№

Уруок түһүмэҕэ

Сыала

Учуутал:

¥³рэнээччи

Ситиһиллэр

1.

2.

Тэрээһин

Уруокка ко5үлээһин (стадия вызова)

Турукка киллэрии

Оҕо болҕомтотун тардыы, оҕону үлэ туругар киллэрии.

Патриотич.иитии.

Уруок тиэмэтин, сыалын били´иннэрии

-Үтү³ күнүнэн! Саккырыыр орто оскуолатыгар на´аа µлэ´ит, бэрээдэктээх 5 «б» кылаас µ³рэнээччилэрэ бааллар диэбиттэригэр дьэ,бугун э´иэхэ Кустуур оскуолатын учууталлара уруок ыыта кэллибит. К³нн³рµ уруок буолбатах, туох эрэ атын, сонун уруок. Мин аатым Елена Афанасьевна, саха уонна литэрэтиирэтин учуутала, уонна Владимир Владимирович,технология учуутала.

Уруокпутун ³с хоһоонуттан саҕалыахпытын  баҕарабыт: «Киһи тугу барытын кыайар, санаатын ууруон эрэ кэрэх». Онон, уруокпутугар санаабытын ууран, толкуйбутун түмэн айымньылаахтык үлэлиэҕиҥ!

Уруокпутун са±алыах иннинэ дуосканы к³рµ³ххэйи² эрэ. Бу тугуй? (гиэрбэ) £р³спµµбµлµкэбит гиэрбэтигэр  сэттэ алмаас баар. О±олоор, тугу бэлиэтиирий? (Саха сиригэр олорор т³рµт омуктар баалларын). Дьэ, ханнык омуктар олороллор эбиттэрий? (Нуучча,саха,эбээн,эбэ²ки,дьукээгир, чукча,долгаан).  Н.С.Тарабукин

«Ийэм кэпсиирэ» айымньытыгар ханнык норуот ту´унан этиллэр этэй?(Эбээн)

- Саамай сеп. О5олоор, оччо5о ханнык тиэмэ5э кэпсэтэрбит буолуой? ( 4 хартыына) Ол аата, бу айымньыга эбээн ыалын к³с оло±ун уонна µгэ´ин ту´унан билиэхпит, чи²этэн ырытыахпыт,о²оруохпут.

-Үтү³ күнүнэн!

Оҕолор уруокка      бэлэмнэнэллэр

¥³рэнээччи символиканы билиитин чинэтэр

3.

Өйд³³һүн, толкуйдааһын (стадия осмысления)

« Ийэм кэпсиирэ» айымньытын ырытыы

Кэпсээни ааҕыы (читательская грамотнось).Айымньыны ырытар, сүрүн санаатын тобулар

сатабылы салгыы сайыннарыы Айымньыны

ырытыы кэмигэр бодоруhар, санаатын сааhылаан саҥарар, сатабылларын (коммуникативна я компетенция) салгыы сайыннарыы

Н.С.Тарабукин эбээн норуотун бастакы суруйааччыта, эбээн литературатын т³рµттээччи буолар. О5олоор к³с олох диэни хайдах ³йдµµгµтµй? (К³с олох диэн). Кинилэр таба иитэн олоро буоланнар, биир сиргэ кыайан олорботтор эбит, то5о диэтэххэ табалара биир сиргэ аьыыр астара бутэн хаалар, тэпсиллэр. Ол иьин сири – дойдуну киртитимээри, табаларыгар ас наадатын курдук куруук кеье сылдьаллар эбит. Блигин кес олох ыстаадаларга баар.

- Угэс диэн эьиги санаа5ытыгар тугуй? (Тылы быьаарыы) Кэпсээнтэн туох µгэс баарын булабыт. - Кэ´иилэнии. О±о эбэтэ, э´этэ туох кэ´иилээх кэлэр эбиттэрий?( таба силиитэ, эт)

- Бэрсээ´ин, ийэтэ кэпсииринэн тугу бэрсэллэрий?

Саха норуотугар итинник µгэс эмиэ баар. Ол и´ин биьиги э´иэхэ эмиэ кэ´иилээх кэллибит.(астарбытын амсатабыт)

Тэтэрээккэ суруйуу.

-  К³с эбээн ыалын олорор дьиэтэ туох диэн ааттанарый? (тордох)  

Уорэнээччилэр биирдиилээн эппиэттииллэр, кэпсииллэр

ойдобүллэри быһаарыы

¥гэс- саха норуотун ту² былыргыттан олорон кэлбит оло±ун, ³йµн-санаатын хабар араас ³рµттэх, киэ² ис хо´оонноох, дири² силистээх ³йд³бул буолар.

тордох – кос дьон сарыы буру³´µннээх ура´алара. Эбээннии дьµµ(дю) эбэтэр илуму диэн ааттыыллар

4.

Тордох о²оруута

Бэлэм эски´инэн тордох о²ороллор.

Пааранан µлэ.

Кимнээх  µлэлэрэ ордугун к³р³бµт

Тордохторун ма´ын сыар±аларыгар тиэйэ сылдьаллар эбит. То±о оннук буолуой?( музыка тыаьыыр)

О±олор о²о´уктара

5

Физкультминутка

Музыка тыаьынан.

¥туктэн иьэллэр, хамсаныы

5

Айымньыны кытта µлэ

Читат.грамот.

О±о а±ата хайдах булчут эбитиний? (Байанайдаах) Байанай диэн тугуй? Булт иччитэ. А±ата тугу бултаан кэлэр эбитиний? ( чубуку,таарба±ан) .Хайдах сиргэ бу кыыллар µ³скµµллэр эбит? Таас хайаларга. Онтон туундараттан тай±а±а киирдэхтэринэ ханнык кыыллары бултуур эбитий? Тии², тайах О5олоор то5о мин тус – туьунан кердердум. Сорх кыыллар хайалаах сиргэ олороллор, сорохтор тыа5а, тай5а5а. (презентация кыыллар к³ст³лл³р)

Уорэнээччи билиитин тургутар

О5олор бэйэлэригэр,толкуйдарын, санааларын этинэллэр

Дьиэ5э улэ

Дьиэ5итигэр туундара туьунан хоьоон эбэтэр кылгас кэпсээн суруйан кэлэ5ит.

Айар улэ

7

Тумук. Толкуйга түhэрии (рефлексия)

- О5олоор, бу уруокка э´иги туох са²аны биллигит?

- Саамай тугу  ³йд³³тµгµт?

- Уруокка хайдах улэлээтибит дии санаатыгыт?

- Туох ба±а санаа±ытын этиэ этигитий?

Маладьыастар, уруокка бары олус к³хт³³хтµк улэлээтигит.Эьиэхэ µ³рэххитигэр сити´иилэри ба±арабыт. Керсуеххэ диэри !

Хас биирдии µ³рэнээччи бэйэтигэр туох эрэ са²аны ылынар