Чагаа байрам
методическая разработка (старшая группа)
Предварительный просмотр:
Чагаа Байрам 2020
Амадузы:
Кичинек болчомдорды алтай калыктын чум-jандары ажыра Чагаа байрамла таныштырары.
Задачалары:
- Алтай калыктын чум-jаныла, оос чумдемелдериле таныштырары
- Кичинек болчомдорды алтай калыгынын кеендик озумине тайанып, когус байлыгын теренжидер.
Кош материал:
- Куунин ойыны;
- орус ла алтай албатынын куулик ойноткылары: топшуур, баян.
Ажындыра белетенери:
- сцена jарандырары;
- балдарга jанар кожон, улгер, биjе уредери;
- эне-адаларла кожо чорчок тургузары.
Одор аайы:
Ортон группанын болчомдоры jанар кожоныла чыгып jат.
Jанар кожон
1.Албаты-jонго тузалу
Аржан-суулу Алтайым
Амыр бисти чыдаткан
Адам ошкош Алтайым
- Элге-jонго тузалу
Эмду-томду Алтайым
Эмди бисти Jыргаткан
Энем ошкош Алтайым
Башкараачы: Jакшылар ба кундулу эне-адалар, тороон-тугандар. Jылды кандый чыктар? – он. Канча jашту болдор? – (50, 100……) ончогорды:
Чага байрамла уткып jадыс!
Бастыра Jакшыны слерге куунзейдис
Албаты jоныс jакшы jатсын
Ижи тожыгар jедимду болзын.
Алтайыстын ару сындары
Арка сынаарды jенилтсин
Аржан кутук суулары
Арга чак кошсын.
Башкараачы: Уткуулду сос берилип jат оогош болчомдордын «Тийинеш» турачагынын jаанына: Каланакова Александра Алексеевнага
Башкараачы:Jанар кожонын слерге jаан омоликтин болчомдоры сыйлайт.
Ак чечеги jайылган
Алтайымнын jаражын
Ару санын салдырган
Алтайымнын jакшызын
Кок чечеги jайылган
Алтайымнын jаражын
Кумуш танга jаранган
Алтайымнын jакшызын
Устубисте уч jылдыс
Jаркынына ойнойлык
Уч толукту Алтайдын
Ыжыгына ойнойлык
Тобобисте торт jылдыс
Jаркынына ойнойлык
Торт толукту Алтайдын
Эдегине ойнойлык
Башкараачы: Слердин алдыгарда эн оогош болчомдордын омолигинин эне-адалары, «Чалкан» деп чорчогиле.
Башкараачы: Ойын «Армакчы тартары»
Башкараачы: Оогош граппанын болчомдоры «Карычак» деп кожонын слерге сыйлайт
Кар-карычак
- Кар, кар, кар айланат
Мыс, мыс, мыс мызылдайт
Кар, кар, кар айланат
Jердин устин агартат
Тенеринен айланган
Алаканга кайылган
Келип суунчи сыйлаган
- Эрте jас келгежин
Кун, кун,кун jылыдар
Ап-ару карычак
Эртелеп меге кел.
Башкараачы: «Бору ле 7 анай » деп чорчогиле слердин алдыгарда ортон омоликтин эне-адалары.
Башкараачы: Слердин алдыгарда ортон омоликтин болчомдоры «Айучак» деп кожоныла,
Айучактын кожоны
1.Бошпок буткен айучак
Мендеп турат озорго
Энезине торт ло чак
Баштак уулын корорго
Пр-в: Талтан- талтан ол эдет-
Тап-тап, тап-тап.
Олонго будурилет
Куч-меч, куч-меч.
2.Кайынашка чыгала
Кайра келип меч тушкен.
Изу,изу алакан
Энезинен jедишкен.
3.Адарула берижип,
Айучак чактырган.
Тату моттин ордына
Ачу- корон кыйгырган.
Башкараачы: Jаан омоликтин болчомдорынын биjези «Jинjилердин Биjези»
Башкараачы: Jаан омоликтин эне-адалары слерге «Теертпек» деп чорчогин коргузет.
Башкараачы: Кожон «Алтынай» jаан омоликтин болчомдоры слерге сыйлап jат.
Алтынай
- Адым болзо Алтынай
Айлым болзо jалбырак
Jараш чечек тозинде
Ойноп базып jуредим
Кош кожон: Сумелу мен болорым
Jаркынду кыс болорым
Энеме болужарга
Мен белен / 2 катап.
- Айлу-кунду Алтайды
Айланып мен jуредим
Албатымнын jанарын
Элге-jонго чойодим
- Наjыларым кунукса
Болушка мен келедим
Нокорим эриксе
Кокыр каткы сыйлайдым
Башкараачы: «Тийинеш» турачактын омолиги слерди бу Чагаа байрамла уткып тура, слерге суунчи, бийик куун санаа, ачык jолдор, ийде куч куунзеп «Чага байрам» деп кожонын сыйлайт.
Чага байрам
- Оро турган Алтай-Кудай
Слерге бистен алкыш-быйан
Слердин берген ару суда
Jажын-чакка биске jайаан
Кош-кожон
Jылдын учы, jылдын бажы
Алтай Jерис алкаар тужы
Чага байрам, jарык байрам
Jаны jылга кирер алтам
- Амыр турзын арка тажыс
Коптоп оссин аны кужы.
Ару болзын ичкен суубыс,
Эзен турзын монку туубыс.
- Калык-jоныс онжу jатсын
Кара тубек тийбей отсин
Бала-баркас ырыс тапсын
Куннин чогы улай тийзин.
Башкараачы:
Мынайып бистин байрамдык концертис учына jетти.
Алкы бойыгар седен Jуригер
Албатынан быйанду болыгар
Айландыра турган баатыр тууларыс
Ыжыктап слерди кичеезин
Оро турган кудайыс
Устинен томон корызын
Jакшы болзын. Чагаа байрамла.
