Дидактиктиг оюннар
консультация по аппликации, лепке (старшая, подготовительная группа)

Дидактиктиг оюн

«Хуулгаазын анчыгаштар».

Эпиграф:

Оюн болза куш-ажыл болур, оюн-биле куш-ажыл уругларга онзагай кижизидилге.  (Н.К.Крупская)

Оюн бичии уругларнын дыл-домаан , угаан-медерелин сайзырадыр , чараш чуулге болгаш найыралга ооредир.  Оюнну кижи торуттунуп кел-ле ойнап эгелээр болгаш ол оюн кижини бугу назынынын иштинде удеп кээр. Оюннун кижиге ужур – дузазын санап четпес. Шаанда уруглар сайзанактаарда  улуг-биче  даштар-биле ойнаар чораан.  А амгы уеде колдуунда садыгдан саткан ойнаарактар-биле сайзанактаар (ойнаар-кыс дээн чижектиг).

Актуалдыг кезээ:  

 Ортумак болгаш улуг болук уругларынын дыл-домаан сайзырадып сайзанактап ойнаарындан ангыда, оннун иштинде саннарны дорт санап ооренир  уези. Ынчалза-даа уругларга казылга операциязын шингээдип алыры берге болуп турар.

Сорулгазы: школа назыны четпээн улуг болук уругларынын чогаадыкчы болгаш угаан-медерел шыдалдарын чанчылчаан эвес материалдар дузазы-биле сайзырадыры.      

Амгы шагда ойнаарактар  янзы-буру болза-даа, уруглар боттары холдары-биле кылган ойнаараан унелеп, хумагалаарлар. Ынчангаш уругларга санда казылга операциязын шингээдип алыры берге болганындан, «Хуулгаазын анчыгаштар» деп саазын савалардан ойнаарактарны чогаадып  кылган бис. Оон ангыды оларны,  тыва тоолдар-биле таныштырарда ажыглап, уругларнын  угаан-медерелин, сос курлавырын байыдып, чараш чуулге болгаш эп-найыралдыг болурунга, кижизидеринге ажыглап  турар мен.

 Хуулгаазын анчыгаштарны  диргизип, «Хоптаашка» деп оюн чогааткаш, ойнап турар бис.  Ону ойнаарда, уруг бурузу анчыгаштарнын аксындан саазын ленталарны ушта дыртып белеткеп алырлар. Оон уруг бурузу улуг-сектерлиг кажыкты октааш, тыва дыл кырынга ыыткыр саннаар. Каш улуг-сек душкен-дир, ынча чуруп каан чогуур чемнерни анчыгаш чиир (лентаны сава иштинче киир долгаар). Кымнын чеми эвээш арткан-дыр, ол уруг уткан болур. Бо оюнга саннарлыг карточкаларны ажыглап тургаш ойнаары кузенчиг.  

        Ол-ла «Хуулгаазын анчыгаштарны» ажыглап, «Эн-не дыыжы» деп оюн ойнап болур. Оюннун дуруму: бо оюнну ойнаарда,  саванын  иштинде шынгырааштыг анчыгаш-биле ойнаар. Баштай уруглар шупту хая корнуп олуруп алырлар, бирээ уруг кажыын октааш, ынча катап анчыгаштын чемин киир долгаар. Ол уеде уруглар кичээнгейлиг ыыт чокка шынгырааштын даажын санааш, тывалап тунун чугаалаар. Меге санаан уруг оюндан унер. Бо оюн -  уругларнын кичээнгейин болгаш кулаанын дыыжын сайзыратпышаан, саналганы быжыглап, катаптадып турар.

Дыннаанынар дээш четтирдим.