Сценарий новогоднего праздника для детей младшей группы на тувинском языке "Чаа-чылдын одаа"
учебно-методический материал (младшая группа) на тему

Баазан Буянмаа Омаковна

Данный материал предназначен для использования в детских садах с тувинским языком преподавания

Скачать:

ВложениеРазмер
Microsoft Office document icon chaa_chyldyn_odaa.doc41.5 КБ

Предварительный просмотр:

Чаа чылдын одаа.

Киржикчилери:

Улуг улус: Хар-Кыс, адыг. Соок-Ирей, койгунак.

Уруглар: шупту койгунчугаштар.

Зал шимелдези: шиви, шиви кыдыында одаг. Одагны кылырда лампаны кызыл пос-биле шуглааш, будуктардан кырынга салып каар. Пенопласт азы синтепондан ууштааш хар кылдыр чашканап каар.

Херек чуулдер: бичии уругларга кухня набору, печенье, куклалыг шанак, конгажыгаш, харлыг шоодай, пенопласт азы синтепондан кылган хар, подароктар.

Эгези:

Бичии уруглар койгунчугаштар авазы койгунак-биле залче кирип кээр. Оларны Хар-Кыс уткуп алыр.

Хар-Кыс: Коруп корунер даан койгунчугаштар! Залдын чараш деп чувезин, кандыг кончуг чараш шиви боор. Шупту долганып шивини бугу талазындан коруп корээлинерем, уруглар! А чуге бистин шививисте фонарьлар, сайгылгааннар кыппайн турар чоор. «Чырып кээп корем шиви » деп шупту шивижигештен дилеп корээлинерем, койгунчугаштар.

Уруглар(койгуннар) шупту: «Чырып кээп корем шиви»дээрге шивижигеш чырып кээр.

Хар-Кыс: Эр-хейлер! Ам шупту койгунчугаштар шивижигешче уруп корээлинерем?

Уруглар: Урер

Хар-Кыс: Чуу канчап баар эвес дээрге уруглар уруптерге шивижигештин лампалары оже бээр.

Хар-Кыс: Койгуннактар шупту холдарывысты часкаптаалынарам?

Уруглар: часкаар.

Хар-Кыс: Койгуннактар шупту холдарывысты часкаптарывыска  шиви чырып келир.

Хар-Кыс: Койгуннар ам Чаа чыл дугайында хоглуг ырыдан ырлажып корээлинерем че, ырлашпышаан четтинчип алгаш шивини долгандыр хоровод тургузуп алгаш чараш шививисти долгандыр ырлап кылаштажыылынар, уруглар!

Ыры: «Шивижигеш» созу: О.Сувакпиттии; музыказы: Р.Кенденбильдии.

Хар-Кыс: Эр-хей, уруглар! Шупту чараш кылдыр ырлаштывыс.

Хар-Кыс:  Кыжын бис бедик донден шанактыг азы катоктан чунгулаарывыска дыка эки болгай. Ол солун оюннар дугайында ырыдан ырлап, дыннап корээлинерем уруглар! Улуг болуктен  уруглар дунмалары-биле кады «Харжыгаш» деп ырыны ырлавышаан долгандыр кылаштаар, созу: М.Ховеннии, музыказы: Г.Ховалыгныы. Улуг уруглар ырлаарга бичии уруглар Хар-Кыс-биле кады чунгулаан улус оттунуп ойнаарлар.

Хар-Кыс: Дыка хоглуг ырлаштывыс, чунгуладывыс уруглар ам кукланы шанакка олуртуп алгаш аргада мээн бажынымче аалдап бараалынарам –дээш ырлавышаан «Ойнаар кызым» деп ырыны ырлавышаан, шивинин оске талазында одагга келир, созу: Э.Кечил-оолдуу, музыказы: В.Хураган-оолдуу.

Хар-Кыс: Дона бердинер бе койгунчугаштар?

Койгуннар: Ийе.

Хар-Кыс: Шоюн-майын койгуннарда холл-хап-даа чок, борт-даа чок.

Шо-шо дээштин хоокуйлер одагга кээп чынып аарлар.

Койгуннар: Холдарын одагга чылдып тудуп турарлар.

       Шиви артындан Адыг коступ келир.

Адыг: Мээн удуурумга шаптыктап кым мында шимээргеп тур?

-Койгун биле койгунчугаштар одагдан дезе халый бээрлер. Адыг одагга келгеш чыннып орар.

-Койгун  Адыгга корга-корга келгеш печенье быжырып берейн бе деп когуткен.

Койгун: Адыгны когудуп алгаш одагга сковородказын салгаш печенье быжырып турар.

Адыг: Изиг сковородканы тудуп алгаш холун ортедип алгаш алгырып-кышкырып, девидеп чангыс будунда шурап турар.

Койгун: Долгандыр орар койгунчугаштарга печеньезин улээр.

       Ынчан оожургаан Адыг келгеш.

Адыг: Чуртталгамда бир дугаар печенье чип турар койгунчугаштар коруп тур мен.

Койгун: Аа бо болза, Даг-Иргек, койгунчугаштар эвес бистин садиктин уруглары Чаа чыл уткуур дээн койгунчугаштар аннар кылдыр кеттинип алганы ол шээй. Даг-Иргек кор даануругларнын шивижигежин чаражын. Хар-Кыс база уругларга чедип келир.

Адыг, Хар-Кыс, уруглар «Новогодние игрушки» деп ырыны ырлавышаан танцылаар.Уруглар танцылап турар уеде соолзуредир моорлап чедип кээр.

Соок-Ирей: Экии! Экии! Экиивенер уруглар! Мында Хаар-Кыс-даа бар, бо майтак Адыг база келген шээжил «Экии»майтаккоп.Шивижигежинернин чаражын але, ол база мээн аргамга озуп турган чуве, мен ону донмазын дээш хар-биле шуглап турган ашак мен. Ам чаражын корунер даан. Силернин  Чаа чыл байырлалынар болуп турар дээрге аалдап келдим уругларым. Шиви, Хар-Кыс азы Соок-Ирей дугайында шулуктен чугаалай кааптаалынар че, уруглар!

Аурика: К.Чаш-оол. «Харжыгаш»

Хаактаарда, чунгулаарда

Харжыгажым, чылгырынны!

Суг бооп эрээш, чазын черни

Суггарарда, ажыктыынны!

Соок-Ирей: Эр-хей уруум!

Александра: Елочку-красавицу

В гости пригласили,              

Елочку- красавицу

Сами нарядили!

Соок-Ирей: Эр-хей уруум.

Лайсыт: Елочку-красавицу

Чаем угощаем,

Праздник новогодний

Весело встречаем!

Соок-Ирей: Эр-хей уругларым.Чараш шулуктер билир-дир силер уругларым.

Соок-Ирей: шоодайында бир-ле чуве шимчээн ышкаш коргузер.

Ой-ой хуулгаазын шоодайым

Ой-ой шоодайым

Оон унген харжыгаштарны диле шымда.(шоодайдан харны топтер)

Танцы-самдан Соок-Ирей кырган-ачавыска самнап бээлинер уруглар.

«Пляска харжыгаштар».ырызы: Вальс со снежками. Уруглар биле кады танцылаар кылдыр Соок-Ирейни бис шупту чалап тур бис.

Уруглар шупту койгуннар:

   Бистер бичии чаштар танцылап туру бис.

   Харжыгаштар-биле танцылап туру бис.

   Бирээ, ийи, бирээ, ийи,

   Буттар биле тепсеп тур бис.

  Харжыгаштарывысты шупту салып кааштын

  Холдарывыс биле часкап ойнап тур бис.

  Бирээ, ийи, бирээ, ийи,

  Холдар биле часкап тур бис.

Танцылаан соонда Соок-Ирей : Ох,туруптум уругларым, шиви адаанга бичи дыштаныыйн. Кым менээ солун шулук чугаалап бээрил, уругларым?

Уруглар: шулуктер чугаалаар

Хар-Кыс: Шиви артынга чаштыннып алгаш конга эдерге Соок-Ирей ону дилеп тургаш тып алыр.

Хар-Кыс: Уругларга белек-селээн экелдин бе кырган-ачай?

Соок-Ирей: Ынчанмайн канчаар.

Шивижигештин адаанда хардан буткен бажын бар,

Хардан буткен бажында харжыгаштар энмежок,

Харжыгаштар, харжыгаштар шивижигештен унунер

Шивижигештен унгештин белек кылдыр хуулунар.

Кылымал хар адаандан белектерин ужулгаш уругларга улеп бээр.

Хар-Кыс: Кырган-ачавыс Соок-Ирей могап шылай берди уруглар, мен уруу Хар-Кыс база оске уругларнын байырлалынче чалатырган улус бис ужурашкыже менди чаагай уруглар! Келир чылын база чедип келир бис. Байырлыг!!

Уруглар: Шупту байырлажыыр.  

   

 

 

             

 

 


По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Сценарий новогоднего праздника для детей младшей группы «Снегурочка в гостях у малышей»

Сценарий новогоднего праздника для детей (2-3 года)«Снегурочка в гостях у малышей»...

Сценарий Новогоднего праздника для детей младшей группы "Здравствуй, ёлочка"

В начале праздника дети - Бусинки и Петрушки,  находят под ёлочкой волшебный колокольчик, который помогает позвать на праздник гостей. На зов колокольчика приходят Снеговик, Снегурочка, а затем и...

Сценарий новогоднего праздника для детей младшей группы "Как Дед Мороз Зайчику помог"

Сценарий Новогоднего праздника для детей младшей группы детского сада "Как Дед Мороз Зайчику помог" по мотивам  русской народной сказки "Заюшкина избушка"...

Сценарий новогоднего праздника для детей младшей группы "Новогодние сюрпризы"

Сценарий новогоднего праздника для детей младшей группы "Новогодние сюрпризы"...

Сценарий новогоднего праздника для детей младшей группы Новогодние рукавички"

Сценарий новогоднего праздника праздника для малышей, в котором принимают участие дети подготовительной группы...

Методическая разработка Сценарий новогоднего праздника для детей младшей группы детского сад "НАМ ПРАЗДНИК ВЕСЕЛЫЙ ЗИМА ПРИНЕСЛА"

Методическая разработка Сценарий новогоднего праздника для детей младшей группы детского сада "Нам праздник веселый зима принесла" разработан в контексте ФГОС ДО. Интересный праздник, в теат...