ажык кичээл
план-конспект занятия по логопедии (старшая группа)

Монгуш Сырга Борбак-ооловна

с-ш деп ун

Скачать:

ВложениеРазмер
Файл с-ш ажык кичээл23.14 КБ
Файл s-sh_azhyk_kicheel.docx23.14 КБ

Предварительный просмотр:

Темазы: “С-Ш” деп ажык эвес уннер болгаш ужуктер» деп логокичээл.

Сорулгалары:

1.Уругларга “С-Ш” деп ажык эвес уннерни слогтарга, состерге,домактарга болгаш харылзаалыг чугаага шын ылгап адаарын  быжыглаары.

2.Уругларнын дыл, домаан сайзырадыр.

3.Тыва уругларнын национал бот-медерелин шын угланыышкынны бээрин кижизидер.

Дерилгези: 

Карточкада бижээн слогтар, состер, даарап каан содак-шудак, оонактаан чуруктар (пазл), могелер чуруктары.

Кичээлдин чорудуу:

1.Организастыг кезээ.

_Экии,уруглар!

Холдарывыс хорээвиске чыпшыр туткаш, кичээл эгезинде чугаалаар дангыраавысты катаптаалынар:

Мен кижи мен.

Мен эки кижи мен.

Мен кызымак мен.

Мен оожум,томаанныг мен.

-Ам оожум олурунар,че.

2.Кичээлдин темазын,сорулгазын таныштырары.

-Богун «: «С-Ш деп ажык эвес уннерни слогтарга,состерге,домактарга болгаш харылзаалыг чугаага шын ылгап адаарын,шын бижиирин быжыглаар бис.

3. “С-Ш” деп уннернин артикуляциязы.

“С” деп унну адап турда аас шала ажык. Диштер коступ турар. Эриннер хулумзурээн хевирлиг. Дылды калбарткаш,адаккы удургу диштернин шазынга дегзир. Ундур унген агаары соок.С деп ун-дулей ажык эвес ун.

“Ш” деп унну адап турда, Дылды калбарткаш,оон мурнуу кезээнустуку  удургу диштернин шазынче ору кодурер. Эриннер бурунгаар бичии шойлу бергеш,шала тогерик хевирлиг апаар.Аас шала ажык. Ш деп ун-дулей ажык эвес ун.

4. «Херимни тургузары» деп мергежилге.

_Богун бисте бору биле чаан аалдап келген.

Боруну коргузеримге «Херимни тургузары» деп мергежилгени кылырсилер.(Адаккы,устуку удургу диштер коргуспушаан,эриннерни хулумзурээн байдалга тудар.1-ден 5-ке чедир санаар мен.

Чаанны коргузеримге «Хоолайжыгаш» деп мергежилгени кылыр силер. (Эриннерни тудуштур хаггаш,бурунгаар шоер,аас ажыттынмас.Диштер хагдынчак.)

«Маляр» деп мергежилге

Аас ажык, дылдын бажы биле таалайны аай-дедир чылгаар.

«Чайганыыш» деп мергежилге.

Аасты улгаттыр ажыдар. 1 дээримге дылдын бажын кырыкы диш артынга дээртир, 2 дептеримге адакы диштин артынга дээртир. 4-5 катап катаптаар.

5. “С-Ш” деп уннерни слогтарга турда, ылгаары.

-Бо слогтарны шупту адаалынар:

Са-шы-саа

Шо-су-шоо

-Адаанывыс слогтарда “С-Ш” деп ажык эвес уннер ажык уннернин кайызында дынналып турарыл?

-“С-Ш” деп ажык эвес уннер ажык уннер нин мурнунда  дынналып турарыл?

Ам бо слогтарны адаалынар:

эс-иш-ээс

Уш-ос-ууш

-Бо слогтарда С-Ш деп ажык эвес уннер ажык уннернин мурнунда кандыг дынналып турарыл?

-С-Ш деп ажык эвес уннернин  мурнунда ажык уннер дынналып турар.

6. С-Ш деп уннерни состерге турда,ылгаары.

Оонак чуруктар (пазл ) биле ажыл.

-Бо оонактаан чуруктарны сонуургап корээлинер. Кандыг чурук унуп кээрин коруп корээлинер.

-Шупту адаалынар: содак-шудак

-Содак-шудак деп чул ол?

Кандыг кижинин хевил?

-Моге кижинин хеви.

-Мээн бо коргузуп турар хевимни чуу дээрил? (Даарап каан содак-шудак коргузер).

-Содак-шудактын эгинге кедерин чуу дээрил?

-Шудак дээр.

-А белге кедерин чуу дээрил?

-Содак дээр.

7. Сула шимчээшкин. Тыва улустун салаалар-биле оюннаар оюну «Матпаадыр»

Матпаадыр балыктаар,

Бажы-Курлуг малдаар,

Ортаа-Мерген от салыр,

Уваа-Шээжен уран-шевер,

Биче-Мерген бижик коор-

Кылбас,тутпас чувезы чок

Кызыл-Маадыр алышкылар.

8. “С-Ш” деп уннерни сос каттыжыышкынынга турда ылгаары.

-Кызыл хоорайда парк иштинде могелер хурежир стадионун адын «Хуреш» стадиону дээр.

-Тыва могелернин аразында эн шыырак моге кымыл?

-Эрес Кара-Сал.

-Шын-дыр,эр-хейлер!

-Бос сос каттыжыышкыннын адаалынар. “С-Ш” деп уннерни тода ылгап аданар.

«Хуреш» стадиону.

-Хуреш деп состе “Ш” деп ун состун кайызында дынналып турарыл?

-Хуреш деп состе “ш” деп ун состун соолунде дынналып турар.

-Стадиону деп состе “С”  деп ун состун кайызында дынналып турарыл?

-Стадиону деп состе “С” деп ун состун эгезинде дынналып турар.

-Эрес деп состе “С” деп ун состун кайызында дынналып турарыл?

- Эрес деп состе “С” деп ун состун соолунде дынналып турар.

-Кара-Сал деп состе “С” деп ун состун кайызында дынналып турарыл?

-Кара-Сал деп состе “С” деп ун состун ортузунда  дынналып турар.

9. Могелер чуруктары-биле ажыл.

-Бо чурукта могелерни таныыр-дыр силер бе? Оларнын аразында Эрес Кара-Сал бар. Ол могени коорунерге кандыг-дыр?

-Шыырак, куштуг, кашпагай, эрес.

10.  С-Ш деп уннерни харылзаалыг чугаага турда, ылгаары.

Эрес Кара-Сал-эн шыырак моге. Ол Республика наадымынга хой катап тиилээн. Ол бистин чоргааралывыс.

Домакты сактып алганы –биле чугааланар. “С-Ш” деп уннерни шын адаарын утпанар.

11. Хол биле ажыл.  (кадыг саазынга содак-шудак чуруун чыпшыргаш, оннээр.)

12.Туннел.

-Чуу деп уннерни шын адап оорендивис?

-“С-Ш” деп уннерни шын адап оорендивис.

-“С-Ш” деп уннер кандыг ажык эвес уннернил?

-“С-Ш” деп уннер дулей  ажык эвес уннер.

-Бо кичээлде эки ажылдаан уруглар….

Список использованной литературы:

  1. .Алдын-оол А.А.Бодун номчу. Тыванын ном ундурер чери.Кызыл-2004
  2.         .Алдын-оол А.А.,Назытпай Г.Т.Тыва уруглар ясли-садтарынга чугаа сайзырадылгазынын программазы.Тыванын ном ундурер чери.Кызыл-2002
  3. Донгак А.Б. Уругларга адаары берге уннерни ооредири.Тыванын ном ундурер чери.Кызыл,2002
  4. Ондар А.Б. «Шын чугаалап оорен (логопедтин сумези) » Кызыл, 2012 чыл

       



Предварительный просмотр:

Темазы: “С-Ш” деп ажык эвес уннер болгаш ужуктер» деп логокичээл.

Сорулгалары:

1.Уругларга “С-Ш” деп ажык эвес уннерни слогтарга, состерге,домактарга болгаш харылзаалыг чугаага шын ылгап адаарын  быжыглаары.

2.Уругларнын дыл, домаан сайзырадыр.

3.Тыва уругларнын национал бот-медерелин шын угланыышкынны бээрин кижизидер.

Дерилгези: 

Карточкада бижээн слогтар, состер, даарап каан содак-шудак, оонактаан чуруктар (пазл), могелер чуруктары.

Кичээлдин чорудуу:

1.Организастыг кезээ.

_Экии,уруглар!

Холдарывыс хорээвиске чыпшыр туткаш, кичээл эгезинде чугаалаар дангыраавысты катаптаалынар:

Мен кижи мен.

Мен эки кижи мен.

Мен кызымак мен.

Мен оожум,томаанныг мен.

-Ам оожум олурунар,че.

2.Кичээлдин темазын,сорулгазын таныштырары.

-Богун «: «С-Ш деп ажык эвес уннерни слогтарга,состерге,домактарга болгаш харылзаалыг чугаага шын ылгап адаарын,шын бижиирин быжыглаар бис.

3. “С-Ш” деп уннернин артикуляциязы.

“С” деп унну адап турда аас шала ажык. Диштер коступ турар. Эриннер хулумзурээн хевирлиг. Дылды калбарткаш,адаккы удургу диштернин шазынга дегзир. Ундур унген агаары соок.С деп ун-дулей ажык эвес ун.

“Ш” деп унну адап турда, Дылды калбарткаш,оон мурнуу кезээнустуку  удургу диштернин шазынче ору кодурер. Эриннер бурунгаар бичии шойлу бергеш,шала тогерик хевирлиг апаар.Аас шала ажык. Ш деп ун-дулей ажык эвес ун.

4. «Херимни тургузары» деп мергежилге.

_Богун бисте бору биле чаан аалдап келген.

Боруну коргузеримге «Херимни тургузары» деп мергежилгени кылырсилер.(Адаккы,устуку удургу диштер коргуспушаан,эриннерни хулумзурээн байдалга тудар.1-ден 5-ке чедир санаар мен.

Чаанны коргузеримге «Хоолайжыгаш» деп мергежилгени кылыр силер. (Эриннерни тудуштур хаггаш,бурунгаар шоер,аас ажыттынмас.Диштер хагдынчак.)

«Маляр» деп мергежилге

Аас ажык, дылдын бажы биле таалайны аай-дедир чылгаар.

«Чайганыыш» деп мергежилге.

Аасты улгаттыр ажыдар. 1 дээримге дылдын бажын кырыкы диш артынга дээртир, 2 дептеримге адакы диштин артынга дээртир. 4-5 катап катаптаар.

5. “С-Ш” деп уннерни слогтарга турда, ылгаары.

-Бо слогтарны шупту адаалынар:

Са-шы-саа

Шо-су-шоо

-Адаанывыс слогтарда “С-Ш” деп ажык эвес уннер ажык уннернин кайызында дынналып турарыл?

-“С-Ш” деп ажык эвес уннер ажык уннер нин мурнунда  дынналып турарыл?

Ам бо слогтарны адаалынар:

эс-иш-ээс

Уш-ос-ууш

-Бо слогтарда С-Ш деп ажык эвес уннер ажык уннернин мурнунда кандыг дынналып турарыл?

-С-Ш деп ажык эвес уннернин  мурнунда ажык уннер дынналып турар.

6. С-Ш деп уннерни состерге турда,ылгаары.

Оонак чуруктар (пазл ) биле ажыл.

-Бо оонактаан чуруктарны сонуургап корээлинер. Кандыг чурук унуп кээрин коруп корээлинер.

-Шупту адаалынар: содак-шудак

-Содак-шудак деп чул ол?

Кандыг кижинин хевил?

-Моге кижинин хеви.

-Мээн бо коргузуп турар хевимни чуу дээрил? (Даарап каан содак-шудак коргузер).

-Содак-шудактын эгинге кедерин чуу дээрил?

-Шудак дээр.

-А белге кедерин чуу дээрил?

-Содак дээр.

7. Сула шимчээшкин. Тыва улустун салаалар-биле оюннаар оюну «Матпаадыр»

Матпаадыр балыктаар,

Бажы-Курлуг малдаар,

Ортаа-Мерген от салыр,

Уваа-Шээжен уран-шевер,

Биче-Мерген бижик коор-

Кылбас,тутпас чувезы чок

Кызыл-Маадыр алышкылар.

8. “С-Ш” деп уннерни сос каттыжыышкынынга турда ылгаары.

-Кызыл хоорайда парк иштинде могелер хурежир стадионун адын «Хуреш» стадиону дээр.

-Тыва могелернин аразында эн шыырак моге кымыл?

-Эрес Кара-Сал.

-Шын-дыр,эр-хейлер!

-Бос сос каттыжыышкыннын адаалынар. “С-Ш” деп уннерни тода ылгап аданар.

«Хуреш» стадиону.

-Хуреш деп состе “Ш” деп ун состун кайызында дынналып турарыл?

-Хуреш деп состе “ш” деп ун состун соолунде дынналып турар.

-Стадиону деп состе “С”  деп ун состун кайызында дынналып турарыл?

-Стадиону деп состе “С” деп ун состун эгезинде дынналып турар.

-Эрес деп состе “С” деп ун состун кайызында дынналып турарыл?

- Эрес деп состе “С” деп ун состун соолунде дынналып турар.

-Кара-Сал деп состе “С” деп ун состун кайызында дынналып турарыл?

-Кара-Сал деп состе “С” деп ун состун ортузунда  дынналып турар.

9. Могелер чуруктары-биле ажыл.

-Бо чурукта могелерни таныыр-дыр силер бе? Оларнын аразында Эрес Кара-Сал бар. Ол могени коорунерге кандыг-дыр?

-Шыырак, куштуг, кашпагай, эрес.

10.  С-Ш деп уннерни харылзаалыг чугаага турда, ылгаары.

Эрес Кара-Сал-эн шыырак моге. Ол Республика наадымынга хой катап тиилээн. Ол бистин чоргааралывыс.

Домакты сактып алганы –биле чугааланар. “С-Ш” деп уннерни шын адаарын утпанар.

11. Хол биле ажыл.  (кадыг саазынга содак-шудак чуруун чыпшыргаш, оннээр.)

12.Туннел.

-Чуу деп уннерни шын адап оорендивис?

-“С-Ш” деп уннерни шын адап оорендивис.

-“С-Ш” деп уннер кандыг ажык эвес уннернил?

-“С-Ш” деп уннер дулей  ажык эвес уннер.

-Бо кичээлде эки ажылдаан уруглар….

Список использованной литературы:

  1. .Алдын-оол А.А.Бодун номчу. Тыванын ном ундурер чери.Кызыл-2004
  2.         .Алдын-оол А.А.,Назытпай Г.Т.Тыва уруглар ясли-садтарынга чугаа сайзырадылгазынын программазы.Тыванын ном ундурер чери.Кызыл-2002
  3. Донгак А.Б. Уругларга адаары берге уннерни ооредири.Тыванын ном ундурер чери.Кызыл,2002
  4. Ондар А.Б. «Шын чугаалап оорен (логопедтин сумези) » Кызыл, 2012 чыл

       


По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Ажык кичээл . Чугаа сайзырадылгазы

Азырал дириг амытаннар, оларнын ажык - дузазы...

Ажык кичээл

Ажык кичээл...

Ажык кичээл «Тоол оранынче аалдашкын» (ийиги бичии болук уругларынга чугаа сайзырадылгазынын кичээли)

Тема: Тоол оранынче аалдашкын.Сорулгазы: Азырал куш дагаа дугайында болгаш оон оолдарынын дугайында бидиндирип ооредири.Азырал кушту танып, оон онзагай шын шынарларын билирин сайзырадыры.Уругларнын то...

Ортумак болуктун уругларынга чугаа сайзырадылгазынынга ажык кичээл «Тоол чурттунче аян-чорук»

Сорулгазы:Ооредиглиг:Уругларнын билир тоолдарын эки сактып билип алырынга болгаш оларны танып билиринге ооредири. Сайзырадыр:Уругларнын боданыр чоруун, сактып алырын сайзырадыр; Бижимел ажылга ур...

Ортумак болуктун уругларынга чугаа сайзырадылгазынга ажык кичээл «Тоол чурттунче аян-чорук»

Ортумак болуктун уругларынгачугаа сайзырадылгазынынгаажык кичээл«Тоол чурттунче аян-чорук»...

Бичии болуктун уругларынга чугаа сайзырадылгазынга ажык кичээл «Часкы аргаже аян чорук»

Бичии болуктун уругларынгачугаа сайзырадылгазынынгаажык кичээл«Часкы аргаже аян чорук»...

2.3.3."Педагогическое мероприятие с детьми" Улуг бɵлʏктʏң уругларынга чугаа сайзырадылгазынга ажык кичээл «Тоол чуртунче аян-чорук»

Улуг бɵлʏктʏң уругларынгачугаа сайзырадылгазынгаажык кичээл«Тоол чуртунче аян-чорук»...