"Без кафеда"
план-конспект занятия по развитию речи (подготовительная группа) на тему

                 Муниципаль бюджет мәктәпкәчә белем бирү учреждениясе

Казан  шәһәре Идел буе районының «Татар телендә тәрбия һәм белем бирүче катнаш төрдәге 130 нчы балалар бакчасы»

                                    Тема: «Без кафеда»

         Мәктәпкә әзерлек төркеме балаларын татар                         теленә өйрәтү буенча

               белем бирү эшчәнлеге конспекты        

                                           Татар теленә өйрәтү тәрбиячесе

                              Алиакберова Руфия Рашитовна              

                                            Югары  квалификацион категория

Максат: Балаларның сөйләмен көнкүрешкә кагылышлы сүзләр исәбенә баету, сүз һәм сүзтезмәләрне төрле ситуацияләрдә кулланышка кертү. Сөйләмне аралашу чарасы буларак камилләштерү.

Бурычлар: Өйрәнгән сүзләрне сөйләмдә активлаштыру. Кая барасың? Син нишлисең? сорауларына дөрес җавап бирүләренә ирешү. Диалогик сөйләмне үстерү. Аралашу, уеннарда катнашу теләге тудыру.

Лексик доза: Барам, кая барасың?, син нишлисең?, ашый, ашыйм, ярата, яратам, тәмле.

Методик алымнар:

        1)   Сүзле күнегү:  «Бу кем?».

2) Уен ситуацияләре:«Кафега барабыз»,«Сиңа нәрсә кирәк?»,«Син нәрсә яратасың?», «Кем нәрсә ашый (ярата)?».

3)   Үстерешле диалог: «Кая барасың?»

  4)  Уен «Шарны сорап ал»

  5)  Хәрәкәтле-җырлы уен «Әйлән – бәйлән уйныйбыз».

        6)  Ситуатив күнегү: «Син нишлисең?».

        7)  Дидактик уен: « Сыйла».

        8)  Сүзле уен: «Акбай белән сабуллашу».

  Күрсәтмәлелек :  Интерактив такта,  «Без кафеда» темасы буенча слайдлар; уенчык Акбай, Мияу;  төсле шарлар -  кызыл, сары, яшел, зәңгәр; бумбокс,  диск – «Әйлән – бәйлән уйныйбыз» җырлы-уены  белән, аудиоязма №19 (УМК).

                                           Дәрес барышы:

1.      Уен ситуациясе: «Кафега барабыз»

  Балалар бүлмәгә керәләр, тәрбияче балалар белән исәнләшә:

               -Исәнмесез, балалар! Хәлләр ничек? Хәерле көн, балалар. Балалар җавап бирәләр.

              - Акбай и Мияу встретились по пути в кафе. Слушайте, как они разговаривали друг с другом. (Прослушивание аудиозаписи. На интерактивной доске картинки Мияу и Акбай).

         Акбай.  Исәнме, Мияу!

         Мияу.  Исәнме, Акбай! Хәлләр ничек?

         Акбай.  Әйбәт, рәхмәт. Хәлләр ничек?

         Мияу.  Әйбәт, рәхмәт.

         Акбай. Мияу, куда идёшь? – Мияу, кая барасың?

         Мияу. Иду в кафе. – Кафега барам. Акбай, кая барасың?

         Акбай.  Кафега барам.

2.  Үстерешле диалог: «Кая барасың?»

       На интерактивной доске рисунок кафе.

Тәрбияче. Мы тоже пойдём в кафе. Спросите друг у друга: «Куда идёшь? – Кая барасың?»

 (Дети по -  парно выходят к интерактивной доске и задают друг другу вопрос).

Ангелина. Лиза, кая барасың?

Лиза.  Кафега барам. Ангелина, кая барасың?

Ангелина.  Кафега барам ( и т.д.)

  Тәрбияче. Кафе наше -  необычное. Это - национальное кафе, здесь подают татарские национальные блюда. (На интерактивной доске картинки татарских национальных блюд. Дети поочерёдно их называют по татрски и показывают

  чәк – чәк,бәлеш, вак бәлеш, кыстыбый, пирог, пәрәмәч).

  Тәрбияче. Также в кафе можно заказать и другие блюда. Назовите их по татарски. (На интерактивной доске картинки, дети называют: чәй, кофе,сок, бәрәңге фри, пицца).

3.        Уен «Шарны сорап ал»

Тәрбияче. В этом кафе можно не только угощаться, но и поиграть, повеселиться. Акбай предлагает нам поиграть с разноцветными воздушными шарами. Посмотрите, какие они красивые! (на интерактивной доске тоже появляются картинки воздушных шаров – кызыл, сары, яшел, зәңгәр). Попросите у меня шары.

Вова. Шар бир әле.

  Тәрбияче. Нинди шар?

  Вова. Кызыл шар.

  Тәрбияче. Мә, кызыл шар.

  Вова. Рәхмәт.

       Шул рәвешчә һәрбер бала шар сорап ала.

IV.      Уен ситуациясе: «Сиңа нәрсә кирәк?»

   Акбай кафеда официант ролендә.Ул кафеда чәй, кофе,сок, бәрәңге фри, пицца    тәкъдим итә. (На интерактивной доске картинки  Акбая и разных блюд).

 Акбай. Сиңа нәрсә кирәк?

 Бала. Чәй (кофе, пицца, бәрәңге фри, сок ) кирәк.

 Акбай. Мә чәй.

   Бала. Рәхмәт.

       Һәр бала шур рәвешле үзенә ризык сорап ала һәм җөмлә төзи.

 V.      Ситуатив күнегү: «Син нишлисең?»

    На интерактивной доске пиктограммы «мин», «ашый», «эчә», картинки блюд.

    Тәрбияче.Ты сидишь в кафе, тебе звонит мама и спрашивает: «Что ты делаешь? –

   «Син нишлисең?» Как ты ответишь, что:

1. Ты ешь картощку (пиццу)

(Мин бәрәңге (пицца) ашыйм);

2. Ты пьёшь чай (кофе, сок)

(Мин чәй (кофе, сок) эчәм)

   Шул үрнәктә күнегү һәр бала белән кабатлана,балалар җөмлә төзи.

VI.       Уен ситуациясе «Син нәрсә яратасың?»

    На интерактивной доске пиктограммы «мин», «ярата», картинки блюд.

Тәрбияче. А как вы скажете друг другу какое блюдо вы любите? «Что ты любишь? – Син нәрсә яратасың?»

1) Я люблю пиццу ( картошку фри)

Мин пицца (бәрәңге фри)  яратам.

2)Я люблю чай (сок, кофе, молоко).

Мин чәй (сок, кофе, сөт) яратам.

     Шул үрнәктә күнегү һәр бала белән кабатлана, балалар җөмлә төзи.

VII.     Сүзле күнегү «Бу кем?»

 На интерактивной доске картинка с членами семьи.

 Тәрбияче. Сегодня в кафе очень много гостей. Давайте познакомимся с ними.  «Это кто – Бу кем?» Дети называют их. «Бу бабай, бу әби, бу әти, бу әни, бу   малай, бу кыз». (Каждый ребёнок выходит к доске, показывает, называет). 

VII.      Хороводная игра «Әйлән – бәйлән уйныйбыз»  

                                (Л.Батыр – Болгари  музыкасы, Р. Батулла сүзләре)  

   На интерактивной доске картинка детей, где они водят хорвод.

 Тәрбияче. Давайте развеселим наших гостей, поиграем вместе.

        Әйлән – бәйлән уйныйбыз,

        Матур җырлар җырлыйбыз.

        Күңелле дуслар белән –

        Бер дә уйнап туймыйбыз                                                                                                                                                                                                                                                                               

                            Кушымта:

                                              Әйлән – бәйлән бергәләшеп уйныйбыз,

                                              Әйдә, бергә кул тотынышып биибез.

 Уйныйбыз да уйныйбыз,

 Өзмибез дә куймыйбыз.

 Бик озак уйнасак та,

 Бер дә уйнап  туймыйбыз.

                            Кушымта:

                                              Әйлән – бәйлән бергәләшеп уйныйбыз,

                                              Әйдә, бергә кул тотынышып биибез.

VIII.        Уен ситуациясе «Кем нәрсә ашый (ярата)?

     На интерактивной доске слайды с членами семьи, с картинками разных блюд  

( в том числе татарских национальных),с пиктограммой «ярата, ашый».

1. Бабушка любит чак – чак. (Әби чәк – чәк ярата (ашый).
2. Папа любит пирог. (Әти пирог ярата (ашый).
3. Мама любит кыстыбый. (Әни кыстыбый ярата (ашый).
4. Мальчик любит треугольник. (Малай цчпочмак ярата).
5. Девочка любит бэлэш. (Кыз бәлеш ярата).

       Шул үрнәктә  һәр бала интерактив такта янына чыгып, кирәкле  пиктограммаларны кулланып, җөмлә төзи.

IX.      Дидактик уен «Сыйла»

   На интерактивной доске таблица с картинками дедушки, бабушки,собаки, кошки и отдельные рисунки хлеба, чая, молока, яблока.

Тәрбияче. А ещё как можно предложить гостям угощение? Как вы это скажете?

1. Бабушка, на чай. (Әби, мә чәй).
2. Дедушка, на яблоко. (Бабай, мә алма).
3. Собака, на хлеб. (Эт, мә ипи).
4. Кошка, на молоко. (Песи, мә сөт).

      Шул үрнәктә  һәр бала интерактив такта янына чыгып җөмлә төзи, ашамлык рәсемен таблицага урнаштыра.

X.         Сүзле күнегү «Акбай белән саубуллашу»    

    На интерактивной доске картинка Акбая.

  Тәрбияче. Мы сегодня с  вами побывали в кафе. Вам понравилось? Теперь нам пора возвращаться в свой садик. Сначала давайте попращаемся с Акбаем.

  Дети. Сау бул, Акбай.

  Акбай. Сау булыгыз, балалар.

    На интерактивной доске фото нашего детского сада.

Мин дә сезнең белән саубуллашам. Сау булыгыз, балалар! Булдырдыгыз! Молодцы!!!  

   Кулланылган әдәбият:

Методик кулланма «Татарча сөйләшәбез» - «Говорим по- татарски» (6-7 яшьлек балаларга татар теле өйрәтү) З.М.Зарипова Казан, Татарстан китап нәшрияты, 2012ел