Конспект по НОД лепке "«Ай чаазында чеди хаан сылдыс»."
план-конспект занятия по аппликации, лепке

Ондар Саяна Сесер-ооловна

Сорулгазы: уругларны чартык  пластилинден  айны болгаш чеди хаан сылдысты барельефке    туттуруп ооредир;     уругларнын   холдарынын биче моториказын,   чугаазын,  кругозорун,  угаан-бодалын, сактып алыр шынарын бедидип, кужениишкинни ундуруп тургаш  бот-тускайлан ооренип билип   алыр дээн чуткулун  деткип, сайзырадыр; билиин хынап быжыглаар,  ханыладыр ооредир. 

Скачать:

ВложениеРазмер
Microsoft Office document icon konspekt_nod_po_lepke_ay_chaazynda_chedi_haan_syldys.doc40 КБ

Предварительный просмотр:

                                                                       Ажык кичээл          

 Тудуп кылылы

Темазы: «Ай чаазында чеди хаан сылдыс».

Сорулгазы: уругларны чартык  пластилинден  айны болгаш чеди хаан сылдысты барельефке    туттуруп ооредир;     уругларнын   холдарынын биче моториказын,   чугаазын,  кругозорун,  угаан-бодалын, сактып алыр шынарын бедидип, кужениишкинни ундуруп тургаш  бот-тускайлан ооренип билип   алыр дээн чуткулун  деткип, сайзырадыр; билиин хынап быжыглаар,  ханыладыр ооредир.  

Кичээлдин хевири:     кичээл-аян-чорук.

Кичээлдин  дерилгези: компьютер, картон саазыннар, пластилин,  магнитофон,

Кичээлдин чорудуу:

Организастыг кезээ.

1.    Хогжумнуг аялга «Курай-Курай». Флешкада бижилгезин       магнитофонда      оожум ырладып каан турар.

- Уруглар, богун  бистерде  хой  аалчылар келген, оларнын  биле мендилежиптер  бис бе!

- Амыр-амыр алдын хунум!

 Амыр-амыр ак-кок дээрим!

 Амыр-амыр авам-ачам!  

Амыр-амыр башкыларым!

 Амыр-амыр  эжим-оорум!

Амыр дээрге «Экии!» дээн-дир!

Амыр дээрге «Кадык    бол!» дээн.

Амыр дээрге тыва чоннун  арыг чаагай сеткили-дир.

-  бот-боттарынче хулумзуруп,    чаа хуннун  шупту экизин   улежип, бот-боттарынарга      ынак, эп-найыралдыг      болурунар  биле         куспактажып база    мендилежинер, уруглар.

Айтырыгларга      харыы

 -  Бо  ырлап турар ырыны чуу деп адаарыл билир силер бе? (Курай-Курай!)

- Ол  кандыг ыры     деп  билир силер?  (Йорээл   ыры)

-йорээлдер  дугайында чуну билир    силер? (йорээлдер  дээрге   кижилернин  эки сеткили-дир,  оран-танды ээлеринге   чалбарып  тейлээри-дир.)

Силер  чуу деп йорээлдер дыннаан силер?

- Силер      кандыг  йорээлдер билир силер? Оларга хамаарышкан  кандыг хоруглуг ёзулалдарны    билир силер? Сактып  катаптап корээлинерем:

 (Аътка,  аржаанга,   ада-иеге,  ыдык ыяштарга, анчы,  диинчи,  балыкчы  кижилернин  чалбарыглары;  аът бажынче  хап болбас,  адазынын  бажын   какканы ол дээр, олген  аъттын бажын     черге каап болбас,    ыяш будуунга  азып  каар; аржаан суг   оон девискээрин хириктирип болбас,   ада-иезин  бастып    болбас,    ада созун  ажырып   болбас  ие  созун  ижип     болбас,    иезинин сеткилин  хомудаткан кижи   кирер чер  тыппас дижир; тыва кижилер       хам дытка,     бай ыяшка,  тел  ыяшка чалбарып   чоруур,   бай    ыяш  - аал коданын ал-боттун бай-шыдалдыын дилээри, тел ыяш-ажы-толдер  кадыкшылы, угааны чарт болзун дээш, хам дыт- кижилерге чыргал,  аас-кежик    шаннаар  чаялгалыг;    анчы кижи     чаш   толдуг,  торуур    аннарга,  балыкчы-уургене чажып  турар  уеде балыктавас, диинчи чугле      башкы  хар чаап турда, диин    кежи агарып   турда дииннеп болур.)

Шуптузун база  чангыстап   катаптадыр.  

- эр-хейлер!     Ам дыштанып алыры биле «Арбай-Хоор» деп  ырыны ырлажыптаалынарам.

Ситуативтиг   байдалды ойнап кууседир:  сут биле холбаалыг коргузуг.

Оон   сайгарылгазы.

Сутту   топ  болбас,  сутке чудуп  чораан.

- Оон ынай кандыг чудулгелер сактыр силер? (хунге, дээрге, айга, черге, сугга, артка,адыгга, сутке,  Чеди-Хаан сылдыска)

  Хунге – кижинин  канн-кадык болуру, тодуг-огаа чуртаары, чер кырында унуп чурттап турар дириг чуве бурузунге хуннун чырыы, чылыы херек.

Ай -  айдан агаар-бойдусту били ап чораан, айга чудувес болза хонук эрткени билдинмес дижир.

Дээрге – дээр адам деп чудуп чораан, эртеннин-не шайын чажар.

Черге – черни   уен-аян казып ойнавас,  чер  ием  чемгерикчим дээр, черже дукпурбес, авазынын арнынч дукпуруп турар дижир.

Сугга- хем суунч бок тогери, сек октаары хоруглуг.  Сугнун  бажын  ам-даа дагып чоруур.

Артка -           артты  ажарга кижинин бир бергени эрткени ол дээр чораан.

Адыгга – хайыракан  азы   бурган дээр.  Хайыракан даглары.

Чеди-хаанга  чудууру- чеди сылдыстарнын болдунчу бергени   тоолчургу чугаа

Ашак-кадай улус кодан чылгылыг  чораан.кырганннар олурге чылгызын  кадарар кижи чок  алышкылыр алгыжып,  бактажырданбашка билир чувези чок  турган.    Улуу бичезин айбылаарга мен хаан кижи  мен чуве  кылбас мен дээр, бичези улуунга чуве чугаалаарга мен хаан мен чуве кылбас чугле чагырар кижи мен дээр.    чеди сарыг оолдар бот-боттарын айбылажып чадашкаш    дээрже    ужу пуне бергеш,  Чеди-Хаан  бооп    кок дээрде олуруп алганнар.    Ол шагдан бээр чеди алышкы    чеди сылдыс бооп, бир болук чорза-даа, бот-боттары аразына чугаалашпас, эктинге холун салышпас аппарганнар дижир.

Физминутка: салааларга  оюн «Эртенги дан аткан»

    Улуг ак-кок дээривисте Чеди-Хаан  сылдызывысты  коргузуп   дуну коргускен кара оннуг сааазыннарывыска пластилинден барельефтей   тудуп   корээлинерем   уруглар.

   Чеди-Хаан  сылдызывыс каш сылдыстардан тургустунган дыр, ол чунун биле домейил? (хымышка домей) орустап чуу деп    адаар  ийик? (Большая  Медведица)   оон  туруштарын эки топтап корунерем.

Ажылды кылдырары:

Салааларга мергежилгелер,  карандаш биле  мергежилгелер.

ажылды кылыры. (Оожум аялганы салып   бээри)

 Туннели: ажылдар делгелгези,     демдектерин салыры.

Шупту аалчыларга йорээлдерни    кузээри.

Шупту Чеди-Хаанга йорээлди чугаалаары.  

Тос   дээрим Долаан бурганым оршээ!

Акы-дунма ажы-толге аас-кежиин кузеп тур бис

Дума-ханаа бак чуве догерези ынай турзун!

Оршээ хайыракан!


По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Конспект занятия по лепке: "Лепка домашних птиц" старшая гр.

В данном конспекте представлен материал по закрпелению знаний детей о домашней птице и их птенцах, показаны способы передачи характерных особенностей формы, деталей, пропорций, использование различных...

Конспект занятия по лепке в подготовительной группе «Лепка филимоновской игрушки»

Конспект занятия по лепке, направленный на то, чтобы учить детей передавать характерные особенности филимоновской игрушки....

Конспект занятия по лепке в средней группе. Конспект занятия по лепке в средней группе «Медвежонок»

Государственное бюджетное дошкольное образовательное учреждениедетский сад № 81 общеразвивающего вида с приоритетным осуществлением деятельности по познавательно-речевому развитию детейВыборгского рай...

Конспект занятия по лепке в средней группе. Тема недели «Зима». Лепка «Снежинка».

Учить детей делить пластилин на части, скатывать колбаски и конструировать из них задуманный предмет....

Конспект НОД по лепке в подготовительной группе «Корзина с грибами»Конспект НОД по лепке в подготовительной группе «Корзина с грибами»

Конспект НОД по лепке в подготовительной группе «Корзина с грибами»Форма организации: Групповая.Вид занятия: Художествено-эстетический (лепка).Цель:• Расширить знания о...