Кэрэчээнэ Куо – кыргыттар күрэхтэрин сценарийа
план-конспект занятия (старшая группа)

Кэрэчээнэ Куо –  кыргыттар күрэхтэрин сценарийа

 Таптыыр сырдык аналбыт

Таҥарата буолаҥҥыт

Иэйии сылаас кыымнарын

Иҥэринэ сылдьа5ыт.

Талбыт курдук кэрэлэр

Тылла турар сибэккилэр.

Сахам Айыы куолара,

Сахам сырдык аанньаллара.

Мууска тыаһыыр кыргыттарбыт уолаттары кытта пааранан киирэллэр 

Саахыматтыы тураллар. 

Ыытааччы – Күндү кырачаан кэрэ кыттааччыларбыт!  Күҥҥэ тэҥнээх күн күбэй ийэлэрбитин, эйэҕэс эбээлэрбитин, эдьиийдэрбитин, балтыларбытын, кэрэ аҥардарбытын барыларын сандал саас кэлбитинэн  итиитик-истиҥник эҕэрдэлиибит. 

Ийэ, ийэ, ийэкээ
Куускэ – куускэ таптыыбын 
Сыллыыбын, уураабын,
Э5эрдэ ыытабын!               Роберт

Ийэ диэн кунду киьи 
Кинииэхэ тэннээх ким баарый,
Ийэ диэн кунду киьи 
Кинин 8руутун харыстаарый      Богдан

Хоьоон арааьа, Ункуу-битии, 
Ырыа – тойук, к8р -кулуу 
Эьигини куутэр       Боорур.       Боотур 

Ийэ диэн тыл - кунду тыл
Аан дойдуга ордук суох.    Дархан 

Ийэ ийэ ийэкээ
Куускэ – куускэ таптыыбын 
Доруобай буол куруутун       Витя

·      Ырыа – 

·      Миэстэлэригэр бардыннар 

Ыытааччы -  саха фольклоругар олоҕуран сибэкки курдук кэрэчээн кыргыттарбытыгар Кэрэчээнэ куо куонкурспутун саҕалыыбыт. 

Ыытааччы  - биьиги группабытыгар араас талааннаах кэрэчээн кыргыттар бааллар. Дохсун ытыспыт тыаһынан доҕуhуоллаан, алгыстаах тылбытынан айхаллаан көрсүөҕүҥ нарын-намчы көрүҥнээх, сайдам сайаҕас санаалаах, аһаҕас-амарах сүрэхтээх бүгүҥҥү күрэхпит кыттыылаахтарын

·      Нарын муускуканан улахан куруук оҥорон хааман кэлэннэр биир линияҕа тураллар. Ким кэнниттэн киирэллэрин быһааран жеребьевка

1.__________________________________________________________

2.__________________________________________________________

3.__________________________________________________________

4.__________________________________________________________

5.__________________________________________________________

6.__________________________________________________________

7. ___________________________________________________________

8. ___________________________________________________________

9.___________________________________________________________

 Ыытааччы: билигин куонкуруспут   түһүмэхтэрин кытта билиһиннэриэм. 

1. Мааныга кэтиллэр таҥас  - киэһээҥҥи муоданы көрдөрүөхтэрэ.

2. бэйэни билиһиннэрии – манна кыргыттарбыт бэйэлэрин туһунан кылгастык кэпсиэхтэрэ

3.  Өркөн өй  - оҕолорбут толкуйдуур дьоҕурдарын, мындыр өйдөрүн, киэҥ билиилэрин көрдөрүөхтэрэ -  таабырыннары таайыы  

4. оригинальнай бүлүүдэ – кыыс оҕо саха ыалын үтүө үгэстэрин кэриэстээччи, сайыннарааччы буолар аналлаах. Онон оҕо ийэҕэ бастыҥ көмөлөһөөччү буоларын көрдөрөр. 

5. түмүк 

Барыларыгар анал ааттар уонна диадема корона туттарабыт 

Ыытааччы –  кыыс оҕо барахсан – 

Күн курдук кэҥэ санаалаах

Ый курдук ыраас өйдөөх

Ыытааччы - Кыыс оҕо барахсан  - кырынаас

Курдук  дьэргэлдьийдэ

Кыталык курдук кынтайда.

Куба курдук долгуйда 

Хоьоон 

Мин маамам сымна5ас 
Илиилээх Илиилээх 
Мин Маамам нап нарын 
куоластаах куоластаах        Юра 

Мин маамам миэхэ5э 
Бэриски буьарар 
Оо наьаа минньигэс 
Бэриски бэриски       Эркин 

Мин эбээм, мин Эбээм 
Хаар манан баттахтаах 
Мин эбээм, мин эбээм 
Сып-сылаас илиилээх       Петя

Эмиийин эмтэрбит,  
Эмсэхтээн аьаппыта,
Сууннарбыта, тараабыт,
Сылаастык суулаабыт.      Виталий

Аан бастаан хаамтарбыт
Атылы уурдарбыт 
ынырбыт  угуйбут    
ыраахха илдьибит          Бэргэн

Ыытааччы: 1-кы түһүмэххэ: Күрэхтэргэ өрүү буоларын курдук, кыргыттарбыт хантан хааннаахтарын, кимтэн кииннээхтэрин кэпсиэхтэрэ. Көрсүҥ маҥнайгы нүөмэрдээх кыттааччыбытын.

1.__________________________________________________________

2.__________________________________________________________

3.__________________________________________________________

4.__________________________________________________________

5.__________________________________________________________

6.__________________________________________________________

7. ___________________________________________________________

8. ___________________________________________________________

9.___________________________________________________________

Ыытааччы: иккис түһүмэхпит Бэйэни билиһиннэрии – манна кыргыттарбыт бэйэлэрин туһунан кылгастык кэпсиэхтэрэ

1.__________________________________________________________

2.__________________________________________________________

3.__________________________________________________________

4.__________________________________________________________

5.__________________________________________________________

6.__________________________________________________________

7. ___________________________________________________________

8. ___________________________________________________________

9.___________________________________________________________

Ыытааччы: Чэйиҥ эрэ, күрэхпит 3 түһүмэҕэ оҕолорбут толкуйдуур дьоҕурдарын, мындыр өйдөрүн, киэҥ билиилэрин көрдөрүөхтэрэ -  таабырыннары таайыы  

Куну – ыйы хаххалыыр баар уьу (Былыт)

Кыната да суох к8т8р , уоьа да суох урэр, к8стубэтэр да куустээх баар уьу (Тыал )

Саас сутэр куьун тиллэр баар уьу (Хаар)

Уокка умайбат , ууга тимирбэт баар уьу (Муус)

Умуьах мунунан унуох баар уьу (тиис)

К8нулунэн устар к8мус кытыйа баар уьу (кун)

Битэмииним чааьынан 
инники со5ус буолуом, Миигин куобахчаан курдук кэрбээтэххинэ Муус доруобай буолуон  (марковь) 

Сайын о5уруокка От куох тэр сибиэьэй дэр ,Кыьынан иьиккэ Тууьанан ууруллаллар (о5орсу)

Иннин – кэннин кэтэрэр, албын – киитэрэй май гылаах кунду туулээх баар уьу (Саьыл) 

Кумалаанна уйэ оностон, мастан маска ыстанабын, хойуу уьун кутуруктаах кунду туулээх буолабын (Тиин)

Ытырыык ыккы майгынныыр адьыр5а кыыл баар уьу (Б8р8)

Тымныы муустаах сиргэ олохсуйар уу аннынан устарын с8булуур, Кыьыл кинигэ5э киибит , адьыр5а кыыла баар уьу (урун эьэ)  

Ыытааччы -   Үгүс ыал сандалы остуолларыгар араас минньигэс амтаннаах ас арааһын астаан дьиэ кэргэттэрин күндүлүүллэр-маанылыыллар. Бүгүҥҥү күрэххэ кыттар кыргыттарбыт 

4-стүһүмэхтэрэ «Минньигэстик аһааҥ” бу түһүмэххэ кыттааччыларбыт дьиэлэриттэн биирдии сөбүлээн астыыр бүлүүдэлэринийэлэринээн  астаабыт астрын  илдьэ кэлбиттэрэ.  Оригинальнай бүлүүдэлэрин кэпсиэхтэрэ.

Сценаҕа ыҥырабыт маҥнайгы нүөмэрдээх кыттааччыбытын.

1.__________________________________________________________

2.__________________________________________________________

3.__________________________________________________________

4.__________________________________________________________

5.__________________________________________________________

6.__________________________________________________________

7. ___________________________________________________________

8. ___________________________________________________________

9.___________________________________________________________

Хоьоон 

ол курдук кэрэтик 
ол курдук кундутук  
8руутун – мэлдьитин 
8йуур дии, кууьар ди      Алгыс 
 

Эбээм наьаа учугэй 
Эбээм наьа сымна5ас 
Мин эбээбин таптыыбын 
Кууьабын сыллыыбын   Айаал

Мин ийэм ырыата, 
суьуо5ун кэриэтэ
Намылхай нап намыын 
Мин ийэм ырыата  
Ытыьын кэриэтэ
Сып – сылаас нап нарын  Рустам

Мин бугун хоьооммун у8рэттим 
Ийэбэр аа5ан у8рдээри 
Мин бугун хоьооммун у8рэттим 
Тапталым талларын этээри    Сережа

Таптыыбын эйигин ийэкээм
Эн нарын эн истин мичээргин  
эн сэмэй сымна5ас майгыгын 
эйэ5эс элэккэй бэйэ5ин          Саша 

Чээлэй ку8х сибэкки 
кэрэтин талан 
Ийэбэр бэлэхтиэм 
Истинник ийээм  Эрэл 

Музыкальный номер - Уолаттар эҕэрдэлииллэр 

Ыытааччы  - Долгутуулаах кэммит кэллэ. Билигин кыргыттарбытын барыларын сценаҕа ыҥырабыт. 

Ыытааччы – Кэрэчээн кыргыттарбыт ситиһиилээхтик кытыннылар. Хас биирдии бэйэҕитигэр анал ааттары аныыбыт 

Дохсун ытыс тыаһынан кэрэчээн куоларбытын эҕэрдэлиэххэйин!!!  Манан күүтүүлээх куонкуруспут түмүктэнэр. 

Уопсай хаартыскаҕа түһүү.