“ Казан шәһәренә сәяхәт”
план-конспект занятия по развитию речи (подготовительная группа) на тему

Тема: “Казан шәһәренә сәяхәт” ( мәктәпкә әзерлек төркеме)

Максат: УМКны кулланып, балаларда татар теленә кызыксыну уяту, диалогик сөйләм телен үстерү.

Бурычлар:

Тәрбия бурычы: туган якка мәхәббәт тәрбияләү.

Үстерү бурычы: диалогик сөйләм телен үстерү; сорау бирә һәм сорауга җавап бирә белү күнекмәләрен камилләштерү

Белем бирү бурычы: сүз байлыгын арттыру, “Танышу”, “Кафега барабыз”, “Ашамлыклар”, “Күңелле уеннар”, “Без циркта” темалары буенча сүзләрне кабатлау һәм сөйләмдә активлаштыру.

Җиһазлау: ноутбук, проектор, һәр балага җитәрлек яшел, кызыл, сары, зәңгәр төстәге шарлар, автобус макеты, билет кассасы, билетлар, Акбай белән Мияу уенчыклары, ашамлык муляжлары, сюжетлы рәсемнәр (төлке утыра, тычкан ашый, куян сикерә, аю йоклый, төлке йөгерә, һ.б.) белән слайдлар, Татарстан республикасы картасы, Казан шәһәре күренеше, Казанның күренекле урыннары, кафе, цирк күренешләре белән слайдлар, “Балалар бакчасында әдәп-әхлак тәрбиясе” методик әсбабы өчен аудио-кушымтадан “Чума үрдәк, чума каз” җыры (№138), “Без инде хәзер зурлар – мәктәпкә илтә юллар” укыту-методик комплекты аудио-кушымтасы (29нчы кисәк).

Эшчәнлек барышы:

1. Кереш өлеш

1. Уңай эмоциональ халәт тудыру.

Тәрбияче: Исәнмесез, балалар!

Балалар: Исәнмесез!

Тәрбияче: Хәерле көн!

Балалар: Хәерле көн!

Тәрбияче: Хәлләр ничек?

Балалар: Әйбәт, рәхмәт! Хәлләр ничек?

Тәрбияче: Әйбәт, рәхмәт!

2. Танышу.

Тәрбияче: Ребята, мы с вами еще не знакомы. Предлагаю познакомиться. Тәрбияче тупны тотып:

• Мин – Гөлүсә Газизовна. Син кем? (Балага тупны бирәм)

Бала:

• Мин - ...

Шулай һәр бала белән танышып чыгабыз.

Тәрбияче: Ребята, сегодня к нам пришли гости и все они хотят послушать, как вы учитесь говорить на татарском языке, ведь вы живете в республике Татарстан, где каждый человек должен знать свой родной язык. К тому же

вы -  будущие школьники. Вам надо будет очень постараться, ведь вы – умницы!

2. Төп өлеш

Тәрбияче: Ребята, мы с вами живем в красивой, богатой республике. Как называется наша республика?

Балалар: Татарстан. (экранда Татарстан картасы)

Тәрбияче: Татарстан нинди?

Балалар: Татарстан зур, матур.

Тәрбияче: Назовите столицу нашей республики.

Балалар: Казань (экранда Казан шәһәре күренеше)

Тәрбияче: Әйе, дөрес, Казан шәһәре. Живя в Татарстане, мы все, и взрослые, и дети говорим на двух государственных языках: на татарском и на русском. А учить татарский язык нам помогают наши веселые помощники, наши друзья – Акбай и Мияу. А вот и они. Поздоровайтесь с ними.

Балалар: Исәнме, Мияу! Исәнме, Акбай!

Акбай: Исәнмесез, балалар! Һау-һау-һау!

Мияу: Исәнмесез, балалар! Мияу-у-у!

Тәрбияче: Ребята, Акбай и Мияу пришли  к нам с просьбой. Они никогда не посещали город Казань, а видели только по телевизору. На экранах телевизора столица нашей республики им очень понравилась. У Акбая и Мияу появилось желание поскорее увидеть город своими глазами. Поможем нашим друзьям? Поедем в Казань? Казанга барабызмы?

Балалар: Әйе, барабыз.

Тәрбияче: Хотя Казань находится недалеко от нашего села Высокая гора, но пешком мы туда не дойдем. На чем можно доехать до города?

Балалар: Поедем на автобусе.

Тәрбияче: А что нам надо сделать? Что купить, чтобы нас посадили в автобус? Нәрсә кирәк?
Балалар: Билет кирәк.

Тәрбияче: Әйе, билет кирәк.

Уен ситуациясе “Билет бир әле”.

Тәрбияче: Предлагаю с помощью считалки выбрать кассира. Какую считалку на татарском языке вы знаете?

Балалар: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10

     Байлар кия кызыл тун,

     Кызыл тунның бәясе

     Йөздә кырык ике сум.

Бала: Исәнмесез!

Кассир: Исәнмесез!

Бала: Билет бир әле.

Кассир: Кая барасың?

Бала: Казанга барам.

Кассир: Мә, билет.

Бала: Рәхмәт.

Шул үрнәктә һәр бала билет сатып ала. Кассир булган балага билетны тәрбияче сата.

Тәрбияче: Билеты у всех есть, предлагаю сесть в автобус и поедем. А чтобы в дороге нам было веселее, споем песенку «Мин Казанга барам» ( Аудио 29 кисәк)

Мин барам, барам, барам,

Казанга барам, барам.

Әйе шул, әйе шул,

Казанга барам, барам.

( Җыр вакытында экранда юлда бару күренеше)

Тәрбияче: Ребята, вот мы приехали в Казань. Казан нинди?

Балалар: Казан зур, матур, чиста.

Тәрбияче: Казанда нәрсәләр бар?

( Слайдта Казанның күренекле урыннары).

Балалар: Казанда Кремль бар, мәчет бар, Сөембикә манарасы бар, музей бар, һәйкәлләр бар, цирк бар, зоопарк бар, театр бар, кафе бар, стадион бар.

Тәрбияче: Ребята, хотя мы ехали не долго, но чуть-чуть устали, проголодались. Предлагаю отдохнуть, покушать. А вот и кафе. (экранда кафе рәсеме).

Уен ситуациясе “ Сиңа нәрсә кирәк?”

( Тәрбияче бер баланы сатучы итеп куя)

Тәрбияче: Предлагаю … поработать продавцом в кафе.

Сатучы: ... сиңа нәрсә кирәк?

Бала: Чәй кирәк.

Сатучы: Мә, чәй.

Бала: Рәхмәт. ( Шул тәртиптә һәр бала үзенә ашамлык ала.)

Тәрбияче:  - Өчпочмак тәмле?

Бала: Әйе, тәмле.

( Тәрбияче берничә баладан сорый)

Тәрбияче: Вот и подкрепились, отдохнули. А сейчас я предлагаю сходить в зоопарк. Там вы увидите животных и ответите мне на вопрос: Бу нәрсә? Ул нишли?

( слайдта сюжетлы рәсемнәр, тәрбияче һәр баладан сорый.)

• Бу нәрсә? Ул нишли?
• Бу төлке. Төлке утыра.
• Бу тычкан. Тычкан ашый.
• Бу куян. Куян сикерә.
• Бу аю. Аю йоклый.
• Бу төлке. Төлке йөгерә.
• Бу керпе. Керпе уйный.
• Бу эт. Эт ашый.
• Бу песи. Песи сөт эчә.
• Бу керпе. Керпе йоклый.
• Бу бүре. Бүре йөгерә.

Тәрбияче: Молодцы, балалар!

Тәрбияче: В Казани много детских садов, в садах дети, как и мы тоже учат татарский язык, поют песни, водят хороводы, играют. Предлагаю вам поиграть в татарскую народную игру “Чума үрдәк, чума каз”. ( Аудио кушымта №138)

Җырлы – биюле уен “Чума үрдәк, чума каз”.

Чума үрдәк, чума каз,

Чума үрдәк, чума каз.

Тирән күлне ярата шул, ярата,

Тирән күлне ярата шул, ярата,

Айрат үзенә иптәш эзли,

Айрат үзенә иптәш эзли,

Белмим кемне ярата шул, ярата,

Ул Ләйләне ярата шул, ярата.

Тәрбияче: Молодцы, балалар!

3. Йомгаклау өлеше.

Тәрбияче: Ребята, наше путешествие подходит к концу. Акбай и Мияу хотят вас поблагодарить за то, что вы помогли осуществить их мечту – показали город Казань. В знак благодарности Акбай и Мияу подарят вам воздушные шары.

(балаларга кызыл, сары, яшел,  зәңгәр төстәге шарлар бирелә.)

Тәрбияче: - ... синдә нинди шар?

Бала: Кызыл шар.

( Тәрбияче һәр баладан шарның төсен сорый)

Тәрбияче: Ребята, что мы скажем Акбаю и Мияу за шары?

Балалар: Рәхмәт!

Тәрбияче: Ребята, вам понравилось наше путешествие? Что вам понравилось больше всего?

Балалар: ...

Тәрбияче: Все старались, молодцы! А теперь пришло время возвращаться домой, в свое родное село. Предлагаю сесть в автобус.

( Балалар автобуска утыралар, көй астында хушлашу хәрәкәтен белдереп, кулларын болгыйлар).