Сценарий Новогоднего утренника «Приключения Базилио и Алисы на Новый год» в подготовительной группе на осетинском языке
план-конспект занятия

Муниципальное бюджетное дошкольное образовательное учреждение

«Детский сад №7» г. Алагир

Сценарий

Новогоднего утренника

«Приключения Базилио и Алисы

на Новый год»

в подготовительной группе

на осетинском языке

Подготовила:

Музыкальный руководитель

Дзитоева Залина Константиновна

2024 г.

Дети под муз.входят в зал, вступительный танец, слово воспитателя, стихи.

Зарæг

(Дети садятся на стульчики)

Входят Кот и Лиса, обходят елку, видят детей и гостей, останавливаются.

Гæды æмæ Рувас: Мæгуыр гуртæн ма феххуыс кæнут адæм. Æнæхъæн бон æххормаг стæм. Æрмæст уæлдæфæй цæрæм.

Гæды: Уæ хорзæхæй уæ дзыппыты ма асгарут. Æз тынг зæрдæхæлар гæды дæн, мæ ном Базили! Æссыдтæн дард бæстæй Бразилийæ! Фæлæ мæнæ ацы гæбæр хъуын рувас у хин æмæ кæлæн.

Рувас: Цы загътай, цы? Ма йæм хъусут. Æз дæн Алисæ, фæлæ ныры дуджы нæма стæн актриса. Фæлæ ме 'мбал куырм гæды у гæбæр æмæ чъынды.

Мах æнамонд сидзæртæ стæм, ма нæ фæхъыг кæнут, къæбæр ваг ма нын авæрут.

Хъомылгæнæг: Æгас нæм цæуыт нæ зынаргъ уазджытæ. Фæлæуыт ма, кæцæй ис махмæ сызгъæрин æхцатæ? Мах ам Ног азы бæрæгбон бæрæг кæнæм. Смах дæр Ног азы хорзæх уæд. Сабитимæ цин кæндзыстæм, хъаздзыстæм, зардзыстæм æмæ кафдзыстæм.

Рувас: Смах дæр Ног азы хорзæх уæд. Мæ зæрдæ уын цы зæгъа? Нард кæрчытæ, сойджын кæсæгтæ.

Гæды: Ноджы ма чыргъæды дзаг къалбас æмæ тæрхъусы фыд.

Хъомылгæнæг: Цыдæр уæ Ног азы курдиадтæ мæ зæрдæмæ нæ цæуынц.

Рувас: Ракæс ма Базили цæйас бæлас лæууы æмæ цæй фæтæнæн у! Йæ къалиутыл цæс æртиваг тымбылтæ ис. Æртæккæ цæ рамбырд кæндзыстæм æмæ дзы дунейы фæрдгуытæ сараздзыстæм. Æдылыты бæстæйы сæ æрбауæй кæндзыстæм æмæ голладжы дзаг æхца бакусдзыстæм!

Гæды: Æрмæст æхцатæ æмхуызон адих кæндзынæ. Фæлæ уал бæлас ахырхæм сугæн. Кæнод басыдыстæм уазалы. Кæми кæм дæ хырх?

(Лиса достает пилу. Хотят спилить елку, но тут Лиса видит ключик)

Рувас: Фæлæу ма. Бæласыл цы дæгъæл ис, тæмæнтæ калы. Æвæцæгæн сызгъæрин у. (Пробует на зуб). Хъуыды кæныс фæндагыл цы алæмæты чырын федтам? Митын Дадайы лæвæрдтæ уым æвæрд вæййынц. Ацы дæгъæл æвæццæгæн уырдыгæй у.

Гæды: Чырын тагъд фегом кæндзыстæм, иуылдæр лæвæрдтæ адавдзыстæм, ауæй цæ кæндзыстæм æмæ æхцайы бын фæуыдзыстæм.

(Кот и Лиса бегают вокруг елки, каждый из них хочет забрать ключик)

Хъомылгæнæг: Фæлæууыт ма, уæ хорзæхæй æмæ нын нæ дæгъæл раттут. Ныртæккæ Митын Дада æрбацæудзæн æмæ сабитæн лæвæрттæ кæм уыдзæн.

Рувас: Афтæ дзы нæ рауайдзæн. Хъалон уал бафидут, кæд нæ, уæд бæрæгбон нæ федтат.

Гæды: Æхцатæ ма рбаппарут!

Хъомылгæнæг: Цæй æхца нæм ис? Нæй нæм æхца.

Рувас: Уæдæ хорз! Кæд нæ бахъæлдзæг кæнат, уæд уын ратдзыстæм уæ дæгъæл. Кæнод ницы федтат!

(вед ходит по сцене, потом обращается к Лисе и Коту)

Хъомылгæнæг: Æрхъуыды кодтон! Сабитæ, бахъæлдзæг цæ кæнæм.

Кафт «Къæйтты кафт»

Хъомылгæнæг: Тынг хорз сабитæ. Тынг хорз акафыдыстут.

(обращается к Лисе и Коту) Цæй бахъæлдзæг уæ кодтой нæ сабитæ?

Рувас: Куыд нæ. Афтæ кафын мах дæр зонæм. Уыдонæй хуыздæр. (начинают комисно танцевать)

Хъомылгæнæг: О-оо! Диссаджы кафаг стут. Уæдæ ныр та хъазгæ акæнæм?

Хъазт «Чи фылдæр æрымбырд кæндзæн миты къуыбæрттæ»

Хъомылгæнæг: Цæй цы зæгъдзыстут ныр та? Райгонд стут?

Гæды: не стæм, нæ! Сæхæдæг хъазынц, мах та хъазтмæ дæр нæ фæхуыдтой.

Хъомылгæнæг: Хъазын уæ фæндыди? Омæ афтæ загътаикат. Цæй уæдæ та иннæ хъазтæй ахъазæм.

Хъазт «Бег в мешках»

Рувас æмæ Гæды: Мæнæ нæ куыд бафæллайын кодтат, фæлæ уын уæддæр дæгъæл нæ ратдзыстæм.

Хъомылгæнæг: Уæдæ ма уæ ныр цæмæй бахъæлдзæг кæнæм? Сабитæ, уæд та цын уыци – уыци тæ радзуриккам?

Сабитæ: О!

Хъомылгæнæг: Цыдæр æвзæр базыдтат уыци – уыцитæ.

Рувас: Гæды зæронд у. Мæрдырохыл бахæцыд, рох кæнын байдыдта алцыдæр.

Гæды: Цы уый зонут? Зарын нæ зонут? Науæд мæ зæрдæйы уаг æнкъард кæнын байдыдта бынтон дæр. Мяу!

Хъомылгæнæг: Табуафси.

Зарæг «

Рувас: Уæ зарæг дæр та ницы. Афтæ зарын мах дæр зонæм.Хуыздæр!

(Зарынц)

Нæ хъæды райгуырд карчы цъиу

Æдзух дæр хъæды бадт.

Сæ Ног азы лæвæртæн сын

Хæрæджы хъустæ радт.

Тæппут тæрхъус нæ зазы бын

Йæ мидæггæгты тахт

Хъомылгæнæг: Цæм тахт?

Гæды: Йæ мидæггæгты тахт, науæд зымæг сыйгæ кæны.

Сыдæй мæлгæ нæ цъæх бирæгъ

Фысты дзугимæ тахт

Хъомылгæнæг: Цæмæн фысты дзугимæ?

Гæды: Мæнæ цы къуырма адæм ис тæхуды. Уымæн æмæ бирæгъ тынг бирæ уарзы фысы фыд.

Хъомылгæнæг: Сабитæ, иску фехъуыстат ахæм зарæг?

Ахæм зарæджы тыххæй цæ мах миты къуыбæртты бын фæкæндзыстæм.

Хъазт «

Рувас: Мæнæ цы æннакаг сты, мæнæ нæ куыд басыйын кодтой, мæ хæмпус къæдзил ныйих и.

Гæды: Цытæ кæнут? Мæ кæсæн цæстытæй куы ницыуал уынын. Цæмæ нæ хъæуы афтæ тынг æфхæрын? (Дзуры рувасмæ) Цы  уый зоныс? Мах цæм фæстæмæ æрбаздæхдзыстæм æмæ цын сæ лæвæрдтæ байсдзыстæм.

Рувас: Уæдæ уæдæ, æмæ сæ Дада дæр Митæйымæ сæхи кæуынæй мардзысты.

Гæды: Хæрзбон уал

Рувас: Æрмæст уæ рох ма уæд, нæ ног фембæлды…

Иумæ: Мах æнæмæнг исты æрхъуыды кæндзыстæм.

(Ацыдысты)

Хъомылгæнæг: Мæнæ цы абырджытæ. Ныр нын æцæгæй нæ бæрæгбон фехалынмæ хъавынц ацы дыууæ æнаггаджы. Ма тыхсут сабитæ. Ног аз æнæмæнг æрлæудзæн. Фæлæ Митын Дадайы куыд фæтагъд кæнæм. Фæлæу ма, Митын гæлæбутæ нæм куы им.

Митын гæлæбут, атæхутт æмæ Дадайæн йæ фæндаг равдисут.

Танец снежинок

Митын Дада: Ног та смахмæ хъæлдзæгæй

Рбавæрдтон мæ къах.

Æмæ та мæ лæдзæгæй

Рхостон уæлæ рагъ.

Цас у ныр мæ циндзинад

Уымæн нæй зæгъæн!

Зæрдæ цинæй - йемыдзаг

Амонд бацыд мæн.

Ног азы дзæнгæрджытæ

Хъус æмæ цæм хъус!

Фарн нæ Иры цæрджытæн

Не рхæсдзысты цъус!

Фарнæй дзаг ут, мæ уарзон хъæбултæ!

Митæ: Тымыгъ зымæгæй нæ тæрсын,

Амонд адæмæн æрхассын,

Митджын зымæгыл мах зарæм,

Æмæ хъæлдзæг нæхи дарæм.

Хъомылгæнæг: Алы бон æгас нæм цæуыт! Мах уæм сабитимæ тынг æнхъæлмæ кастыстæм.

Митын Дада: Сабитæ, уæдæ ма зылды æрлæууыт æмæ Дадайæн азарут.

(Хоровод с Дед Морозом)

Дети садятся на стульчики

Митын Дада: Тынг хорз азарыдыстут сабитæ. Ног хабарæй ма уæм исты ис?

Сывæллæттæ: Митын Дада, хинæйдзаг Алисæ æмæ Гæды Базил æрбацыдысты. Заз бæласæй дæгъæл адавтой.

Хъомылгæнæг: Æмæ ма нæм æртхъирæн дæр кодтой, фæстæмæ кæй æрбаздæхдзысты.

Митын Дада: Æппындæр ма æнкъард ма кæнут. Æз уæм аргъауæй æрцыдтæн, хуымæтæг Дада нæ дæн, зардзыстам, кафцыстам, хъалдзаг нахи дардзыстам.

Митæ: Дада, цай хъалдзагдзинады кой каныс, ай на заз баласан йа цырахта дар куы насудзынц?

Митын Дада: Æцæгæй дæр, куы нæ судзынц. Сабитæ хæстæгдæр ма æрбалæууыт æмæ иумæ зæгъæм: иу, дыууæ, æртæ – заз бæлас æссудз!

Заз: Не ссудзынæн!

Мита: Уый та чи дзуры?

Заз: Уый æз дæн, заз бæлас.

Митын Дада: Æмæ дæ цæуынæ фæнды ссудзын?

Заз: Сау фæллад уæ бадæн алы аз. Иу, дыууæ, æртæ – æссудз! Алы аз дæр уыцы иу хуызон. Не ссудзынæн!

Митын Дада: уый та дын ног диссаг. Уæдæ нын цы кæнынмæ хъавыс?

Заз: Æппындæр ницы! Ма мæм æвналут, улафгæ дæр мыл ма кæнут. Уæлгоммæ ахаудзынæн.

Мита: Кæд дæ мыййаг дон хъæуы. Дон дыл акæнæм?

Заз: Нæ мыл хъæуы дон кæнын, фыр уымæлæй схъуына уыдзынæн!

Мит.Дада: Æз æй бамбæрстон! Сабитæ, æвæццæгæн ын тæвд у. иумæ ма йыл адымгæ кæнæм.

Заз: Æллæх, мæнæ мын цы уазал у. мауал мыл дымгæ кæнут, фæрынчын уыдзынæн. (Кашляет)

Митын Дада: Мæнæ цы хивæнд заз бæлас. Уæдæ ма дын цы кæнæм, цæмæй дæ цырæгътæ ссудзой?

Заз: Æмдзæвгæтæ мын радзурут.

Хъомылгæнæг: Æгайтыдæр ма дæ фæнды.

Амдзвавгата

Д.М касается посохом елки, она зажигается.

Митæ: – Мах зарыдыстæм, кафыдыстæм фæлæ хъазгæ куы нæ акодтам. Дада æрхъуыды ма кæн хъæлдзæг хъазт.

Митын дада: О! Хъазын уарзын Фæлæ уылæфын нæ уарзын.

Хъазт «Дзоныгътимæ»

Хъомылгæнæг: Митын дада ды æвæццæгæн фæллад дæ, дæ фæндаг дард уыди æрбад æмæ дæ фæллад суадз. Сабитæ де рбацыдмæ сæхи иттæг хорз бацæдтæ кодтой, рæссугъд æмдзæвгæтæ æмæ ма цæм байхъус дæхорзæхæй.

Митын дада: Уый уын мæ зæрдæмæ цæуы. Зæрдиагæй цæм байхъусдзынæн!

Æмдзæвгæтæ

Митын дада: Куыд дæсны стут æмдзæвгæтæ дзурынмæ. Уæ цæрæнбон бирæ сабитæ.

Митæ: Дада, абон кæрæдзийæн лæвæрттæ уарыны бон у. Ды та сабитæн бацæттæ кодтай лæвæрттæ?

Митын дада: Куыд нæ ма, куыд нæ, кæми кæ алæмæты чырын?

Хъомылгæнæг: Дада чырыны дæгъæл уыцы æнаккаг Рувас æмæ Гæды куы адавтой.

Митын дада: Уæдæ ма гыццыл фæлæууыт, æз цæ ацагурон, мæнмæ гæсгæ дард нæ алыгъдысты.

(ацыд агурынмæ)

Хъомылгæнæг: Уæдæ цалынмæ Митын дада уыцы абырджыты агура, уæдмæ та уал мах ахъазæм нæ ныййарджытимæ.

Хъазт

(музыкæмæ æрбацыдысты Гæды æмæ Рувас сæ сæрбыл худтæ)

Рувас: Мæнæ цы диссаг у, æппындæр нæ ничи уыны, хорз æмæ кæлæнгæнæг усæй ацы алæмæты худтæ балхæдтам.

Гæды; Уæдæ, уæдæ, мах цын зæрдæ нæ бавæрдтам исты хиндзинад кæй æрхъуыды кæндзыстæм. Æртæккæ цын мах сæ лæвæрдтæ адавдзыстæм, уыдон та йæ зонгæдæр нæ бакæндзысты. Ха – ха – ха.

(подходят к сундуку)

Рувас: Кæдæй уæдæй нæм амонд йæ мидбылты бахут.

Гæды: Мæ фыр амондджынæй æртæккæ цæссыг æруацынæн. Зæххы къорийыл мæн æмæ дæуæй хъæздыгдæр нæ уыдзæнис.

Рувас: Базил, цы уый зоныс, мæгуыр дам фынтæй хъал у. Рæвздæр ма чырын фегом кæн, лæвæрттæ сисæм æмæ ардыгæй лидзгæ, цалынмæ Митын дада нæмæ фæзынд уæдмæ.

(пытаются открыть сундук)

Митæ: Уым та цы кусут?

Гæды: ай та чи у, æнхъæлдæн æмæ сæ заз бæлас дзургæ кæны.

Рувас: æдылы къоппа, уый сæ алæмæты чырын дзуры.

Митæ: æз ма уæ иухатт фæрсын, уым цытæ кусут?

Гæды: Нæ йæ æмбарын Алисæ, чи дзуры махимæ, уынгæ нæ куы ничи кæны уæд.

Митæ: Тынг хорз дæр уæ хъусæм æмæ уынæм!

Гæды: Мæнæ ма уыцы кæлæнгæнæг, къæдз къах усмæ, куыд нæ асайдта, мæнæ дыл фæхæст уон!

Рувас: Ницы кæны, ма мæт кæн, дæгъæл махмæ ис, лæвæрттæ дæр уыдзысты мах.

(входит дед мороз)

Митын Дада: Уæдæ афæ у! Афтæ æнаккаг æнхъæл уын нæ уыдтæн. Рæвдздæр ма дæгъæл æриуыт.

Рувас: Дæгъæл мах у, мах!

Митын Дада: Кæй афтæ у, уæд уæ æз ныссæлын кæндзынæн. Митæ дæ кæлæны ныхæстæ ма райдай дзурын.

Митæ: Миты тъыфылтæ зилдух кæнут æнаккаг уазджыты ныссалын кæнут!

Рувас: Дада, уæ Дада цы кусыс, куы нæ ныссæлын кодтай.

Гæды: Баххуыс мын кæнут. Ныссалтæн æнæ къæдзилæй баззадтæн. Митæ хынджылæг ма мауал кæн, æгъæд фæуæд!

Рувас: Ныр ай куыд ныссæлын кодтат, æнæ уый дæр сахъат куы уы уæд!

Гæды: Уый иууылдæр ай у, хинæйдзаг рувас.

Рувас: Тьфу – æдзæсгом!

Митын Дада: Сабиты ма ма тæрсын тæрсын кæнут, æрлæууыт ма. Зæгъут ма дæгъæл кæм ис?

Гæды: Дада мауал ма нæм хæрам кæн.

Митын Дада: Уæ митæм, æндæр цæмæ. Сымах хъуамæ æфхæрд баййафат.

Рувас: Дада мæнæ ис дæ дæгъæл, æрмæст ма нæ нæхимæ æрцæуын кæн дæ хорзæхæй.

Митын Дада: Цæй цы зæгъут сабитæ, ныххатыр кæнæм цын сæ митæ ацы дыууæйæн? Сабиты фæрцы уын хатыр кæнын. Мæ алæмæты лæдзæг, сæхимæ цæ æрцæуын кæн.

Рувас: Бузныг сабитæ, бузныг Дада. Æмæ махæн лæвæрттæ нæй.

Митын Дада: Уæртæ ма мын мæ чырын чырын рахæссут. Алкæмæн дæр абон уыдзæн лæвар. Ныртæккæ чырын бакæндзыстæм æмæ лæвæрттæ байуардзыстæм.

Гæды æмæ Рувас: Махæн та?

Митын Дада: Сымах дæр мæ нæ ферох стут.