Математиктиг тоол Кастар-куулар
учебно-методический материал по художественной литературе на тему

Хомушку Марита Михайловна

Математиктиг тоол Кастар-куулар

Скачать:

ВложениеРазмер
Файл matematiktig_tool_kastar-kuular.docx27.87 КБ

Предварительный просмотр:

                                Тема: Математиктиг тоол «Кастар куулар».

Сорулгазы: 1. Тоолдун маадырлары-биле  болгаш тоолда болуп турар                                               чуулдерни кысказы-биле таныштырар.

                      2. 5-тун иштинде чурагайларны катаптаар.

                      3. «Хой», «чангыс», «узун», «кыска» деп чуулдерни быжыглаар.

Ооредиглиг сорулга: Айтырыгларга долу харыы-биле харыылап ооредир.

Сайзырадырынын сорулгазы: Уругларны коорунун  болгаш дыннаарынын кичээнгейин сайзырадыр.

Кижизидиглиг сорулга: Уругларны экииргек, дузааргак чорукка кижизидер.

Дерилгези: Мольберт, чуруктар.

                                        Кичээлдин чорудуу.

1.Организастыг кезээ.

--Экии, уруглар!  Уруглар менде хап (конверт) бар. Оон иштинде тоол бар. Чуу деп тоол барын билип алыксап тур силер бе?

                                      (Чурукту уштур).

--Чуу деп тоол-дур, уруглар?

--Силер ол тоол чурттунче барыксап тур силер бе?

--Ынчаар болза шупту караанарны шыйып аланар. Ам он талазынче, оон солагай талазынче коор. Ам шупту караан коруп келир.

2.Быжыглаашкын.

--Уруглар, тоол чуртунда чедип келдивис. (Слайд 1 «Тоол чуруу»).

--Уруглар, бо тоолдун маадырларын адап корунерем, кымнар бар ийик?

--Авазы, ачазы кайнаар чорупкан ийик?

--Аленушканы ада-иези чоруурда чуу деп чагып каан ийик?

--Аленушка ада-иезинин чагыын куусеткен-дир бе?

--Ада-иезинин, улуг-даа улустун чугаазын дыннаваска кандыгыл?

--Аленушка дунмазын каяа олуртуп каарга кастар апарганыл?

--Аленушкага дузалажыр бис бе уруглар, дунмазын тыварынга?

--Че, шупту Аленушкага дузалажып чоруптаалынар.

            По ровненькой дорожке шагают наши ножки Топ-топ-топ!

            По камешкам, по камешкам,  Прыг-прыг-прыг!

           Шли мы, шли и до печки дошли!  (Слайд 2).

--Уруглар, печкадан айтырып корээлинерем.

--Печка-печка, Кастар куулар кайнаар ужуп чоруптулар, кордун бе?

П: Баштай мээн пирожкилеримни ужулгаш, тавактарга салыптынарам, оон айтып бээр мен.

                       (Подноста пирожкилерни уштур).

--Печка каш пирожки быжырып каан-дыр, уруглар? (Хой).

--Пирожкилер шупту чангыс аай хевирлиг-дир бе? (,Чок, ангы-ангы).

--Пирожкилер кандыг геометриктиг хевирлерге домей-дир?

--Пирожкилерни чангыстап ап алынар. Ам подноста каш пирожки артып калды?  (Чангыс).

--Айлана, сенде каш пирожки бар-дыр? (Менде чангыс пирожки бар).

--Кандыг геометриктиг хевирге домей-дир? (Тогерик).

--Ам бо тавактарга пирожкилерни улей салыр бис. Тавактарнын ортузунда геометриктиг хевир бар. Кайы тавакта силернин пирожкинерге домей геометриктиг хевир бар-дыр, ол тавакка салыр силер?

--Печка, силернин берген даалганарны куусеттивис. Кастар куулар кайнаар ужа бергенин айтып берем?

--Эр-хейлер! Мээн даалгамны куусеттинер. Мээн пирожкимден ап алгаш, мынаар улаштыр чоруптар силер.

--Уруглар, улаштыр чоруптаалынар.

         Топ-топ ножки шагают по дорожке

          Дорожка кривая, ни конца, ни края.

         Мы идем, идем, идем и ничуть не устаем

        -А вот и яблонька стоит!

--Уруглар, яблоняда чедип келдивис. (Слайд 3).

         (Яблонька Разминка)

 Яблонька, яблонька - выросла в лесу (Дети ходят)

 К яблоньке, к яблоньке – в гости я приду (Идут к воспитателю)

 Ветерок качает, веточки ее (поднять руки вверх и покачать ими)

 А листочки шепчут: «Как нам хорошо! »(Перебирают пальцами).

--Яблонядан айтырып корээлинерем, Кастар куулар кайнаар ужуп чорупканыл.

--Яблоня-яблоня, Иванушканы алган Кастар куулар кайнаар ужуп чоруптулар, кордун бе?

Я: Баштай мээн даалгамны кууседип беринер, оон айтып бээр мен.

--Менде каш яблоктар бар-дыр? (Хой).

--Кандыг оннуг-дир? (Кызыл).

--Яблоктарнын  хемчээли (размери) чангыс аай домей-дир бе? (Чок. Улуг, бичии).

--Мен яблоняны шимчедиптейн, яблоктар кээп дужерге чыыр бис.

--Менде корзинкалар бар.

--Корзинкаларнын размери домей-дир бе?  (Чок. Улуг, бичии).

--Улуг яблоктарны улуг корзинкаже, бичии яблоктарны бичии корзинкаже чыыр бис.

                                   (Яблоктарны чыыр).

--Яблоня, берген даалганарны куусеттивис. Иванушканы алган Кастар куулар кайнаар ужуп чоруптулар?

Я: --Эр-хейлер! Мээн даалгамны куусеттинер. Мээн яблогумдан ап алгаш, мынаар улаштыр чоруптар силер.

--Уруглар, улаштыр чоруптаалынар.  (Арга чуруу). (Слайд 4).

             Зашагали ножки. Топ-топ-топ

             Прямо по дорожке. Топ-топ-топ.

             Ну-ка веселее. Топ-топ-топ.

             Вот как мы умеем. Топ-топ-топ!

--Уруглар, арганын агаарынын экизин, агаардан киир тынып аалынарам.

              (Думчуу-биле киир тынгаш, ундур тынар). (Слайд 5).

--Уруглар бис суттуг сугда чедип келдивис. Суттуг сугнун ындында Баба-Яганын бажыны бар. Бис бо сугну кеже халып шыдавас ышкажыл бис, хем калбак. Ам чуну канчаар бис? Уруглар, бо 2 ыяш чыдыр ышкажыл. Бирээзи узун, бирээзи кыска.

--Кайы ыяшты ап алыр болзувуса эки-дир? (Узун).

--Чуге? (Хем калбак).

              (Хемни кешкеш, Баба-Яганын бажынынга чедип келир). (Слайд 6).

--Чоп шимээн чогул? Баба-Яга удуп чыдар-дыр. Оттурар херек. Баба-Яганын бажынынын чанында каш моогу бар-дыр? (5). Ынча катап часкаар.

               (Баба-Яга оттуп келир).

Б-Я: Чыдыыргаар. Мен кижи чыды чыттап тур мен. Кижи-даа удутпас.

--Баба-Яга сээн удуур уен ам-даа хой. Биске Иванушканы бер.

Б-Я: Боларнын кажарын. Мен удуп чыткаш аштай бердим. Ынчангаш Иванушканы чиир мен.

Чок, Баба-Яга. Иванушканы чиве. Бисте пирожки  болгаш яблок бар.

Б-Я: Мен пирожкиге ынак мен. А яблокту шагдагы олчаан чип корбээн мен. Чугле мээн аяк-савам буступ калган.

--Уруглар, Баба-Ягага дузалажыптаалынарам. Аяк-савазын тудуштур чыып берээлинер. Оон биске Иванушканы бээр.

                       (Уруглар аяк-саваны тудуштурар).  

Б-Я: Четтирдим, уруглар! Ам иванушканы ап алыр силер.

--Аленушка, дунман ап ал. Моон сонгаар дунманны ээн кагба.

А: Четтирдим, уруглар! Дунмамны тыварынга дузалашканынар дээш. (Чоруптар).

--Бистин база чоруур уевис келген. Шупту караанарны шыйыптынар.

                                   (Уруглар караан коруп келир).

3. Туннел.

--Бистин тоол чурттунче аян чоруувус тонген.

--Кымга солун болду аян чорук? Кымга солун болганыл, чаза часкаар.

--Аленушкага дузалажырга солун болду бе?

--Кандыг даалгалар куусеттинер?

--Силерге коргунчуг болду бе, Баба-Яга?

--Уруглар, Аленушкага шупту дузалашпаан болзунарза, Иванушканы камгалап шыдаар бе?

--Шупту, эр-хейлер! Даалгаларны шуптузун куусеткен бис. Эптиг-найыралдыг чорук кажан-даа тиилээр. Ам шупту группаже чоруулунар.

   

 

 

 

           

 По ровненькой дорожке шагают наши ножки Топ-топ-топ!

 По камешка, по камешкам, Прыг-прыг-прыг!

 Шли мы, шли и до печки дошли!  (Слайд 2).

 

Топ-топ ножки шагают по дорожки

 Дорожка кривая, ни конца, ни края.

 Мы идем, идем, идем и ничуть не устаем

 -А вот и яблонька стоит и ветвями шевелит!

 Яблонька, яблонька - выросла в лесу (Дети ходят)

 К яблоньке, к яблоньке – в гости я приду (Идут к воспитателю)

 Ветерок качает, веточки ее (поднять руки вверх и покачать ими)

 А листочки шепчут: «Как нам хорошо! »(Перебирают пальцами).

  Зашагали ножки. Топ-топ-топ

  Прямо по дорожке. Топ-топ-топ.

  Ну-ка веселее. Топ-топ-топ.

  Вот как мы умеем. Топ-топ-топ!


По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Тоол-биле ажылдаарынга методиктиг сумелер

Даны методические рекомендации по ознакомлению детей со сказками....

«Адазыннын уш чагыы» (Татар улустун тоолу)

«Адазыннын уш чагыы»(Татар улустун тоолу) Бир-ле черге ийи оолдуг кырган ашак чурттап чораан. Бир ле хун ашак оолдарын чанынче кыйгыргаш чугаалаан:...

Тоол - коргузуг "Теремок"

Тоол коргузуг «Теремок»Тоолдун киржикчилери: куске, пага, койгун, дилги, бору, адыг.Уруглар долгандыр бажын кылдыр четтинип алган турарларБашкарыкчы: Алаак ишти чердеАажок улуг бажын тур.Аажок бичии х...

Тоол - коргузуг "Теремок"

Тоол коргузуг «Теремок»Тоолдун киржикчилери: куске, пага, койгун, дилги, бору, адыг.Уруглар долгандыр бажын кылдыр четтинип алган турарларБашкарыкчы: Алаак ишти чердеАажок улуг бажын тур.Аажок бичии х...

Тоол чурттунче аян

Тоол чурттунче аян...

Тоол "Дилги биле Дуруяа"

Авторнун очулдурган тоолу...

Дорт булуyнчукту санаар ыяш биле тургузары. Математиктиг тывызык.

Дорт булунчукту санаар ыяш биле тургузары. Математиктиг тывызык....