Әдәбият дәресе - тормыш дәресе
материал по теме

Хәкимуллина Хәмдия Равилевна

Предварительный просмотр:


Подписи к слайдам:

Слайд 1

Әмирхан Еникинең “Матурлык” хикәясе

Слайд 2

Бенжамин Блум таксономиясен ә нигезләнеп, әдәби әсәрне тирәнтен анализлау дәресе

Слайд 4

1 нче таҗ – гади сораулар Әсәрнең авторы . Әсәрнең исеме. Әсәрнең жанры.

Слайд 5

2 нче таҗ – ачыклаучы сораулар 1.Әсәрнең төп герое кем? 2. Төп геройга хар а ктеристика бирегез. 3.Әсәрдәге башка геройларны атагыз. 4.Әсәрдәге детальләрне атагыз.

Слайд 7

Тарантас

Слайд 8

3 нче таҗ – интерпрета ц ия сорулары (аңлату, төшенү) 1.Төп геройның өендә булган вакыйгаларны бәяләгез. 2.Төп геройның позициясен аңлатыгыз.

Слайд 9

Интерпретация – (латин теленнән кергән сүз) аңлату, төшенү дигәнне аңлата.

Слайд 11

4 нче таҗ – иҗади сораулар Төп герой урынында булсагыз, сез нишләр идегез. Әниегезгә багышлап нинди әсәр башкарыр идегез.

Слайд 13

5 нче таҗ – практик сораулар 1. Төп герой белән сез килешәсезме? 2.Тормышта сезнең белән шундый вакыйгалар булганы бармы?

Слайд 15

6 нчы таҗ – бәяләү сораулары Әсәр сезгә ошадымы? Әниегез турында сочинение языгыз (10 җөмлә) .

Слайд 16

Сочинение өчен исемнәр: Әнием. Минем әнием. Яраткан әнием. Кадерле әнием. Әнием – күз нурым.

Слайд 17

План 1.Әниегезнең исеме. 2.Яше. 3.Кайда туган. 4.Кайда укыган. 5.Кайда эшли.

Слайд 18

6.Әниегезнең портреты ( күзләре, чәчләре, ...). 7.Яратып пешергән ризыгы. 8. Яраткан шөгыле (хобби). 9. Яраткан җыры. 10. Әниегезгә мөнәсәбәтегез һәм теләкләрегез.

Слайд 19

Игътибарыгыз өчен рәхмәт!



Предварительный просмотр:

Мәкальләр темасы буенча тест.

  1. Мәкаль сүзе кайсы телдән кергән:
  1. рус
  2. гарәп
  3. француз
  1. Мәкальләр кайсы өлкәгә кертеп өйрәнелә:
  1. халык авыз иҗаты
  2. поэзия
  3. проза
  1. Мәкальне дәвам ит: “Егет кешегә җитмеш төрле ...
  1. эш тә аз”
  2. хезмәт  аз”
  3. һөнәр дә аз”
  1. “Без капчыкта ятмый” мәкале нинди теманы чагылдыра:
  1. гаделлек
  2. бердәмлек
  3. азатлык
  1. “Эш беткәч,...
  1. ял итәргә ярый”
  2. ашарга ярый”
  3. уйнарга ярый”
  1. Мәкальләр нинди вазыйфа башкаралар:
  1. укырга өйрәтәләр
  2. киңәш бирәләр
  3. язарга өйрәтәләр
  1. “Белемдә...
  1. акыл”
  2. байлык”
  3. көч”
  1. Мәкальнең кайсы варианты дөрес түгел:
  1. “Бер кат үлчә, бер кат кис”
  2. “Җиде кат үлчә, бер кат кис”
  3. “Җиде кат үлчә, җиде кат кис”
  1. “Иделгә таянган – ил кичкән” мәкале кайсы темага карый:
  1. тел
  2. акыл
  3. ил

Предварительный просмотр:


Подписи к слайдам:

Слайд 1

Сюжет элементлары

Слайд 2

Пролог Экспозиция Төенләнеш Вакыйгалар үстерелеше Перипетияләр Кульминация Чишелеш Эпилог

Слайд 3

Пролог Әсәрдә сөйләнәчәк тарихтан бик күпкә элек булган вакыйгаларны ниндидер максат белән әсәр башында сөйләп кую (сирәк очрый)

Слайд 4

Экспозиция Конфликтны барлыкка китерүче сәбәпләр, аның алшартлары белән таныштыру.

Слайд 5

Төенләнеш Конфликтның башлану ноктасы.

Слайд 6

Вакыйгалар үстерелеше Конфликтның зураюы, тирәнәюе, аны чишәргә омтылышлар ясау.

Слайд 7

Перипетияләр Геройлар язмышындагы, вакыйгалардагы көтелмәгән борылышлар (еш очрамый)

Слайд 8

Кульминация Әсәрдәге вакыйгаларның , көрәшнең иң югары ноктасы.

Слайд 9

Чишелеш Конфликтка нокта куелу, проблеманың хәл ителүе. Ул я конфликтның юкка чыгуын, я чишелә алмаслыгын күрсәтә.

Слайд 10

Эпилог Соңгы нәтиҗә, геройларның алдагы язмышларын хәбәр итү яки автор мөнәсәбәтен ачыклау .



Предварительный просмотр:

Ә.Еники иҗаты буенча тест.

  1. Авторның яшәү елларын күрсәтегез:
  1. 1909-2000
  2. 1925-2000
  3. 1912-1991
  1. Ә.Еники – ул:
  1. Шагыйрь
  2. Драматург
  3. Язучы
  1. Кайсы әсәрне Ә.Еники язган :
  1. “Йөзек кашы”
  2. “Әйтелмәгән васыять”
  3. “Агыйдел”
  1. “Әйтелмәгән васыять” әсәренең жанры:
  1. Хикәя
  2. Повесть
  3. Роман
  1. Әсәрнең төп герое:
  1. Миңлебай
  2. Суфиян
  3. Акъәби
  1. Төп герой яшәгән авыл:
  1. Юлкотлы
  2. Каракош
  3. Атчабар
  1. Төп геройның исемнәре күрсәтелгән рәтне тап:
  1. Аксылу,Аккилен,Акбикә, Акҗиңги, Акъәби
  2. Аксылу, Аккыз, Акапай, Акъәби
  3. Аксылу, Акбикә, Акъәби
  1. Төп геройның күршесенең исеме:
  1. Гөлбикә
  2. Гарифә
  3. Гүзәл
  1. Төп герой даладан нәрсә җыя:
  1. Торф
  2. Утын
  3. Кизәк

  1.  Далада нәрсәләр “йөгерә”:
  1. Кылганнар
  2. Хайваннар
  3. Кешеләр
  1.  Әсәрдә 90 яшькә җитеп килгән геройның исеме:
  1. Миңлегали
  2. Миңлегәрәй
  3. Миңлебай
  1.  Төп герой нәрсәләр асрый:
  1. Сыер, сарыклар
  2. Кәҗә, тавыклар, казлар
  3. Ат, үрдәкләр
  1.  Төп геройны Өфе шәһәренә кемнәр алып китә:
  1. Улы белән килене
  2. Күршесе белән колхоз бригадиры
  3. Кызы белән кияве
  1.  Төп геройның кайсы җире авырта:
  1. Күкрәге
  2. Башы
  3. Аяклары
  1.  Төп герой янына кем килеп йөри:
  1. Рәссам
  2. Җырчы
  3. Шагыйрь
  1.  Төп герой соңгы көннәрен кайда үткәрә:
  1. Авылда өендә
  2. Больницада
  3. Кызының фатирында
  1.  Төп геройның соңгы васыяте:
  1. Мөселманча күмү
  2. Авылда күмү
  3. Шәһәр зиратында күмү
  1. Әсәрдә күтәрелгән төп проблемаларның берсе:
  1. Өлкән буынны хөрмәт итмәү
  2. Буыннар арасында бәйләнеш өзелү
  3. Гореф-гадәтләрне сакламау



Предварительный просмотр:

6 нчы сыйныф өчен тест. Татар әдәбияты.  И.Гази иҗаты. 1 нче вариант.

  1. И.Гази ул:
  1. Язучы
  2. Шагыйрь
  3. Журналист
  1. И.Гази күбесенчә нинди жанрда язган:
  1. Роман
  2. Повесть
  3. Хикәя
  1. Кайсы әсәр И.Газиныкы түгел:
  1. “Өч Мәхмүт”
  2.  “Сарбай – сары эт”
  3.  “Кызыл чәчәкләр”
  1. “Матур кыз” хикәясендә кыз нинди транспортта бара:
  1. Автомобильдә
  2. Автобуста
  3. Пароходта
  1. “Матур кыз” хикәясендә кыз кемгә кычкыра:
  1. Билетчы хатынга
  2. Пассажирга
  3. Янында барган егеткә
  1. “Малайлыкта кунакта” әсәре нинди жанрда язылган:
  1. Автобиографик роман
  2. Автобиографик хикәя
  3. Автобиографик  повесть
  1. “Малайлыкта кунакта” әсәрендә малай кем белән җиләккә бара:
  1. Күрше кызы Гөлниса
  2. Күрше апасы Фагыйлә
  3. Күрше абыйсы Җәлил
  1. “Чыпчык” әсәрендә нинди бөҗәкләрне бетерер өчен малай чыпчык тота:
  1. Кырмыскаларны
  2. Чебеннәрне
  3. Тараканнарны
  1. “Чыпчык” әсәрендә чыпчык белән ахырдан нәрсә була:
  1. Ашка төшә
  2. Мичтә яна
  3. Очып китә

6 нчы сыйныф өчен тест. Татар әдәбияты. И.Гази иҗаты. 2 нче вариант.

  1. И.Газиның яшәгән елларын күрсәт:
  1. (1907-1971)
  2. (1903-1958)
  3. (1907-1983)
  1. И.Гази кайсы сугышта катнашкан:
  1. Рус –француз
  2. Бөек Ватан
  3. Рус – япон
  1. Кайсы әсәр И.Газиныкы:
  1. “Маякчы кызы”
  2. “Наил һәм Фаил”
  3. “Мәүлия нигә көлде?”
  1. “Малай белән эт” әсәрендә малай нинди милләттән була:
  1. Рус
  2. Татар
  3. Латыш
  1. “Малай белән эт” әсәрендә  хикәяләүче кем?
  1. Солдат
  2. Бабай
  3. Малай
  1. “Сыерчыклар” әсәрендә сыерчык оясы кая егылып төшә?
  1. Җиргә
  2. Суга
  3. Кирпечләр өстенә
  1. “Сыерчыклар” әсәрендә солдатлар нәрсә карап юаналар:
  1. Карточкалар һәм хатлар
  2. Спектакль
  3. Кинофильм
  1. “Сарбай – сары эт” әсәрендә эт белән кем уйный?
  1. Рекс
  2. Закир абый
  3. Илдус
  1. “Сарбай – сары эт” әсәрендә балалар этнең гәүдәсен кая илтәләр:
  1. Басуга
  2. Урманга
  3. Чокырга



Предварительный просмотр:

И.Юзеевның тормыш юлы һәм иҗаты буенча тест.

  1. Авторның яшәү елларын билгеләгез:
  1. 1900-1981
  2. 1933-2004
  3. 1907-1971
  1. И.Юзеев шагыйрь булудан тыш тагын кем буларак таныла:
  1. Язучы
  2. Композитор
  3. Драматург
  1. Кайсы әсәр И.Юзеевныкы түгел:
  1. “Беренче театр”
  2. “Кыр казлары артыннан”
  3. “Сандугачлар килгән безгә”
  1. И.Юзеевка “Татарстан Республикасының халык шагыйре” дигән исем ничәнче елда бирелә:
  1. 1993
  2. 1994
  3. 1995
  1. “Бакчачы турындагы балладаның төп герое кем:
  1. Бакчачы бабай
  2. Бакчачы абый
  3. Бакчачы карт
  1. Бакчачы бакчада нәрсәләр үстерә:
  1. Чәчәкләр
  2. Гөлләр
  3. Үсемлекләр
  1. Нинди кошлар бакчага килә:
  1. Былбыллар
  2. Тургайлар
  3. Чыпчыклар
  1. Кошлар артыннан нәрсәләр килә:
  1. Чаяннар
  2. Куяннар
  3. Еланнар
  1. Кем бакчачыга киңәш бирә:
  1. Күрше карты
  2. Күрше карчыгы
  3. Күрше кешесе
  1.  Бакчачы кошларны нишләтә:
  1. Читкә куа
  2. Читлеккә яба
  3. Читәнгә утырта
  1.  Бакчачы үзенең гамәле өчен нишли:
  1. Үкенә
  2. Шатлана
  3. Куана
  1. “Йолдыз кашка балладасы”ның төп героен билгелә:
  1. Алаша
  2. Айгыр
  3. Ат
  1.  Балладада нинди еллар сурәтләнә:
  1. Бөек Ватан сугышы
  2. Гражданнар сугышы
  3. Рус-француз сугышы
  1.  Йолдыз кашканың хуҗасы кем була:
  1. Капитан
  2. Майор
  3. Генерал
  1. Фашистларны автор кем дип атый:
  1. Юлбасар
  2. Илбасар
  3. Җирбасар
  1.  Йолдыз кашканы кем буйсындырырга тели:
  1. Фашист генералы
  2. Фашист полковнигы
  3. Фашист солдаты
  1.  Йолдыз кашкага нәрсә бирәләр:
  1. Арпа
  2. Бодай
  3. Солы
  1.  Йолдыз кашканы буйсынмаган өчен нишләтәләр:
  1. Аталар
  2. Ябып куялар
  3. Иреккә җибәрәләр



Предварительный просмотр:

Ч.Айтматовның “Беренче мөгаллим” әсәре буенча тест

  1. Ч.Айтматовның милләтен билгеләгез:
  1. Казах
  2. Татар
  3. Рус
  4. Кыргыз
  1. Кайсы әсәр авторныкы түгел:
  1. “Җәмилә”
  2. “Анам кыры”
  3. “Наил һәм Фаил”
  4. “Ахырзаман”
  1. “Беренче мөгаллим” әсәренең жанры:
  1. Хикәя
  2. Повесть
  3. Роман
  4. Шигырь
  1. Мөгаллим сүзе нәрсәне аңлата?
  1. Укучы
  2. Укытучы
  3. Укыту
  4. Укыган
  1. Мөгаллимнең исеме ничек?
  1. Дүшән
  2. Таштинбәк
  3. Сатымкол
  4. Кара әкә
  1. Хикәяләүче кызның исеме:
  1. Алтынкояш
  2. Алтынсу
  3. Алтынай
  4. Алтын
  1. Хикәяләүче кызга ничә яшь була:
  1. 11
  2. 12
  3. 13
  4. 14

  1. Мөгаллим мәктәп өчен нинди бинаны ремонтлый:
  1. Абзар
  2. Сарай
  3. Лапас
  4. Өй
  1. Мөгаллим мәктәпкә килгәч, балаларга кемнең портретын күрсәтә?
  1. Ленин
  2. Сталин
  3. Пушкин
  4. Тукай
  1. Мөгаллим балаларга нәрсә бирә?
  1. Ручка, дәфтәр
  2. Дәфтәр, каләм, кара такта
  3. Көндәлек, каләм
  4. Дәфтәр, такта
  1. Мөгаллим укырга дип кызны кая озата?
  1. Ташкентка
  2. Бишкекка
  3. Мәскәүгә
  4. Казанга
  1. Кыз нинди транспотрка утырып китә?
  1. Автобус
  2. Поезд
  3. Пароход
  4. Автомобиль
  1. Мөгаллим кызны озатканда үзен ничек тота?
  1. Шатлана
  2. Борчыла
  3. Уйлана
  4. Сөйләшми
  1. Кыз Мәскәүдә  кайда укый?
  1. Академия
  2. Университет
  3. Институт
  4. Техникум


Предварительный просмотр:


Подписи к слайдам:

Слайд 1

Татар әдәбиятының чорларга бүленеше

Слайд 2

1. Борынгы һәм Урта гасыр татар әдәбияты: 1) Гомумтөрки , ягъни борынгы төрки әдәбият ( XII – XIII йөзләр)

Слайд 3

2) Болгар-хәзәр чоры, ягъни болгар-татар әдәбияты ( XIII йөзнең урталарына кадәр)

Слайд 4

3) Алтын Урда чоры әдәбияты ( XIII йөзнең урталарыннан XV гасырның урталарына кадәр )

Слайд 5

4) Казан ханлыгы чоры әдәбияты ( XV йөзнең урталары - 1550 еллар)

Слайд 6

5) XVII йөз әдәбияты

Слайд 7

6) XVIII йөз әдәбияты

Слайд 8

2. XIX гасыр татар әдәбияты

Слайд 9

3. XX йөз башы әдәбияты

Слайд 10

4. “Совет чоры” әдәбияты (1917 елдан - Советлар Союзы таралганчы)

Слайд 11

5. XXI гасыр әдәбияты (Советлар Союзы таралган вакыт - бүгенге көн)


Предварительный просмотр:


Подписи к слайдам:

Слайд 1

20 нче гасыр башы татар әдәбияты

Слайд 2

Бирем: 1. 20 нче гасыр татар әдәбияты әдипләрен портретларыннан таныгыз

Слайд 3

1.

Слайд 4

2.

Слайд 5

3.

Слайд 6

4.

Слайд 7

5.

Слайд 8

6.

Слайд 9

7.

Слайд 10

8.

Слайд 11

9.

Слайд 12

10.

Слайд 13

11.

Слайд 14

12.

Слайд 15

Җавап: 1.Фатих Әмирхан 2.Гаяз Исхакый 3.Дәрдемәнд 4.Шәриф Камал 5.Габдулла Тукай 6.Галиәсгар Камал

Слайд 16

7.Галимҗан Ибраһимов 8.Һади Такташ 9.Нәҗип Думави 10.Кәрим Тинчурин 11.Сәгыйть Рәмиев 12.Гафур Коләхмәтов



Предварительный просмотр:

Халык аваз иҗаты буенча тест

Башкарды:________________________

  1. “Ак бүре” әкиятендә патшаның ничә улы була?
  1. 3
  2. 4
  3. 5
  1. “Үги кыз” әкиятендә Үги кыз нинди төстәге сандык белән кайта?
  1. яшел
  2. кызыл
  3. зәңгәр
  1. “Ай былбылым” җырында нинди елга турында әйтелә?
  1. Идел
  2. Агыйдел
  3. Чулман

4.Мәкальнең ахырын тап: “Җиде кат үлчә,...

  1. бер кат кис
  2. ике кат кис
  3. өч кат кис

5.Энә күзеннән үткәрү әйтеменең мәгънәсе ничек?

  1. карау
  2. уку
  3. тикшерү

6. Табышмакның җавабын тап: “Язын дөньяга килә, көзен саргаеп үлә”

  1. кар
  2. яфрак
  3. кояш

7.Татар халык мәзәкләрнең төп герое кем?

  1. Хуҗа
  2. Хатын
  3. Ир

8. “Сак-Сок” бәетендә малайлар нәрсәгә әвереләләр?

  1. Ак кошлар
  2. Кара кошлар
  3. Сары кошлар

9. “Зөһрә кыз” легендасында Зөһрә кыз кая китә?

  1. йолдызларга
  2. кояшка
  3. айга

 Тикшерде:________________

  Билге:________________


Предварительный просмотр:


Подписи к слайдам:

Слайд 1

Сурәтләрдә чор сулышы Ф.Әмирханның “Хәят” повесте буенча

Слайд 2

Фатих Әмирхан (1886-1926)

Слайд 3

“Хәят” повесте (1911)


Предварительный просмотр:


Подписи к слайдам:

Слайд 1

Габдулла Тукайның “Фатыйма белән Сандугач ” шигыре

Слайд 3

Читлегең яхшы...

Слайд 8

Читлек ачтым сиңа...


По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Хәзерге әдәбият дәресе технологиясе.

Әдәбият дәресен үткәргәндә кулланылган технологияләр....

Дәрҗия Аппакованың “Сөяк саплы пәке” әсәрендәге “Икенче хикәя” буенча диалогик-монологик сөйләмгә чыгу. (6 нчы рус төркеме өчен әдәбият дәресе)

Дәрҗия Аппакованың “Сөяк саплы пәке” әсәрендәге “Икенче хикәя” буенча  диалогик-монологик сөйләмгә чыгу дәресенең план-конспекты...

Ризаэддин Фәхреддинне беләбезме?.9 класс әдәбият дәресе

9 класс әдәбият дәресендә Р.Фәхреддиннең тормышы һәм иҗаты буенча ярыш....

9 нчы сыйныфта әдәбият дәресе Кол Галинең " Кыйссаи Йосыф" әсәре- татар әдәбиятының күренекле ядкәре

Дәрес Кол Галинең " Кыйссаи Йосыф" әсәрен өйрәнүнең йомгаклау дәресенең бер варианты буларак татар теле һәм әдәбияты укытучыларынатәкдим ителә....

5 нче дәрестә әдәбият дәресе конспекты

“ҖИКТЕРЕП  ПАР АТ, КАЗАНГА ТУП – ТУРЫ КИТТЕМ КАРАП”...

7 сыйныфта әдәбият дәресе “Халыкның язмышы Дәрдемәнд иҗатында” темасына

Урок татарской литературы в 7 классе на тему «Судьба народа в творчестве Дардеманда»...

(5 нче сыйныфта әдәбият дәресе)

Г.Тукай. «Шүрәле” поэмасы....