Еңеүгә - 70 йыл. (Сценарий).
методическая разработка на тему

                                     Еңеүгә -  70 йыл.

                                  (Сценарий).

          (Зал байрамса биҙәлгән. Ике яҡтан  ике алып барыусы  сыға.)

              (Укыусылар башкарыуында коллектив бейеү.)

                      (Һуғышҡа арналған музыка тауышы ишетелә.)

 1-се алып барыусы:  

      Тарих… 22 июнь 1941 йыл. Таң атып килә. Ауылдар, ҡалалар йоҡоға талған. Тәмле тѳштәр күреп балалар йоҡлай.

         Ҡапыл, бѳтә доньяны ҡурҡыныс бомба  тауыштары  баҫа… Немец фашистары беҙҙең илебеҙгә ут   асалар. 1941  йылдан 1945 йылға тиклем  һуғыш бара.

                                 ( Музыка «Священная война» ).                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                        

 2-се алып барыусы:

       Һуғыш! Биш кенә хәрефтән торған был һүҙҙә мәңге уңалмаҫ ер яраһы, күңел яраһы, ватылған-емерелгән яҙмыш, ѳҙѳлгән ғүмер, яралы мѳхәббәт,

йәтимлек…

       Ҡот осҡос  һуғыш 1418 кѳн дауам итә. Бѳйѳк Ватан һуғышы  йылдарында 34 млн. 477 мең  кеше һалдат шинелен кейҙе. Башҡортостан егеттәре-ҡыҙҙары ла яуҙа һынатманы. Бѳйѳк Ватан һуғышы йылдарында Башҡортостандан 704 мең 448 кеше һуғышҡа

киткән. Батырлыҡ  күрһәтеп 200 мең  810 кеше тѳрлѳ орден-миҙалдар  

менән наградланға

                 (М.Кәрим «Мин фронтҡа китәм, иптәштәр!» шиғыры.)                   

1-се алып барыусы:  278 һалдат һәм офицер Советтар Союзы Геройы исеменә лайыҡ була. Муса Гәрәйевкә был исем ике тапҡыр бирелә. Тыуған ил азатлығы ѳсѳн республиканан бѳтәһе 297 мең 979 яугир башын һалған. Әлеге кѳндә, ҡыҙғанысҡа ҡаршы, һуғыш ветерандары һаны кәмегәндән-кәмей, сафтар һирәгәйә.

          2-се алып барыусы:   Беҙҙең Таһир ауылынан бѳтәһе 82 ир-егет һуғышҡа алына.  21 генә тыуған ауылына әйләнеп ҡайталар. Беҙгә был һандарҙы бер ваҡытта ла оноторға ярамай. Әлбиттә, улар  йылдан-йыл үҙгәрә, әлеге кѳнгә тиклем илдә исемһеҙ юғалған һалдаттарҙың исемдәре  асыҡлана, эҙләнеү эштәре  дауам итә.

                             (Йыр «Вокзалдар»-9 кл.ҡыҙҙары.)

      1-се алып барыусы:   Фашист илбаҫарҙарына ҡаршы, башҡа һѳнәр эйәләре менән бер рәттән, яҙыусылар ҙа кѳрәште. Башҡа кисергән трагик хәлдәрҙе яҙыусылар, шағирҙар ҙа кисерҙе. Беҙҙең ауылдан  2 фронтовик шағир: Хѳсәен Ҡунаҡбай һәм Сәләх Кулибай сыҡҡан. Улар һуғышта ҡатнашып, батырлыҡтар күрһәтеп кенә ҡалмағандәр, ҡулдарына ҡәләм алып дошманға нәфрәт уяталар.

                         Х. Ҡунаҡбай «Хат» шиғыры                    

                         С.Кулибай «Һалдаттар» шиғыры        

2-се алып барыусы:  Иҫән булған ветерандарҙы хѳрмәтләргә, яуҙа ҡорбан булған һалдаттарҙы иҫтә тоторға,  ҡәҙерләргә бурыслыбыҙ. Ә хәҙер яу ҡырында ятып ҡалған яугирҙәрҙе бер минут тынлыҡ менән иҫкә алайыҡ.

     1-се алып барыусы:  Илебеҙ ѳсѳн ауыр кѳндәрҙә 1941 йылдың декабрендә республикабыҙҙа 112-се Башҡорт атлы дивизияһы ойошторола. Дивизияның командиры итеп Миңлеғәле Шайморатов билдәләнә. Башҡорт атлылары һуғышты 1942 йылдың 11 апрелендә Воронеждан башлап ебәрә. Аттар менән тимер танкыларға ҡаршы ҡыйыу күтәрелә. 1943 йылда Украинала Ворошиловградты азат итешәләр. Ошо һуғышта полковник Шайморатовҡа генерал-майор исеме бирелә. Ул был рейдта ҡаты яралана һәм үлеп ҡала. Дивизияның иң алдынғы 76 һуғышсыһына Советтар Союзы Геройы исеме бирелә.  

     (Йыр «Шайморатов генерал»)

          2-се  алып барыусы:  Һуғыш башланыу менән, дошман иң тәүҙә илебеҙ йѳрәге – Мәскәүгә ынтылды. Бѳтә совет  халҡы дошманға ҡаршы кѳрәшкә күтәрелде. Бик күп юғалтыуҙар менән совет халҡы дошманды ѳңѳндә дѳмѳктѳрҙѳ. Был турала бер кем дә бер ҡасан да оноторға тейеш түгел. Беҙ һуғыш теләмәйбеҙ! Беҙ тыныслыҡ яҡлы! Күк йѳҙѳн ҡара болоттар ҡапламаһын, ҡояш үҙенең наҙлы, шифалы, йылы нурҙарын һибеп, беҙҙе ҡыуандырһын.

(Уҡыусылар шиғыр һѳйләйҙәр)                               

 (Йыр «Талъян гармун»)

    1-се алып барыусы:   Тыуған тѳйәгебеҙҙе нурлап яҙ килде. Ҡоштар оя ҡора, бала сығара.  Йәй аҙағында туҡ башаҡтар менән сайҡалып  ултырыр ѳсѳн баҫыуҙарыбыҙҙың дымлы тупрағына орлоҡ ята. Ваҡыт ағышы мәңгелек хәрәкәттә. Май беҙгә кѳләс ҡояшы, йылы елдәре, наҙлы яҙ һулышы менән генә ҡәҙерле түгел. Был кѳндѳ беҙгә ата-бабаларыбыҙ фашизмды тар-мар итеп, еребеҙгә йәшәүҙең үҙен ҡайтарҙы. Кешелек тарихындағы ҡанҡойғос ҡәһәрле һуғыш  9 Май кѳндѳ Совет иленең  еңеүе менән  тамамланды. Эйе…65-се тапҡыр  илебеҙгә  яңы һулыш, яңы кѳс-ҡеүәт, шатлыҡ менән Еңеү байрамы килә.

                                   (Ҡыҙҙар  башҡарыуында бейеү «Башҡорт ҡыҙҙары»)

      2-се алып брыусы:    Беҙ хѳрмәтле ветерандарыбыҙға доньяға йәм биреп  йәшәүҙәре ѳсѳн рәхмәт әйтергә, уларҙың алдында баш эйергә тейешбеҙ. Бѳгѳнгѳ сараны Советтар Союзы Геройы маршал Г.К. Жуковтың һүҙҙәре менән тамамлағы килә. Ул беҙгә мѳрәжәғәт итә,  мѳхтәрәм ҡәрҙәштәр, ҡәҙерле уҡыусылар! «Һеҙҙең менән бергә Бѳйѳк Ватан һуғышында ҡатнашҡан кешеләр йәшәй. Уларҙы  байрамдарҙа ғына түгел, кѳндәлек тормошта ла ихтирам итегеҙ. Һуғыш ветераны һеҙҙән ярҙам һорамаҫ – автобуста, урамда, ғаиләлә үҙегеҙ иғтибарлы булығыҙ. Бының менән 1941-1945 йылдарҙа һеҙҙең ѳсѳн эшләгәндең бик бәләкәй ѳлѳшѳн генә ҡайтарырһығыҙ».

                              ( Егеттәр башкарыуында бейеу).

                            («һәр ваҡыт булһын ҡояш» йыры).