Утренник "Дагаажыгаштарнын чаа чыл байырлалы"
материал

Эн бичиилернин ийиги болуунге «Дагаажыгаштарда Чаа чыл» деп утренниктин сценарийи.

Киржикчилери: Дагаа, дагаа оолдары, дилги, Соок-Ирей, харжыгаш.

Уруглар бичии дагаа оолдары кылдыр кеттинип алган авазы Дагаанын (башкызы) соондан кирип келирлер.

Танцы: «Вышла курочка гулять» 

(Уруглар танцылапкаш сандайларынче олургулап алырлар)

Дагаа: Ой, оолдарым чаражын корунерем, бо чуу деп чуве боор.

(Шиви-биле таныштырар)

(Музыка салыптарга Дилги маннап унуп келир.)

Дилги: Маннап эртип чыдырымда сактырымга дагаа алгырган ышкаш болду. (Дагаажыгаштарже коруп, адыштарын дурбугулээр). Дагааларнын хойун, оода чангызын чип корейн, чуу кончуг аас-кежиктиг дилгижек боор мен. (Бир дагаанын чанынга чеде бээрге, Дагаа оглун харамнанып ортузунга тура дужер.)

Дагаа: Ко-ко-ко, ынчап баарынга кайыын боор чувел Дилгижек. Бистер чараш чаа чыл байырлалында келген улус-тур бис, мээн оолдарымнын чараштарын корзунзе. Бистин-биле чараш оюн ойнаар сен бе, Дилгижек?

Дилгижек: Че, ындыг болза ойнаптаалынарам. Оюн ойнаптарымга менээ дагаажыгаш бээр ирги бе.

Оюн: «Зайчики и лисичка»

Дилгижек: Чаагайын дагаажыгаштарнын, бирээзин апкаш дезе берейн адыр ам.  (База-ла дагаа оолдарынын чанынга кээр.)

Дагаа: Ой, оолдарым, дилгижек дииспейлерден коргар боор. Дииспей канчаар алгырар ийик? Мяон-мяон!

(Уруглар диистер оттунуп алгыржырлар)

Дагаа: Чараш «Дииспей» деп ырывысты Дилгижекке ырлап берээлинерем.

Ыры: «Дииспей»

Дилги: Дииспейден корга бердим, кижи-даа дырбактап кааптар ийин-не. Че аажок чараш ырлаар дагаажыктар-тыр силер, мен-даа чоруптайын. (Маннап бар чыда шиви адаанга турган чараш хааржакты алгаш баар)

Дагаа: Че, оолдарым, дилгижек бистен корткаш дезип чорупту ышкажыл, чараш бубеннеривисти тудупкаш танцылаптар бис бе?

(Шиви адаан баккылап коруп турар)

Дагаа: Ой-ой-ой, бо шиви адаанга чараш хааржакты кым алгаш барганы ол? Силер кордунер бе, оолдарым? (Уругларнын харыылары)

Дагаа: Кончуг кажар дилгижек боор, ам канчап ол чараш бубеннерлиг хааржаавысты кажар дилгижектен ап алыр улус боор бис.  

(Дээвиирден харжыгаш дужуп келирге, Дагаа тудуп алыр.)

Дагаа: Ко-ко-ко, бо харжыгаш бадып чыдыр тудуп алыйн, харжыгашты тудуп алырга кузээн бодалы буде бээр чуве дээр.

Дагаа харжыгашты тудуп алгаш: Харжыгаш, харжыгаш бистин байырлалывысче Соок-Ирей кырган-ачавысты чоргузуп корем, оон-биле кады кажар дилгинин оорлап апарган чараш бубеннерлиг хааржаавысты экээп берем. (Дагаа кузелин чугаалаптарга сонганы Соок-Ирей соктай бээр)

Дагаа: Ой экизин, харжыгаш кузеливисти будурупкен-дир, оолдарым. Дурган кырган-ачай Соок-Ирейни кыйгыраалынар.

Уруглар: Соок-Ирей!

(Хоглуг аялгага Соок-Ирей, Харжыгаш уруун эдертипкен кирип келир.)

Соок-Ирей: Экии, экии, уругларым! Экии, экии дагаажыгаштарым!

(Уругларнын харыылары.)

Соок-Ирей: Дуу турар харлыг тайгалардан Харжыгаш уруум эдертип алгаш силерге чаа чыл байырлалы болурга келдим, уругларым. Силерни чараш шулуктээр, ырлаар, танцылаар уруглар бар дээрге шаннаар дээш белектерлиг келдим, уругларым, дагаажыгаштарым. Орукка чоруп олурумда кажар Дилгижек дагаажыгаштарнын чараш бубеннерин оорлапкан мен деп ырлап чоруур боорга дыннап кааш чараш бубеннеринерни эккелдим уругларым. (Уругларга бубеннерни улеп бээр)

Танцы: «Танец с бубнами»

Соок-Ирей: Оо, чараш бубеннер унун дыннап кааш шививис безин амырап чырып келди ышкажыл уруглар. (Уруглар амырап адыштарын часкаарлар)

Дагаа: Кырган-ачай Соок-Ирей бистин бичии дагаажыктарывыс силерге чараш танцы-самын бараалгадып, ырлап шулуктеп бээри ол дур.

Соок-Ирей: Чаа, уругларымнын чараштарын. (Соок-Ирей аай-дедир танцылап уруглар чанынга кылаштап турар)

Танцы: «Дай похлопаю ладошки»

Ыры: «Дагаажыктар»

Шулук: «Соок-Ирей»

Ыры: «Елочка, Да-Да-Да»

Соок-Ирей: Кончуг чараш дагаажыктарымга белектерим берип корейн.

- Амдыы чылын база аалдап кээр мен дагаажыктарым. Байырлыг, уругларым! (Соок-Ирей белектерин улеп бергеш, байырлажып чоруптар)

Дагаа: Байырлыг кырган-ачай Соок-Ирей.