Үгын бүридэлѳѳр шүүлбэри, даабаринууд.

310, 308

Упр. 316 стр. 153

24.04

Шалгалтын ажал

1

Өөрынгөө хэһэн ажал сэгнэжэ шадаха

Познавательна: анализ , синтез хэхэ

Коммуникативна:ажаябуулга эмхидхэхэ.

Үхибүүдэй мэдэсэ, дадал,  шадабари шалгаха.

Диктант бэшэхэ.

Диктант бэшэхэ.

упр. 312 стр. 152

26.04

Шалгалтын ажалай шүүмжэлэл

1

Ɵѳрын ба хүнүүдэй ажал сэгнэжэ, анализ хэжэ hураха.

Регулятивна:

Өөрөө хэшээлэй зорилго

табиха

Коммуникативна:Өөрынгөө һанал бодол, һанамжа хэлэхэ.

«Yгын бүридэл» раздел дабтаха, мэдэсэ, дадал, шадабарииень бэхижүүлхэ

Сэбэр бэшэлгэ. Тестовэ даабари дүүргэхэ.

Сэбэр бэшэлгэ.

упр. 309

стр. 150

03.05

Хэлэлгэ

Текст тухай ойлгосо

1

Хэлэнэй аргаар хажуудахи хүнтэеэ харилсанаб, бэшэмэл текстын удха үзэнэб гэжэ ойлгоно.

Регулятивна:

Өөрөө хэшээлэй зорилго

табиха.

Познавательна: анализ,  синтез хэхэ

Коммуникативна:хэлэхэ, диалог монолог хэрэглэжэ шадаха

Текст бүхэн тусхай байгуулгатай юм. Хэлэлгэ гэжэ юун бэ? Монолог гэжэ юун бэ? монолог диалог хоёрой илгаа элирүүлхэ.

Ролёор уншалга. Номоор даабаринуудые дүүргэхэ.

уг гарбалаа бэшэхэдээ, диалог зохёохо.

323

324 (уншалга)

упр. 320

стр. 156

08.05

Абзац тухай ойлгосо

1

Хүнэй аман ба бэшэгэй хэлэлгын онсо ѳѳрэ байhые ойлгоно.

Регулятивна :багшатаяа хэшээлй темэ.зорилго шэлэхэ.

Познавательна:Олон янзын уншалга хэхэ.

Коммуникат.:

Өөрынгөө һанал бодол хэрэглэхэ

Удха анхаруулhан бүлэг бүхэн шэнэ мүрhөө эхилээд, нүгөө улаан МҮР болотор дэлгэрээд байдаг гэжэ ойлгосо. Абзац тухай ойлгосо.

325 (уншалга, удха дээрэ ажал)

ажалай дэбтэрээр ажал хэхэ

325 (уншалга, удха дээрэ ажал)

упр. 322, стр. 157

10.05

Текстын хубинууд тухай

1

Аянга, хэлэлгын темп, үгэнүүдэй болон сэглэлтын тэмдэгүүдэй үүргэ тухай ойлгосо бэхижэнэ.

Регулятивна:

Өөрөө хэшээлэй темэ хэлэхэ зорилгыень табиха

Познавательна: ондоо текстнүүд сооһоо

өөртөө мэдээсэл олохо

Коммуникативна : Өөрынгөө һанал бодол һанамжа хэлэжэ, баталжа шадаха

Текст бүхэн тусхай байгуулгатай юм. Текстын булэгууд гол удхаар ниилээд, бухы булэгууд тус удха харуулhан, тэрээндэ таараад байдаг. Текстын хубинууд тухай

 «Минии дуратай амитан» гэhэн сэдэбээр зохёолго бэшэхэ. уран гоёор уншалга.

упр. 327, 328

упр. 331

стр. 163

15.05

Шалгалтын ажал

1

Ара талын ажалшад тухай хѳѳрэлдѳѳн., тэдээндэ туhална гүб, ямараар хандаха ёhотойбиб гэжэ бодомжолхо.

Познавательна:  Эсэгэ ороноо хамгаалгын агууехэ дайн тухай мэдээсэл.

Ара талын ажалшад тухай мэдээсэл.

Коммуникативна:хүнүүдэй хэлэһые шагнаха,

ойлгохо, hанамжаяа хэлэхэ

«Хэлэлгэ» раздел дабтан, изложении бэщэжэ hураха, дадал, шадабари шалгаха. Аянга, хэлэлгын темп, үгэнүүдэй болон сэглэлтын тэмдэгүүдэй үүргэ тухай ойлгосо бэхижэнэ.

диктант бэшэхэ

333 (текстээр ажал: буулгаха, хэды хубиб гэжэ олохо. Юун тухайб?)

упр. 336 стр. 167

17.05

Хэлэлгын нюусанууд

Буряад хэлэнэй

 лексикэ

1

Өөрынгөө хэhэн ажал сэгнэжэ шадаха

Регулятивна:

Багшатаяа хамта һуралсалай түсэб табилга

Познавательна

Юумэ шэнжэлхэ

Коммуникативна:  монолог ба диалог зохеохо

Мэдэсэ:

Буряад хэлэнэй  үгын баялиг.

Шадабари:

Лексикэ зүбөөр хэрэглэлгэ

Хэшээл-мүрысөөн

Кроссворд тааха

339 Миисгэй тухай 2 текст. Уншаха, рассказ, домоглол – элирүүлхэ.

упр. 340

стр. 170

22.05

Жэл соо үзэһэнөө дабталга

1

Ɵѳрын ба хүнүүдэй ажабайдалда түрэл хэлэн ямар үүргэтэйб гэжэ ойлгоно (хэлэнэй аргаар хажуудахи хүнтэеэ харилсанаб, бэшэмэл текстын удха үзэнэб гэжэ ойлгоно), хүнэй аман ба бэшэгэй хэлэлгын онсо ѳѳрэ байhые ойлгоно (аянга, хэлэлгын темп, үгэнүүдэй болон сэглэлтын тэмдэгүүдэй үүргэ).

Бэеэ гуримшуулаад ябаха шадабари (регулятивные УУД):

- багшатаяа хамта хэшээлэйнгээ зорилго табиха;

- хэшээлдээ юу хэhэнээ хойно хойноhоонь тоолохо;

- юу хэхэ гээшэбиб гэжэ уридшалан хэлэхэ;

- ѳѳрынгѳѳ, нүхэдэйнгѳѳ, классайнгаа ажал багшатаяа  сугтаа урид зохёогдоhон критеринүүдээр шалгаха;

- багшын үгэhэн түсэбѳѳр, алгоритмаар хүдэлжэ шадаха.

Оршон тойрониие шудалха шадабари (познавательные УУД):

- багшатаяа болон нүхэдтэеэ хамта дүн гаргаха;

- үгѳѳр хэлэгдэhэн ойлгосо схемэ, таблица, модель болгохо. Тиин hѳѳргэнь модель соо харуулаатай ойлгосо үгѳѳр хэлэхэ;

- текстын удха дамжуулха.

Жэл соо үзэһэнөө, бүхы разделнүүдэй сэдэбүүдые дабтаха, мэдэсэ, дадал, шадабари шалгаха, бэхижүүлхэ.

Диктант бэшэнэ, шүүлбэринүүдые хэхэ, тестовэ даабаринуудые дүүргэхэ. Уран гоёор уншалга. Зурагаар ажал (стр. 189)

347, 350

упр. 352 стр. 178,

24.05

Шалгалтын ажал

1

Түрэл хэлэеэ шудалха эрмэлзэлтэй байха

Бэеэ гуримшуулаад ябаха шадабари:

- багшатаяа хамта хэшээлэйнгээ зорилго табиха;

-хэшээлдээ юу хэhэнээ хойно хойноhоонь тоолохо;

-юу хэхэ гээшэбиб гэжэ уридшалан хэлэхэ;

Оршон тойрониие шудалха шадабари:

- багшатаяа болон нүхэдтэеэ хамта дүн гаргаха;

-текстын удха дамжуулха.

Творческо хүдэлмэри ябуулагдана.

Үхибүүд тест бэшэнэ, шалгалтын хүдэлмэри дүүргэнэ.

Шалгалтын хүдэлмэри дүүргэнэ: текстын удхаар тестовэ даабаринуудые дүүргэхэ

Шалгалтын хүдэлмэри дүүргэнэ: текстын удхаар тестовэ даабаринуудые дүүргэхэ

Хамта        68  час

 


Жэлэй hүүлдэ шалгалтын худэлмэри

Текстын комплексно анализ

      Тэрэ гүлгэн ехээр даараhан байба. Долгор тэрэниие дулаасуулба, аяга соо шүлэ халаагаад, хэжэ үгэбэ.

      Басаган тэрэ гүлгэ тэжээжэ, томо болгобо. Тэрээндэ Барда гэжэ нэрэ үгэбэ.

     Нэгэтэ Долгорой газаагаа hуужа байхада, нэгэ бишыхан амитанай бархирха дуулдаба. Долгор нохойн гүлгэ олоод, гэртээ асарба.

      Долгор Барда хоёр ехэ эбтэй. Олзо гүлгэн Долгорые хододоо дахаад ябадаг.

Даабаринууд:

  1. Бүлэг бүхэниие удхаарнь зүбѳѳр холбожо, текст болгогты.
  2. Текстын бүлэг бүхэн ямар мүрhѳѳ эхилнэб? Бэшэгты.
  3. Энэ текст нэрлэгты.
  4. Басаганай нэрэ хэн бэ?  Нэрлэгты.
  5. Басаганай олзонь юун бэ? Нэрлэгты.
  6. Гүлгэн хайшан гээд байгааб?
  7. Басаган гүлгэндэ юу хэжэ үгѳѳб?  
  8. Басаган гүлгэндээ ямар нэрэ үгѳѳб?  
  9. Гүлгэн бархираа гэжэ үгэдэ синоним ологты.
  10.  «Бишыхан» гэжэ үгэ ямар хэлэлгын хуби болоноб? Юумэнэй нэрэ, үйлэ үгэ, тэмдэгэй нэрэ.  Доогуурнь зурагты.
  11. «Бишыхан» гэжэ үгэ соо түргэн аялгануудые нэрлэгты.
  12. Тусхайта юумэнэй нэрэнүүдые буулгажа бэшэгты.

Багшада хэрэглэгдэхэ литература:

  1. «Буряад хэлэн», 2 класс, Дылыкова Р.С.. Базаргуруева Т.Б., Дугарова Д.Б.  Улаан-Үдэ, «Бэлиг», 2016 он – 195 х.
  2. Буряад хэлээр, уншалгаар, буряад литератураар һурагшадай мэдэсэ, шадабари, дадал сэгнэхэ эрилтэ / Харюусалгата редакторнууд Ц.Б.Цыренова, Б.Б.Жалсанов. – Улаан-Үдэ: «Бэлиг» , 2007. – 36 х.
  3. Методическа дурадхалнууд: Буряад хэлэн. 2 класс./Дылыкова Р.С.. Базаргуруева Т.Б., Дугарова Д.Б. – Улаан-Үдэ: «Бэлиг» хэблэл. 2010. – 56 х.
  4. Эхин һургуулида буряад хэлэ зааха методико. /Ошоров Д.Д., Раднаев Э.Р.. Содномов С.Ц. – Улаан-Үдэ, Бэлиг, 2016. – 204х.

Һурагшадай хэрэглэгхэ литература:

  1. «Буряад хэлэн», 2 класс, Дылыкова Р.С.. Базаргуруева Т.Б., Дугарова Д.Б. - Улаан-Үдэ, «Бэлиг», 2016 он – 195 х.
  2. «Буряад хэлэн», ажалай дэбтэр, 2 класс, Дылыкова Р.С.. Базаргуруева Т.Б., Дугарова Д.Б. - Улаан-Үдэ, «Бэлиг», 2016 он .
  3.  «Буряад хэлэн» сахим ном, 2013 он.



     



По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Рабочие программы по бурятскому языку

Тип программы: общеобразовательнаяПрограмма написана на основеРегионального стандарта начального и основного общего образования по бурятскому языку как государственному языку Республики Бурятия (прика...

Рабочая программа по бурятскому языку как второму 2-4 классы

Рабочая программа  разработана  в соответствии с Федеральным законом Российской Федерации от 29 декабря 2012г. N273-ФЗ «Об образовании в Российской Федерации»; Планом действий по модернизаци...

рабочая программа по бурятскому языку, 5 - 6 классы

Рабочая прорамма по бурятскому языку по УМК "Алтаргана"...

Рабочая программа по бурятскому языку 5-6 классы

Рабочая программа по бурятскому языку 5-6 классы...

Рабочая программа по бурятскому языку 7 класс

Основной целью обучения бурятскому языку в школе является осознание учащихся необходимости овладения бурятским языком как средством самовоспитания и самосовершенствования в духе национальных традиций ...