открытый урок калмыцкой литературы 9 класс
план-конспект урока (9 класс)

Республика Калмыкия

Яшалтинский район

Муниципальное казенное общеобразовательное учреждение

«Бага-Тугтунская средняя общеобразовательная школа»

Региональный этап Международного конкурса методических разработок «Уроки Победы»

Номинация: «Лучший урок родного языка»

                                   Хальмг литературин кичәл

«Хальмг Таңһчин дәәнә цагин баатрмуд»

                             9-гч класс

                                                                      Хальмг келнә багш:

                                                       Мутренова Ирина Сергеевна

                                             Баһ- Тугтн

                                          Класс: 9-гч.

Кичәлин төр: «Хальмг Таңһчин дәәнә цагин баатрмуд»

Кичәлин күслмүд: Келлһ өргҗүллһн; дәәнә цагин баатрмудла таньлдлhн; текстин учр- утхинь цәәллhн; шин үгмүдлә таньлдлhн; орчуллhна дамшлт өөдлүлhн; айслулҗ умшлhна чадвр өөдлүлhн.

                                                 Кичәлин йовуд:

I.Кичәлин эклц.

1.1.Мендллһн.

Мендвт,  сурһульчнр! Тана класст хальмг келнә кичәл давулхар бәәнәв. Таниг хальмг келән сәәнәр дасдгинь, хальмг тууҗар соньмсдгнь би соңслав, тегәд эндрк мана харһлт тана медврт бас нег нилчән орулх гиҗ би санҗанав.

1.2. Күүндврин төрт оруллһн.Кичәлин күслтә, эсвмүдтә таньлдлһн.

Эндрк мана кичәлин төр, миниһәр болхла, чинртә, соньн болх. Тегәд чигн, көвүд-күүкд, эндрк мана кичәлин төр «Хальмг Таңһчин дәәнә цагин баатрмуд». Эн кичәлдән мадн баатрмудын туск медврән сергәһәд, хальмг бичәчнрин, школд эс дасхгдҗах, талдан,  соньн шүлгтә таньлдхувидн. Юңгад гихлә, эн җилд Алдр Диилврин 70-гч өөн темдглҗәнә. Тадн сәәнәр соңгсад, дәкәд аштнь медрл шүүл лһнә тест кехт.

II. Кичәлин шин төрәр күүндвр, көдлмш.

2.1. Багшин үг.

Күндтә мана сурһульчнр, Хальмг келн-әмтн Төрскән харсгч Алдр дәәнд орлцсмн. Кесг күн әмән хармннго эврәннь Төрскнә төлә диилсинь, мадн цугтан меднәвидн. Шүлгтә таньлдлһн. «Бичә мартый!»

Умштн:

Эңкр иньгм, сәәхн үрм,

Эвин үн бичә мартый.

Сулдхврин төлә әмән өгсн

Салдс болһна неринь тодлый.

Улан бамб авч ирәд,

Олн бумбин өмн тәвий.

Мөңк һалын өмн зогсад,

Мана җирһлин үн медий.

2.2. Толин көдлмш кетн.

2.3. Сурврмудт хәрү өгтн:

• Ю мартҗ болшго?
• Юуна төлә салдс әмән өгнә?
• Ямаран бамб цецг олн бумбин өмн тәвх кергтә?
• Юуна өмн зогсх кергтә?

Чик, йир сән! Эн шүлгтән Буджала Егор эврәннь санаhан тааҗ медәд цуг маднд медүлнә.

4. «Хальмг Таңһчин дәәнә цагин баатрмудта» таньлдлһн.

- Дельгә Эрднь.

- Хахлын Тамара.

- Клыковин Юра.

- Хомута Василий.

- Качуевск Наташа.

- Косин Володя.

                            Сурһульчнр эднә тускар маднд келҗ өгх.

2.5. Бичмр көдлмш. Үлгүрмүдтә таньлдлһн.

- умштн.

- юуна тускар энүнд келгднә? (зөрмгин тускар)

- девтрмүдтән бичәд авчктн.

2.6. Кичәлин аш. Медрл шүүллһнә тест.

1. Төрскән харсгч Алдр дән кезә чилсмн:

а) 1938

б) 1945

в) 1940

г) 1943

2. Мана кичәлин баатрмудын нерд темдглтн:

а) Көглтин Дава

б) Городовиков Ока

в) Косин Володя.

г) Дельгә Эрднь.

3. Диилврин өдр кезә болсмн:

а) хөн сарин 5-д 1945

б) хөн сарин 9-д 1945

в) така сарин 9-д 1945

г) така сарин 5-д 1945

4. Түрүн хальмг Советск Союзин Геройин нер заатн:

а) Хомута Василий.

б) Косин Володя.

в) Дельгә Эрднь.

г)  Городовиков Ока

5.     Ямаран бамб цецг бумблвд тәвх кергтә:

а) шар

б) улан

в) цаһан

г)  көк.

IV. Герин даалҺвр. 

Кичәлән мадн төгсәҗәнәвидн, тадн цугтан сәәнәр көдлләт, ханҗанав. Цааранднь эн төрәр медрлән өөдлүлтн гиҗ би дурдҗанав! Сән-менд харһий!