Сценарий весеннего утренника «Удивительные приключения кота Леопольда и мышат» (на осетинском языке)
план-конспект занятия (подготовительная группа)

Муниципальное бюджетное дошкольное образовательное учреждение

«Детский сад №7» г. Алагир

Сценарий

весеннего утренника

«Удивительные приключения

кота Леопольда и мышат»

(на осетинском языке)

Подготовила:

Воспитатель: Чихтисова Фатима Казбековна

Музыкальный руководитель

Дзитоева Залина Константиновна

2025 г.

Хъомылгæнæг: Æгас нæм цæуыт нæ зынаргъ ныййарджытæ æмæ хъомылгæнджытæ. Ралæууыд та афæдзы афонтæй сæ рæсугъддæр – уалдзæг. Хур нæ хъарм тынтæй тавы; æрдз райхъал æмæ базмæлыд.

Уалдзæджы райдайæны куыд зонæм афтæмæй мах бæрæг кæнæм нæ зæрдæтæн уарзон чи у уыдоны бæрæгбон – уыдон сты нæ зынаргъ мадæлтæ.

Æмдзæвгæтæ

Хъомылгæнæг: Хæрз цыбыр дзырд –

Ныййарæг мад,

Нæ къонаты æхсидгæ арт

Нæ зарджыты рæсугъддæр зæл,

Нæ уалдзыгон фæлмæн изæр

Сывæллæттæн зынаргъдæр ном,

Нæ аргъæутты æхцон кæрон

Нæ зæрдæтæн сæ цинхæссæг

Нæ зæрин хур, нæ рухсдæттæг

Нæ уд лæууæн,

Нæ фæрныг цард

Хæрз цыбыр дзырд –

Ныййарæг мад!

Æмдзæвгæтæ

Зарæг «Мады цинтæ»

Хъомылгæнæг: Сабитæ, мах нæ мадæлтæн бацæттæ кодтам тынг бирæ лæвæрттæ! Æмæ цæ сæвæрдтам мæнæ ацы алæмæты къоппы. Æртæккæ йæ бакæнæм æмæ цæм æркæсæм!(гом кæнын æмæ уынын хуынчъытæ йæ бын).

Ай, та цы диссаг уынын? Цы фесты нæ лæвæрдтæ? Нæ алæмæты къоппыл бын дæр куы нæуал ис, растæй цымæ мыстытæ бахсыдтой, æмæ нын нæ лæвæрдтæ дæр ахастой. Ныр ма цы кæнæм? Чи нын феххуыс кæна мыстытæ æрцахсынмæ? Сымах куыд хъуыды кæнут, сабитæ?

Сывæллæттæ: Гæды.

Хъомылгæнæг: Æцæгæйдæр, æрмæстдæр нын гæды феххуыс кæндзæн. Фæлæ йæ кæм ссарæм ныр? (хъуыды кæны). Кæд æй аргъауæй æрхонæм? Сымах та цы зæгъут, сабитæ?

 Сывæллæттæ: О

(музыкæмæ æрбацæуы Гæды Леопольд, зары зарæг)

Леопольд: (æрлæууыди æмæ ракæс бакæс кæны) Æллæх, ай та кæм дæн? Райсомæй кæсаг ахсын мæ куы рацыдтæн, мæнæ ме 'нгуыр дæр мæхимæ. Нæ йæ æмбарын кæдæм æрбахауттæн?

Хъомылгæнæг: Ды æрбахауттæ рæвдауæндонмæ. Абон мах бæрæг кæнæм диссаджы бæрæгбон сабитимæ.

Леопольд: (бахъæлдзæг) Бæрæгбæттæ уарзын. Мæ бон уæ бахъæлдзæг кæнын дæр у. Æз дæн тынг зæрдæхæлар гæды. Æппæт дунейы мæн хуызæн нæй. Сабитæ дæр мæ уымæн уарзынц. Мæ ном та у Леопольда. Фæлæ йæ не ' мбарын цавæр бæрæгбон уæм ис?

Сывæллæттæ: Нæ мадæлты бæрæгбон – 8 мартъи!

Леопольд: Уый диссаджы бæрæгбон куы уы! Нæ зынаргъ мадæлтæ æмæ нанатæ бæрæгбоны хорзæх уæ уæд! Нæ рæсугъд чызытæ æмæ хъомылгæнджытæ, рæсугъд бæрæгбæттæ уыл цæуæд!

Ацы рæсугъд уалдзыгон хурбон нæ зынаргъ сылгоймæгтæн скæндзынæн диссаджы адджын, хæмпус, уæ комы дæттæ кæмæ уайой ахæм пирог, мæнæргъыйымæ.

(Хъомылгæнæг стъолыл æвæры къус, ссад, дон, айчытæ…Леопольд йæ уæлæ кæны раздарæн æмæ æзмæнты хуыссæ)

Уыцы рæстæг æрбатыхтысты 2 мысты, сæ къухы билеттæ.

1 Мыст: Мах дæр бæрæгбонмæ хуынд уыдыстæм. Ахæм тагъд кодтам, ахæм!

2 Мыст: Сахат та нæхи арæстам! Мæнмæ гæсгæ нæм тынг æнхъæлмæ кастыстут.

(Кæсы йæ алыварс, уыны Леопольды)

1 Мыст: А-а, мæнæ дын ай та не 'знаг – Гæды! Къæдзил – къæдзилыл! (хъæр кæны)

2 Мыст: Цæст – цæстыл (грозит кулаком). Махæн йæ агурынæй нæ сæртæ куы разылдысты, ай та ам тæбæгътæ æхсы!

(Æхсынц рогаткæйæ Леопольдыл)

Леопольд: Алы хатт дæр афтæ. Абон ахæм диссаджы бæрæгбон у – 8 æм мартъи, сымах та уæддæр уæ фыдмитæ кæнын нæ уадзут. Цæйут ма, лымæнæй цæрæм. Сабитæ сымах никуы фæхуылтæ кæнут? Уæдæ ма мах дæр ма хуылтæ кæнæм, абоны бæрæгбоны уæддæр.

1 Мыст: Хорз, афтæ фæуæд, бæрæгбоны хатырæй. Мах ма дын æххуыс дæр акæндзыстæм, нæ лымæн Леопольд!

Леопольд: Бæргæ, бæргæ! Мæнæ цы хорз у! Фæлæ мын куыд феххуыс кæндзыстут?

2 Мыст: Рацу æмæ уал иу гыццыл абад, дæ фæллад суадз. Мах та уал сабитимæ ахъаздзыстæм.

1 Мыст бадын кæны Гæдыйы бандоныл, уыцы рæстæг 2 Мыст æрывæрдта кънопкæ. Гæды фæтарст.

Леопольд: Мæ хæлæрдтæ, цæйут ма, лымæнæй цæрæм.

Мыстытæ: (худынц) Мах хынджылæг кодтам. Сабитæ, бахъæлдзæг уæ  кодтам гыццыл?

Хъомылгæнæг: Уе взæр митæ ма ныууадзут. Цæй уæдæ ныр та хъазгæ акæнæм.

Хъазт фитболтимæ.

Леопольд: Æз та дарддæр мæ хуыссæйы кой кæнон. Кæсын уæм æмæ уæ алкæмæн дæр йæ миддунейы цас хъæлдзæгдзинад ис. Мæ хорз хæлæрттæ уæ хорзæхæй ма мæм фæкæсут æмæ мæ нæ бæрæгбоны адджын пирог тагъддæр ацæдтæ уа!

1 Мыст: Цы загътай, цы? Алкæмæн дæр йæ миддуне хъæлдзæг у, зæгъыс? Уæдæ уын æй ныртæккæ мах фехалдзыстæм.

2 Мыст: Уæ адджын пирог та уын мах бахæрдзыстæм, æппындæр дзы никæмæн ратдзыстæм.

(Леопольды ссад калынц, байстой хуыссæйы къус æмæ алыгъдысты)

Леопольд: Æллæх, цы ма кæнон? Цы ма балæвар кæндзынæн сылгоймæгтæн бæрæгбонмæ? Мæнæ та мын мæ хъуыддæгтæ куыд æрбайхæлдтой! Ссады бын нæ фæкодтой, мæн дæр æмæ нæ уазджыты дæр. Эх…

Хъомылгæнæг: Леопольд ма мæсты дæ хорзæхæй. Сабитæ бацæттæ кодтой диссаджы кафт æмæ ма йæм бакæс дæ хорзæхæй, дæ маст дæр дæ ферох уыдзæн.

Танец «Поворята»

Леопольд: Цы диссаджы хъæлдзæг кафт акодтат! Бузныг уын! Æцæгæй дæр нал мæсты кæнын. Бахъæлдзæг мæ кодтат.

Сабитæ, хъазын та уарзут? Æмæ цымæ уæ мадæлтæ та уарзынц хъазын? Тынг хорз. Уæдæ ма ахъæзæм хъазт «Лауызтæ»

Хъазт «Чи фылдæр скæна лауызтæ»

(2 къорды сабитæ æмæ мадæлтæ)

Леопольд: Тынг хорз! (Райста газет æмæ кæсы)

1 Мыст: Цы кусы цы?

2 Мыст: Газеты кæсы. Æссардта рæстæг кæсынмæ. Мæлæты кæсаг!

1 Мыст: Уæдæ зæгъыс кæсгæ кæны, нæ? Æртæккæ йæ мах æрцахуыр кæндзыстæм. (Фæхæстæг сты гæдымæ æмæ йын йæ газет анцъылдтæ кодтой)

Леопольд: Мæ хæлæрттæ, лымæнæй ма цæрæм!

1 Мыст: Æмæ æнæуи дæр тынг лымæнæй куы цæрæм!

2 Мыст: Уый сабитæн ног хъазт амонæм, хуыйны «Анцъылд кæн газет»

Леопольд: Æмæ цæмæ хъæуы ахæм хорз газет æнцъылд кæнын?

1 Мыст: Уый дæуæн у хорз газет, фæлæ нæ мадæлтæн дæр хорз у? Сæ улæфты бон, райсомæй сау изæрмæ къухнайы чи архайы, уыдонæн? Стæй уатмæ куы бахизы, цолпы йæ къухы афтæмæй уæд уым та иннæ диссаг – фыд уæлгоммæ хуыссы æмæ уыцы хорз диссаг газет кæсы! Емæ йæ йæуæд мад фыр мæстæй æрбанцъылд кæны!

2  Мыст: Æртæккæ уын æй бавдисдзыстæм куыд вæййы уый!

Хъазт мадæлтимæ «Æнцъылд кæн газет»

(Хъазынц 2 мады, рамбулдзæн уыцы мад, тынгдæр æнцъылд кæмæн уа)

Хъомылгæнæг: Тынг хорз. Алцæмæ дæр куыд хорз арæхсынц нæ зынаргъ ныййарджытæ.

1 Мыст: Цæй, æгæр тынг цæ ма æппæл!

2 Мыст: Цас диссаг у газет анцъылдтæ кæнын. Уый æмæ дын нæхæдæг! Музыкалон инструментыл куыд цæгъдæм, уый у диссаг!

Леопольд: Æмæ зонут?

1 Мыст: Мæ дзы цы зонын хъæуы?

2 Мыст: Мæнæ афтæ æрцавтай (бубен)

1 Мыст: Ам ныффу кодтай (дудочка)

2 Мыст: Адон æрхостай (ложки)

Æмæ музыкæ цæттæ!

Хъомылгæнæг: Æгъæд у! Æппындæр ницы зонут, æмæ уын уайгæ дæр куы ницы кæны. Музыкалон инструментыл цæгъдын, зонын хъæуы. Æртæккæ уын сабитæ бавдисдзысты куыд цæгъдын хъæуы уый. Сымах та лæмбынæг хъусут æмæ кæсут.

Оркестр

Хъомылгæнæг: Куыд зонæм афтæмæй абон æрмæст мадæлты бæрæгбон нæу. Нæ уарзон, фæлмæн нанаты дæр.

Æмдзæвгæтæ

Леопольд: Диссаджы рæсугъд æмдзæвгæтæ! Мæ зæрдæ сунгæг раст.

Мæ хæлæрттæ, лымæнæй цæрынæй хуыздæр ницы ис. Абоны бæрæгбоны та уæлдай дæр! Сабитæ цы лæвæрттæ бацæттæ кодтой сæ ныййарджытæн уыдон цын фæстæмæ раттут, æмæ сын сæ балæвар кæной!

1 Мыст: Цы загътай? Ницæй тыххæй!

2 Мыст: О! О! Ницæй тыххæй!

Леопольд: Ныр цы бакæнон?

Хъомылгæнæг: Ды тынг фæлмæн зæрдæ дæ, куыд дæм кæсын афтæмæй.

(Хъомылгæнæг дæтты аскорбинкæ Леопольдæн. Гæды рамæсты ис, мыстыты атарта залæй)

Хъомылгæнæг: Ныр æрсабыр у дæ хорзæхæй. Алыгъдысты уыцы æнаккаг мыстытæ.

Леопольд: Афтæ цын бафæлладтæн сæ æнæпълан митæй, æмæ цæ цъынд цæстæй дæр базонын.

Хъомылгæнæг: Нæ сабитæ дæр иуæй – иу хатт фыдуаг митæ акæнынц. Æмæ дæм куыд кæсы, сæ ныййарджытæ цæ базоникой æхгæд цæстытæй?

Леопольд: Æмæ уый та ныртæккæ фендзыстæм.

Хъазт «Базон сабийы йæ хъæлæсæй»

(Мыстытæ æрбацыдысты)

1 Мыст: Леопольд, бахатыр ма нын кæн нæ рæдыдтытæ! Нал дæ смæсты кæндзыстæм!

2 Мыст: Нал, нал, ныххатыр нын кæн!

Леопольд: Уый уын мæ зæрдæмæ цæуы!

1 Мыст: Мах ныр бынтон æндæртæ стæм.

2 Мыст: Æппæт дунейы дæр уарзын байдыдтам! (смуды)

1 Мыст: Леопольд, æнхъæлдæн æмæ дæ адджын пирог басыгъди.

Леопольд: Æллæх!

(Алыгъдысты иумæ. Фæстæмæ æрбахыстысты пирогимæ).

Леопольд: Мæнæ мæ куыд фæтæрсын кодтой ацы къулбадæг мыстытæ. Мæ адджын пирог рауад тынг рæсугъд æмæ хæрзад.

1 Мыст: Абоны бæрæгбонмæ уын лæвар кæнæм диссаджы пирог.

2 Мыст: Уæ хорзæхæй айсут æй.

Леопольд: Æцæгæй дæр диссаджы дзæбæх у. Алæмæты пирог. Чи дзы фæхъæстæ уа уый

Хъомылгæнæг: Алцы дæр хорз у, фæлæ нын нæ лæвæрттæ фæстæмæ раттут!

1 Мыст: Æнæмæнгæй.

2 Мыст: Бахатыр нын кæнут!

Леопольд: Цæй, махæн цæуын афон у. Иу хатт ма уæ бæрæгбоны хорзæх уæ нæ зынаргъ сылгоймæгтæ.

Мыстытæ: Мах та уын ныхас дæттæм, лымæнæй кæй цæрдзыстæм.