Сценарий Национальная борьба "Хуреш"
материал (подготовительная группа) на тему

 

«Тывахуреш»

Сорулгазы: Тыва чоннун чаагай чанчылдарынга болгаш тыва улустун оюнарынга уругларны ооредип кижизидер.

Могелер залче «Тыва Республика» деп ыры адаа- биле долгандыр кылаштажып киргеш, чартык тогериктей туруп алыр.

Эки хуннун амыр-мендизи-биле эргим хундулуг ада-иелер база чалаткан аалчылар.!

        Тыва чон шаг-тоогуден, салгалдан салгал-че дамчып келген уш оюннуг-аътчарыштырары, чаадары база хуреш.

Тыва хурештинмогелерин 5-6 харданэгелээш, 50-60 хардан ору стадион, зал сынмаскылдыр кыш, чай чокмунажырдевип-самнап, хурештириптурар.Тывахуреш-тывачоннун эн ынакоюнну. Чайнынизии, кыштынсоогу-даадивейн, шак-шагы-биле хурештитондуркоргеш, сагышханыптараарболгай

Туран болган карактыг,

Туман болган тыныштыг,

Тун дег ак диштерлиг,

Турган боду арзылан дег боттуг.

Соондан коорге, соок кара далай дег,

 

Эр бодун коорге, эзир куш дег, девип турар.

Могеннелген чалгыглары,

Монгунелдир бырланнашкан.

Мочек-мочек шынганнарлыг,

Могелерни таныштырайн.

 

(Могелернин аттарын адап таныштырар.)

Дараазында моге салыкчылары:

Болгаш судьялар:

Ынчангаштын могелеривис, судьяларывыс база моге салыкчылары биле таныжып алган болганывыста хуреживисти эгелээрин чопшээреп корунер!

 

 

Чаактыгга чагыг созун алзып болбас

Чарыннындаан орта углуй бербес

Ачыр-дачыр дутчуп тургаш шуглупунер

Могелерни девииринче чалаалынар.

(аялга «Доге-баарын» салыр.)

Адыгжыгаш садигинде,

Моге оолдар кайдасилер.

Бээр девип унунер-ле,

Моге салып хурежиилинер.

(Ынчангаштын бирги салыгны эгелээр дир бис)

Кадыг идик содак-шудаан кедипалган

Картай каггар, долгай тудар аргаларлыг.

Кайгамчыктыг эрес-шоваа могелерни,

Карттап база хурежиринче чалаалынар!

(Ийиги салыг  эгелээр-дир бис)

Хартыга дег кашпагай

Кайгамчыктыг эрес,

Чаптанчыг-ла могелернин

Ушку салыгны эгелээри-биле чаладывыс!

(Ушку салыг эгелээр)

Арзылан-дег моге оолдар

Ачыр-дачыр тутчу бээрге

Арга-даштыг Тыва чурту

Аян-шинчи киргенсиг-даа

Ада оглу адааным-дээр

Алдыртпайн туруп-латтар

Алдан дорту салыптарга

Алдарлыг сес артып калыр

(сес моге арткада чугалаар)

Хуреш болган чыыштарга

Куштуглернин аразындан

Шымбай чоргаар оолдарывыс

Шуглу бээрге, чоргаар-ла ийин.

Авыралдыг чуртувуска

Амыдырал монгези-дег

Чаптанчыг-ла начыннарывыс

Чус-чус чылда шуглуп чорзун.

(Арткан 4 могени девидер.)

 

 

Ада-иелерге айтырыглар:

                        1.Тыванын «кучутен» могезинин долу атсывыкымыл,базаол каш дакпыр чемпион болганыл?(Аяс Семис-оол оглу Монгуш, ол 17дакпыр Т.Р чемпиону.)

2.Тыванын «Арзылан» могелеринин аттары кымнарыл?

1.Геннадий Монгуш

2. Маадыр Монгуш

3.Алдын-оол Куулар

4.Владимир Монгуш

5.Алексей Хомушку

6.Вячеслав Монгуш

7. Чимит Куулар

8.Шимет Суктер

9.Эрес Кара-Сал

10.Андрей Хертек

11. Седен Очур Кара-Сал

3.Тыва Республиканын могези Мадыр Монгуштун торээн чурттучул? (Чоон-Хемчик районнун Хорум-Даг суурга 1968 чылда торутунген).

4.Тыва чоннун хостуг хурешке чоргааралы хережээн могенин долу ат-сывы кымыл? База хары кажыл? (Лориса Бюрбюевна Ооржак ол 28 харлыг)

Солун харыыларынар дээш улуу-биле четтирдивис. Ынчангаш дараазында салыгны эгелээлинер!

Картайкагар, майгыыр, тевер

Кандыгоолдарбистечок-дээр

Тырыкылаар, шелер, буттаар

Моге оолдун чаражынкор.

(Хурешти хаары)

Чоннум-биле тоогузу тудуш хуреш

Чоргаар ушкан эзир кушка домейлешкек

Ада-огбем кайгамчыктыг оюнунга

Арзылан-дег куштуглери шуглупчорзун!

 

 

 

 

 

 

 

 

Муниципальное бюджетное дошкольное образовательное учреждение

детский сад «Мишутка»

 

Согласовано                                                                                                   Утверждено

Заведующей МБДОУ                                                                            Зам.Зав. МБДОУ

д/c  «Мишутка»                                                                                       д/c «Мишутка»

____________Бовей Л.К.                                                                      ___________ Седен С.К.

«___»_________ 2018 г.                                                                     «___»____________ 2018 г.

 

 

 

 

 

 

«Тывахуреш»

Сорулгазы: Тыва чоннун чаагай чанчылдарынга болгаш тыва улустун оюнарынга уругларны ооредип кижизидер.

Могелер залче «Тыва Республика» деп ыры адаа- биле долгандыр кылаштажып киргеш, чартык тогериктей туруп алыр.

Эки хуннун амыр-мендизи-биле эргим хундулуг ада-иелер база чалаткан аалчылар.!

        Тыва чон шаг-тоогуден, салгалдан салгал-че дамчып келген уш оюннуг-аътчарыштырары, чаадары база хуреш.

Тыва хурештинмогелерин 5-6 харданэгелээш, 50-60 хардан ору стадион, зал сынмаскылдыр кыш, чай чокмунажырдевип-самнап, хурештириптурар.Тывахуреш-тывачоннун эн ынакоюнну. Чайнынизии, кыштынсоогу-даадивейн, шак-шагы-биле хурештитондуркоргеш, сагышханыптараарболгай

Туран болган карактыг,

Туман болган тыныштыг,

Тун дег ак диштерлиг,

Турган боду арзылан дег боттуг.

Соондан коорге, соок кара далай дег,

 

Эр бодун коорге, эзир куш дег, девип турар.

Могеннелген чалгыглары,

Монгунелдир бырланнашкан.

Мочек-мочек шынганнарлыг,

Могелерни таныштырайн.

 

(Могелернин аттарын адап таныштырар.)

Дараазында моге салыкчылары:

Болгаш судьялар:

Ынчангаштын могелеривис, судьяларывыс база моге салыкчылары биле таныжып алган болганывыста хуреживисти эгелээрин чопшээреп корунер!

 

 

Чаактыгга чагыг созун алзып болбас

Чарыннындаан орта углуй бербес

Ачыр-дачыр дутчуп тургаш шуглупунер

Могелерни девииринче чалаалынар.

(аялга «Доге-баарын» салыр.)

Адыгжыгаш садигинде,

Моге оолдар кайдасилер.

Бээр девип унунер-ле,

Моге салып хурежиилинер.

(Ынчангаштын бирги салыгны эгелээр дир бис)

Кадыг идик содак-шудаан кедипалган

Картай каггар, долгай тудар аргаларлыг.

Кайгамчыктыг эрес-шоваа могелерни,

Карттап база хурежиринче чалаалынар!

(Ийиги салыг  эгелээр-дир бис)

Хартыга дег кашпагай

Кайгамчыктыг эрес,

Чаптанчыг-ла могелернин

Ушку салыгны эгелээри-биле чаладывыс!

(Ушку салыг эгелээр)

Арзылан-дег моге оолдар

Ачыр-дачыр тутчу бээрге

Арга-даштыг Тыва чурту

Аян-шинчи киргенсиг-даа

Ада оглу адааным-дээр

Алдыртпайн туруп-латтар

Алдан дорту салыптарга

Алдарлыг сес артып калыр

(сес моге арткада чугалаар)

Хуреш болган чыыштарга

Куштуглернин аразындан

Шымбай чоргаар оолдарывыс

Шуглу бээрге, чоргаар-ла ийин.

Авыралдыг чуртувуска

Амыдырал монгези-дег

Чаптанчыг-ла начыннарывыс

Чус-чус чылда шуглуп чорзун.

(Арткан 4 могени девидер.)

 

 

Ада-иелерге айтырыглар:

                        1.Тыванын «кучутен» могезинин долу атсывыкымыл,базаол каш дакпыр чемпион болганыл?(Аяс Семис-оол оглу Монгуш, ол 17дакпыр Т.Р чемпиону.)

2.Тыванын «Арзылан» могелеринин аттары кымнарыл?

1.Геннадий Монгуш

2. Маадыр Монгуш

3.Алдын-оол Куулар

4.Владимир Монгуш

5.Алексей Хомушку

6.Вячеслав Монгуш

7. Чимит Куулар

8.Шимет Суктер

9.Эрес Кара-Сал

10.Андрей Хертек

11. Седен Очур Кара-Сал

3.Тыва Республиканын могези Мадыр Монгуштун торээн чурттучул? (Чоон-Хемчик районнун Хорум-Даг суурга 1968 чылда торутунген).

4.Тыва чоннун хостуг хурешке чоргааралы хережээн могенин долу ат-сывы кымыл? База хары кажыл? (Лориса Бюрбюевна Ооржак ол 28 харлыг)

Солун харыыларынар дээш улуу-биле четтирдивис. Ынчангаш дараазында салыгны эгелээлинер!

Картайкагар, майгыыр, тевер

Кандыгоолдарбистечок-дээр

Тырыкылаар, шелер, буттаар

Моге оолдун чаражынкор.

(Хурешти хаары)

Чоннум-биле тоогузу тудуш хуреш

Чоргаар ушкан эзир кушка домейлешкек

Ада-огбем кайгамчыктыг оюнунга

Арзылан-дег куштуглери шуглупчорзун!

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Составил руководитель физ. воспитания:

Ондар Буян Вячеславович

 

 

 

 

 

Ак-Довурак – 2018 г.

 

Скачать:

ВложениеРазмер
Файл Национальная борьба "Хуреш"19.12 КБ

Предварительный просмотр:

«Тывахуреш»

Сорулгазы: Тыва чоннун чаагай чанчылдарынга болгаш тыва улустун оюнарынга уругларны ооредип кижизидер.

Могелер залче «Тыва Республика» деп ыры адаа- биле долгандыр кылаштажып киргеш, чартык тогериктей туруп алыр.

Эки хуннун амыр-мендизи-биле эргим хундулуг ада-иелер база чалаткан аалчылар.!

        Тыва чон шаг-тоогуден, салгалдан салгал-че дамчып келген уш оюннуг-аътчарыштырары, чаадары база хуреш.

Тыва хурештинмогелерин 5-6 харданэгелээш, 50-60 хардан ору стадион, зал сынмаскылдыр кыш, чай чокмунажырдевип-самнап, хурештириптурар.Тывахуреш-тывачоннун эн ынакоюнну. Чайнынизии, кыштынсоогу-даадивейн, шак-шагы-биле хурештитондуркоргеш, сагышханыптараарболгай

Туран болган карактыг,

Туман болган тыныштыг,

Тун дег ак диштерлиг,

Турган боду арзылан дег боттуг.

Соондан коорге, соок кара далай дег,

Эр бодун коорге, эзир куш дег, девип турар.

Могеннелген чалгыглары,

Монгунелдир бырланнашкан.

Мочек-мочек шынганнарлыг,

Могелерни таныштырайн.

(Могелернин аттарын адап таныштырар.)

Дараазында моге салыкчылары:

Болгаш судьялар:

Ынчангаштын могелеривис, судьяларывыс база моге салыкчылары биле таныжып алган болганывыста хуреживисти эгелээрин чопшээреп корунер!

Чаактыгга чагыг созун алзып болбас

Чарыннындаан орта углуй бербес

Ачыр-дачыр дутчуп тургаш шуглупунер

Могелерни девииринче чалаалынар.

(аялга «Доге-баарын» салыр.)

Адыгжыгаш садигинде,

Моге оолдар кайдасилер.

Бээр девип унунер-ле,

Моге салып хурежиилинер.

(Ынчангаштын бирги салыгны эгелээр дир бис)

Кадыг идик содак-шудаан кедипалган

Картай каггар, долгай тудар аргаларлыг.

Кайгамчыктыг эрес-шоваа могелерни,

Карттап база хурежиринче чалаалынар!

(Ийиги салыг  эгелээр-дир бис)

Хартыга дег кашпагай

Кайгамчыктыг эрес,

Чаптанчыг-ла могелернин

Ушку салыгны эгелээри-биле чаладывыс!

(Ушку салыг эгелээр)

Арзылан-дег моге оолдар

Ачыр-дачыр тутчу бээрге

Арга-даштыг Тыва чурту

Аян-шинчи киргенсиг-даа

Ада оглу адааным-дээр

Алдыртпайн туруп-латтар

Алдан дорту салыптарга

Алдарлыг сес артып калыр

(сес моге арткада чугалаар)

Хуреш болган чыыштарга

Куштуглернин аразындан

Шымбай чоргаар оолдарывыс

Шуглу бээрге, чоргаар-ла ийин.

Авыралдыг чуртувуска

Амыдырал монгези-дег

Чаптанчыг-ла начыннарывыс

Чус-чус чылда шуглуп чорзун.

(Арткан 4 могени девидер.)

Ада-иелерге айтырыглар:

        1.Тыванын «кучутен» могезинин долу атсывыкымыл,базаол каш дакпыр чемпион болганыл?(Аяс Семис-оол оглу Монгуш, ол 17дакпыр Т.Р чемпиону.)

2.Тыванын «Арзылан» могелеринин аттары кымнарыл?

1.Геннадий Монгуш

2. Маадыр Монгуш

3.Алдын-оол Куулар

4.Владимир Монгуш

5.Алексей Хомушку

6.Вячеслав Монгуш

7. Чимит Куулар

8.Шимет Суктер

9.Эрес Кара-Сал

10.Андрей Хертек

11. Седен Очур Кара-Сал

3.Тыва Республиканын могези Мадыр Монгуштун торээн чурттучул? (Чоон-Хемчик районнун Хорум-Даг суурга 1968 чылда торутунген).

4.Тыва чоннун хостуг хурешке чоргааралы хережээн могенин долу ат-сывы кымыл? База хары кажыл? (Лориса Бюрбюевна Ооржак ол 28 харлыг)

Солун харыыларынар дээш улуу-биле четтирдивис. Ынчангаш дараазында салыгны эгелээлинер!

Картайкагар, майгыыр, тевер

Кандыгоолдарбистечок-дээр

Тырыкылаар, шелер, буттаар

Моге оолдун чаражынкор.

(Хурешти хаары)

Чоннум-биле тоогузу тудуш хуреш

Чоргаар ушкан эзир кушка домейлешкек

Ада-огбем кайгамчыктыг оюнунга

Арзылан-дег куштуглери шуглупчорзун!

Муниципальное бюджетное дошкольное образовательное учреждение

детский сад «Мишутка»

Согласовано                                                                                                   Утверждено

Заведующей МБДОУ                                                                            Зам.Зав. МБДОУ

д/c  «Мишутка»                                                                                       д/c «Мишутка»

____________Бовей Л.К.                                                                      ___________ Седен С.К.

«___»_________ 2018 г.                                                                     «___»____________ 2018 г.

        

Составил руководитель физ. воспитания:

Ондар Буян Вячеславович

Ак-Довурак – 2018 г.


По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Сценарий национального праздника встречи Нового года по лунному календарю "Шагаа - 2015"

Вашему вниманию представлена методическая разработка по встрече Нового года по лунному календарю....

Сценарий национального праздника " Сабантуй"

Сценарий праздника " Сабантуй" ...

Сценарий национального праздника "Шагаа"

Сценарий разработан и проведен со всеми группами детского сада....

Сценарий национального праздника "Алдын Шагаа моорлап келди!"

Проведение национального праздника совместно с работниками детского сада и детьми всех возрастных групп....

Сценарий национального праздника "Шагаа - 2016"

Сценарий праздника "Шагаа-2016"  для детей старшей группы....

Сценарий национального праздника тувинцев Шагаа "Менди чаагай мечи чылын уткуулунар!"

Сценарий национального праздника тувинцев Шагаа "Менди чаагай мечи чылын уткуулунар!"...

Сценарий национального праздника "Шагаа в детском саду"

Праздник нового года по буддийскому календарю....