Хемден чуге суг ижип болбазыл?
план-конспект занятия по окружающему миру (средняя группа) по теме

Салчак Чечек Чылбак-ооловна

урок

Скачать:

ВложениеРазмер
Файл урок21.08 КБ

Предварительный просмотр:

         

               

                 

 

                     

                   Занятие по экологии в старшей группе.

 

Тема:»Хемден чуге суг ижип болбазыл?»   

Экологтуг сорулгазы:  1. Олуг база дириг бойдус дугайында билиглерин бедидери; бойдустун чаражын уругларнын эскерип билип алырын илередири.Хемден,холден суг ижип болбазын херек кырында коргуспушаан,тайылбырлап бээри.

2.Уругларны бойдуска ынак болурунга кижизидер.

Мага-бодун сайзырадыр сорулгазы:хун буруде шимчээшкинин сайзырадыры,туружун шын тудуп билиринге чанчыктырары.Чиик,шын болгаш чиге кылырын чедип алыры.

Херек чуулдери: хем чураан чурук,микроскопстаканнарга хайындырган суг биле хемнин суу;пипетка,чага хавында амёба,инфузория-туфелька,уруг бурузунге трубач чураан чуруктар,кижи чураан чурук,истер ракушкалар.

Арга-методтары:коргузуг,тайылбыр,айтырыг,оюн хевири.

Словарь-биле ажыл:амёба,инфузория-туфелька,трубач,ракушка.

                                     Кичээлдин чорудуу

      -Экии,уруглар!,бо тызывыкты тып корунерем:

                    Чыдын чытпас чыжыр кара  /cуг/

  Уруглар тывызыкты тып алырга,хем чураан чурукту коргузер.

-Хемде суг кандыг-дыр,уруглар?(Оожум,ак-кок,кылан)Кижилер хемге чуну канчаарыл?(Уругларнын харыызы).Хемден суг ижип болур бе,уруглар?(харыылаар).Ам бо айтырыгнын харыызын опыттан коор бис.

  Уруглар столда микроскопка чеде бээр.

-Бо хайындырган сугну микроскопка корээлинер.Ында чуу костур-дур ?(чуну-даа корбедивис.)

-Бо суг анаа хемнин суу-дур.Баштай сугну коорувуске,.кандыг-дыр?(Арыг,кылан).Ам бо сугну микроскопка корээлинер.

-Чуну кордунер,уруглар?(Бир-ле чуулдер бар).Хемнин суунда кайгамчыктыг хензиг бичии  чуулдер бар ышкажыл.Ында кижи караанга козулбес бичии хензиг точкалар оскерлип турар.Ол болза амёба-дыр.Адап корунерем:АМЁБА.(Чурукта амёбаны коргузер).Амёба дыка оожум шимчээр,далашпас.Силерде чагаа хаптарында бо чурукту тып алынар.Уруглар коверга олуруп алгаш,амёбанын чуруун коргузер.

-Амёбаларынар домей-дир бе?(Ийе).Ол амёба бо сугда чааскаан эвес,ам база бир хоктуг чуул бар.(Инфузория-туфельканын чуруун коргузер)

-Мону база тып алынар,уруглар.Ол чуге домей-дир?Бичии хензиг  туфельге домей.Ону туфелька дээр,адап корунерем:ТУФЕЛЬКА.Туфелька бо кирбикчигештернин дузазы-биле шимчээр.Кирбикчигештер хой-дур бе?(Хой).Туфелькалар оожум шимчээр деп бе азы дурген шимчээр деп бе?(Дурген).Олар дурген болгаш кашпагай, ургулчу-ле далашкан ышкаш,ору-куду,бир-бир талазынче шимчеп-ле чоруур.Кирбик бурузу челбииш ышкаш,а туфелька кирбикчигештернин шимчээрин башкарып турар.Ынчангаш кайнааар кузей-дир,ынаар дыка дурген эштир.

Уруглар чуруктарны тудуп алгаш,шимчээшкиннер оттунер(Ору-кудк,кыдыынче)

-Ам кирбикчигештернин шимчээшкинин коргузээлинерем.Мен силерге коргузер мен,а силер кичээнгейлиг коргеш,шын кылыр силер.

  Оюн шимчээшкин:баштай олуруп алгаш,оон дискек кырынга кылыр.Холдары бурунгаар хорээнин мурнунга,уруглар холдарынын бажынга кодурер,бадырар,оон денге болгаш олуй-солуй кылыр.

-Ам бо амытан чуге домей-дир?(Трубач чураан чурукту коргузер)Эдискиге домей,ынсангаш ону трубач деп каан .Чагаа  хавындан мону тып алынар.ТРУБАЧ(ададыр)

-Олар кандыг-дыр оннуг-дур?(Ак-кок,ногаан)Шимчээрде ,олар далашпас,ыяап-ла  улуг талазы-биле шимчээр.Трубачтын шимчээрин коргузунерем че.

Уруглар трубачтын чуруун тудуп алгаш,ковёр кырынга шимчедир.

-Амёбалар,туфелькалар-хензиг амытаннар-дыр.Силер хемнин суунда чурттап турар хензиг амытаннар-дыр силер.

 Шимченгир оюн:уругар амёба, туфельканын шимчээрин оттунер

-Бис амёбалар бис.Канчаар шимчээр ийик(оожум)

Уруглар оожум кылаштажып,холун янзы-буру кылдыр шимчедир.Дискээн ору кодуруп кылаштаар.

-Ам туфелькалар бис.Туфелька оожум бе?(Чок,дурген эштир).Корунерем,силернин баарынарда туфельканын истери бар.

Уруглар туфелькалар оттунуп ,истер аайы-биле эштип чоруптар .Чиик-чиик кылдыр,холдары кыдыында, кисталарынга кирбикчигештерин оттунуп шимчедир.

Хемнин суунда шак мындыг кайгамчыктыг амытаннар чурттап турар-дыр.

Оларны чунун дузазы-биле коруп болур-дур бис?(Микроскоп)

Кижи чураан чурукту коргузер.

-Кем чок бо бичии амытаннар  кижинин иштинче кире бээр болза,ангы-ангы аарыгларны тывылдырып болур .Кижилер хемнин суун ижиптерге,бо бичии амытаннар суг-биле катай кижинин иштинче кире бээрге,аарый бээр-дир.Хемнин суун ижип болур-дур бе?(Чок)

Хемнин суун  ижип болбас деп туннелди ундурер-дир бис,уруглар.

Ол-ла хемде база бо хензиг амытаннарны арыглап турар дузалакчылар бар.Ол болза ракушкалар-дыр(Ракушкалар чураан чурукту уругларга коргузер)РАКУШКА (ададыр)

   -Бо ракушкалар ийи уттуг болур.Бирээзи устунде,бирээзи адаанда.Бирээзинден сугну соруп алыр,а сугдан бо амытаннар-биле катай кире бээр.Ундур арыг суг унер,амёба-туфелькаларны ракушка чипкеш,арыг сугну ундурер.

Шак мынчаар ракушка бичии амытаннарны чивишаан,база сугну арыглап турар.

«Ракушкалар бис» деп оюнну ойнаар.

Уруглар туруп алгаш,холун бурунгаар ору кодуруп алыр.Холун шимчедир,сугну киир чалгыырын,оон иштин бир холу-биле,оон база бир холу-биле суйбаар.Арыглаан сугну ундургенин оттунуп,холун ооргазынга чаяар.


По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Тувинская народная сказка "Почему верблюд стал некрасивым?" ("Теве чуге чараш эвес апарганыл?")

Презентация к тувинской народной сказке "Почему верблюд стал некрасивым?" ("Теве чуге чараш эвес апарганыл?")....

Конспект вида организованной образовательной деятельности по ознакомлению с хдожественной литературой на тему: Тувинская народная сказка "Теве чуге чараш эвес апарганыл?"

Конспект вида организованной образовательной деятельности по ознакомлению с художественной литературой на тему: Тувинская народная сказка «Теве чуге чараш эвес апарганыл?»Ооредиглигсорулгалары:- уругл...

Рабочая программа на 2021 - 2022 уч. год. ; - РАЗНОВОЗРАСТНАЯ ГРУППА - разработала Чугуй Инна Николаевна

Рабочая программа  составлена  на основе примерной общеобразовательной  программы дошкольного образования " От рождения до школы" под ред. Н. Е. Вераксы, т. С. Комаровой, М. А...

Рабочая программа - ПОДГОТОВИТЕЛЬНАЯ ГРУППА - на 2018 - 2019уч. год. ; разработала Чугуй Инна Николаевна

Программа составлена для организации работы с детьми старшего дошкольного возраста (подготовительная группа). Рабочая программа разработана на основе ФГОС ДО (Приказ №1155 Министерства образования и н...

Хемден чуге суг ижип болбазыл?

Хемден чуге суг ижип болбазыл?...