"Хун - оон онзагайлары"
план-конспект занятия по рисованию (средняя группа)

Монгуш Чинчи Даш-ооловна

"Хун - оон онзагайлары"

Скачать:

ВложениеРазмер
Файл azhyk_kicheel.docx20.58 КБ

Предварительный просмотр:

Чоон-Хемчик кожууннун Чадаана хоорайнын

«Чечена» уруглар сады

Ажык кичээл

Темазы: Хун, оон онзагайлары.

        

                                                                 Кижизидикчи башкы:

                                                                              Монгуш Чинчи Даш-ооловна

Темазы: Хун, оон онзагайлары (катаптаашкын).

Сорулгазы: уругларга, хуннун он- чузунун, хевирин катаптадыыр, Хуннуг биске кылып турар ажылдарын, унелеп хундулеп билирин, кайы хире ажыктыын ооредиир. Уругларны, эш-оорзурек, дузааргак, арыг- силиг чуруттунарынга кижизидер. Уругларнын угаан- медерелин, сала- сайгыдын шимченгирин, тыныш органнарын сайзырадыыр.

Дерилгези: ноутбук, проектор, презентация, чуруктар, пряжа, краска, клей, салфетка, чечектер, ховаганнар, картонда даараан ооктер, хуулгаазын хап, оннуг саазаын, ора тыртып каан салфетка.

Белеткел ажылы: хун дугайында тоогулер.

Кичээлдин чорудуу: Уруглар бистин бо хун кичээливисте оске болуктун башкылары олуржуп чедип келген. Мендилежип аалынарам.

«Здравствуй»

Сереш: Улыбнемся солнышку

Здравствуй золотое!

Эртине А: Улыбнемся небу

Здравствуй голубое!

Алдын-Херел: Улыбнемся дождику

Лейся словно из ведра

Александра: Улыбнемся мы гостям

Пожелаем им добра.

Мы живем в одном краю

Всех мы вас приветствуем.

Б: бис бо хун кичээливисте хоглуг, омак боор кылдыр бот-ботарывысче корнуп келгеш хулумзуруулунерем. Эр-хейлер! Даштын бо чылдын кайы уези?

Б: Чуу деп ай унуп келген?

Б: Кижилер кандыг идик хевин кедип алган?

Б: Даштын хар бар дыр бе?

Б: Куштар чылыг чурттардан ужуп кээп турар. Хемнер холдер бичиилеп эрип турар.

Б: Мен силерге тывызык тыптырайн кым тып кааптар эвес.

Шуптувусту мурнай оттуп кээр

Биске чырыкты, чылыгны берип турар.

У: Хун

Б: Эр-хейлер, хун бисти мурнай оттуп кээр, булуттар-биле арны бажын чуп аар, чуге дизе арыг- силиг, сергек болур дээш. Хун дээрже оору кодурлуп уне бээр. Уруглар, хуннун кылыр ажылдары дыка улуг болгаш хой: черни чылыдар, чырыдар, чер кырында бугу- ле дириг амыттанарны оттурар, бистерни оолдарны, уругларны.Хуннун дузазы- биле дириг- амыттанарнын чип турар оът- сигени озуп ковудеп турар. Хун чок турган болза чер кырында чуртталга чок карангы боор. Мен силерге бир тоогу чугаалап берейн кичээнгейлиг дыннар силер. Тоогу дээрге элээн хой , хой чылдарнын мурнунда бир болган болуушкун- дыр ону тоогу деп адаар бис. Баштай ол тоогуну дыннарынын бертинде холдарывыс массажтап аалынарам ооктер- биле эки ажылгыр, шимченгир боор кылдыр. Шупту тогерик кылдыр туруп аар, черге ишти- биле чыдыптар. Эгезинде он- талакы холун массажтааш оон солагай талакызын.

Б: эр-хейлер, ам-на тоогуну силерге чугаап берейн. Бир- ле катап хун дээрже унмээн бургег, соок хун болган. Куштар эртенги ырызын ырлаваан, койгунактар чаа оът- сигенин чивээн, ары мед алыр дээш озалдай берген, дагаа оолдарын эртен эрте оттурбаан, уш адыг часты эртир удуп каан. Бо шупту ан-меннер хунну оттуруп чадап каан, кый дээрге даа дыннавас болган. Бо дириг амыттаннар кайы арыннарга хамааржыыр деп бодаар силер?

Б: эр-хейлер, мунгарап ыглап турар арынга. Койгунактар садикче долгапкан хунну биске оттуржуп бээп корунер дээштин, хун чокта коргуп тур бис карангы борга, хунну оттуржуп дузалажып бэр бис бе?

Б: Бо тоогу чуннун дугайында дыр уруглар?

Тыныш органнарын сайзырадыыр мергежил «Ховаганнарны ужудаалы»

Б: Хунну оттуруп эккээр кылдыр ховаганнарны ужудуп дээрже ундурээлинерем. Баштай оожум ургеш, оон дурген. Эр-хейлер, ховаганнарывыс база хунче ужуп четкеш оттуруп чадап каан. Дириг- аммытаннар мунгаравас кылдыр хунну ангы ангы кылдыр кылып берээлинерем. Эгезинде агаарга хунну чуруп корээлинерем.

Б: Эр-хейлер, ажылды кылырынын бертинде эки шимченгир кылдыр сула шимчээшкинден кылып аалынарам уруглар.

Физминутка

(ырынын аайы-биле сула шимчээшкиннер)

Б: Хун кандыг оннуг боор?

Б: Чуге домей?

Б: Хуннун чузу бар?

Б: Ажылды кылып тургаш арыг- силигни сагыыр, холдарын салфетка- биле аштааш урноже октаар, хол-биле чуруурда дыка хой суг биле оттурбес, клей биле база хойну чагбас.

Б: Эр- хейлер хун болгаш дириг- амытаннар ажылын кылып эгелей берген, Ам кайы арынарже хамааржыыр дыр дириг- амытаннар. Койгунаактар ооруп, четтиргенин илередип силерге хуулгаазын хап иштинде белекчигеш чоргузуп кан-дыр коруп корээлинерем чуу эвес. Дыка чараш чечектер шээй.

Туннел кезээ  

Б: Бис бо хун кичээливисте чунну оорендивис уруглар?

Б:Сереш, сен хунну чуннун дузазы- биле кылып турдун?

Б: Алдын-Херел, хун чуге унмейн барган болду?

Б: Хун кандыг, кандыг ажылдарны кылып турар?

Б: Бо хун кичээливисте шупту идекпейлиг харыылаан эр-хейлер, кичээливис моон-биле доозулган.