Фольклор уявĕ «Ҫĕр пин тĕр çĕрĕнче»
план-конспект урока (старшая группа)

Фольклор уявĕ «Ҫĕр пин тĕр çĕрĕнче»

Музыка залĕнче чăваш пўрчĕ ларать,ачасем улаха пустарăннă.  Чăваш юрри янăрать.

Воспитатель тата ачасем чăваш тумĕ тăхăннă.

(Хĕр ачасем тĕрлеççĕ , арсын ачасем алă ĕçпе ĕçлеççĕ)

(Масмакпа амăшĕ тухаççĕ, шыв хĕрне утаççĕ.  (слайд «çăлкуç»)

Масмак: Анне, пӑх-ха, ку асамат кĕперĕ. Хĕрле, симĕс, сарӑ, кӑвак тĕслĕ. Епле вӑл илемлĕ.

Анне: Чӑн та, епле илемлĕ.

Масмак: манӑн ӑна ўкерес килет, кайрӑмӑр киле.  (каяççĕ)

(Юрă «Илемлĕ»)

(Масмак тухать, амăшĕ патне утать).

Масмак: (Амăшне тĕрлене масмак парнелет) Анне, ку сан валли.

Анне: Мĕн тери илемлĕ! Тавтапуç. (ачасене тĕрлене масмак  кăтартать)

            Ачасем: хитре, хитре, маттур.

(Масмак тата амăшĕ каяççĕ)

Ертуçĕ. Чăваш çĕрĕнче çĕр пин юрă, çĕр пин ташă, çĕр пин тĕрĕ. Тĕрĕ кашни кил çуртра, кашни чăваш чĕринче. (Слайд: чăваш тĕррисем)

Ачасем, мĕн парнелерĕ Масмак амăшне?

Ачасем: Масмак

Ертусĕ: Тĕрес, масмак                

 (Ачасем сăвă  калаççĕ)

1ача:         Шап – шур сурбан сырăнтӑм.

çĕне масмак эп çыхрӑм

Хӑй асамат кĕпер пек,

çĕвви – тĕрри çыру пек.

2 ача:           Мăн ĕлĕкрен çапла – тăр пулнă,

Хăй мăнукне тĕрĕлле сурпан

Асламăш парнелесе хăварнă,

Килти чи хаклă тупраран.

Сурпанĕ пит хитре.

Кашни тĕрри  ўкерчĕке калать.

Ертўçĕ: Чăваш тĕрринче тĕнче илемлĕхĕ, чăваш çĕршывĕ, унăн пуянлăхĕ. Улах каçĕсенче хĕрсемпе каччăсем телейлĕх çинчен ĕмĕтленнĕ, ташланă, юрланă. Юрлар-и, ачасем!                                           (Юрă «Улми лайăх – и»)

Ертўçĕ: Кашни тĕрĕ  мĕне те пулин пĕлтернĕ: хĕвел, вылăх - чĕрлĕх, шыв, çĕр-анне. Тĕрĕ усалсенчен упранă, чир -  чĕртен сыхланă.

(Д/ вăййи «тĕрĕ пуçтар»)

(юрă карти  «çурхи вăрман»),  (Оркестр)

(Вупăр карчăк керет)

Вупăр карчăк: Кунта Пинеслу юрлать тесе. Хитре юрă илтрĕм те, чупсах килтĕм сирĕн пата. Мĕн чухлĕ ача кунта, эпĕ аçта лекрĕм?

Ертўçĕ: Эсĕ илемлĕ çĕршыва лекрĕн. Пăх – ха мĕн чухлĕ ача кунта, вĕсем чăваш тĕрри уявне килнĕ.

Вупăр карчăк : Мана кунта питĕ япăх, эпĕ хитрелĕхе юратмастăп.( тухса тарать)

Ертўçĕ: Ачасем, чăваш тĕрри юмахри вăй пек вăйлă, вупар карчăк та тĕрĕ илемлĕхĕнчен хăрарĕ, тухса тарчĕ. Айтăр ташлар, ачасем!  

(ташă «Ташă кĕвви»)

Ертўçĕ: Ачасем, тĕрлене япаласене асаннесем ăçта усранă?

Ачасем: Арчара

Ертўçĕ: Тĕрĕс, арчара

(чăваш халăх ваййи «Арча»)

(Пĕр ача арчаран тутăр туртса кăларать.)

Ача: Айтăр, тутăр  çыхар – и?

Варрине хура хурар – и?

Леш кассинчи хĕрсене

Пуçне сурпан сырар – и?

(чăваш халăх ваййи  «Тутăрла»)

Ертўçĕ: Чăваш тĕрри – çершыв мухтавĕ.

Вăл тĕрĕ тухрĕ аслă тĕнчене

Унта халь уççăн илтĕнет

Чăваш юрри – кĕвви янравĕ.

(Чăваш ташши)