Тоол: «Мээн дылым, мээн дайызыным».
материал по художественной литературе на тему

Трас Светлана Дадар-ооловна

Н. Золотарева.

Очулдурган башкы: Трас С.Д.

Скачать:

ВложениеРазмер
Microsoft Office document icon meen_dylym_meen_dayyzynym_-_kopiya.doc43 КБ

Предварительный просмотр:

Муниципальное бюджетное дошкольное образовательное учреждение - детский сад «Чечек» комбинированного вида с. Кызыл-Мажалык

Барун-Хемчикского кожууна Республики Тыва

Тоол:

«Мээн дылым,

мээн дайызыным».

                   

                                     Н. Золотарева.

                                                                         Очулдурган башкы:

  Трас С.Д.

Кызыл-Мажалык-2018чыл.

Шиижиткен  тоол.

Мээң дылым, мээң дайызыным.

Дилги.- Мен муң хире кажарлаар аргаларны билир мен. (Кижи бүрүзүн).

Кымны-даа болза кажарлаптар мен. Ха-ха-ха... Парны-даа, Арзылаңны –даа. Караам безин дырбаш дивес-деп бил. Чоокта чаа меңээ Улу союп келгеш, суме дилеп-тир. Мен чүгле кажар эвес, угаанныым база хөлчок эвеспе.

Дилги-Ага, ам-на бо Чылан менче союп кел чор. Адырам мону шүңме, канчаар көгудупкеш, сеткил-сагыжым хандыр каттырып алыр мен. Эй, Чылан, сен меңээ келдиң бе?

Кобра. – Коруп тур мен, сен Чыланнар биле шоолуг таныш эвес хевирлиг сен. Мен анаа чылан эвес, мен Кобра-дыр мен.

Дилги:- (Билир мен, билир мен). Дыңнаан мен, сээң бир дамды хораныңдан, он-шаа кижи өлүп каап болур. Ол шын бе?

Кобра:- Ынчанмайын. Мен хоранымны анаа-ла чарыгдавайын турар мен. Чүге оон кижилер өлүр ужурлуг чүвел? Хорандан эмнер база кылыр. Хоран-биле улусту база эмнеп турар. Меңээ дегбес болза, мен база кымга-даа дегбес мен.

Дилги:- Ындыг-де даан! А чараа-чечен! Сээң эъдиңни, дагаа эъдинден-даа чагаай дээр чорду. Пар  база мактанды,Кобраны  көруп кааш кортканындан сириңейнип,  мырынай далып каар мен деп аан.

Кобра:- Ол-даа көк меге чуве-дир. Мен анаа-ла хоозун чулчуруур хөңнум чогул.

Дилги:- Дыңна-даан чылан, дуу ында өрге үңгүрү бар. Күзээр болзуңза амданныг чем ында-ла.

Кобра:- Ийе. Билир мен, билир мен.(союп чоруптар).

Дилги:-Хаа-ха-ха! Көрүңер даан, меңээ бүзүреп турарын. Ында хүн караанда селеске дыштанып чыдар. Мелегей Чыланны селеске ам канчаар эвес.

-А бо чараа-чечен моорлап келди. Ам ону үрүптейн.

Дилги:- Привет, Эжикей! Дыңна даан! Кыжын меңээ даарап берген шубаң хөлчок-ла дузалады. Четтридим! –

-Дыңна даан, ам чаа маңаа Кобра кээп чорду.Хой- ле чуве хоореп турар –де, сени Кобрага таваржып келгеш кортканындан сиринейни бээр –даа дээр.Чараа - чеченнин эъди эм эът-дир, даа дээр ол шын чуве бе ?

Чараа- чечен : - Сээн чугаалаан чувелерин шупту меге, хоозун  чуве –дир , мен сени билир мен шупту чувени чогаадып, хоодуп алгаш, бисти шуптувусту алгыштырып – бакташтырар  деп турар   сен. Сактып ал! Ындыг багай чан сени эки чувеге чедирбес.

Дилги: - Бузуревес болзунза бузуреве даан! Мен Кобранын чугаалаан чугаазын дамчыттым.

Селеске: - Бисти- даа, аамайларны, Дилги ожегерээн шуптувусту бот- боттарывыска удур алгыштырар дээш хоозун меге чувелер чугаалаарга кулактарывыс азып алгаш ону дыннап турар бис аан.

Кобра: - Бис ам катчып алыр болзувусса эки –дир.

Селеске:  - Менээ Дилги таваржыр болза кудуруум биле, чаа шааптар мен!

Чараа- чечен: - Мен база бодумнун инелерим-биле кадаптар мен!

Кобра: - Турунар! Мен ону бодум кезедиптейн!  Дилги боду чаштып алган бисти кедеп чытканын корбес силер бе? Канчаар эвес болар дээнсиг.

Кобра: - Селеске мени сывырта, мен дезип халыыйн, а артыын бодум кылыптар мен.

Кобра:- Дилгинин чанынче союптарга, Селеске суруп чоруптар.

Чараа-чечен:- Дилгинин халыыр оруунга чыдыптар.

Хенертен Кобра Дилгиже шурай бергеш ызырыптар. Дилги дескеш Чараа- чеченче шурай бээр.

Чараа-чечен: - Дылын биле хоозун меге шуугаарын шууга, ынчалза даа ой хемчээлин билип ал билдин бе?

Кобра: - Мээн дылым, мээн дайызыным! (ынчангаш боду бодунга хора чедирбес деп бодаар болзунарза хоозун меге чуве,чугаалавайн чорунар,чамдык улус база ындыг бир-ле кижиге билбейн артык  чугаалавас турган чувени даа чугаалай каапкан болгулаар).

                                                                                                 

                                                                                                                                                                                                                                                                       

                                                                                                                                     

                                                                                             

                                                           


По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Педагогическое мероприятие с детьми в средней группе "Тыва дылым-мээн байым"

Авторское педагогическое мероприятие с детьми в средней группе был разработан мною,  для того чтобы дети правильно называли  и понимали   слова на тувинском и  русском языках....