Сценарий утренника "Тоол маадырларынын, Чаа - чылда агаарлаашкыны"
материал (средняя группа) на тему

Тема: «Тоол маадырларынын аргаже агаарлаашкыны»

Ортумак болукке чаа чыл байырлалы.

Киржикчилери: Башкарыкчы-

Соок-Ирей-

Харжыгаш –

Падчерица-

Гномиктер-

Дерилгези (декорации): Залдын иштин хуулгаазын кышкы арга-биле дерип каан, чер-черлерде бичии шивижигештерни салгылаан, залдын дорунде каастап каан шивижигеш. Чаа чыл дугайында «Новый год» деп ыры дынналып турар.

Чорудуу:

Башкарыкчы: Чараш солун байырлал

Чаа чыл-даа моорлап келди

Чаптанчыглар чаштар-биле

Чаа чылды уткуулунар!

Чараш кылан шивижигеш

Чайынналып кыйгырып тур!

Магаданчыг хоглуг кылдыр

Байырлалды эгелээлинер!

Башкарыкчы: Тоол чурттуг оранче

Догеревис бараалынар!

Чингир ногаан шиметтинген

Шивижикти долганыылынар!

Самнап, ойнап хоглээлинер,

Чаштар бисти чаа чыл оортсун!

Башкарыкчы: Чаа чылды силер – биле

Чалгааравайн уткуур кылдыр

Байырлалда аалчылардан

Бээр чалап алыылынар!

Башкарыкчы: Арга ишти харлыг харлыг

Амдыы уруг Белоснежка Принцесса

Чаа чылдын байырынче

Самнап-ойнап-хоглээр дээштин

Орук тыппайн кара чааскаан чоруп келген.

Хенертен залче аялга-биле Белоснежка кирип келир.арга иштинде кылын хар кырында кылаштап чоруурун коргузуп, залды бир долгандыр кылаштаар.

Белоснежка: Ах! Бо арга иштинде харнын улуг деп чувезин, чырыдып чораан фонаригим база тыппайн бардым, хат хадааш, хар адаанче киир хадып каапкан боор, хуулгаазын гномиктерни кыйгыргаш, айтырып корзумзе! Ау! Ау! Ау! Хуулгаазын тоолчургу гномиктер кайда силер? Менээ дузалап корунэ-ээ-эр!

Залче хоглуг аялга-биле гномиктер танцылап кирип келирлер.

Гномиктер: Экии! Бисти чуге кыйгырдынар? Бистер эзим арга иштинде чурттап турар тоолчургу хуулгаазын гномиктер - дир бис.

Белоснежка: Чаа чыл байырлалынче бар чорааш, чырыдып чораан фонаригим чидирип алдым, ынчангаш силерни кыйгырдым.

Гномитер: Бистин бо тудуп алган фонариктеривис аразында силернин чидирип алганынар фонаригинер бар-дыр бе, тып ап корунер!

Белоснежка: Силернин холдарынарда чырыткыларынар (фонариктеринер) дыка чараш-тыр, мээн фонарым кызыл оннуг болгаш хуулгаазын илбилиг. Ол мени Соок-Ирейнин болгаш Харжыгаштын Чаа чыл байырлалы болур шивээзинге эдертип чедирер. Менээ фонарымны эккеп берип, дузалаанынар дээш четтирдим.

Гномиктер фонарьны берипкеш, залды бир долгандыр танцылааш, уне бээр.

Башкарыкчы: Белоснежка ол-ла арга иштинге чоруп чорааш, тожек кырында ыглап олурар уругга таваржы берип – тир.

Белоснежка: Экии! Соокта харлыг арга иштинде чуге ыглап олурарын ол?

Аленушка; Удавас Чаа-чыл кээр мээн бажынымда чараш Шивим чок , бо арга иштинден чараш шиви тыппадым ии-ии.

(Уругнун ыглаары дам-на баар)

Белоснежка: Мунгарава, ыглава, ыглава! Сенээ бо арга иштинде чурттап турар тоолчургу гномиктер дузалаар чадавас. Оларны кыйгырып корээли. (гномиктерни кыйгырар)

-Ау! Ау! Ау! Тоолчургу хуулгаазын гномиктер! Бээр кээп, бистерге дузалап корунээ-эээ-ээр!

Залче хоглуг аялга-биле гномиктер танцылап кирип келирлер.

Гномиктер: Бисти чуге кыйгырдынар? Бистер эзим арга иштинде чурттап турар тоолчургу хуулгаазын гномиктер - дир бис.

Аленушка; Удавас Чаа-чыл кээр мээн бажынымда чараш Шивим чок, бо арга иштинден чараш Шиви тыппадым.

Белоснежка: Хуулгаазын тоолчургу гномиктер ! Аленушкага чараш Шивижигешден арга иштинден дилежип берип корунер!

Гномиктер залды долгандыр танцылапкан соонда Шивижикти тып бээр.

Аленушка, Белоснежка: Четтирдивис гномиктер!

Гномиктер шивини берипкеш, залды бир долгандыр танцылааш, уне бээр.

Аленушка: Менээ дузалаанын дээш четтирдим Белоснежка мен бо чараш шивимни ап алгаш бажынымга барып каастаайн. Байырлыг!

Уруг залдан хоглуг аялга-биле унуп чоруптар. Улаштыр Белоснежка залды база бир долгандыр хоглуг аялга-биле кылаштаар

Башкарыкчы: Белоснежка ол-ла чоруп чорааш, чаа чыл болур шивээге чоокшулап кээп-тир.

Конганын уну байырланчыг шинчи биле дынналып турар.

Белоснежка: Экии уруглар! Мен дыка ур арга иштинге чоруп келгеш, бо чаа чыл болур шивээде чедип келдим. Чаа чыл байырлалында кады ойнап-хоглээлинер!

Чыккылама соок душкен

Чылгыр дош-даа хемни шыпкан

Койгунчугаш бора тонун

Ак он-биле солувуткан.

Арга ээзи адыг ирей

Ижээнинде удуй берген

Чогум ындыг кайы уел,

Чаштар дурген тывынарам? (кыш).

Ыры « Хоровод!»

Белоснежка:

Дыка дурген тывынарам!

Холбен салы монгун

Хоглуг -баштак чанныг

Шоодай долу белектиг

Шанак аъттыг кымыл ол? (Соок-Ирей)

Уруглар: Соок-Ирей!

Койгунак: Ада-иелерге база Соок-Ирей дугайында айтырыглардан салып корээлинер уруглар?

1. Дед-Мороз известен всем? (да)

2. Он приходит ровно в семь? (нет)

3. Дедушка Мороз хороший? (да)

4.Любит шубу и калоши? ( нет)

5.Дедушка Мороз боится стужи? (нет)

6.Он со мною долго дружит? (да)

7.Вы на елку к нам пришли? (да)

8.Фрукты в сумках принесли? (нет)

9.Принесли все вместе смех? (да)

10.Радость, счастье и успех? (да)

Белоснежка: Соок-Ирей дугайында дыка эки билир-дир силер. Ынчаарга шупту денге кыйгырыптаалынарам !

Уруглар: Соок-Ирей! Соок-Ирей! Соок-Ирей!

«В лесу родилась елочка» деп ыры-биле Соок-Ирей залче кирип келир.

Соок-Ирей. Экии уругларым! Чаа-чыл-биле!

Уруглар: Экии!

Харжыгаш Экии анчыгаштар, аалчылар!

Соок-Ирей: Сонгу Доштуг океандан

Соок-Ирей аалдап келдим

Чаа-чылдын байырында

Чаагай соннуг моорлап келдим!

Белоснежка: Кырган-ачай, Соок-Ирей!  Анчыгаштар, чаштар шупту манаа чаа-чыл уткуп байырлаалы!

Соок- Ирей; Шупту туруп келгеш, шивижигешти долгандыр туруп аалынар уругларым!

Соок-Ирей, Харжыгаш Чаа чылдын шивижигин долгандыр турупкаш ырлап хоглеп танцылаар, Шивижигештин чаражын алгап-мактап ырлажыылынарам кайы-хире ырлап билир эвес силер чаштар?

Шупту денге ырлажыыр;  Ыры "Шивижигеш"

Чараш шивини долгандыр ырлаптаалынар уруглар!

Ыры «Елочка», «Чаа-Чыл!»

Харжыгаш: Ам кырган-ачай Соок-Ирей-биле танцылаптааланарам уруглар

Харжыгаш: Соок-Ирей силернин-биле танцылааш, изиргени берген ышкажыл уруглар. Ол изиг, чылыг черге ур туруп шыдавас, эрип каар. Ынчангаш дыштанып олурда, шулуктерден чугаалап берээлинер!

Уругларнын шулуктери

Койгунак Соок-Ирей, Харжыгашка танцылап , самнап берээлинер уруглар!

танец «Приседай» , Танец «Кружится хоровод». «Танец утят»

Харжыгаш: Чаа чылдын байырында

Чалаттырып чедип келгеш,

Чаштарынга эккелгенин

Чаагай белээн соннеп корем, кырган-ачай!

«Российский Дед Мороз» деп ыры ырлап турда Соок-Ирей белектерни уругларга улээр.

Белоснежка: Чаа чылдын байырында

чаагай соннуг келгенин дээш

Чаштар шупту ооруп туру

Четтирдивис Соок-Ирей!

Соок-Ирей: Келир чылын база кээр бис

Кежээ болуп озунер-ле, уругларым!

Баар оруум ам-даа ырак

База катап чаа чыл-биле!

Харжыгаш: Ада-ие аалчыларга

Аас-кежик, чедиишкини,

кадыкшылды , оорушуну

Катап база кузеп тур бис!

(Байырлашкаш чоруптарлар)

Койгунак: Хундулуг ада-иелер!

Чаа чыл байырлалында уругларынарнын уттренигин сонуургап келгенинер дээш четтирбишаан, ог- буленерге аас-кежикти, ажыл-ижинерге чедиишкиннерни, кан дег кадыкшылды кузедивис.