НОД на тему: "7 деп сан болгаш чурагай"
план-конспект занятия по математике (подготовительная группа)

Монгуш Чайзат Александровна

Муниципалдыг бюджеттиг школа назыны четпээн ооредилге албан чери

Тыва Республиканын Чоон-Хемчик кожууннун Чадаана хоорайнын «Чечена» аттыг уруглар сады

 

 

 

 

Улуг болукке ажык кичээл

Темазы: « 7 деп сан болгаш чурагай»

 

 

 

 

 

                                                                     Кижизидикчи башкы:

                                                                    Монгуш Чайзат Александровна

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                                                           Чадан,2018

   ФЭМП

Тема: «7 деп сан болгаш чурагай»

Сорулгазы:7 деп сан болгаш чурагайны аян –чорук хевири-биле уругларга катаптадып ооредир; уругларнын угаан-медерелин, кичээнгейин, математиктиг дыл домаан сайзырадыр; кичээл уезинде бодун шын алдынарын, сан кичээлинге ынак болурун кижизидер

Дерилгези:сюжеттиг чуруктар, компьютер, проектор, геометриглиг фигуралар, прищепка, пазл

Чорудуу

Организастыг кезээ

Экии,он холум

Экии,солагай холум

Экии,он будум

Экии,солагай будум

Сен мээн эжим сен

Мен сээн эжин мен

Экии,эргим оннук

Экии,уруглар

Эр-хейлер, ам кичээливимсте хоглуг омак, кичээнгейлиг болурунарны кузедим.

Бистин богунгу кичээливисте дыка солун аалчы аалдап келген. Силер ам бо аялганы дыннааш кым деп аалчыны тып кааптар силер (аялга ырлаар).

Бистин аалчывыс бичии хензиг , чаптанчыгбай

Билбези чок уруг чуве

Хоглуг, баштак, тенекпей

Чаштарнын ынак маадыры

Кым-дыр ол,уруглар? (Маша) (слайд1, Машанын чуруу коступ келир).

Маша: Экии, уруглар.Мен силернин-биле ойнап, хоглеп, оорениир дээш келдим. Баштай мээн-биле аргада адыгже агаарлап баар силер бе? (слайдыга ун-биле чугааланыр)

Баар бис бе, уруглар? (ийе).Оожум аялга-биле четтинчип алгаш аргаже кылаштааптаалынар. Аргага чорааш кандыг дурумнерни сагыыр ужурлуг бис? (уругар харыылаар).

Маша: Миша бо коступ келди. Миша мунгарап турар кандаай чоор, уруглар? Миша, чун канчап барды, чуге мунгаргай сен?

Миша:Экии,уруглар. Мээн бажынымны арылар келгеш уреп кааптылар. Ам чуртаар черим чок.

Уруглар, адыгга дузалажып бээр бис бе? Бо геометриглиг хевирлернин дузазы-биле бажындан кылып берээлинерем.(улуг конструкторлар-биле тудар).

Кандыг геомтриглиг хевир ажыгладын?(уруг бурузунден айтырар).

Эр-хейлер.

Маша: Мен ары оонун чанындан мындыг чараш хапчыгаш тып алдым.

Башкы: Иштинде чулер бар эвес коруп корээлинерем.Кижи бурузу холун сукаш уштуп экээр.

Сээн чуруунда чуну чуруп каан-дыр? (чеди-хаан сылдыс)

А сээн чуруунда чуну чураан-дыр? (челээш)

Сээн чуруунда чуну чураан-дыр? (7 анай)

А сээн чуруунда чуну айыткан-дыр? (неделянын 7 хонуу)

Бо чуруктарда чуулдер шупту каш-дыр ? (7)

Эр-хейлер. Бис кичээливисте 7 деп чурагайны катаптап ооренир шээй бис.

Уруглар, 7 деп чурагай каш деп саннын соонда турар?

Каш деп саннын мурнунда турар?

7 деп чурагайга чулерни домейлээр-дыр силер?(уруглар харыылаар).

Дыка-ла угааныг уруглар-дыр силер? 7 деп чурагайны оон мурнунда база бижип турган болгай бис. Ам саазыннарывыстын он талазынын кырынга 7 деп чурагайны бижиптинерем, уруглар.

Бодалга

Маша: Мен ам силерни эштерим-биле таныштырайн.(чараа-чеченге келир)(слайд2).

Чараа-чеченнин торуттунген хуну болур дээн. ол каш харлап турарын мен бодалга тыптырарымга билип кааптар силер

Авазы оглунга 3 машина садып экеп берген, а ачазы 4 бомбук садып берген. Оглунда шупту каш ойнаарактар бар-дыр? (7)

Башкы: Бодалганын харыызы каш болду? (7). Ынчаарга чараа-чечен каш харлап турар-дыр? (7)

Сула шимчээшкин ыры дузазы-биле

Оюн: «Улуг, биче, ден»

Чараа-чеченнин торуттунген хунун таварыштыр бажынын чараш кылдыр каастап берээлинерем, уруглар.(чечектер, шариктер, бурулерни прищепкалар биле хендирге азар)

Чечектер каш-дыр? (7), шариктер каш-дыр? (5), бурулер каш-дыр? (7)

Чечектер шариктерден кандыг-дыр,Чылгычы?

Чечектер биле бурулер кандыг-дыр, Ай-Сурена?

Шариктер бурулерден кандыг-дыр,Шолбан? (улуг, биче, ден дем демдектерни салыр).

Маша: Ам улаштыр чоруптаалынар.Бо мээн кодан деп эжим-дыр.(слайд3).

Кодан: Башкым менээ онаалга берип калды. Ону кылып чадап олур мен. Менээ дузалажып бээр силер бе, уруглар? (кроссвордту санаар)

Маша: Ам улаштыр чоруптаалынар.Бо мээн борулер деп эштерим-дыр.(слайд4).

Борулер: Бис богун дыка чараш пазлдар садып алдывыс. Бис арай-ла канчаан кылырын билбейн олур бис. Силер айтып бээр силер бе,уруглар? (пазлды уруг бурузу кылыр)

Пазлды кылыптарынарга чуу унуп келди? (7 деп чурагай)

Туннел

Дыка эки кылдыр агаарлап алдывыс. Бис ам дедир болуувусче чоруптаалынар уруглар.

Маша: Дыка-ла угаанныг уруглар-дыр силер. Мээн оорлеримге шуптузунга дузалаанынар дээш силерге медальдарны тыпсып тур бис. Байырлыг,угааныгбайлар.

Уруглар, мен шын чуулдер чугаалаар болзумза часкаар силер, а меге чуулдер чугаалаар болзумза тепсээр силер.

Богун кичээлде 8 деп чурагайны ооренген бис

7 деп чурагай 6 деп чурагайдан улуг

7ден 5ти казыырга 3

По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Куш-ажыл дугайында чечен-чугаалар болгаш шулуктер

Собраны рассказы и стихотворения о труде на тувинском языке....

Тыва улустун аас чогаалында тыва дылдын ажык болгаш ажык эвес уннери

«А» деп унге         Дурген чугааАалашса аалашсынАнай хураган аалашсынАнай хураган аалааштынАваларын тып эмзин...

"Шаптараазынныг болгаш берге оруктар"

Занятие проводится на тувинском языке...